Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
౯-౧౦. పఠమద్వయసుత్తాదివణ్ణనా
9-10. Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā
౯౨-౯౩. నవమే ద్వయన్తి ద్వే ద్వే కోట్ఠాసే. దసమే ఇత్థేతం ద్వయన్తి ఏవమేతం ద్వయం. చలఞ్చేవ బ్యథఞ్చాతి అత్తనో సభావేన అసణ్ఠహనతో చలతి చేవ బ్యథతి చ. యోపి హేతు యోపి పచ్చయోతి చక్ఖువిఞ్ఞాణస్స వత్థారమ్మణం హేతు చేవ పచ్చయో చ. కుతో నిచ్చం భవిస్సతీతి కేన కారణేన నిచ్చం భవిస్సతి. యథా పన దాసస్స దాసియా కుచ్ఛిస్మిం జాతో పుత్తో పరోవ దాసో హోతి, ఏవం అనిచ్చమేవ హోతీతి అత్థో. సఙ్గతీతి సహగతి. సన్నిపాతోతి ఏకతో సన్నిపతనం. సమవాయోతి ఏకతో సమాగమో. అయం వుచ్చతి చక్ఖుసమ్ఫస్సోతి ఇమినా సఙ్గతిసన్నిపాతసమవాయసఙ్ఖాతేన పచ్చయేన ఉప్పన్నత్తా పచ్చయనామేనేవ సఙ్గతి సన్నిపాతో సమవాయోతి అయం వుచ్చతి చక్ఖుసమ్ఫస్సో.
92-93. Navame dvayanti dve dve koṭṭhāse. Dasame itthetaṃ dvayanti evametaṃ dvayaṃ. Calañceva byathañcāti attano sabhāvena asaṇṭhahanato calati ceva byathati ca. Yopi hetu yopi paccayoti cakkhuviññāṇassa vatthārammaṇaṃ hetu ceva paccayo ca. Kuto niccaṃ bhavissatīti kena kāraṇena niccaṃ bhavissati. Yathā pana dāsassa dāsiyā kucchismiṃ jāto putto parova dāso hoti, evaṃ aniccameva hotīti attho. Saṅgatīti sahagati. Sannipātoti ekato sannipatanaṃ. Samavāyoti ekato samāgamo. Ayaṃ vuccati cakkhusamphassoti iminā saṅgatisannipātasamavāyasaṅkhātena paccayena uppannattā paccayanāmeneva saṅgati sannipāto samavāyoti ayaṃ vuccati cakkhusamphasso.
సోపి హేతూతి ఫస్సస్స వత్థు ఆరమ్మణం సహజాతా తయో ఖన్ధాతి అయం హేతు. ఫుట్ఠోతి ఉపయోగత్థే పచ్చత్తం, ఫస్సేన ఫుట్ఠమేవ గోచరం వేదనా వేదేతి, చేతనా చేతేతి, సఞ్ఞా సఞ్జానాతీతి అత్థో. ఫుట్ఠోతి వా ఫస్ససమఙ్గీపుగ్గలో , ఫస్సేన ఫుట్ఠారమ్మణమేవ వేదనాదీహి వేదేతి చేతేతి సఞ్జానాతీతిపి వుత్తం హోతి. ఇతి ఇమస్మిం సుత్తే సమతింసక్ఖన్ధా కథితా హోన్తి. కథం? చక్ఖుద్వారే తావ వత్థు చేవ ఆరమ్మణఞ్చ రూపక్ఖన్ధో, ఫుట్ఠో వేదేతీతి వేదనాక్ఖన్ధో, చేతేతీతి సఙ్ఖారక్ఖన్ధో, సఞ్జానాతీతి సఞ్ఞాక్ఖన్ధో, విజానాతీతి విఞ్ఞాణక్ఖన్ధోతి. సేసద్వారేసుపి ఏసేవ నయో. మనోద్వారేపి హి వత్థురూపం ఏకన్తతో రూపక్ఖన్ధో, రూపే పన ఆరమ్మణే సతి ఆరమ్మణమ్పి రూపక్ఖన్ధోతి ఛ పఞ్చకాతింస హోన్తి. సఙ్ఖేపేన పనేతే ఛసుపి ద్వారేసు పఞ్చేవ ఖన్ధాతి సపచ్చయే పఞ్చక్ఖన్ధే అనిచ్చాతి విత్థారేత్వా వుచ్చమానే బుజ్ఝనకానం అజ్ఝాసయేన ఇదం సుత్తం దేసితన్తి.
Sopi hetūti phassassa vatthu ārammaṇaṃ sahajātā tayo khandhāti ayaṃ hetu. Phuṭṭhoti upayogatthe paccattaṃ, phassena phuṭṭhameva gocaraṃ vedanā vedeti, cetanā ceteti, saññā sañjānātīti attho. Phuṭṭhoti vā phassasamaṅgīpuggalo , phassena phuṭṭhārammaṇameva vedanādīhi vedeti ceteti sañjānātītipi vuttaṃ hoti. Iti imasmiṃ sutte samatiṃsakkhandhā kathitā honti. Kathaṃ? Cakkhudvāre tāva vatthu ceva ārammaṇañca rūpakkhandho, phuṭṭho vedetīti vedanākkhandho, cetetīti saṅkhārakkhandho, sañjānātīti saññākkhandho, vijānātīti viññāṇakkhandhoti. Sesadvāresupi eseva nayo. Manodvārepi hi vatthurūpaṃ ekantato rūpakkhandho, rūpe pana ārammaṇe sati ārammaṇampi rūpakkhandhoti cha pañcakātiṃsa honti. Saṅkhepena panete chasupi dvāresu pañceva khandhāti sapaccaye pañcakkhandhe aniccāti vitthāretvā vuccamāne bujjhanakānaṃ ajjhāsayena idaṃ suttaṃ desitanti.
ఛన్నవగ్గో నవమో.
Channavaggo navamo.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya
౯. పఠమద్వయసుత్తం • 9. Paṭhamadvayasuttaṃ
౧౦. దుతియద్వయసుత్తం • 10. Dutiyadvayasuttaṃ
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౯-౧౦. పఠమద్వయసుత్తాదివణ్ణనా • 9-10. Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā