Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఇతివుత్తక-అట్ఠకథా • Itivuttaka-aṭṭhakathā

    ౫. పఠమఏసనాసుత్తవణ్ణనా

    5. Paṭhamaesanāsuttavaṇṇanā

    ౫౪. పఞ్చమే ఏసనాతి గవేసనా పరియేసనా మగ్గనా. తా విభాగతో దస్సేతుం ‘‘కామేసనా’’తిఆది వుత్తం. తత్థ కామేసనాతి కామానం ఏసనా, కామసఙ్ఖాతా వా ఏసనా కామేసనా. వుత్తఞ్హేతం –

    54. Pañcame esanāti gavesanā pariyesanā magganā. Tā vibhāgato dassetuṃ ‘‘kāmesanā’’tiādi vuttaṃ. Tattha kāmesanāti kāmānaṃ esanā, kāmasaṅkhātā vā esanā kāmesanā. Vuttañhetaṃ –

    ‘‘తత్థ కతమా కామేసనా? యో కామేసు కామచ్ఛన్దో, కామరాగో, కామనన్దీ, కామస్నేహో , కామపిపాసా, కామముచ్ఛా, కామజ్ఝోసానం, అయం వుచ్చతి కామేసనా’’తి (విభ॰ ౯౧౯).

    ‘‘Tattha katamā kāmesanā? Yo kāmesu kāmacchando, kāmarāgo, kāmanandī, kāmasneho , kāmapipāsā, kāmamucchā, kāmajjhosānaṃ, ayaṃ vuccati kāmesanā’’ti (vibha. 919).

    తస్మా కామరాగో కామేసనాతి వేదితబ్బో. భవేసనాయపి ఏసేవ నయో. వుత్తమ్పి చేతం –

    Tasmā kāmarāgo kāmesanāti veditabbo. Bhavesanāyapi eseva nayo. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘తత్థ కతమా భవేసనా? యో భవేసు భవచ్ఛన్దో…పే॰… భవజ్ఝోసానం, అయం వుచ్చతి భవేసనా’’తి (విభ॰ ౯౧౯).

    ‘‘Tattha katamā bhavesanā? Yo bhavesu bhavacchando…pe… bhavajjhosānaṃ, ayaṃ vuccati bhavesanā’’ti (vibha. 919).

    తస్మా భవేసనరాగో రూపారూపభవపత్థనా భవేసనాతి వేదితబ్బా. బ్రహ్మచరియస్స ఏసనా బ్రహ్మచరియేసనా. యథాహ –

    Tasmā bhavesanarāgo rūpārūpabhavapatthanā bhavesanāti veditabbā. Brahmacariyassa esanā brahmacariyesanā. Yathāha –

    ‘‘తత్థ కతమా బ్రహ్మచరియేసనా? సస్సతో లోకోతి వా, అసస్సతో లోకోతి వా, అన్తవా లోకోతి వా, అనన్తవా లోకోతి వా, తం జీవం తం సరీరన్తి వా, అఞ్ఞం జీవం అఞ్ఞం సరీరన్తి వా, హోతి తథాగతో పరం మరణాతి వా, న హోతి తథాగతో పరం మరణాతి వా, హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణాతి వా, నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణాతి వా, యా ఏవరూపా దిట్ఠి దిట్ఠిగతం దిట్ఠిగహనం దిట్ఠికన్తారో దిట్ఠివిసూకాయికం దిట్ఠివిప్ఫన్దితం దిట్ఠిసఞ్ఞోజనం గాహో పతిట్ఠాహో అభినివేసో పరామాసో కుమ్మగ్గో మిచ్ఛాపథో మిచ్ఛత్తం తిత్థాయతనం విపరియేసగ్గాహో, అయం వుచ్చతి బ్రహ్మచరియేసనా’’తి (విభ॰ ౯౧౯).

    ‘‘Tattha katamā brahmacariyesanā? Sassato lokoti vā, asassato lokoti vā, antavā lokoti vā, anantavā lokoti vā, taṃ jīvaṃ taṃ sarīranti vā, aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti vā, hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, yā evarūpā diṭṭhi diṭṭhigataṃ diṭṭhigahanaṃ diṭṭhikantāro diṭṭhivisūkāyikaṃ diṭṭhivipphanditaṃ diṭṭhisaññojanaṃ gāho patiṭṭhāho abhiniveso parāmāso kummaggo micchāpatho micchattaṃ titthāyatanaṃ vipariyesaggāho, ayaṃ vuccati brahmacariyesanā’’ti (vibha. 919).

    తస్మా దిట్ఠిగతసమ్మతస్స బ్రహ్మచరియస్స ఏసనా దిట్ఠిబ్రహ్మచరియేసనాతి వేదితబ్బాతి. ఏత్తావతా రాగదిట్ఠియో ఏసనాతి దస్సితా హోన్తి. న కేవలఞ్చ రాగదిట్ఠియోవ ఏసనా, తదేకట్ఠం కమ్మమ్పి. వుత్తమ్పి చేతం –

    Tasmā diṭṭhigatasammatassa brahmacariyassa esanā diṭṭhibrahmacariyesanāti veditabbāti. Ettāvatā rāgadiṭṭhiyo esanāti dassitā honti. Na kevalañca rāgadiṭṭhiyova esanā, tadekaṭṭhaṃ kammampi. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘తత్థ కతమా కామేసనా? కామరాగో తదేకట్ఠం అకుసలం కాయకమ్మం వచీకమ్మం మనోకమ్మం, అయం వుచ్చతి కామేసనా. తత్థ కతమా భవేసనా? భవరాగో తదేకట్ఠం అకుసలం కాయకమ్మం వచీకమ్మం మనోకమ్మం, అయం వుచ్చతి భవేసనా. తత్థ కతమా బ్రహ్మచరియేసనా? అన్తగ్గాహికా దిట్ఠి తదేకట్ఠం అకుసలం కాయకమ్మం, వచీకమ్మం, మనోకమ్మం, అయం వుచ్చతి బ్రహ్మచరియేసనా’’తి (విభ॰ ౯౧౯) –

    ‘‘Tattha katamā kāmesanā? Kāmarāgo tadekaṭṭhaṃ akusalaṃ kāyakammaṃ vacīkammaṃ manokammaṃ, ayaṃ vuccati kāmesanā. Tattha katamā bhavesanā? Bhavarāgo tadekaṭṭhaṃ akusalaṃ kāyakammaṃ vacīkammaṃ manokammaṃ, ayaṃ vuccati bhavesanā. Tattha katamā brahmacariyesanā? Antaggāhikā diṭṭhi tadekaṭṭhaṃ akusalaṃ kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, manokammaṃ, ayaṃ vuccati brahmacariyesanā’’ti (vibha. 919) –

    ఏవమేతా తిస్సో ఏసనా వేదితబ్బా.

    Evametā tisso esanā veditabbā.

    గాథాసు సమ్భవన్తి ఏత్థ ఏసనానం ఉప్పత్తిహేతుభూతా అవిజ్జాదయో తణ్హా చాతి సమ్భవో, సముదయోతి అత్థో. యత్థ చేతా నిరుజ్ఝన్తీతి బ్రహ్మచరియేసనా పఠమమగ్గేన నిరుజ్ఝతి, కామేసనా అనాగామిమగ్గేన, భవేసనా అరహత్తమగ్గేన నిరుజ్ఝతీతి వేదితబ్బం. సేసం వుత్తనయమేవ.

    Gāthāsu sambhavanti ettha esanānaṃ uppattihetubhūtā avijjādayo taṇhā cāti sambhavo, samudayoti attho. Yatthacetā nirujjhantīti brahmacariyesanā paṭhamamaggena nirujjhati, kāmesanā anāgāmimaggena, bhavesanā arahattamaggena nirujjhatīti veditabbaṃ. Sesaṃ vuttanayameva.

    పఞ్చమసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Pañcamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / ఇతివుత్తకపాళి • Itivuttakapāḷi / ౫. పఠమఏసనాసుత్తం • 5. Paṭhamaesanāsuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact