Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೪. ದಾನವಗ್ಗೋ
4. Dānavaggo
೧. ಪಠಮದಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Paṭhamadānasuttavaṇṇanā
೩೧. ಚತುತ್ಥಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಆಸಜ್ಜ ದಾನಂ ದೇತೀತಿ ಪತ್ವಾ ದಾನಂ ದೇತಿ। ಆಗತಂ ದಿಸ್ವಾ ತಂ ಮುಹುತ್ತಂಯೇವ ನಿಸೀದಾಪೇತ್ವಾ ಸಕ್ಕಾರಂ ಕತ್ವಾ ದಾನಂ ದೇತಿ, ದಸ್ಸಾಮೀತಿ ನ ಕಿಲಮೇತಿ। ಭಯಾತಿ ‘‘ಅಯಂ ಅದಾಯಕೋ ಅಕಾರಕೋ’’ತಿ ಗರಹಭಯಾ, ಅಪಾಯಭಯಾ ವಾ। ಅದಾಸಿ ಮೇತಿ ಮಯ್ಹಂ ಪುಬ್ಬೇ ಏಸ ಇದಂ ನಾಮ ಅದಾಸೀತಿ ದೇತಿ। ದಸ್ಸತಿ ಮೇತಿ ಅನಾಗತೇ ಇದಂ ನಾಮ ದಸ್ಸತೀತಿ ದೇತಿ। ಸಾಹು ದಾನನ್ತಿ ದಾನಂ ನಾಮ ಸಾಧು ಸುನ್ದರಂ ಬುದ್ಧಾದೀಹಿ ಪಣ್ಡಿತೇಹಿ ಪಸತ್ಥನ್ತಿ ದೇತಿ। ಚಿತ್ತಾಲಙ್ಕಾರಚಿತ್ತಪರಿಕ್ಖಾರತ್ಥಂ ದಾನಂ ದೇತೀತಿ ಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾಚಿತ್ತಸ್ಸ ಅಲಙ್ಕಾರತ್ಥಞ್ಚೇವ ಪರಿಕ್ಖಾರತ್ಥಞ್ಚ ದೇತಿ। ದಾನಞ್ಹಿ ಚಿತ್ತಂ ಮುದುಂ ಕರೋತಿ। ಯೇನ ಲದ್ಧೋ, ಸೋ ‘‘ಲದ್ಧಂ ಮೇ’’ತಿ ಮುದುಚಿತ್ತೋ ಹೋತಿ। ಯೇನ ದಿನ್ನಂ, ಸೋಪಿ ‘‘ದಿನ್ನಂ ಮಯಾ’’ತಿ ಮುದುಚಿತ್ತೋ ಹೋತಿ। ಇತಿ ಉಭಿನ್ನಂ ಚಿತ್ತಂ ಮುದುಂ ಕರೋತಿ। ತೇನೇವ ‘‘ಅದನ್ತದಮನ’’ನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಯಥಾಹ –
31. Catutthassa paṭhame āsajja dānaṃ detīti patvā dānaṃ deti. Āgataṃ disvā taṃ muhuttaṃyeva nisīdāpetvā sakkāraṃ katvā dānaṃ deti, dassāmīti na kilameti. Bhayāti ‘‘ayaṃ adāyako akārako’’ti garahabhayā, apāyabhayā vā. Adāsimeti mayhaṃ pubbe esa idaṃ nāma adāsīti deti. Dassati meti anāgate idaṃ nāma dassatīti deti. Sāhu dānanti dānaṃ nāma sādhu sundaraṃ buddhādīhi paṇḍitehi pasatthanti deti. Cittālaṅkāracittaparikkhāratthaṃ dānaṃ detīti samathavipassanācittassa alaṅkāratthañceva parikkhāratthañca deti. Dānañhi cittaṃ muduṃ karoti. Yena laddho, so ‘‘laddhaṃ me’’ti muducitto hoti. Yena dinnaṃ, sopi ‘‘dinnaṃ mayā’’ti muducitto hoti. Iti ubhinnaṃ cittaṃ muduṃ karoti. Teneva ‘‘adantadamana’’nti vuccati. Yathāha –
‘‘ಅದನ್ತದಮನಂ ದಾನಂ, ಅದಾನಂ ದನ್ತದೂಸಕಂ।
‘‘Adantadamanaṃ dānaṃ, adānaṃ dantadūsakaṃ;
ದಾನೇನ ಪಿಯವಾಚಾಯ, ಉನ್ನಮನ್ತಿ ನಮನ್ತಿ ಚಾ’’ತಿ॥
Dānena piyavācāya, unnamanti namanti cā’’ti.
ಇಮೇಸು ಪನ ಅಟ್ಠಸು ದಾನೇಸು ಚಿತ್ತಾಲಙ್ಕಾರದಾನಮೇವ ಉತ್ತಮನ್ತಿ।
Imesu pana aṭṭhasu dānesu cittālaṅkāradānameva uttamanti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೧. ಪಠಮದಾನಸುತ್ತಂ • 1. Paṭhamadānasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧-೪. ಪಠಮದಾನಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-4. Paṭhamadānasuttādivaṇṇanā