| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๒. ทุติยปณฺณาสกํ
2. Dutiyapaṇṇāsakaṃ
(๖) ๑. พฺราหฺมณวโคฺค
(6) 1. Brāhmaṇavaggo
๑. ปฐมเทฺวพฺราหฺมณสุตฺตวณฺณนา
1. Paṭhamadvebrāhmaṇasuttavaṇṇanā
๕๒. พฺราหฺมณวคฺคสฺส ปฐเม ชิณฺณาติ ชราชิณฺณาฯ วุทฺธาติ วโยวุทฺธาฯ มหลฺลกาติ ชาติมหลฺลกาฯ อทฺธคตาติ ตโย อเทฺธ อติกฺกนฺตาฯ วโยอนุปฺปตฺตาติ ตติยํ วยํ อนุปฺปตฺตาฯ เยน ภควา เตนุปสงฺกมิํสูติ ปุตฺตทาเร อตฺตโน วจนํ อกโรเนฺต ทิสฺวา ‘‘สมณสฺส โคตมสฺส สนฺติกํ คนฺตฺวา นิยฺยานิกมคฺคํ คเวสิสฺสามา’’ติ จิเนฺตตฺวา อุปสงฺกมิํสุฯ มยมสฺสุ, โภ โคตม, พฺราหฺมณาติ; โภ โคตม, มยํ พฺราหฺมณา น ขตฺติยา นามจฺจา น คหปติกาติ พฺราหฺมณภาวํ ชานาเปตฺวา ชิณฺณาติอาทิมาหํสุฯ อกตภีรุตฺตาณาติ อกตภยปริตฺตาณาฯ อวสฺสยภูตํ ปติฎฺฐากมฺมํ อเมฺหหิ น กตนฺติ ทเสฺสนฺติฯ ตคฺฆาติ เอกํสเตฺถ นิปาโต, สมฺปฎิจฺฉนเตฺถ วาฯ เอกเนฺตน ตุเมฺห เอวรูปา, อหมฺปิ โข เอตํ สมฺปฎิจฺฉามีติ จ ทเสฺสติฯ อุปนียตีติ อุปสํหรียติฯ อยํ หิ ชาติยา ชรํ อุปนียติ, ชราย พฺยาธิํ, พฺยาธินา มรณํ, มรเณน ปุน ชาติํฯ เตน วุตฺตํ – ‘‘อุปนียตี’’ติฯ
52. Brāhmaṇavaggassa paṭhame jiṇṇāti jarājiṇṇā. Vuddhāti vayovuddhā. Mahallakāti jātimahallakā. Addhagatāti tayo addhe atikkantā. Vayoanuppattāti tatiyaṃ vayaṃ anuppattā. Yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsūti puttadāre attano vacanaṃ akaronte disvā ‘‘samaṇassa gotamassa santikaṃ gantvā niyyānikamaggaṃ gavesissāmā’’ti cintetvā upasaṅkamiṃsu. Mayamassu, bho gotama, brāhmaṇāti; bho gotama, mayaṃ brāhmaṇā na khattiyā nāmaccā na gahapatikāti brāhmaṇabhāvaṃ jānāpetvā jiṇṇātiādimāhaṃsu. Akatabhīruttāṇāti akatabhayaparittāṇā. Avassayabhūtaṃ patiṭṭhākammaṃ amhehi na katanti dassenti. Tagghāti ekaṃsatthe nipāto, sampaṭicchanatthe vā. Ekantena tumhe evarūpā, ahampi kho etaṃ sampaṭicchāmīti ca dasseti. Upanīyatīti upasaṃharīyati. Ayaṃ hi jātiyā jaraṃ upanīyati, jarāya byādhiṃ, byādhinā maraṇaṃ, maraṇena puna jātiṃ. Tena vuttaṃ – ‘‘upanīyatī’’ti.
อิทานิ ยสฺมา เต พฺราหฺมณา มหลฺลกตฺตา ปพฺพชิตฺวาปิ วตฺตํ ปูเรตุํ น สกฺขิสฺสนฺติ, ตสฺมา เน ปญฺจสุ สีเลสุ ปติฎฺฐาเปโนฺต ภควา โยธ กาเยน สํยโมติอาทิมาหฯ ตตฺถ กาเยน สํยโมติ กายทฺวาเรน สํวโรฯ เสเสสุปิ เอเสว นโยฯ ตํ ตสฺส เปตสฺสาติ ตํ ปุญฺญํ ตสฺส ปรโลกํ คตสฺส ตายนเฎฺฐน ตาณํ, นิลียนเฎฺฐน เลณํ, ปติฎฺฐานเฎฺฐน ทีโป, อวสฺสยนเฎฺฐน สรณํ, อุตฺตมคติวเสน ปรายณญฺจ โหตีติ ทเสฺสติฯ คาถา อุตฺตานตฺถาเยวฯ เอวํ เต พฺราหฺมณา ตถาคเตน ปญฺจสุ สีเลสุ สมาทปิตา ยาวชีวํ ปญฺจ สีลานิ รกฺขิตฺวา สเคฺค นิพฺพตฺติํสุฯ
Idāni yasmā te brāhmaṇā mahallakattā pabbajitvāpi vattaṃ pūretuṃ na sakkhissanti, tasmā ne pañcasu sīlesu patiṭṭhāpento bhagavā yodha kāyena saṃyamotiādimāha. Tattha kāyena saṃyamoti kāyadvārena saṃvaro. Sesesupi eseva nayo. Taṃ tassa petassāti taṃ puññaṃ tassa paralokaṃ gatassa tāyanaṭṭhena tāṇaṃ, nilīyanaṭṭhena leṇaṃ, patiṭṭhānaṭṭhena dīpo, avassayanaṭṭhena saraṇaṃ, uttamagativasena parāyaṇañca hotīti dasseti. Gāthā uttānatthāyeva. Evaṃ te brāhmaṇā tathāgatena pañcasu sīlesu samādapitā yāvajīvaṃ pañca sīlāni rakkhitvā sagge nibbattiṃsu.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑. ปฐมเทฺวพฺราหฺมณสุตฺตํ • 1. Paṭhamadvebrāhmaṇasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๑. ปฐมเทฺวพฺราหฺมณสุตฺตวณฺณนา • 1. Paṭhamadvebrāhmaṇasuttavaṇṇanā
