Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೯-೧೦. ಪಠಮದ್ವಯಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ
9-10. Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā
೯೨-೯೩. ದ್ವಯನ್ತಿ ದುಕಂ। ಪಾಳಿಯಂ ಆಮೇಡಿತಲೋಪೇನ ನಿದ್ದೇಸೋತಿ ಆಹ ‘‘ದ್ವೇ ದ್ವೇ ಕೋಟ್ಠಾಸೇ’’ತಿ। ಏವಮೇತನ್ತಿ ಏವಂ ಅನಿಚ್ಚಾದಿಭಾವೇನ ಏತಂ ಚಕ್ಖುರೂಪಞ್ಚಾತಿ ದ್ವಯಂ। ಚಲತೀತಿ ಅನವಟ್ಠಾನೇನ ಪಚಲತಿ। ಬ್ಯಥತೀತಿ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಚ ಪವೇಧತಿ। ಹೇತು ಚೇವ ಉಪ್ಪತ್ತಿನಿಮಿತ್ತತ್ತಾ। ಸಹಗತೀತಿ ಸಹಪ್ಪವತ್ತಿ, ತಾಯ ಗಹೇತಬ್ಬತ್ತಾ ‘‘ಸಙ್ಗತೀ’’ತಿ ಫಸ್ಸೋ ವುತ್ತೋ। ಏಸ ನಯೋ ಸೇಸಪದದ್ವಯೇಪಿ। ಯಸ್ಮಾ ಚ ಸಂಗಚ್ಛಮಾನಧಮ್ಮವಿಮುತ್ತಾ ಸಙ್ಗತಿ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ತಥಾ ಸನ್ನಿಪಾತಸಮವಾಯಾ, ತೇಸಂ ವಸೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಫಸ್ಸೋ ತಥಾ ವುಚ್ಚತೀತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಇಮಿನಾ’’ತಿಆದಿ।
92-93.Dvayanti dukaṃ. Pāḷiyaṃ āmeḍitalopena niddesoti āha ‘‘dve dve koṭṭhāse’’ti. Evametanti evaṃ aniccādibhāvena etaṃ cakkhurūpañcāti dvayaṃ. Calatīti anavaṭṭhānena pacalati. Byathatīti jarāya maraṇena ca pavedhati. Hetu ceva uppattinimittattā. Sahagatīti sahappavatti, tāya gahetabbattā ‘‘saṅgatī’’ti phasso vutto. Esa nayo sesapadadvayepi. Yasmā ca saṃgacchamānadhammavimuttā saṅgati nāma natthi, tathā sannipātasamavāyā, tesaṃ vasena nibbatto phasso tathā vuccatīti. Tenāha ‘‘iminā’’tiādi.
ವತ್ಥೂತಿ ಚಕ್ಖು ನಿಸ್ಸಯಪಚ್ಚಯಾದಿಭಾವೇನ। ಆರಮ್ಮಣನ್ತಿ ರೂಪಂ ಆರಮ್ಮಣಪಚ್ಚಯಾದಿಭಾವೇನ। ಸಹಜಾತಾ ತಯೋ ಖನ್ಧಾ ವೇದನಾದಯೋ, ತೇ ಸಹಜಾತಾದಿಪಚ್ಚಯಭಾವೇನ। ಅಯಂ ಹೇತೂತಿ ಅಯಂ ತಿವಿಧೋ ಹೇತೂ। ಫಸ್ಸೇನಾತಿಆದೀಸು ಅಯಂ ಸಙ್ಖೇಪತ್ಥೋ – ಯಸ್ಮಾ ರೂಪಾರಮ್ಮಣೇ ಫಸ್ಸೇ ಅತ್ತನೋ ಫುಸನಕಿಚ್ಚಂ ಕರೋನ್ತೇ ಏವಂ ವೇದನಾ ಅನುಭವನಕಿಚ್ಚಂ, ಸಞ್ಞಾ ಸಞ್ಜಾನನಕಿಚ್ಚಂ ಕರೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಫಸ್ಸೇನ ಫುಟ್ಠಮೇವಾ’’ತಿಆದಿವುತ್ತಮೇವ ಅತ್ಥಂ ಇದಾನಿ ಪುಗ್ಗಲಾಧಿಟ್ಠಾನೇನ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಫುಟ್ಠೋ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಪಞ್ಚೇವ ಖನ್ಧಾ ಭಗವತಾ ಸಮತಿಂಸಾಯ ಆಕಾರೇಹಿ ವುತ್ತಾ। ಕಸ್ಮಾತಿ ಆಹ ‘‘ಕಥ’’ನ್ತಿಆದಿ। ರುಕ್ಖಸಾಖಾಸು ರುಕ್ಖವೋಹಾರೋ ವಿಯ ಏಕೇಕಧಮ್ಮೇಪಿ ಖನ್ಧವೋಹಾರೋ ಹೋತಿಯೇವ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ – ‘‘ವಿಞ್ಞಾಣಂ ವಿಞ್ಞಾಣಕ್ಖನ್ಧೋ’’ತಿ (ಯಮ॰ ಖನ್ಧಯಮಕ ೨)।
Vatthūti cakkhu nissayapaccayādibhāvena. Ārammaṇanti rūpaṃ ārammaṇapaccayādibhāvena. Sahajātā tayo khandhā vedanādayo, te sahajātādipaccayabhāvena. Ayaṃ hetūti ayaṃ tividho hetū. Phassenātiādīsu ayaṃ saṅkhepattho – yasmā rūpārammaṇe phasse attano phusanakiccaṃ karonte evaṃ vedanā anubhavanakiccaṃ, saññā sañjānanakiccaṃ karoti, tasmā ‘‘phassena phuṭṭhamevā’’tiādivuttameva atthaṃ idāni puggalādhiṭṭhānena dassetuṃ ‘‘phuṭṭho’’tiādi vuttaṃ. Pañceva khandhā bhagavatā samatiṃsāya ākārehi vuttā. Kasmāti āha ‘‘katha’’ntiādi. Rukkhasākhāsu rukkhavohāro viya ekekadhammepi khandhavohāro hotiyeva. Tenāha bhagavā – ‘‘viññāṇaṃ viññāṇakkhandho’’ti (yama. khandhayamaka 2).
ಪಠಮದ್ವಯಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
ಛನ್ನವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Channavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya
೯. ಪಠಮದ್ವಯಸುತ್ತಂ • 9. Paṭhamadvayasuttaṃ
೧೦. ದುತಿಯದ್ವಯಸುತ್ತಂ • 10. Dutiyadvayasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೯-೧೦. ಪಠಮದ್ವಯಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 9-10. Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā