Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
၄. ဒာနဝဂ္ဂော
4. Dānavaggo
၁. ပဌမဒာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ
1. Paṭhamadānasuttavaṇṇanā
၃၁. စတုတ္ထသ္သ ပဌမေ အာသဇ္ဇ ဒာနံ ဒေတီတိ ပတ္ဝာ ဒာနံ ဒေတိ။ အာဂတံ ဒိသ္ဝာ တံ မုဟုတ္တံယေဝ နိသီဒာပေတ္ဝာ သက္ကာရံ ကတ္ဝာ ဒာနံ ဒေတိ, ဒသ္သာမီတိ န ကိလမေတိ။ ဘယာတိ ‘‘အယံ အဒာယကော အကာရကော’’တိ ဂရဟဘယာ, အပာယဘယာ ဝာ။ အဒာသိ မေတိ မယ္ဟံ ပုဗ္ဗေ ဧသ ဣဒံ နာမ အဒာသီတိ ဒေတိ။ ဒသ္သတိ မေတိ အနာဂတေ ဣဒံ နာမ ဒသ္သတီတိ ဒေတိ။ သာဟု ဒာနန္တိ ဒာနံ နာမ သာဓု သုန္ဒရံ ဗုဒ္ဓာဒီဟိ ပဏ္ဍိတေဟိ ပသတ္ထန္တိ ဒေတိ။ စိတ္တာလင္ကာရစိတ္တပရိက္ခာရတ္ထံ ဒာနံ ဒေတီတိ သမထဝိပသ္သနာစိတ္တသ္သ အလင္ကာရတ္ထဉ္စေဝ ပရိက္ခာရတ္ထဉ္စ ဒေတိ။ ဒာနဉ္ဟိ စိတ္တံ မုဒုံ ကရောတိ။ ယေန လဒ္ဓော, သော ‘‘လဒ္ဓံ မေ’’တိ မုဒုစိတ္တော ဟောတိ။ ယေန ဒိန္နံ, သောပိ ‘‘ဒိန္နံ မယာ’’တိ မုဒုစိတ္တော ဟောတိ။ ဣတိ ဥဘိန္နံ စိတ္တံ မုဒုံ ကရောတိ။ တေနေဝ ‘‘အဒန္တဒမန’’န္တိ ဝုစ္စတိ။ ယထာဟ –
31. Catutthassa paṭhame āsajja dānaṃ detīti patvā dānaṃ deti. Āgataṃ disvā taṃ muhuttaṃyeva nisīdāpetvā sakkāraṃ katvā dānaṃ deti, dassāmīti na kilameti. Bhayāti ‘‘ayaṃ adāyako akārako’’ti garahabhayā, apāyabhayā vā. Adāsimeti mayhaṃ pubbe esa idaṃ nāma adāsīti deti. Dassati meti anāgate idaṃ nāma dassatīti deti. Sāhu dānanti dānaṃ nāma sādhu sundaraṃ buddhādīhi paṇḍitehi pasatthanti deti. Cittālaṅkāracittaparikkhāratthaṃ dānaṃ detīti samathavipassanācittassa alaṅkāratthañceva parikkhāratthañca deti. Dānañhi cittaṃ muduṃ karoti. Yena laddho, so ‘‘laddhaṃ me’’ti muducitto hoti. Yena dinnaṃ, sopi ‘‘dinnaṃ mayā’’ti muducitto hoti. Iti ubhinnaṃ cittaṃ muduṃ karoti. Teneva ‘‘adantadamana’’nti vuccati. Yathāha –
‘‘အဒန္တဒမနံ ဒာနံ၊ အဒာနံ ဒန္တဒူသကံ။
‘‘Adantadamanaṃ dānaṃ, adānaṃ dantadūsakaṃ;
ဒာနေန ပိယဝာစာယ၊ ဥန္နမန္တိ နမန္တိ စာ’’တိ။
Dānena piyavācāya, unnamanti namanti cā’’ti.
ဣမေသု ပန အဋ္ဌသု ဒာနေသု စိတ္တာလင္ကာရဒာနမေဝ ဥတ္တမန္တိ။
Imesu pana aṭṭhasu dānesu cittālaṅkāradānameva uttamanti.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၁. ပဌမဒာနသုတ္တံ • 1. Paṭhamadānasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၁-၄. ပဌမဒာနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 1-4. Paṭhamadānasuttādivaṇṇanā