| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
੩. ਪਠਮਧਮ੍ਮવਿਹਾਰੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
3. Paṭhamadhammavihārīsuttavaṇṇanā
੭੩. ਤਤਿਯੇ ਦਿવਸਂ ਅਤਿਨਾਮੇਤੀਤਿ ਦਿવਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਤਿ। ਰਿਞ੍ਚਤਿ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਨ੍ਤਿ ਏਕੀਭਾવਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਿ। ਦੇਸੇਤੀਤਿ ਕਥੇਤਿ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਧਮ੍ਮਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਪਨਾਯ। ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਨવਙ੍ਗવਸੇਨ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਤਿ વਲ਼ਞ੍ਜੇਤਿ ਕਥੇਤਿ। ਨ ਰਿਞ੍ਚਤਿ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਨ੍ਤਿ ਏਕੀਭਾવਂ ਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਿ। ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਤਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਨ੍ਤਿ ਨਿਯਕਜ੍ਝਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਂ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ, ਸਮਥਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇ ਯੁਤ੍ਤਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ।
73. Tatiye divasaṃ atināmetīti divasaṃ atikkāmeti. Riñcati paṭisallānanti ekībhāvaṃ vissajjeti. Desetīti katheti pakāseti. Dhammapaññattiyāti dhammassa paññāpanāya. Dhammaṃpariyāpuṇātīti navaṅgavasena catusaccadhammaṃ pariyāpuṇāti vaḷañjeti katheti. Na riñcati paṭisallānanti ekībhāvaṃ na vissajjeti. Anuyuñjati ajjhattaṃ cetosamathanti niyakajjhatte cittasamādhiṃ āsevati bhāveti, samathakammaṭṭhāne yuttappayutto hoti.
ਹਿਤੇਸਿਨਾਤਿ ਹਿਤਂ ਏਸਨ੍ਤੇਨ। ਅਨੁਕਮ੍ਪਕੇਨਾਤਿ ਅਨੁਕਮ੍ਪਮਾਨੇਨ। ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਉਪਾਦਾਯਾਤਿ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ, ਪਟਿਚ੍ਚਾਤਿਪਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਕਤਂ વੋ ਤਂ ਮਯਾਤਿ ਤਂ ਮਯਾ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਦੇਸੇਨ੍ਤੇਨ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਕਤਂ। ਏਤ੍ਤਕਮੇવ ਹਿ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁ ਕਿਚ੍ਚਂ ਯਦਿਦਂ ਅવਿਪਰੀਤਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ, ਇਤੋ ਪਰਂ ਪਨ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਸਾવਕਾਨਂ ਕਿਚ੍ਚਂ। ਤੇਨਾਹ – ਏਤਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਾਨਿ…ਪੇ॰… ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨੁਸਾਸਨੀਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਚ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਾਨੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਸੇਨਾਸਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਾਨੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਜਨવਿવਿਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਂ। ਉਭਯੇਨਾਪਿ ਚ ਯੋਗਾਨੁਰੂਪਂ ਸੇਨਾਸਨਮਾਚਿਕ੍ਖਤਿ, ਦਾਯਜ੍ਜਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤਿ। ਝਾਯਥਾਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨੇਨ ਅਟ੍ਠਤਿਂਸਾਰਮ੍ਮਣਾਨਿ, ਲਕ੍ਖਣੂਪਨਿਜ੍ਝਾਨੇਨ ਚ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਤੋ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਾਦੀਨਿ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਥ, ਸਮਥਞ੍ਚ વਿਪਸ੍ਸਨਞ੍ਚ વਡ੍ਢੇਥਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਮਾ ਪਮਾਦਤ੍ਥਾਤਿ ਮਾ ਪਮਜ੍ਜਿਤ੍ਥ। ਮਾ ਪਚ੍ਛਾ વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਿਨੋ ਅਹੁવਤ੍ਥਾਤਿ ਯੇ ਹਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਦਹਰਕਾਲੇ ਆਰੋਗ੍ਯਕਾਲੇ ਸਤ੍ਤਸਪ੍ਪਾਯਾਦਿਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਲੇ ਸਤ੍ਥੁ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭਾવਕਾਲੇ ਚ ਯੋਨਿਸੋਮਨਸਿਕਾਰવਿਰਹਿਤਾ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿવਂ ਮਙ੍ਕੁਲਭਤ੍ਤਾ ਹੁਤ੍વਾ ਸੇਯ੍ਯਸੁਖਮਿਦ੍ਧਸੁਖਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ ਪਮਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਪਚ੍ਛਾ ਜਰਾਕਾਲੇ ਰੋਗਕਾਲੇ ਮਰਣਕਾਲੇ વਿਪਤ੍ਤਿਕਾਲੇ ਸਤ੍ਥੁ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਕਾਲੇ ਚ ਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇ ਪਮਾਦવਿਹਾਰਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤਾ ਸਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਕਾਲਕਿਰਿਯਞ੍ਚ ਭਾਰਿਯਂ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨਾ વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਨ ਤਾਦਿਸਾ ਮਾ ਅਹੁવਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਮਾ ਪਚ੍ਛਾ વਿਪ੍ਪਟਿਸਾਰਿਨੋ ਅਹੁવਤ੍ਥਾ’’ਤਿ। ਅਯਂ વੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨੁਸਾਸਨੀਤਿ ਅਯਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ‘‘ਝਾਯਥ ਮਾ ਪਮਾਦਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨੁਸਾਸਨੀ, ਓવਾਦੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
Hitesināti hitaṃ esantena. Anukampakenāti anukampamānena. Anukampaṃ upādāyāti anukampaṃ cittena pariggahetvā, paṭiccātipi vuttaṃ hoti. Kataṃ vo taṃ mayāti taṃ mayā ime pañca puggale desentena tumhākaṃ kataṃ. Ettakameva hi anukampakassa satthu kiccaṃ yadidaṃ aviparītadhammadesanā, ito paraṃ pana paṭipatti nāma sāvakānaṃ kiccaṃ. Tenāha – etāni bhikkhu rukkhamūlāni…pe… amhākaṃ anusāsanīti. Tattha ca rukkhamūlānīti iminā rukkhamūlasenāsanaṃ dasseti. Suññāgārānīti iminā janavivittaṭṭhānaṃ. Ubhayenāpi ca yogānurūpaṃ senāsanamācikkhati, dāyajjaṃ niyyāteti. Jhāyathāti ārammaṇūpanijjhānena aṭṭhatiṃsārammaṇāni, lakkhaṇūpanijjhānena ca aniccādito khandhāyatanādīni upanijjhāyatha, samathañca vipassanañca vaḍḍhethāti vuttaṃ hoti. Mā pamādatthāti mā pamajjittha. Mā pacchā vippaṭisārino ahuvatthāti ye hi pubbe daharakāle ārogyakāle sattasappāyādisampattikāle satthu sammukhībhāvakāle ca yonisomanasikāravirahitā rattindivaṃ maṅkulabhattā hutvā seyyasukhamiddhasukhamanuyuttā pamajjanti, te pacchā jarākāle rogakāle maraṇakāle vipattikāle satthu parinibbānakāle ca taṃ pubbe pamādavihāraṃ anussarantā sappaṭisandhikālakiriyañca bhāriyaṃ sampassamānā vippaṭisārino honti. Tumhe pana tādisā mā ahuvatthāti etamatthaṃ dassento āha – ‘‘mā pacchā vippaṭisārino ahuvatthā’’ti. Ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanīti ayaṃ amhākaṃ santikā ‘‘jhāyatha mā pamādatthā’’ti tumhākaṃ anusāsanī, ovādoti vuttaṃ hoti.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੩. ਪਠਮਧਮ੍ਮવਿਹਾਰੀਸੁਤ੍ਤਂ • 3. Paṭhamadhammavihārīsuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੩-੪. ਪਠਮਧਮ੍ਮવਿਹਾਰੀਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 3-4. Paṭhamadhammavihārīsuttādivaṇṇanā
