Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੯-੧੦. ਪਠਮਦ੍વਯਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ
9-10. Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā
੯੨-੯੩. ਦ੍વਯਨ੍ਤਿ ਦੁਕਂ। ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਮੇਡਿਤਲੋਪੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਦ੍વੇ ਦ੍વੇ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ’’ਤਿ। ਏવਮੇਤਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿਭਾવੇਨ ਏਤਂ ਚਕ੍ਖੁਰੂਪਞ੍ਚਾਤਿ ਦ੍વਯਂ। ਚਲਤੀਤਿ ਅਨવਟ੍ਠਾਨੇਨ ਪਚਲਤਿ। ਬ੍ਯਥਤੀਤਿ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਚ ਪવੇਧਤਿ। ਹੇਤੁ ਚੇવ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਨਿਮਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ। ਸਹਗਤੀਤਿ ਸਹਪ੍ਪવਤ੍ਤਿ, ਤਾਯ ਗਹੇਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਙ੍ਗਤੀ’’ਤਿ ਫਸ੍ਸੋ વੁਤ੍ਤੋ। ਏਸ ਨਯੋ ਸੇਸਪਦਦ੍વਯੇਪਿ। ਯਸ੍ਮਾ ਚ ਸਂਗਚ੍ਛਮਾਨਧਮ੍ਮવਿਮੁਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਗਤਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਥਾ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਸਮવਾਯਾ, ਤੇਸਂ વਸੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ ਫਸ੍ਸੋ ਤਥਾ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਮਿਨਾ’’ਤਿਆਦਿ।
92-93.Dvayanti dukaṃ. Pāḷiyaṃ āmeḍitalopena niddesoti āha ‘‘dve dve koṭṭhāse’’ti. Evametanti evaṃ aniccādibhāvena etaṃ cakkhurūpañcāti dvayaṃ. Calatīti anavaṭṭhānena pacalati. Byathatīti jarāya maraṇena ca pavedhati. Hetu ceva uppattinimittattā. Sahagatīti sahappavatti, tāya gahetabbattā ‘‘saṅgatī’’ti phasso vutto. Esa nayo sesapadadvayepi. Yasmā ca saṃgacchamānadhammavimuttā saṅgati nāma natthi, tathā sannipātasamavāyā, tesaṃ vasena nibbatto phasso tathā vuccatīti. Tenāha ‘‘iminā’’tiādi.
વਤ੍ਥੂਤਿ ਚਕ੍ਖੁ ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾਦਿਭਾવੇਨ। ਆਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਰੂਪਂ ਆਰਮ੍ਮਣਪਚ੍ਚਯਾਦਿਭਾવੇਨ। ਸਹਜਾਤਾ ਤਯੋ ਖਨ੍ਧਾ વੇਦਨਾਦਯੋ, ਤੇ ਸਹਜਾਤਾਦਿਪਚ੍ਚਯਭਾવੇਨ। ਅਯਂ ਹੇਤੂਤਿ ਅਯਂ ਤਿવਿਧੋ ਹੇਤੂ। ਫਸ੍ਸੇਨਾਤਿਆਦੀਸੁ ਅਯਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤ੍ਥੋ – ਯਸ੍ਮਾ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣੇ ਫਸ੍ਸੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫੁਸਨਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇ ਏવਂ વੇਦਨਾ ਅਨੁਭવਨਕਿਚ੍ਚਂ, ਸਞ੍ਞਾ ਸਞ੍ਜਾਨਨਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਫਸ੍ਸੇਨ ਫੁਟ੍ਠਮੇવਾ’’ਤਿਆਦਿવੁਤ੍ਤਮੇવ ਅਤ੍ਥਂ ਇਦਾਨਿ ਪੁਗ੍ਗਲਾਧਿਟ੍ਠਾਨੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਫੁਟ੍ਠੋ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਞ੍ਚੇવ ਖਨ੍ਧਾ ਭਗવਤਾ ਸਮਤਿਂਸਾਯ ਆਕਾਰੇਹਿ વੁਤ੍ਤਾ। ਕਸ੍ਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਥ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ਰੁਕ੍ਖਸਾਖਾਸੁ ਰੁਕ੍ਖવੋਹਾਰੋ વਿਯ ਏਕੇਕਧਮ੍ਮੇਪਿ ਖਨ੍ਧવੋਹਾਰੋ ਹੋਤਿਯੇવ। ਤੇਨਾਹ ਭਗવਾ – ‘‘વਿਞ੍ਞਾਣਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੋ’’ਤਿ (ਯਮ॰ ਖਨ੍ਧਯਮਕ ੨)।
Vatthūti cakkhu nissayapaccayādibhāvena. Ārammaṇanti rūpaṃ ārammaṇapaccayādibhāvena. Sahajātā tayo khandhā vedanādayo, te sahajātādipaccayabhāvena. Ayaṃ hetūti ayaṃ tividho hetū. Phassenātiādīsu ayaṃ saṅkhepattho – yasmā rūpārammaṇe phasse attano phusanakiccaṃ karonte evaṃ vedanā anubhavanakiccaṃ, saññā sañjānanakiccaṃ karoti, tasmā ‘‘phassena phuṭṭhamevā’’tiādivuttameva atthaṃ idāni puggalādhiṭṭhānena dassetuṃ ‘‘phuṭṭho’’tiādi vuttaṃ. Pañceva khandhā bhagavatā samatiṃsāya ākārehi vuttā. Kasmāti āha ‘‘katha’’ntiādi. Rukkhasākhāsu rukkhavohāro viya ekekadhammepi khandhavohāro hotiyeva. Tenāha bhagavā – ‘‘viññāṇaṃ viññāṇakkhandho’’ti (yama. khandhayamaka 2).
ਪਠਮਦ੍વਯਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
ਛਨ੍ਨવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Channavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya
੯. ਪਠਮਦ੍વਯਸੁਤ੍ਤਂ • 9. Paṭhamadvayasuttaṃ
੧੦. ਦੁਤਿਯਦ੍વਯਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Dutiyadvayasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੯-੧੦. ਪਠਮਦ੍વਯਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 9-10. Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā