| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៣. បឋមហត្ថកសុត្តំ
3. Paṭhamahatthakasuttaṃ
២៣. ឯកំ សមយំ ភគវា អាឡវិយំ វិហរតិ អគ្គាឡវេ ចេតិយេ។ តត្រ ខោ ភគវា ភិក្ខូ អាមន្តេសិ – ‘‘សត្តហិ , ភិក្ខវេ, អច្ឆរិយេហិ អព្ភុតេហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតំ ហត្ថកំ អាឡវកំ ធារេថ។ កតមេហិ សត្តហិ? សទ្ធោ ហិ, ភិក្ខវេ, ហត្ថកោ អាឡវកោ; សីលវា, ភិក្ខវេ, ហត្ថកោ អាឡវកោ; ហិរីមា, ភិក្ខវេ, ហត្ថកោ អាឡវកោ; ឱត្តប្បី, ភិក្ខវេ, ហត្ថកោ អាឡវកោ; ពហុស្សុតោ, ភិក្ខវេ, ហត្ថកោ អាឡវកោ; ចាគវា, ភិក្ខវេ, ហត្ថកោ អាឡវកោ; បញ្ញវា, ភិក្ខវេ, ហត្ថកោ អាឡវកោ – ឥមេហិ ខោ, ភិក្ខវេ, សត្តហិ អច្ឆរិយេហិ អព្ភុតេហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតំ ហត្ថកំ អាឡវកំ ធារេថា’’តិ។ ឥទមវោច ភគវា។ ឥទំ វត្វាន សុគតោ ឧដ្ឋាយាសនា វិហារំ បាវិសិ។
23. Ekaṃ samayaṃ bhagavā āḷaviyaṃ viharati aggāḷave cetiye. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘sattahi , bhikkhave, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhāretha. Katamehi sattahi? Saddho hi, bhikkhave, hatthako āḷavako; sīlavā, bhikkhave, hatthako āḷavako; hirīmā, bhikkhave, hatthako āḷavako; ottappī, bhikkhave, hatthako āḷavako; bahussuto, bhikkhave, hatthako āḷavako; cāgavā, bhikkhave, hatthako āḷavako; paññavā, bhikkhave, hatthako āḷavako – imehi kho, bhikkhave, sattahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhārethā’’ti. Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi.
អថ ខោ អញ្ញតរោ ភិក្ខុ បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន ហត្ថកស្ស អាឡវកស្ស និវេសនំ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិ។ អថ ខោ ហត្ថកោ អាឡវកោ យេន សោ ភិក្ខុ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា តំ ភិក្ខុំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ ហត្ថកំ អាឡវកំ សោ ភិក្ខុ ឯតទវោច –
Atha kho aññataro bhikkhu pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena hatthakassa āḷavakassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho hatthako āḷavako yena so bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho hatthakaṃ āḷavakaṃ so bhikkhu etadavoca –
‘‘សត្តហិ ខោ ត្វំ, អាវុសោ, អច្ឆរិយេហិ អព្ភុតេហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតោ ភគវតា ព្យាកតោ។ កតមេហិ សត្តហិ? ‘សទ្ធោ, ភិក្ខវេ, ហត្ថកោ អាឡវកោ; សីលវា…បេ.… ហិរិមា… ឱត្តប្បី… ពហុស្សុតោ… ចាគវា… បញ្ញវា, ភិក្ខវេ, ហត្ថកោ អាឡវកោ’តិ។ ឥមេហិ ខោ ត្វំ, អាវុសោ, សត្តហិ អច្ឆរិយេហិ អព្ភុតេហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតោ ភគវតា ព្យាកតោ’’តិ។ ‘‘កច្ចិត្ថ, ភន្តេ, ន កោចិ គិហី អហោសិ ឱទាតវសនោ’’តិ? ‘‘ន ហេត្ថ, អាវុសោ , កោចិ គិហី អហោសិ ឱទាតវសនោ’’តិ។ ‘‘សាធុ, ភន្តេ, យទេត្ថ ន កោចិ គិហី អហោសិ ឱទាតវសនោ’’តិ។
‘‘Sattahi kho tvaṃ, āvuso, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato. Katamehi sattahi? ‘Saddho, bhikkhave, hatthako āḷavako; sīlavā…pe… hirimā… ottappī… bahussuto… cāgavā… paññavā, bhikkhave, hatthako āḷavako’ti. Imehi kho tvaṃ, āvuso, sattahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato’’ti. ‘‘Kaccittha, bhante, na koci gihī ahosi odātavasano’’ti? ‘‘Na hettha, āvuso , koci gihī ahosi odātavasano’’ti. ‘‘Sādhu, bhante, yadettha na koci gihī ahosi odātavasano’’ti.
អថ ខោ សោ ភិក្ខុ ហត្ថកស្ស អាឡវកស្ស និវេសនេ បិណ្ឌបាតំ គហេត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កាមិ ។ អថ ខោ សោ ភិក្ខុ បច្ឆាភត្តំ បិណ្ឌបាតបដិក្កន្តោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ សោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ឯតទវោច –
Atha kho so bhikkhu hatthakassa āḷavakassa nivesane piṇḍapātaṃ gahetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi . Atha kho so bhikkhu pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ឥធាហំ, ភន្តេ, បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន ហត្ថកស្ស អាឡវកស្ស និវេសនំ តេនុបសង្កមិំ; ឧបសង្កមិត្វា បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិំ។ អថ ខោ, ភន្តេ, ហត្ថកោ អាឡវកោ យេនាហំ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា មំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ អហំ, ភន្តេ, ហត្ថកំ អាឡវកំ ឯតទវចំ – ‘សត្តហិ ខោ ត្វំ, អាវុសោ, អច្ឆរិយេហិ អព្ភុតេហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតោ ភគវតា ព្យាកតោ។ កតមេហិ សត្តហិ? សទ្ធោ, ភិក្ខវេ, ហត្ថកោ អាឡវកោ; សីលវា…បេ.… ហិរិមា… ឱត្តប្បី… ពហុស្សុតោ… ចាគវា… បញ្ញវា, ភិក្ខវេ, ហត្ថកោ អាឡវកោតិ។ ឥមេហិ ខោ ត្វំ, អាវុសោ, សត្តហិ អច្ឆរិយេហិ អព្ភុតេហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតោ ភគវតា ព្យាកតោ’តិ។
‘‘Idhāhaṃ, bhante, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena hatthakassa āḷavakassa nivesanaṃ tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdiṃ. Atha kho, bhante, hatthako āḷavako yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho ahaṃ, bhante, hatthakaṃ āḷavakaṃ etadavacaṃ – ‘sattahi kho tvaṃ, āvuso, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato. Katamehi sattahi? Saddho, bhikkhave, hatthako āḷavako; sīlavā…pe… hirimā… ottappī… bahussuto… cāgavā… paññavā, bhikkhave, hatthako āḷavakoti. Imehi kho tvaṃ, āvuso, sattahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato’ti.
‘‘ឯវំ វុត្តេ, ភន្តេ, ហត្ថកោ មំ ឯតទវោច – ‘កច្ចិត្ថ, ភន្តេ, ន កោចិ គិហី អហោសិ ឱទាតវសនោ’តិ? ‘ន ហេត្ថ, អាវុសោ, កោចិ គិហី អហោសិ ឱទាតវសនោ’តិ។ ‘សាធុ, ភន្តេ, យទេត្ថ ន កោចិ គិហី អហោសិ ឱទាតវសនោ’’’តិ។
‘‘Evaṃ vutte, bhante, hatthako maṃ etadavoca – ‘kaccittha, bhante, na koci gihī ahosi odātavasano’ti? ‘Na hettha, āvuso, koci gihī ahosi odātavasano’ti. ‘Sādhu, bhante, yadettha na koci gihī ahosi odātavasano’’’ti.
‘‘សាធុ សាធុ, ភិក្ខុ! អប្បិច្ឆោ សោ, ភិក្ខុ, កុលបុត្តោ ។ សន្តេយេវ អត្តនិ កុសលធម្មេ ន ឥច្ឆតិ បរេហិ ញាយមានេ 1។ តេន ហិ ត្វំ, ភិក្ខុ, ឥមិនាបិ អដ្ឋមេន អច្ឆរិយេន អព្ភុតេន ធម្មេន សមន្នាគតំ ហត្ថកំ អាឡវកំ ធារេហិ, យទិទំ អប្បិច្ឆតាយា’’តិ។ តតិយំ។
‘‘Sādhu sādhu, bhikkhu! Appiccho so, bhikkhu, kulaputto . Santeyeva attani kusaladhamme na icchati parehi ñāyamāne 2. Tena hi tvaṃ, bhikkhu, imināpi aṭṭhamena acchariyena abbhutena dhammena samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhārehi, yadidaṃ appicchatāyā’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៣. បឋមហត្ថកសុត្តវណ្ណនា • 3. Paṭhamahatthakasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១-៧. បឋមឧគ្គសុត្តាទិវណ្ណនា • 1-7. Paṭhamauggasuttādivaṇṇanā
