| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-அனுடீகா • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
அகுஸலபத³ங்
Akusalapadaṃ
த⁴ம்முத்³தே³ஸவாரோ
Dhammuddesavāro
பட²மசித்தவண்ணனா
Paṭhamacittavaṇṇanā
365. க²ணத்தயஸ்ஸ அகுஸலேஸு அஸம்ப⁴வதோ ஸமவாயகாலஹேதுஸமூஹத்தோ² ஸமய-ஸத்³தோ³. லோபா⁴பி⁴பூ⁴தாய ஏவ இட்டா²ரம்மணஸ்மிங் இதரத்ர ச இட்டா²காரக்³க³ஹணவஸேன ஸோமனஸ்ஸஸஹக³தபா⁴வோதி ஏவமாதி³ங் ஸந்தா⁴ய ‘‘யதா²னுரூப’’ந்தி வுத்தங். ‘‘கிலேஸாதுரதாய அனாரொக்³யட்டே²ன கிலேஸவஜ்ஜஸப்³பா⁴வதோ ஸாவஜ்ஜட்டே²ன அவிஜ்ஜாஸம்பூ⁴ததாய அகோஸல்யஸம்பூ⁴தட்டே²ன அகுஸல’’ந்தி ச ‘‘ஸாவஜ்ஜது³க்க²விபாகலக்க²ணங், அனத்த²ஜனநரஸங், ஸங்கிலேஸபச்சுபட்டா²னங், அயோனிஸோமனஸிகாரபத³ட்டா²னங், கா³ரய்ஹபா⁴வதோ வா ஸாவஜ்ஜலக்க²ணங், ஸங்கிலேஸபா⁴வரஸங், அனிட்ட²விபாகபச்சுபட்டா²னங், யதா²வுத்தபத³ட்டா²னமேவா’’தி ச ஏவமாதி³னா வுத்தனயேன அனுக³ந்தப்³ப³தாய வுத்தங் ‘‘வுத்தனயங் அனுக³ந்த்வா’’தி.
365. Khaṇattayassa akusalesu asambhavato samavāyakālahetusamūhattho samaya-saddo. Lobhābhibhūtāya eva iṭṭhārammaṇasmiṃ itaratra ca iṭṭhākāraggahaṇavasena somanassasahagatabhāvoti evamādiṃ sandhāya ‘‘yathānurūpa’’nti vuttaṃ. ‘‘Kilesāturatāya anārogyaṭṭhena kilesavajjasabbhāvato sāvajjaṭṭhena avijjāsambhūtatāya akosalyasambhūtaṭṭhena akusala’’nti ca ‘‘sāvajjadukkhavipākalakkhaṇaṃ, anatthajananarasaṃ, saṃkilesapaccupaṭṭhānaṃ, ayonisomanasikārapadaṭṭhānaṃ, gārayhabhāvato vā sāvajjalakkhaṇaṃ, saṃkilesabhāvarasaṃ, aniṭṭhavipākapaccupaṭṭhānaṃ, yathāvuttapadaṭṭhānamevā’’ti ca evamādinā vuttanayena anugantabbatāya vuttaṃ ‘‘vuttanayaṃ anugantvā’’ti.
க³தங் க³மனங் பவத்தீதி கத்வா வுத்தங் ‘‘க³தமத்தங் க³திமத்தங் க³ஹணமத்த’’ந்தி. தி³ட்டி²யா ஹி க³தி பவத்தி ஏவாதி. ஆஸன்னகாரணத்தாதி பத³ட்டா²னதாய, யோனிஸோமனஸிகாரோ விய ஹி குஸலஸ்ஸ அயோனிஸோமனஸிகாரோ அகுஸலஸ்ஸ அச்சாஸன்னஹேது. ததா² ஹி ஸதிபி அஸத்³த⁴ம்மஸவனாதி³காரணே அயோனிஸோ அனாவஜ்ஜிதே அவவத்தா²பிதே ச நத்தி² அகுஸலப்பவத்தி. ததா² ச வக்க²தி அட்ட²கதா²யங் ‘‘அயோனிஸோ அகுஸல’’ந்தி. ஏதேன ஏகந்தகாரணதா ச வுத்தத்தா² ஹோதி. படிஸங்கா² ஸீதாதி³க²மனங் அப்பமாத³விஹாரோதி வுத்தங் ‘‘அப்பமஜ்ஜனங் க²மன’’ந்தி. தேன ஸதிஸங்வரோதி இத⁴ க²ந்திஸங்வரோ வுத்தோதி அதி⁴ப்பாயோ இந்த்³ரியஸங்வரஸ்ஸ வுத்தத்தா. பஹானஸங்வரோதி வீரியஸங்வரோ. ஸோ ஹி ‘‘உப்பன்னங் காமவிதக்கங் நாதி⁴வாஸேதி பஜஹதீ’’திஆதி³னா (ம॰ நி॰ 1.26; அ॰ நி॰ 4.14; 6.58) வுத்தோதி.
Gataṃ gamanaṃ pavattīti katvā vuttaṃ ‘‘gatamattaṃ gatimattaṃ gahaṇamatta’’nti. Diṭṭhiyā hi gati pavatti evāti. Āsannakāraṇattāti padaṭṭhānatāya, yonisomanasikāro viya hi kusalassa ayonisomanasikāro akusalassa accāsannahetu. Tathā hi satipi asaddhammasavanādikāraṇe ayoniso anāvajjite avavatthāpite ca natthi akusalappavatti. Tathā ca vakkhati aṭṭhakathāyaṃ ‘‘ayoniso akusala’’nti. Etena ekantakāraṇatā ca vuttatthā hoti. Paṭisaṅkhā sītādikhamanaṃ appamādavihāroti vuttaṃ ‘‘appamajjanaṃ khamana’’nti. Tena satisaṃvaroti idha khantisaṃvaro vuttoti adhippāyo indriyasaṃvarassa vuttattā. Pahānasaṃvaroti vīriyasaṃvaro. So hi ‘‘uppannaṃ kāmavitakkaṃ nādhivāseti pajahatī’’tiādinā (ma. ni. 1.26; a. ni. 4.14; 6.58) vuttoti.
ஸம்மாபடிபத்தியா படிபக்க²பா⁴வேன க³ஹேதப்³ப³தாகாரோ மோஹோ ஸம்மாபடிபத்திபடிபக்க²பா⁴வக்³க³ஹணாகாரோ. தேன ஹி நிவுதா ந ஸம்மா படிபஜ்ஜந்தி. அபி⁴ஜ்ஜா²ய விஸேஸயோகோ³ கம்மபத²ப்பத்தி.
Sammāpaṭipattiyā paṭipakkhabhāvena gahetabbatākāro moho sammāpaṭipattipaṭipakkhabhāvaggahaṇākāro. Tena hi nivutā na sammā paṭipajjanti. Abhijjhāya visesayogo kammapathappatti.
அனுபபரிக்கா² மோஹோ. ஸோ செத்த² தி³ட்டி²ரஹிதோ வேதி³தப்³போ³. தி³ட்டி²ஸஹிதஸ்ஸ பன தி³ட்டி²யா அனுவிதா⁴யகத்தா தக்³க³ஹணேனேவ க³ஹணந்தி. அவத்து²ஸ்மிந்தி அஸத்³த³ஹனீயே வத்து²ஸ்மிங். ஸானுனயோ அதி⁴மொக்கோ²தி மோஹதி³ட்டீ²னங் ஸத்³தா⁴பதிரூபதமாஹ. அஹிரிகானொத்தப்பமோஹாதீ³ஹி பமஜ்ஜனதோ அஹிரிகாதீ³ஹி காரணேஹி. ஆரக்க²ரஹிதசித்தேதி சித்தஸ்ஸ ஸதிவிரஹதங்யேவ த³ஸ்ஸேதி. ஆரக்க²பச்சுபட்டா²னா ஹி ஸதீதி. ஏதேன ‘‘அஸ்ஸத்³தி⁴யசித்தே அந்த⁴பா³லசித்தே’’தி பத³த்³வயங் வுத்தத்த²ங் ஹோதி. உபனாஹாதீ³தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ராகா³த³யோ ஸங்க³ய்ஹந்தி. ராகா³தீ³னங் பரியுட்டா²னாதி³ஸபா⁴வதாய ‘‘அவிஸேஸேனா’’தி வுத்தங் விஸேஸஸ்ஸ ஏகச்சஸ்ஸ அஸம்ப⁴வதோ. இதா⁴தி, இமஸ்மிங் சித்தே. நிப்பா²தே³தப்³பே³ பயோஜனே பு⁴ம்மங் ‘‘சம்மஸ்மிங் தீ³பினங் ஹந்தீ’’தி (வஜிர॰ டீ॰ 17-18 வேரஞ்ஜகண்ட³வண்ணனா) விய ஆரம்மணங் வா அவூபஸமோ ப²லூபசாரேன ‘‘ஸெம்ஹோ கு³ளோ’’தி விய.
Anupaparikkhā moho. So cettha diṭṭhirahito veditabbo. Diṭṭhisahitassa pana diṭṭhiyā anuvidhāyakattā taggahaṇeneva gahaṇanti. Avatthusminti asaddahanīye vatthusmiṃ. Sānunayo adhimokkhoti mohadiṭṭhīnaṃ saddhāpatirūpatamāha. Ahirikānottappamohādīhi pamajjanato ahirikādīhi kāraṇehi. Ārakkharahitacitteti cittassa sativirahataṃyeva dasseti. Ārakkhapaccupaṭṭhānā hi satīti. Etena ‘‘assaddhiyacitte andhabālacitte’’ti padadvayaṃ vuttatthaṃ hoti. Upanāhādīti ādi-saddena rāgādayo saṅgayhanti. Rāgādīnaṃ pariyuṭṭhānādisabhāvatāya ‘‘avisesenā’’ti vuttaṃ visesassa ekaccassa asambhavato. Idhāti, imasmiṃ citte. Nipphādetabbe payojane bhummaṃ ‘‘cammasmiṃ dīpinaṃ hantī’’ti (vajira. ṭī. 17-18 verañjakaṇḍavaṇṇanā) viya ārammaṇaṃ vā avūpasamo phalūpacārena ‘‘semho guḷo’’ti viya.
த⁴ம்முத்³தே³ஸவாரகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Dhammuddesavārakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீபாளி • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / த்³வாத³ஸ அகுஸலானி • Dvādasa akusalāni
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (அட்ட²கதா²) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / த⁴ம்மஸங்க³ணி-அட்ட²கதா² • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / பட²மசித்தங் • Paṭhamacittaṃ
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / பட²மசித்தகதா²வண்ணனா • Paṭhamacittakathāvaṇṇanā
