| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៨. គិលានវគ្គោ
8. Gilānavaggo
១. បឋមគិលានសុត្តំ
1. Paṭhamagilānasuttaṃ
៧៤. សាវត្ថិនិទានំ ។ អថ ខោ អញ្ញតរោ ភិក្ខុ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ…បេ.… ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ សោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘អមុកស្មិំ, ភន្តេ, វិហារេ អញ្ញតរោ ភិក្ខុ នវោ អប្បញ្ញាតោ អាពាធិកោ ទុក្ខិតោ ពាឡ្ហគិលានោ។ សាធុ, ភន្តេ, ភគវា យេន សោ ភិក្ខុ តេនុបសង្កមតុ អនុកម្បំ ឧបាទាយា’’តិ។
74. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami…pe… ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘amukasmiṃ, bhante, vihāre aññataro bhikkhu navo appaññāto ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. Sādhu, bhante, bhagavā yena so bhikkhu tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti.
អថ ខោ ភគវា នវវាទញ្ច សុត្វា គិលានវាទញ្ច, ‘‘អប្បញ្ញាតោ ភិក្ខូ’’តិ ឥតិ វិទិត្វា យេន សោ ភិក្ខុ តេនុបសង្កមិ។ អទ្ទសា ខោ សោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ទូរតោវ អាគច្ឆន្តំ។ ទិស្វាន មញ្ចកេ សមធោសិ 1។ អថ ខោ ភគវា តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោច – ‘‘អលំ, ភិក្ខុ, មា ត្វំ មញ្ចកេ សមធោសិ។ សន្តិមានិ អាសនានិ បញ្ញត្តានិ, តត្ថាហំ និសីទិស្សាមី’’តិ។ និសីទិ ភគវា បញ្ញត្តេ អាសនេ។ និសជ្ជ ខោ ភគវា តំ ភិក្ខុំ ឯតទវោច – ‘‘កច្ចិ តេ, ភិក្ខុ, ខមនីយំ, កច្ចិ យាបនីយំ, កច្ចិ ទុក្ខា វេទនា បដិក្កមន្តិ នោ អភិក្កមន្តិ, បដិក្កមោសានំ បញ្ញាយតិ នោ អភិក្កមោ’’តិ?
Atha kho bhagavā navavādañca sutvā gilānavādañca, ‘‘appaññāto bhikkhū’’ti iti viditvā yena so bhikkhu tenupasaṅkami. Addasā kho so bhikkhu bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna mañcake samadhosi 2. Atha kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘alaṃ, bhikkhu, mā tvaṃ mañcake samadhosi. Santimāni āsanāni paññattāni, tatthāhaṃ nisīdissāmī’’ti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kacci te, bhikkhu, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kacci dukkhā vedanā paṭikkamanti no abhikkamanti, paṭikkamosānaṃ paññāyati no abhikkamo’’ti?
‘‘ន មេ, ភន្តេ, ខមនីយំ, ន យាបនីយំ, ពាឡ្ហា មេ ទុក្ខា វេទនា អភិក្កមន្តិ នោ បដិក្កមន្តិ, អភិក្កមោសានំ បញ្ញាយតិ នោ បដិក្កមោ’’តិ។
‘‘Na me, bhante, khamanīyaṃ, na yāpanīyaṃ, bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti no paṭikkamanti, abhikkamosānaṃ paññāyati no paṭikkamo’’ti.
‘‘កច្ចិ តេ, ភិក្ខុ, ន កិញ្ចិ កុក្កុច្ចំ, ន កោចិ វិប្បដិសារោ’’តិ?
‘‘Kacci te, bhikkhu, na kiñci kukkuccaṃ, na koci vippaṭisāro’’ti?
‘‘តគ្ឃ មេ, ភន្តេ, អនប្បកំ កុក្កុច្ចំ, អនប្បកោ វិប្បដិសារោ’’តិ។
‘‘Taggha me, bhante, anappakaṃ kukkuccaṃ, anappako vippaṭisāro’’ti.
‘‘កច្ចិ បន តំ 3, ភិក្ខុ, អត្តា សីលតោ ឧបវទតី’’តិ?
‘‘Kacci pana taṃ 4, bhikkhu, attā sīlato upavadatī’’ti?
‘‘នោ ចេ កិរ តេ, ភិក្ខុ, អត្តា សីលតោ ឧបវទតិ, អថ កិញ្ច 7 តេ កុក្កុច្ចំ កោ ច វិប្បដិសារោ’’តិ?
‘‘No ce kira te, bhikkhu, attā sīlato upavadati, atha kiñca 8 te kukkuccaṃ ko ca vippaṭisāro’’ti?
‘‘ន ខ្វាហំ , ភន្តេ, សីលវិសុទ្ធត្ថំ ភគវតា ធម្មំ ទេសិតំ អាជានាមី’’តិ ។
‘‘Na khvāhaṃ , bhante, sīlavisuddhatthaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmī’’ti .
‘‘នោ ចេ កិរ ត្វំ, ភិក្ខុ, សីលវិសុទ្ធត្ថំ មយា ធម្មំ ទេសិតំ អាជានាសិ, អថ កិមត្ថំ ចរហិ ត្វំ, ភិក្ខុ, មយា ធម្មំ ទេសិតំ អាជានាសី’’តិ?
‘‘No ce kira tvaṃ, bhikkhu, sīlavisuddhatthaṃ mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsi, atha kimatthaṃ carahi tvaṃ, bhikkhu, mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsī’’ti?
‘‘រាគវិរាគត្ថំ ខ្វាហំ, ភន្តេ, ភគវតា ធម្មំ ទេសិតំ អាជានាមី’’តិ។
‘‘Rāgavirāgatthaṃ khvāhaṃ, bhante, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmī’’ti.
‘‘សាធុ សាធុ, ភិក្ខុ! សាធុ ខោ ត្វំ, ភិក្ខុ, រាគវិរាគត្ថំ មយា ធម្មំ ទេសិតំ អាជានាសិ។ រាគវិរាគត្ថោ ហិ, ភិក្ខុ, មយា ធម្មោ ទេសិតោ។ តំ កិំ មញ្ញសិ ភិក្ខុ, ចក្ខុ និច្ចំ វា អនិច្ចំ វា’’តិ?
‘‘Sādhu sādhu, bhikkhu! Sādhu kho tvaṃ, bhikkhu, rāgavirāgatthaṃ mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsi. Rāgavirāgattho hi, bhikkhu, mayā dhammo desito. Taṃ kiṃ maññasi bhikkhu, cakkhu niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘អនិច្ចំ, ភន្តេ’’។
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘យំ…បេ.… សោតំ… ឃានំ… ជិវ្ហា… កាយោ… មនោ និច្ចោ វា អនិច្ចោ វា’’តិ?
‘‘Yaṃ…pe… sotaṃ… ghānaṃ… jivhā… kāyo… mano nicco vā anicco vā’’ti?
‘‘អនិច្ចោ, ភន្តេ’’។
‘‘Anicco, bhante’’.
‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វា តំ សុខំ វា’’តិ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘ទុក្ខំ, ភន្តេ’’។
‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.
‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វិបរិណាមធម្មំ, កល្លំ នុ តំ សមនុបស្សិតុំ – ‘ឯតំ មម, ឯសោហមស្មិ, ឯសោ មេ អត្តា’’’តិ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ឯវំ បស្សំ, ភិក្ខុ, សុតវា អរិយសាវកោ ចក្ខុស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ, សោតស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ…បេ.… មនស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ និព្ពិន្ទំ វិរជ្ជតិ; វិរាគា វិមុច្ចតិ; វិមុត្តស្មិំ វិមុត្តមិតិ ញាណំ ហោតិ។ ‘ខីណា ជាតិ, វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ, កតំ ករណីយំ នាបរំ ឥត្ថត្តាយា’តិ បជានាតី’’តិ។
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhu, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, sotasmimpi nibbindati…pe… manasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti.
ឥទមវោច ភគវា។ អត្តមនោ សោ ភិក្ខុ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទិ។ ឥមស្មិញ្ច បន វេយ្យាករណស្មិំ ភញ្ញមានេ តស្ស ភិក្ខុនោ វិរជំ វីតមលំ ធម្មចក្ខុំ ឧទបាទិ – ‘‘យំ កិញ្ចិ សមុទយធម្មំ, សព្ពំ តំ និរោធធម្ម’’ន្តិ។ បឋមំ។
Idamavoca bhagavā. Attamano so bhikkhu bhagavato bhāsitaṃ abhinandi. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne tassa bhikkhuno virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១-៥. បឋមគិលានសុត្តាទិវណ្ណនា • 1-5. Paṭhamagilānasuttādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១-៥. បឋមគិលានសុត្តាទិវណ្ណនា • 1-5. Paṭhamagilānasuttādivaṇṇanā
