| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៨-៩. បឋមគិញ្ជកាវសថសុត្តាទិវណ្ណនា
8-9. Paṭhamagiñjakāvasathasuttādivaṇṇanā
១០០៤-៥. អដ្ឋមេ ញាតិកេតិ ឯកំ តឡាកំ និស្សាយ ទ្វិន្នំ ចូឡបិតិមហាបិតិបុត្តានំ ទ្វេ គាមា, តេសុ ឯកស្មិំ គាមកេ។ គិញ្ជកាវសថេតិ ឥដ្ឋកាមយេ អាវសថេ។ ឱរម្ភាគិយានន្តិ ហេដ្ឋាភាគិយានំ, កាមភវេយេវ បដិសន្ធិគ្គាហាបកានន្តិ អត្ថោ។ ឱរន្តិ លទ្ធនាមេហិ វា តីហិ មគ្គេហិ បហាតព្ពានីតិបិ ឱរម្ភាគិយានិ។ តត្ថ កាមច្ឆន្ទោ ព្យាបាទោតិ ឥមានិ ទ្វេ សមាបត្តិយា វា អវិក្ខម្ភិតានិ មគ្គេន វា អសមុច្ឆិន្នានិ និព្ពត្តិវសេន ឧទ្ធំ ភាគំ រូបភវំ អរូបភវំ វា គន្តុំ ន ទេន្តិ។ សក្កាយទិដ្ឋិអាទីនិ តីណិ តត្ថ និព្ពត្តម្បិ អានេត្វា បុន ឥធេវ និព្ពត្តាបេន្តីតិ សព្ពានិបិ ឱរម្ភាគិយានេវ។ អនាវត្តិធម្មោតិ បដិសន្ធិវសេន អនាគមនសភាវោ។
1004-5. Aṭṭhame ñātiketi ekaṃ taḷākaṃ nissāya dvinnaṃ cūḷapitimahāpitiputtānaṃ dve gāmā, tesu ekasmiṃ gāmake. Giñjakāvasatheti iṭṭhakāmaye āvasathe. Orambhāgiyānanti heṭṭhābhāgiyānaṃ, kāmabhaveyeva paṭisandhiggāhāpakānanti attho. Oranti laddhanāmehi vā tīhi maggehi pahātabbānītipi orambhāgiyāni. Tattha kāmacchando byāpādoti imāni dve samāpattiyā vā avikkhambhitāni maggena vā asamucchinnāni nibbattivasena uddhaṃ bhāgaṃ rūpabhavaṃ arūpabhavaṃ vā gantuṃ na denti. Sakkāyadiṭṭhiādīni tīṇi tattha nibbattampi ānetvā puna idheva nibbattāpentīti sabbānipi orambhāgiyāneva. Anāvattidhammoti paṭisandhivasena anāgamanasabhāvo.
រាគទោសមោហានំ តនុត្តាតិ ឯត្ថ កទាចិ ឧប្បត្តិយា ច បរិយុដ្ឋានមន្ទតាយ ចាតិ ទ្វេធាបិ តនុភាវោ វេទិតព្ពោ។ សកទាគាមិស្ស ហិ បុថុជ្ជនានំ វិយ អភិណ្ហំ រាគាទយោ ន ឧប្បជ្ជន្តិ, កទាចិ ករហចិ ឧប្បជ្ជន្តិ។ ឧប្បជ្ជមានា ច ន បុថុជ្ជនានំ វិយ ពហលពហលា ឧប្បជ្ជន្តិ, មក្ខិបត្តំ វិយ តនុកា ឧប្បជ្ជន្តិ។ ទីឃភាណកតិបិដកមហាសីវត្ថេរោ បនាហ – ‘‘យស្មា សកទាគាមិស្ស បុត្តធីតរោ ហោន្តិ, ឱរោធា ច ហោន្តិ, តស្មា ពហលា កិលេសា។ ឥទំ បន ភវតនុកវសេន កថិត’’ន្តិ។ តំ អដ្ឋកថាយំ ‘‘សោតាបន្នស្ស សត្ត ភវេ ឋបេត្វា អដ្ឋមេ ភវេ ភវតនុកំ នត្ថិ, សកទាគាមិស្ស ទ្វេ ភវេ ឋបេត្វា បញ្ចសុ ភវេសុ ភវតនុកំ នត្ថិ, អនាគាមិស្ស រូបារូបភវំ ឋបេត្វា កាមភវេ ភវតនុកំ នត្ថិ, ខីណាសវស្ស កិស្មិញ្ចិ ភវេ ភវតនុកំ នត្ថី’’តិ វុត្តត្តា បដិក្ខិត្តំ ហោតិ។
Rāgadosamohānaṃtanuttāti ettha kadāci uppattiyā ca pariyuṭṭhānamandatāya cāti dvedhāpi tanubhāvo veditabbo. Sakadāgāmissa hi puthujjanānaṃ viya abhiṇhaṃ rāgādayo na uppajjanti, kadāci karahaci uppajjanti. Uppajjamānā ca na puthujjanānaṃ viya bahalabahalā uppajjanti, makkhipattaṃ viya tanukā uppajjanti. Dīghabhāṇakatipiṭakamahāsīvatthero panāha – ‘‘yasmā sakadāgāmissa puttadhītaro honti, orodhā ca honti, tasmā bahalā kilesā. Idaṃ pana bhavatanukavasena kathita’’nti. Taṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘sotāpannassa satta bhave ṭhapetvā aṭṭhame bhave bhavatanukaṃ natthi, sakadāgāmissa dve bhave ṭhapetvā pañcasu bhavesu bhavatanukaṃ natthi, anāgāmissa rūpārūpabhavaṃ ṭhapetvā kāmabhave bhavatanukaṃ natthi, khīṇāsavassa kismiñci bhave bhavatanukaṃ natthī’’ti vuttattā paṭikkhittaṃ hoti.
ឥមំ លោកន្តិ ឥមំ កាមាវចរលោកំ សន្ធាយ វុត្តំ។ អយញ្ហេត្ថ អធិប្បាយោ – សចេ ហិ មនុស្សេសុ សកទាគាមិផលំ បត្តោ ទេវេសុ និព្ពត្តិត្វា អរហត្តំ សច្ឆិករោតិ, ឥច្ចេតំ កុសលំ។ អសក្កោន្តោ បន អវស្សំ មនុស្សលោកំ អាគន្ត្វា សច្ឆិករោតិ។ ទេវេសុ សកទាគាមិផលំ បត្តោបិ សចេ មនុស្សេសុ និព្ពត្តិត្វា អរហត្តំ សច្ឆិករោតិ, ឥច្ចេតំ កុសលំ។ អសក្កោន្តោ បន អវស្សំ ទេវលោកំ គន្ត្វា សច្ឆិករោតីតិ។
Imaṃlokanti imaṃ kāmāvacaralokaṃ sandhāya vuttaṃ. Ayañhettha adhippāyo – sace hi manussesu sakadāgāmiphalaṃ patto devesu nibbattitvā arahattaṃ sacchikaroti, iccetaṃ kusalaṃ. Asakkonto pana avassaṃ manussalokaṃ āgantvā sacchikaroti. Devesu sakadāgāmiphalaṃ pattopi sace manussesu nibbattitvā arahattaṃ sacchikaroti, iccetaṃ kusalaṃ. Asakkonto pana avassaṃ devalokaṃ gantvā sacchikarotīti.
វិនិបតនំ វិនិបាតោ, នាស្ស វិនិបាតោ ធម្មោតិ អវិនិបាតធម្មោ, ចតូសុ អបាយេសុ អវិនិបាតនសភាវោតិ អត្ថោ។ និយតោតិ ធម្មនិយាមេន និយតោ។ សម្ពោធិបរាយណោតិ ឧបរិមគ្គត្តយសង្ខាតា សម្ពោធិ បរំ អយនំ អស្ស គតិ បដិសរណំ អវស្សំ បត្តព្ពាតិ សម្ពោធិបរាយណោ។ វិហេសាវេសាតិ តេសំ តេសំ ញាណគតិំ ញាណូបបត្តិំ ញាណាភិសម្បរាយំ ឱលោកេន្តស្ស កាយកិលមថោវ ឯស, អានន្ទ, តថាគតស្សាតិ ទីបេតិ។ ចិត្តវិហេសា បន ពុទ្ធានំ នត្ថិ។
Vinipatanaṃ vinipāto, nāssa vinipāto dhammoti avinipātadhammo, catūsu apāyesu avinipātanasabhāvoti attho. Niyatoti dhammaniyāmena niyato. Sambodhiparāyaṇoti uparimaggattayasaṅkhātā sambodhi paraṃ ayanaṃ assa gati paṭisaraṇaṃ avassaṃ pattabbāti sambodhiparāyaṇo. Vihesāvesāti tesaṃ tesaṃ ñāṇagatiṃ ñāṇūpapattiṃ ñāṇābhisamparāyaṃ olokentassa kāyakilamathova esa, ānanda, tathāgatassāti dīpeti. Cittavihesā pana buddhānaṃ natthi.
ធម្មាទាសន្តិ ធម្មមយំ អាទាសំ។ យេនាតិ យេន ធម្មាទាសេន សមន្នាគតោ។ ខីណាបាយទុគ្គតិវិនិបាតោតិ ឥទំ និរយាទីនំយេវ វេវចនវសេនេវ វុត្តំ។ និរយាទយោ ហិ វឌ្ឍិសង្ខាតតោ អយតោ អបេតត្តា អបាយោ, ទុក្ខស្ស គតិ បដិសរណន្តិ។ ទុគ្គតិ, ទុក្កដការិនោ ឯត្ថ វិវសា និបតន្តីតិ វិនិបាតោ។ នវមំ ឧត្តានមេវ។
Dhammādāsanti dhammamayaṃ ādāsaṃ. Yenāti yena dhammādāsena samannāgato. Khīṇāpāyaduggativinipātoti idaṃ nirayādīnaṃyeva vevacanavaseneva vuttaṃ. Nirayādayo hi vaḍḍhisaṅkhātato ayato apetattā apāyo, dukkhassa gati paṭisaraṇanti. Duggati, dukkaṭakārino ettha vivasā nipatantīti vinipāto. Navamaṃ uttānameva.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya
៨. បឋមគិញ្ជកាវសថសុត្តំ • 8. Paṭhamagiñjakāvasathasuttaṃ
៩. ទុតិយគិញ្ជកាវសថសុត្តំ • 9. Dutiyagiñjakāvasathasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៨-៩. បឋមគិញ្ជកាវសថសុត្តាទិវណ្ណនា • 8-9. Paṭhamagiñjakāvasathasuttādivaṇṇanā
