Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya

    ੪. ਪਠਮਦਾਰੁਕ੍ਖਨ੍ਧੋਪਮਸੁਤ੍ਤਂ

    4. Paṭhamadārukkhandhopamasuttaṃ

    ੨੪੧. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਗਙ੍ਗਾਯ ਨਦਿਯਾ ਤੀਰੇ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਭਗવਾ ਮਹਨ੍ਤਂ ਦਾਰੁਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਗਙ੍ਗਾਯ ਨਦਿਯਾ ਸੋਤੇਨ વੁਯ੍ਹਮਾਨਂ। ਦਿਸ੍વਾਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਮੁਂ ਮਹਨ੍ਤਂ ਦਾਰੁਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਗਙ੍ਗਾਯ ਨਦਿਯਾ ਸੋਤੇਨ વੁਯ੍ਹਮਾਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਸਚੇ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦਾਰੁਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਨ ਓਰਿਮਂ ਤੀਰਂ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਪਾਰਿਮਂ ਤੀਰਂ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ, ਨ ਮਜ੍ਝੇ ਸਂਸੀਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਥਲੇ ਉਸ੍ਸੀਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ ਗਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਅਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ ਗਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਆવਟ੍ਟਗ੍ਗਾਹੋ ਗਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਅਨ੍ਤੋਪੂਤਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ; ਏવਞ੍ਹਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦਾਰੁਕ੍ਖਨ੍ਧੋ ਸਮੁਦ੍ਦਨਿਨ੍ਨੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਸਮੁਦ੍ਦਪੋਣੋ ਸਮੁਦ੍ਦਪਬ੍ਭਾਰੋ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਸਮੁਦ੍ਦਨਿਨ੍ਨੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਗਙ੍ਗਾਯ ਨਦਿਯਾ ਸੋਤੋ ਸਮੁਦ੍ਦਪੋਣੋ ਸਮੁਦ੍ਦਪਬ੍ਭਾਰੋ।

    241. Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati gaṅgāya nadiyā tīre. Addasā kho bhagavā mahantaṃ dārukkhandhaṃ gaṅgāya nadiyā sotena vuyhamānaṃ. Disvāna bhikkhū āmantesi – ‘‘passatha no tumhe, bhikkhave, amuṃ mahantaṃ dārukkhandhaṃ gaṅgāya nadiyā sotena vuyhamāna’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Sace so, bhikkhave, dārukkhandho na orimaṃ tīraṃ upagacchati, na pārimaṃ tīraṃ upagacchati, na majjhe saṃsīdissati, na thale ussīdissati, na manussaggāho gahessati, na amanussaggāho gahessati, na āvaṭṭaggāho gahessati, na antopūti bhavissati; evañhi so, bhikkhave, dārukkhandho samuddaninno bhavissati samuddapoṇo samuddapabbhāro. Taṃ kissa hetu? Samuddaninno, bhikkhave, gaṅgāya nadiyā soto samuddapoṇo samuddapabbhāro.

    ‘‘ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇਪਿ ਨ ਓਰਿਮਂ ਤੀਰਂ ਉਪਗਚ੍ਛਥ, ਨ ਪਾਰਿਮਂ ਤੀਰਂ ਉਪਗਚ੍ਛਥ; ਨ ਮਜ੍ਝੇ ਸਂਸੀਦਿਸ੍ਸਥ, ਨ ਥਲੇ ਉਸ੍ਸੀਦਿਸ੍ਸਥ, ਨ ਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ ਗਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਅਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ ਗਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਆવਟ੍ਟਗ੍ਗਾਹੋ ਗਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਅਨ੍ਤੋਪੂਤੀ ਭવਿਸ੍ਸਥ; ਏવਂ ਤੁਮ੍ਹੇ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਨਿਨ੍ਨਾ ਭવਿਸ੍ਸਥ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪੋਣਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਬ੍ਭਾਰਾ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਨਿਬ੍ਬਾਨਨਿਨ੍ਨਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪੋਣਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਪਬ੍ਭਾਰਾ’’ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਓਰਿਮਂ ਤੀਰਂ, ਕਿਂ ਪਾਰਿਮਂ ਤੀਰਂ, ਕੋ ਮਜ੍ਝੇ ਸਂਸਾਦੋ 1, ਕੋ ਥਲੇ ਉਸ੍ਸਾਦੋ, ਕੋ ਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ, ਕੋ ਅਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ, ਕੋ ਆવਟ੍ਟਗ੍ਗਾਹੋ, ਕੋ ਅਨ੍ਤੋਪੂਤਿਭਾવੋ’’ਤਿ?

    ‘‘Evameva kho, bhikkhave, sace tumhepi na orimaṃ tīraṃ upagacchatha, na pārimaṃ tīraṃ upagacchatha; na majjhe saṃsīdissatha, na thale ussīdissatha, na manussaggāho gahessati, na amanussaggāho gahessati, na āvaṭṭaggāho gahessati, na antopūtī bhavissatha; evaṃ tumhe , bhikkhave, nibbānaninnā bhavissatha nibbānapoṇā nibbānapabbhārā. Taṃ kissa hetu? Nibbānaninnā, bhikkhave, sammādiṭṭhi nibbānapoṇā nibbānapabbhārā’’ti. Evaṃ vutte, aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiṃ nu kho, bhante, orimaṃ tīraṃ, kiṃ pārimaṃ tīraṃ, ko majjhe saṃsādo 2, ko thale ussādo, ko manussaggāho, ko amanussaggāho, ko āvaṭṭaggāho, ko antopūtibhāvo’’ti?

    ‘‘‘ਓਰਿਮਂ ਤੀਰ’ਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਛਨ੍ਨੇਤਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਾਨਂ ਆਯਤਨਾਨਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ‘ਪਾਰਿਮਂ ਤੀਰ’ਨ੍ਤਿ ਖੋ , ਭਿਕ੍ਖੁ, ਛਨ੍ਨੇਤਂ ਬਾਹਿਰਾਨਂ ਆਯਤਨਾਨਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ‘ਮਜ੍ਝੇ ਸਂਸਾਦੋ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨਨ੍ਦੀਰਾਗਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ‘ਥਲੇ ਉਸ੍ਸਾਦੋ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਸ੍ਮਿਮਾਨਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ।

    ‘‘‘Orimaṃ tīra’nti kho, bhikkhu, channetaṃ ajjhattikānaṃ āyatanānaṃ adhivacanaṃ. ‘Pārimaṃ tīra’nti kho , bhikkhu, channetaṃ bāhirānaṃ āyatanānaṃ adhivacanaṃ. ‘Majjhe saṃsādo’ti kho, bhikkhu, nandīrāgassetaṃ adhivacanaṃ. ‘Thale ussādo’ti kho, bhikkhu, asmimānassetaṃ adhivacanaṃ.

    ‘‘ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਗਿਹੀਹਿ ਸਂਸਟ੍ਠੋ 3 વਿਹਰਤਿ, ਸਹਨਨ੍ਦੀ ਸਹਸੋਕੀ, ਸੁਖਿਤੇਸੁ ਸੁਖਿਤੋ, ਦੁਕ੍ਖਿਤੇਸੁ ਦੁਕ੍ਖਿਤੋ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਕਿਚ੍ਚਕਰਣੀਯੇਸੁ ਅਤ੍ਤਨਾ ਤੇਸੁ ਯੋਗਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ।

    ‘‘Katamo ca, bhikkhu, manussaggāho? Idha, bhikkhu, gihīhi saṃsaṭṭho 4 viharati, sahanandī sahasokī, sukhitesu sukhito, dukkhitesu dukkhito, uppannesu kiccakaraṇīyesu attanā tesu yogaṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati, bhikkhu, manussaggāho.

    ‘‘ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਦੇવਨਿਕਾਯਂ ਪਣਿਧਾਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਤਿ – ‘ਇਮਿਨਾਹਂ ਸੀਲੇਨ વਾ વਤੇਨ વਾ ਤਪੇਨ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਨ વਾ ਦੇવੋ વਾ ਭવਿਸ੍ਸਾਮਿ ਦੇવਞ੍ਞਤਰੋ વਾ’ਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ। ‘ਆવਟ੍ਟਗ੍ਗਾਹੋ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨੇਤਂ ਕਾਮਗੁਣਾਨਂ ਅਧਿવਚਨਂ।

    ‘‘Katamo ca, bhikkhu, amanussaggāho? Idha, bhikkhu, ekacco aññataraṃ devanikāyaṃ paṇidhāya brahmacariyaṃ carati – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti. Ayaṃ vuccati, bhikkhu, amanussaggāho. ‘Āvaṭṭaggāho’ti kho, bhikkhu, pañcannetaṃ kāmaguṇānaṃ adhivacanaṃ.

    ‘‘ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਅਨ੍ਤੋਪੂਤਿਭਾવੋ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਹੋਤਿ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ ਅਸੁਚਿਸਙ੍ਕਸ੍ਸਰਸਮਾਚਾਰੋ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਕਮ੍ਮਨ੍ਤੋ ਅਸ੍ਸਮਣੋ ਸਮਣਪਟਿਞ੍ਞੋ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਪਟਿਞ੍ਞੋ ਅਨ੍ਤੋਪੂਤਿ ਅવਸ੍ਸੁਤੋ ਕਸਮ੍ਬੁਜਾਤੋ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ‘ਅਨ੍ਤੋਪੂਤਿਭਾવੋ’’’ਤਿ।

    ‘‘Katamo ca, bhikkhu, antopūtibhāvo? Idha, bhikkhu, ekacco dussīlo hoti pāpadhammo asucisaṅkassarasamācāro paṭicchannakammanto assamaṇo samaṇapaṭiñño abrahmacārī brahmacāripaṭiñño antopūti avassuto kasambujāto. Ayaṃ vuccati, bhikkhu, ‘antopūtibhāvo’’’ti.

    ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਨਨ੍ਦੋ ਗੋਪਾਲਕੋ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਨਨ੍ਦੋ ਗੋਪਾਲਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਹਂ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨ ਓਰਿਮਂ ਤੀਰਂ ਉਪਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਨ ਪਾਰਿਮਂ ਤੀਰਂ ਉਪਗਚ੍ਛਾਮਿ, ਨ ਮਜ੍ਝੇ ਸਂਸੀਦਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਥਲੇ ਉਸ੍ਸੀਦਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਮਂ ਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ ਗਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਅਮਨੁਸ੍ਸਗ੍ਗਾਹੋ ਗਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਆવਟ੍ਟਗ੍ਗਾਹੋ ਗਹੇਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਅਨ੍ਤੋਪੂਤਿ ਭવਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਲਭੇਯ੍ਯਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਲਭੇਯ੍ਯਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤ੍વਂ, ਨਨ੍ਦ, ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਗਾવੋ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਹੀ’’ਤਿ 5। ‘‘ਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਗਾવੋ વਚ੍ਛਗਿਦ੍ਧਿਨਿਯੋ’’ਤਿ। ‘‘ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਹੇવ ਤ੍વਂ, ਨਨ੍ਦ, ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਗਾવੋ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਨਨ੍ਦੋ ਗੋਪਾਲਕੋ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਗਾવੋ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍વਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨਿਯ੍ਯਾਤਿਤਾ 6, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਗਾવੋ। ਲਭੇਯ੍ਯਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਲਭੇਯ੍ਯਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਲਤ੍ਥ ਖੋ ਨਨ੍ਦੋ ਗੋਪਾਲਕੋ ਭਗવਤੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ, ਅਲਤ੍ਥ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ। ਅਚਿਰੂਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਚ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ ਨਨ੍ਦੋ ਏਕੋ વੂਪਕਟ੍ਠੋ…ਪੇ॰… ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਚ ਪਨਾਯਸ੍ਮਾ ਨਨ੍ਦੋ ਅਰਹਤਂ ਅਹੋਸੀਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।

    Tena kho pana samayena nando gopālako bhagavato avidūre ṭhito hoti. Atha kho nando gopālako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhante, na orimaṃ tīraṃ upagacchāmi, na pārimaṃ tīraṃ upagacchāmi, na majjhe saṃsīdissāmi, na thale ussīdissāmi, na maṃ manussaggāho gahessati, na amanussaggāho gahessati, na āvaṭṭaggāho gahessati, na antopūti bhavissāmi. Labheyyāhaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. ‘‘Tena hi tvaṃ, nanda, sāmikānaṃ gāvo niyyātehī’’ti 7. ‘‘Gamissanti, bhante, gāvo vacchagiddhiniyo’’ti. ‘‘Niyyāteheva tvaṃ, nanda, sāmikānaṃ gāvo’’ti. Atha kho nando gopālako sāmikānaṃ gāvo niyyātetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘niyyātitā 8, bhante, sāmikānaṃ gāvo. Labheyyāhaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. Alattha kho nando gopālako bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirūpasampanno ca panāyasmā nando eko vūpakaṭṭho…pe… aññataro ca panāyasmā nando arahataṃ ahosīti. Catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. ਸਂਸੀਦੋ (ਕ॰), ਸਂਸੀਦਿਤੋ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰)
    2. saṃsīdo (ka.), saṃsīdito (syā. kaṃ.)
    3. ਗਿਹਿਸਂਸਟ੍ਠੋ (ਕ॰)
    4. gihisaṃsaṭṭho (ka.)
    5. ਨੀਯ੍ਯਾਦੇਹੀਤਿ (ਸੀ॰), ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਹੀਤਿ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    6. ਨਿਯ੍ਯਾਤਾ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਕ॰ ਸੀ॰ ਅਟ੍ਠ॰)
    7. nīyyādehīti (sī.), niyyādehīti (syā. kaṃ. pī.)
    8. niyyātā (syā. kaṃ. ka. sī. aṭṭha.)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਪਠਮਦਾਰੁਕ੍ਖਨ੍ਧੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Paṭhamadārukkhandhopamasuttavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੪. ਪਠਮਦਾਰੁਕ੍ਖਨ੍ਧੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Paṭhamadārukkhandhopamasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact