Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
9-10. පඨමද්වයසුත්තාදිවණ්ණනා
9-10. Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā
92-93. නවමෙ ද්වයන්ති ද්වෙ ද්වෙ කොට්ඨාසෙ. දසමෙ ඉත්ථෙතං ද්වයන්ති එවමෙතං ද්වයං. චලඤ්චෙව බ්යථඤ්චාති අත්තනො සභාවෙන අසණ්ඨහනතො චලති චෙව බ්යථති ච. යොපි හෙතු යොපි පච්චයොති චක්ඛුවිඤ්ඤාණස්ස වත්ථාරම්මණං හෙතු චෙව පච්චයො ච. කුතො නිච්චං භවිස්සතීති කෙන කාරණෙන නිච්චං භවිස්සති. යථා පන දාසස්ස දාසියා කුච්ඡිස්මිං ජාතො පුත්තො පරොව දාසො හොති, එවං අනිච්චමෙව හොතීති අත්ථො. සඞ්ගතීති සහගති. සන්නිපාතොති එකතො සන්නිපතනං. සමවායොති එකතො සමාගමො. අයං වුච්චති චක්ඛුසම්ඵස්සොති ඉමිනා සඞ්ගතිසන්නිපාතසමවායසඞ්ඛාතෙන පච්චයෙන උප්පන්නත්තා පච්චයනාමෙනෙව සඞ්ගති සන්නිපාතො සමවායොති අයං වුච්චති චක්ඛුසම්ඵස්සො.
92-93. Navame dvayanti dve dve koṭṭhāse. Dasame itthetaṃ dvayanti evametaṃ dvayaṃ. Calañceva byathañcāti attano sabhāvena asaṇṭhahanato calati ceva byathati ca. Yopi hetu yopi paccayoti cakkhuviññāṇassa vatthārammaṇaṃ hetu ceva paccayo ca. Kuto niccaṃ bhavissatīti kena kāraṇena niccaṃ bhavissati. Yathā pana dāsassa dāsiyā kucchismiṃ jāto putto parova dāso hoti, evaṃ aniccameva hotīti attho. Saṅgatīti sahagati. Sannipātoti ekato sannipatanaṃ. Samavāyoti ekato samāgamo. Ayaṃ vuccati cakkhusamphassoti iminā saṅgatisannipātasamavāyasaṅkhātena paccayena uppannattā paccayanāmeneva saṅgati sannipāto samavāyoti ayaṃ vuccati cakkhusamphasso.
සොපි හෙතූති ඵස්සස්ස වත්ථු ආරම්මණං සහජාතා තයො ඛන්ධාති අයං හෙතු. ඵුට්ඨොති උපයොගත්ථෙ පච්චත්තං, ඵස්සෙන ඵුට්ඨමෙව ගොචරං වෙදනා වෙදෙති, චෙතනා චෙතෙති, සඤ්ඤා සඤ්ජානාතීති අත්ථො. ඵුට්ඨොති වා ඵස්සසමඞ්ගීපුග්ගලො , ඵස්සෙන ඵුට්ඨාරම්මණමෙව වෙදනාදීහි වෙදෙති චෙතෙති සඤ්ජානාතීතිපි වුත්තං හොති. ඉති ඉමස්මිං සුත්තෙ සමතිංසක්ඛන්ධා කථිතා හොන්ති. කථං? චක්ඛුද්වාරෙ තාව වත්ථු චෙව ආරම්මණඤ්ච රූපක්ඛන්ධො, ඵුට්ඨො වෙදෙතීති වෙදනාක්ඛන්ධො, චෙතෙතීති සඞ්ඛාරක්ඛන්ධො, සඤ්ජානාතීති සඤ්ඤාක්ඛන්ධො, විජානාතීති විඤ්ඤාණක්ඛන්ධොති. සෙසද්වාරෙසුපි එසෙව නයො. මනොද්වාරෙපි හි වත්ථුරූපං එකන්තතො රූපක්ඛන්ධො, රූපෙ පන ආරම්මණෙ සති ආරම්මණම්පි රූපක්ඛන්ධොති ඡ පඤ්චකාතිංස හොන්ති. සඞ්ඛෙපෙන පනෙතෙ ඡසුපි ද්වාරෙසු පඤ්චෙව ඛන්ධාති සපච්චයෙ පඤ්චක්ඛන්ධෙ අනිච්චාති විත්ථාරෙත්වා වුච්චමානෙ බුජ්ඣනකානං අජ්ඣාසයෙන ඉදං සුත්තං දෙසිතන්ති.
Sopi hetūti phassassa vatthu ārammaṇaṃ sahajātā tayo khandhāti ayaṃ hetu. Phuṭṭhoti upayogatthe paccattaṃ, phassena phuṭṭhameva gocaraṃ vedanā vedeti, cetanā ceteti, saññā sañjānātīti attho. Phuṭṭhoti vā phassasamaṅgīpuggalo , phassena phuṭṭhārammaṇameva vedanādīhi vedeti ceteti sañjānātītipi vuttaṃ hoti. Iti imasmiṃ sutte samatiṃsakkhandhā kathitā honti. Kathaṃ? Cakkhudvāre tāva vatthu ceva ārammaṇañca rūpakkhandho, phuṭṭho vedetīti vedanākkhandho, cetetīti saṅkhārakkhandho, sañjānātīti saññākkhandho, vijānātīti viññāṇakkhandhoti. Sesadvāresupi eseva nayo. Manodvārepi hi vatthurūpaṃ ekantato rūpakkhandho, rūpe pana ārammaṇe sati ārammaṇampi rūpakkhandhoti cha pañcakātiṃsa honti. Saṅkhepena panete chasupi dvāresu pañceva khandhāti sapaccaye pañcakkhandhe aniccāti vitthāretvā vuccamāne bujjhanakānaṃ ajjhāsayena idaṃ suttaṃ desitanti.
ඡන්නවග්ගො නවමො.
Channavaggo navamo.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya
9. පඨමද්වයසුත්තං • 9. Paṭhamadvayasuttaṃ
10. දුතියද්වයසුත්තං • 10. Dutiyadvayasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 9-10. පඨමද්වයසුත්තාදිවණ්ණනා • 9-10. Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā