Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya

    ၄. ပဌမဒာရုက္ခန္ဓောပမသုတ္တံ

    4. Paṭhamadārukkhandhopamasuttaṃ

    ၂၄၁. ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ကောသမ္ဗိယံ ဝိဟရတိ ဂင္ဂာယ နဒိယာ တီရေ။ အဒ္ဒသာ ခော ဘဂဝာ မဟန္တံ ဒာရုက္ခန္ဓံ ဂင္ဂာယ နဒိယာ သောတေန ဝုယ္ဟမာနံ။ ဒိသ္ဝာန ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ပသ္သထ နော တုမ္ဟေ, ဘိက္ခဝေ, အမုံ မဟန္တံ ဒာရုက္ခန္ဓံ ဂင္ဂာယ နဒိယာ သောတေန ဝုယ္ဟမာန’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘သစေ သော, ဘိက္ခဝေ, ဒာရုက္ခန္ဓော န ဩရိမံ တီရံ ဥပဂစ္ဆတိ, န ပာရိမံ တီရံ ဥပဂစ္ဆတိ, န မဇ္ဈေ သံသီဒိသ္သတိ, န ထလေ ဥသ္သီဒိသ္သတိ, န မနုသ္သဂ္ဂာဟော ဂဟေသ္သတိ, န အမနုသ္သဂ္ဂာဟော ဂဟေသ္သတိ, န အာဝဋ္ဋဂ္ဂာဟော ဂဟေသ္သတိ, န အန္တောပူတိ ဘဝိသ္သတိ; ဧဝဉ္ဟိ သော, ဘိက္ခဝေ, ဒာရုက္ခန္ဓော သမုဒ္ဒနိန္နော ဘဝိသ္သတိ သမုဒ္ဒပောဏော သမုဒ္ဒပဗ္ဘာရော။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? သမုဒ္ဒနိန္နော, ဘိက္ခဝေ, ဂင္ဂာယ နဒိယာ သောတော သမုဒ္ဒပောဏော သမုဒ္ဒပဗ္ဘာရော။

    241. Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati gaṅgāya nadiyā tīre. Addasā kho bhagavā mahantaṃ dārukkhandhaṃ gaṅgāya nadiyā sotena vuyhamānaṃ. Disvāna bhikkhū āmantesi – ‘‘passatha no tumhe, bhikkhave, amuṃ mahantaṃ dārukkhandhaṃ gaṅgāya nadiyā sotena vuyhamāna’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Sace so, bhikkhave, dārukkhandho na orimaṃ tīraṃ upagacchati, na pārimaṃ tīraṃ upagacchati, na majjhe saṃsīdissati, na thale ussīdissati, na manussaggāho gahessati, na amanussaggāho gahessati, na āvaṭṭaggāho gahessati, na antopūti bhavissati; evañhi so, bhikkhave, dārukkhandho samuddaninno bhavissati samuddapoṇo samuddapabbhāro. Taṃ kissa hetu? Samuddaninno, bhikkhave, gaṅgāya nadiyā soto samuddapoṇo samuddapabbhāro.

    ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, သစေ တုမ္ဟေပိ န ဩရိမံ တီရံ ဥပဂစ္ဆထ, န ပာရိမံ တီရံ ဥပဂစ္ဆထ; န မဇ္ဈေ သံသီဒိသ္သထ, န ထလေ ဥသ္သီဒိသ္သထ, န မနုသ္သဂ္ဂာဟော ဂဟေသ္သတိ, န အမနုသ္သဂ္ဂာဟော ဂဟေသ္သတိ, န အာဝဋ္ဋဂ္ဂာဟော ဂဟေသ္သတိ, န အန္တောပူတီ ဘဝိသ္သထ; ဧဝံ တုမ္ဟေ , ဘိက္ခဝေ, နိဗ္ဗာနနိန္နာ ဘဝိသ္သထ နိဗ္ဗာနပောဏာ နိဗ္ဗာနပဗ္ဘာရာ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? နိဗ္ဗာနနိန္နာ, ဘိက္ခဝေ, သမ္မာဒိဋ္ဌိ နိဗ္ဗာနပောဏာ နိဗ္ဗာနပဗ္ဘာရာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ, အညတရော ဘိက္ခု ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကိံ နု ခော, ဘန္တေ, ဩရိမံ တီရံ, ကိံ ပာရိမံ တီရံ, ကော မဇ္ဈေ သံသာဒော 1, ကော ထလေ ဥသ္သာဒော, ကော မနုသ္သဂ္ဂာဟော, ကော အမနုသ္သဂ္ဂာဟော, ကော အာဝဋ္ဋဂ္ဂာဟော, ကော အန္တောပူတိဘာဝော’’တိ?

    ‘‘Evameva kho, bhikkhave, sace tumhepi na orimaṃ tīraṃ upagacchatha, na pārimaṃ tīraṃ upagacchatha; na majjhe saṃsīdissatha, na thale ussīdissatha, na manussaggāho gahessati, na amanussaggāho gahessati, na āvaṭṭaggāho gahessati, na antopūtī bhavissatha; evaṃ tumhe , bhikkhave, nibbānaninnā bhavissatha nibbānapoṇā nibbānapabbhārā. Taṃ kissa hetu? Nibbānaninnā, bhikkhave, sammādiṭṭhi nibbānapoṇā nibbānapabbhārā’’ti. Evaṃ vutte, aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiṃ nu kho, bhante, orimaṃ tīraṃ, kiṃ pārimaṃ tīraṃ, ko majjhe saṃsādo 2, ko thale ussādo, ko manussaggāho, ko amanussaggāho, ko āvaṭṭaggāho, ko antopūtibhāvo’’ti?

    ‘‘‘ဩရိမံ တီရ’န္တိ ခော, ဘိက္ခု, ဆန္နေတံ အဇ္ဈတ္တိကာနံ အာယတနာနံ အဓိဝစနံ။ ‘ပာရိမံ တီရ’န္တိ ခော , ဘိက္ခု, ဆန္နေတံ ဗာဟိရာနံ အာယတနာနံ အဓိဝစနံ။ ‘မဇ္ဈေ သံသာဒော’တိ ခော, ဘိက္ခု, နန္ဒီရာဂသ္သေတံ အဓိဝစနံ။ ‘ထလေ ဥသ္သာဒော’တိ ခော, ဘိက္ခု, အသ္မိမာနသ္သေတံ အဓိဝစနံ။

    ‘‘‘Orimaṃ tīra’nti kho, bhikkhu, channetaṃ ajjhattikānaṃ āyatanānaṃ adhivacanaṃ. ‘Pārimaṃ tīra’nti kho , bhikkhu, channetaṃ bāhirānaṃ āyatanānaṃ adhivacanaṃ. ‘Majjhe saṃsādo’ti kho, bhikkhu, nandīrāgassetaṃ adhivacanaṃ. ‘Thale ussādo’ti kho, bhikkhu, asmimānassetaṃ adhivacanaṃ.

    ‘‘ကတမော စ, ဘိက္ခု, မနုသ္သဂ္ဂာဟော? ဣဓ, ဘိက္ခု, ဂိဟီဟိ သံသဋ္ဌော 3 ဝိဟရတိ, သဟနန္ဒီ သဟသောကီ, သုခိတေသု သုခိတော, ဒုက္ခိတေသု ဒုက္ခိတော, ဥပ္ပန္နေသု ကိစ္စကရဏီယေသု အတ္တနာ တေသု ယောဂံ အာပဇ္ဇတိ။ အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခု, မနုသ္သဂ္ဂာဟော။

    ‘‘Katamo ca, bhikkhu, manussaggāho? Idha, bhikkhu, gihīhi saṃsaṭṭho 4 viharati, sahanandī sahasokī, sukhitesu sukhito, dukkhitesu dukkhito, uppannesu kiccakaraṇīyesu attanā tesu yogaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhu, manussaggāho.

    ‘‘ကတမော စ, ဘိက္ခု, အမနုသ္သဂ္ဂာဟော? ဣဓ, ဘိက္ခု, ဧကစ္စော အညတရံ ဒေဝနိကာယံ ပဏိဓာယ ဗ္ရဟ္မစရိယံ စရတိ – ‘ဣမိနာဟံ သီလေန ဝာ ဝတေန ဝာ တပေန ဝာ ဗ္ရဟ္မစရိယေန ဝာ ဒေဝော ဝာ ဘဝိသ္သာမိ ဒေဝညတရော ဝာ’တိ။ အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခု, အမနုသ္သဂ္ဂာဟော။ ‘အာဝဋ္ဋဂ္ဂာဟော’တိ ခော, ဘိက္ခု, ပဉ္စန္နေတံ ကာမဂုဏာနံ အဓိဝစနံ။

    ‘‘Katamo ca, bhikkhu, amanussaggāho? Idha, bhikkhu, ekacco aññataraṃ devanikāyaṃ paṇidhāya brahmacariyaṃ carati – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti. Ayaṃ vuccati, bhikkhu, amanussaggāho. ‘Āvaṭṭaggāho’ti kho, bhikkhu, pañcannetaṃ kāmaguṇānaṃ adhivacanaṃ.

    ‘‘ကတမော စ, ဘိက္ခု, အန္တောပူတိဘာဝော? ဣဓ, ဘိက္ခု, ဧကစ္စော ဒုသ္သီလော ဟောတိ ပာပဓမ္မော အသုစိသင္ကသ္သရသမာစာရော ပဋိစ္ဆန္နကမ္မန္တော အသ္သမဏော သမဏပဋိညော အဗ္ရဟ္မစာရီ ဗ္ရဟ္မစာရိပဋိညော အန္တောပူတိ အဝသ္သုတော ကသမ္ဗုဇာတော။ အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခု, ‘အန္တောပူတိဘာဝော’’’တိ။

    ‘‘Katamo ca, bhikkhu, antopūtibhāvo? Idha, bhikkhu, ekacco dussīlo hoti pāpadhammo asucisaṅkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brahmacāripaṭiñño antopūti avassuto kasambujāto. Ayaṃ vuccati, bhikkhu, ‘antopūtibhāvo’’’ti.

    တေန ခော ပန သမယေန နန္ဒော ဂောပာလကော ဘဂဝတော အဝိဒူရေ ဌိတော ဟောတိ။ အထ ခော နန္ဒော ဂောပာလကော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အဟံ ခော, ဘန္တေ, န ဩရိမံ တီရံ ဥပဂစ္ဆာမိ, န ပာရိမံ တီရံ ဥပဂစ္ဆာမိ, န မဇ္ဈေ သံသီဒိသ္သာမိ, န ထလေ ဥသ္သီဒိသ္သာမိ, န မံ မနုသ္သဂ္ဂာဟော ဂဟေသ္သတိ, န အမနုသ္သဂ္ဂာဟော ဂဟေသ္သတိ, န အာဝဋ္ဋဂ္ဂာဟော ဂဟေသ္သတိ, န အန္တောပူတိ ဘဝိသ္သာမိ။ လဘေယ္ယာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, လဘေယ္ယံ ဥပသမ္ပဒ’’န္တိ။ ‘‘တေန ဟိ တ္ဝံ, နန္ဒ, သာမိကာနံ ဂာဝော နိယ္ယာတေဟီ’’တိ 5။ ‘‘ဂမိသ္သန္တိ, ဘန္တေ, ဂာဝော ဝစ္ဆဂိဒ္ဓိနိယော’’တိ။ ‘‘နိယ္ယာတေဟေဝ တ္ဝံ, နန္ဒ, သာမိကာနံ ဂာဝော’’တိ။ အထ ခော နန္ဒော ဂောပာလကော သာမိကာနံ ဂာဝော နိယ္ယာတေတ္ဝာ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘နိယ္ယာတိတာ 6, ဘန္တေ, သာမိကာနံ ဂာဝော။ လဘေယ္ယာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, လဘေယ္ယံ ဥပသမ္ပဒ’’န္တိ။ အလတ္ထ ခော နန္ဒော ဂောပာလကော ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, အလတ္ထ ဥပသမ္ပဒံ။ အစိရူပသမ္ပန္နော စ ပနာယသ္မာ နန္ဒော ဧကော ဝူပကဋ္ဌော။ပေ.။ အညတရော စ ပနာယသ္မာ နန္ဒော အရဟတံ အဟောသီတိ။ စတုတ္ထံ။

    Tena kho pana samayena nando gopālako bhagavato avidūre ṭhito hoti. Atha kho nando gopālako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhante, na orimaṃ tīraṃ upagacchāmi, na pārimaṃ tīraṃ upagacchāmi, na majjhe saṃsīdissāmi, na thale ussīdissāmi, na maṃ manussaggāho gahessati, na amanussaggāho gahessati, na āvaṭṭaggāho gahessati, na antopūti bhavissāmi. Labheyyāhaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. ‘‘Tena hi tvaṃ, nanda, sāmikānaṃ gāvo niyyātehī’’ti 7. ‘‘Gamissanti, bhante, gāvo vacchagiddhiniyo’’ti. ‘‘Niyyāteheva tvaṃ, nanda, sāmikānaṃ gāvo’’ti. Atha kho nando gopālako sāmikānaṃ gāvo niyyātetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘niyyātitā 8, bhante, sāmikānaṃ gāvo. Labheyyāhaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. Alattha kho nando gopālako bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirūpasampanno ca panāyasmā nando eko vūpakaṭṭho…pe… aññataro ca panāyasmā nando arahataṃ ahosīti. Catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. သံသီဒော (က.), သံသီဒိတော (သ္ယာ. ကံ.)
    2. saṃsīdo (ka.), saṃsīdito (syā. kaṃ.)
    3. ဂိဟိသံသဋ္ဌော (က.)
    4. gihisaṃsaṭṭho (ka.)
    5. နီယ္ယာဒေဟီတိ (သီ.), နိယ္ယာဒေဟီတိ (သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    6. နိယ္ယာတာ (သ္ယာ. ကံ. က. သီ. အဋ္ဌ.)
    7. nīyyādehīti (sī.), niyyādehīti (syā. kaṃ. pī.)
    8. niyyātā (syā. kaṃ. ka. sī. aṭṭha.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၄. ပဌမဒာရုက္ခန္ဓောပမသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Paṭhamadārukkhandhopamasuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၄. ပဌမဒာရုက္ခန္ဓောပမသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Paṭhamadārukkhandhopamasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact