Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൮. ഗിലാനവഗ്ഗോ
8. Gilānavaggo
൧. പഠമഗിലാനസുത്തം
1. Paṭhamagilānasuttaṃ
൭൪. സാവത്ഥിനിദാനം . അഥ ഖോ അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി…പേ॰… ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ സോ ഭിക്ഖു ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അമുകസ്മിം, ഭന്തേ, വിഹാരേ അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു നവോ അപ്പഞ്ഞാതോ ആബാധികോ ദുക്ഖിതോ ബാള്ഹഗിലാനോ. സാധു, ഭന്തേ, ഭഗവാ യേന സോ ഭിക്ഖു തേനുപസങ്കമതു അനുകമ്പം ഉപാദായാ’’തി.
74. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami…pe… ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘amukasmiṃ, bhante, vihāre aññataro bhikkhu navo appaññāto ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. Sādhu, bhante, bhagavā yena so bhikkhu tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti.
അഥ ഖോ ഭഗവാ നവവാദഞ്ച സുത്വാ ഗിലാനവാദഞ്ച, ‘‘അപ്പഞ്ഞാതോ ഭിക്ഖൂ’’തി ഇതി വിദിത്വാ യേന സോ ഭിക്ഖു തേനുപസങ്കമി. അദ്ദസാ ഖോ സോ ഭിക്ഖു ഭഗവന്തം ദൂരതോവ ആഗച്ഛന്തം. ദിസ്വാന മഞ്ചകേ സമധോസി 1. അഥ ഖോ ഭഗവാ തം ഭിക്ഖും ഏതദവോച – ‘‘അലം, ഭിക്ഖു, മാ ത്വം മഞ്ചകേ സമധോസി. സന്തിമാനി ആസനാനി പഞ്ഞത്താനി, തത്ഥാഹം നിസീദിസ്സാമീ’’തി. നിസീദി ഭഗവാ പഞ്ഞത്തേ ആസനേ. നിസജ്ജ ഖോ ഭഗവാ തം ഭിക്ഖും ഏതദവോച – ‘‘കച്ചി തേ, ഭിക്ഖു, ഖമനീയം, കച്ചി യാപനീയം, കച്ചി ദുക്ഖാ വേദനാ പടിക്കമന്തി നോ അഭിക്കമന്തി, പടിക്കമോസാനം പഞ്ഞായതി നോ അഭിക്കമോ’’തി?
Atha kho bhagavā navavādañca sutvā gilānavādañca, ‘‘appaññāto bhikkhū’’ti iti viditvā yena so bhikkhu tenupasaṅkami. Addasā kho so bhikkhu bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna mañcake samadhosi 2. Atha kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘alaṃ, bhikkhu, mā tvaṃ mañcake samadhosi. Santimāni āsanāni paññattāni, tatthāhaṃ nisīdissāmī’’ti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kacci te, bhikkhu, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kacci dukkhā vedanā paṭikkamanti no abhikkamanti, paṭikkamosānaṃ paññāyati no abhikkamo’’ti?
‘‘ന മേ, ഭന്തേ, ഖമനീയം, ന യാപനീയം, ബാള്ഹാ മേ ദുക്ഖാ വേദനാ അഭിക്കമന്തി നോ പടിക്കമന്തി, അഭിക്കമോസാനം പഞ്ഞായതി നോ പടിക്കമോ’’തി.
‘‘Na me, bhante, khamanīyaṃ, na yāpanīyaṃ, bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti no paṭikkamanti, abhikkamosānaṃ paññāyati no paṭikkamo’’ti.
‘‘കച്ചി തേ, ഭിക്ഖു, ന കിഞ്ചി കുക്കുച്ചം, ന കോചി വിപ്പടിസാരോ’’തി?
‘‘Kacci te, bhikkhu, na kiñci kukkuccaṃ, na koci vippaṭisāro’’ti?
‘‘തഗ്ഘ മേ, ഭന്തേ, അനപ്പകം കുക്കുച്ചം, അനപ്പകോ വിപ്പടിസാരോ’’തി.
‘‘Taggha me, bhante, anappakaṃ kukkuccaṃ, anappako vippaṭisāro’’ti.
‘‘കച്ചി പന തം 3, ഭിക്ഖു, അത്താ സീലതോ ഉപവദതീ’’തി?
‘‘Kacci pana taṃ 4, bhikkhu, attā sīlato upavadatī’’ti?
‘‘നോ ചേ കിര തേ, ഭിക്ഖു, അത്താ സീലതോ ഉപവദതി, അഥ കിഞ്ച 7 തേ കുക്കുച്ചം കോ ച വിപ്പടിസാരോ’’തി?
‘‘No ce kira te, bhikkhu, attā sīlato upavadati, atha kiñca 8 te kukkuccaṃ ko ca vippaṭisāro’’ti?
‘‘ന ഖ്വാഹം , ഭന്തേ, സീലവിസുദ്ധത്ഥം ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമീ’’തി .
‘‘Na khvāhaṃ , bhante, sīlavisuddhatthaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmī’’ti .
‘‘നോ ചേ കിര ത്വം, ഭിക്ഖു, സീലവിസുദ്ധത്ഥം മയാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാസി, അഥ കിമത്ഥം ചരഹി ത്വം, ഭിക്ഖു, മയാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാസീ’’തി?
‘‘No ce kira tvaṃ, bhikkhu, sīlavisuddhatthaṃ mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsi, atha kimatthaṃ carahi tvaṃ, bhikkhu, mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsī’’ti?
‘‘രാഗവിരാഗത്ഥം ഖ്വാഹം, ഭന്തേ, ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമീ’’തി.
‘‘Rāgavirāgatthaṃ khvāhaṃ, bhante, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmī’’ti.
‘‘സാധു സാധു, ഭിക്ഖു! സാധു ഖോ ത്വം, ഭിക്ഖു, രാഗവിരാഗത്ഥം മയാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാസി. രാഗവിരാഗത്ഥോ ഹി, ഭിക്ഖു, മയാ ധമ്മോ ദേസിതോ. തം കിം മഞ്ഞസി ഭിക്ഖു, ചക്ഖു നിച്ചം വാ അനിച്ചം വാ’’തി?
‘‘Sādhu sādhu, bhikkhu! Sādhu kho tvaṃ, bhikkhu, rāgavirāgatthaṃ mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsi. Rāgavirāgattho hi, bhikkhu, mayā dhammo desito. Taṃ kiṃ maññasi bhikkhu, cakkhu niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘അനിച്ചം, ഭന്തേ’’.
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘യം…പേ॰… സോതം… ഘാനം… ജിവ്ഹാ… കായോ… മനോ നിച്ചോ വാ അനിച്ചോ വാ’’തി?
‘‘Yaṃ…pe… sotaṃ… ghānaṃ… jivhā… kāyo… mano nicco vā anicco vā’’ti?
‘‘അനിച്ചോ, ഭന്തേ’’.
‘‘Anicco, bhante’’.
‘‘യം പനാനിച്ചം ദുക്ഖം വാ തം സുഖം വാ’’തി?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘ദുക്ഖം, ഭന്തേ’’.
‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.
‘‘യം പനാനിച്ചം ദുക്ഖം വിപരിണാമധമ്മം, കല്ലം നു തം സമനുപസ്സിതും – ‘ഏതം മമ, ഏസോഹമസ്മി, ഏസോ മേ അത്താ’’’തി?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘നോ ഹേതം, ഭന്തേ’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ഏവം പസ്സം, ഭിക്ഖു, സുതവാ അരിയസാവകോ ചക്ഖുസ്മിമ്പി നിബ്ബിന്ദതി, സോതസ്മിമ്പി നിബ്ബിന്ദതി…പേ॰… മനസ്മിമ്പി നിബ്ബിന്ദതി. നിബ്ബിന്ദം വിരജ്ജതി; വിരാഗാ വിമുച്ചതി; വിമുത്തസ്മിം വിമുത്തമിതി ഞാണം ഹോതി. ‘ഖീണാ ജാതി, വുസിതം ബ്രഹ്മചരിയം, കതം കരണീയം നാപരം ഇത്ഥത്തായാ’തി പജാനാതീ’’തി.
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhu, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, sotasmimpi nibbindati…pe… manasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti.
ഇദമവോച ഭഗവാ. അത്തമനോ സോ ഭിക്ഖു ഭഗവതോ ഭാസിതം അഭിനന്ദി. ഇമസ്മിഞ്ച പന വേയ്യാകരണസ്മിം ഭഞ്ഞമാനേ തസ്സ ഭിക്ഖുനോ വിരജം വീതമലം ധമ്മചക്ഖും ഉദപാദി – ‘‘യം കിഞ്ചി സമുദയധമ്മം, സബ്ബം തം നിരോധധമ്മ’’ന്തി. പഠമം.
Idamavoca bhagavā. Attamano so bhikkhu bhagavato bhāsitaṃ abhinandi. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne tassa bhikkhuno virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧-൫. പഠമഗിലാനസുത്താദിവണ്ണനാ • 1-5. Paṭhamagilānasuttādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൧-൫. പഠമഗിലാനസുത്താദിവണ്ണനാ • 1-5. Paṭhamagilānasuttādivaṇṇanā