Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೩. ಪಠಮಧಮ್ಮವಿಹಾರೀಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
3. Paṭhamadhammavihārīsuttavaṇṇanā
೭೩. ತತಿಯೇ ದಿವಸಂ ಅತಿನಾಮೇತೀತಿ ದಿವಸಂ ಅತಿಕ್ಕಾಮೇತಿ। ರಿಞ್ಚತಿ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನನ್ತಿ ಏಕೀಭಾವಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಿ। ದೇಸೇತೀತಿ ಕಥೇತಿ ಪಕಾಸೇತಿ। ಧಮ್ಮಪಞ್ಞತ್ತಿಯಾತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪಞ್ಞಾಪನಾಯ। ಧಮ್ಮಂ ಪರಿಯಾಪುಣಾತೀತಿ ನವಙ್ಗವಸೇನ ಚತುಸಚ್ಚಧಮ್ಮಂ ಪರಿಯಾಪುಣಾತಿ ವಳಞ್ಜೇತಿ ಕಥೇತಿ। ನ ರಿಞ್ಚತಿ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನನ್ತಿ ಏಕೀಭಾವಂ ನ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಿ। ಅನುಯುಞ್ಜತಿ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥನ್ತಿ ನಿಯಕಜ್ಝತ್ತೇ ಚಿತ್ತಸಮಾಧಿಂ ಆಸೇವತಿ ಭಾವೇತಿ, ಸಮಥಕಮ್ಮಟ್ಠಾನೇ ಯುತ್ತಪ್ಪಯುತ್ತೋ ಹೋತಿ।
73. Tatiye divasaṃ atināmetīti divasaṃ atikkāmeti. Riñcati paṭisallānanti ekībhāvaṃ vissajjeti. Desetīti katheti pakāseti. Dhammapaññattiyāti dhammassa paññāpanāya. Dhammaṃpariyāpuṇātīti navaṅgavasena catusaccadhammaṃ pariyāpuṇāti vaḷañjeti katheti. Na riñcati paṭisallānanti ekībhāvaṃ na vissajjeti. Anuyuñjati ajjhattaṃ cetosamathanti niyakajjhatte cittasamādhiṃ āsevati bhāveti, samathakammaṭṭhāne yuttappayutto hoti.
ಹಿತೇಸಿನಾತಿ ಹಿತಂ ಏಸನ್ತೇನ। ಅನುಕಮ್ಪಕೇನಾತಿ ಅನುಕಮ್ಪಮಾನೇನ। ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯಾತಿ ಅನುಕಮ್ಪಂ ಚಿತ್ತೇನ ಪರಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ, ಪಟಿಚ್ಚಾತಿಪಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಕತಂ ವೋ ತಂ ಮಯಾತಿ ತಂ ಮಯಾ ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ಪುಗ್ಗಲೇ ದೇಸೇನ್ತೇನ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಕತಂ। ಏತ್ತಕಮೇವ ಹಿ ಅನುಕಮ್ಪಕಸ್ಸ ಸತ್ಥು ಕಿಚ್ಚಂ ಯದಿದಂ ಅವಿಪರೀತಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ಇತೋ ಪರಂ ಪನ ಪಟಿಪತ್ತಿ ನಾಮ ಸಾವಕಾನಂ ಕಿಚ್ಚಂ। ತೇನಾಹ – ಏತಾನಿ ಭಿಕ್ಖು ರುಕ್ಖಮೂಲಾನಿ…ಪೇ॰… ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅನುಸಾಸನೀತಿ। ತತ್ಥ ಚ ರುಕ್ಖಮೂಲಾನೀತಿ ಇಮಿನಾ ರುಕ್ಖಮೂಲಸೇನಾಸನಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸುಞ್ಞಾಗಾರಾನೀತಿ ಇಮಿನಾ ಜನವಿವಿತ್ತಟ್ಠಾನಂ। ಉಭಯೇನಾಪಿ ಚ ಯೋಗಾನುರೂಪಂ ಸೇನಾಸನಮಾಚಿಕ್ಖತಿ, ದಾಯಜ್ಜಂ ನಿಯ್ಯಾತೇತಿ। ಝಾಯಥಾತಿ ಆರಮ್ಮಣೂಪನಿಜ್ಝಾನೇನ ಅಟ್ಠತಿಂಸಾರಮ್ಮಣಾನಿ, ಲಕ್ಖಣೂಪನಿಜ್ಝಾನೇನ ಚ ಅನಿಚ್ಚಾದಿತೋ ಖನ್ಧಾಯತನಾದೀನಿ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯಥ, ಸಮಥಞ್ಚ ವಿಪಸ್ಸನಞ್ಚ ವಡ್ಢೇಥಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಮಾ ಪಮಾದತ್ಥಾತಿ ಮಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ಥ। ಮಾ ಪಚ್ಛಾ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಿನೋ ಅಹುವತ್ಥಾತಿ ಯೇ ಹಿ ಪುಬ್ಬೇ ದಹರಕಾಲೇ ಆರೋಗ್ಯಕಾಲೇ ಸತ್ತಸಪ್ಪಾಯಾದಿಸಮ್ಪತ್ತಿಕಾಲೇ ಸತ್ಥು ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಕಾಲೇ ಚ ಯೋನಿಸೋಮನಸಿಕಾರವಿರಹಿತಾ ರತ್ತಿನ್ದಿವಂ ಮಙ್ಕುಲಭತ್ತಾ ಹುತ್ವಾ ಸೇಯ್ಯಸುಖಮಿದ್ಧಸುಖಮನುಯುತ್ತಾ ಪಮಜ್ಜನ್ತಿ, ತೇ ಪಚ್ಛಾ ಜರಾಕಾಲೇ ರೋಗಕಾಲೇ ಮರಣಕಾಲೇ ವಿಪತ್ತಿಕಾಲೇ ಸತ್ಥು ಪರಿನಿಬ್ಬಾನಕಾಲೇ ಚ ತಂ ಪುಬ್ಬೇ ಪಮಾದವಿಹಾರಂ ಅನುಸ್ಸರನ್ತಾ ಸಪ್ಪಟಿಸನ್ಧಿಕಾಲಕಿರಿಯಞ್ಚ ಭಾರಿಯಂ ಸಮ್ಪಸ್ಸಮಾನಾ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಿನೋ ಹೋನ್ತಿ। ತುಮ್ಹೇ ಪನ ತಾದಿಸಾ ಮಾ ಅಹುವತ್ಥಾತಿ ಏತಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ – ‘‘ಮಾ ಪಚ್ಛಾ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರಿನೋ ಅಹುವತ್ಥಾ’’ತಿ। ಅಯಂ ವೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅನುಸಾಸನೀತಿ ಅಯಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸನ್ತಿಕಾ ‘‘ಝಾಯಥ ಮಾ ಪಮಾದತ್ಥಾ’’ತಿ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಅನುಸಾಸನೀ, ಓವಾದೋತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।
Hitesināti hitaṃ esantena. Anukampakenāti anukampamānena. Anukampaṃ upādāyāti anukampaṃ cittena pariggahetvā, paṭiccātipi vuttaṃ hoti. Kataṃ vo taṃ mayāti taṃ mayā ime pañca puggale desentena tumhākaṃ kataṃ. Ettakameva hi anukampakassa satthu kiccaṃ yadidaṃ aviparītadhammadesanā, ito paraṃ pana paṭipatti nāma sāvakānaṃ kiccaṃ. Tenāha – etāni bhikkhu rukkhamūlāni…pe… amhākaṃ anusāsanīti. Tattha ca rukkhamūlānīti iminā rukkhamūlasenāsanaṃ dasseti. Suññāgārānīti iminā janavivittaṭṭhānaṃ. Ubhayenāpi ca yogānurūpaṃ senāsanamācikkhati, dāyajjaṃ niyyāteti. Jhāyathāti ārammaṇūpanijjhānena aṭṭhatiṃsārammaṇāni, lakkhaṇūpanijjhānena ca aniccādito khandhāyatanādīni upanijjhāyatha, samathañca vipassanañca vaḍḍhethāti vuttaṃ hoti. Mā pamādatthāti mā pamajjittha. Mā pacchā vippaṭisārino ahuvatthāti ye hi pubbe daharakāle ārogyakāle sattasappāyādisampattikāle satthu sammukhībhāvakāle ca yonisomanasikāravirahitā rattindivaṃ maṅkulabhattā hutvā seyyasukhamiddhasukhamanuyuttā pamajjanti, te pacchā jarākāle rogakāle maraṇakāle vipattikāle satthu parinibbānakāle ca taṃ pubbe pamādavihāraṃ anussarantā sappaṭisandhikālakiriyañca bhāriyaṃ sampassamānā vippaṭisārino honti. Tumhe pana tādisā mā ahuvatthāti etamatthaṃ dassento āha – ‘‘mā pacchā vippaṭisārino ahuvatthā’’ti. Ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanīti ayaṃ amhākaṃ santikā ‘‘jhāyatha mā pamādatthā’’ti tumhākaṃ anusāsanī, ovādoti vuttaṃ hoti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೩. ಪಠಮಧಮ್ಮವಿಹಾರೀಸುತ್ತಂ • 3. Paṭhamadhammavihārīsuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೩-೪. ಪಠಮಧಮ್ಮವಿಹಾರೀಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 3-4. Paṭhamadhammavihārīsuttādivaṇṇanā