Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
២. បឋមឥសិទត្តសុត្តំ
2. Paṭhamaisidattasuttaṃ
៣៤៤. ឯកំ សមយំ សម្ពហុលា ថេរា ភិក្ខូ មច្ឆិកាសណ្ឌេ វិហរន្តិ អម្ពាដកវនេ។ អថ ខោ ចិត្តោ គហបតិ យេន ថេរា ភិក្ខូ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ថេរេ ភិក្ខូ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ ចិត្តោ គហបតិ ថេរេ ភិក្ខូ ឯតទវោច – ‘‘អធិវាសេន្តុ មេ, ភន្តេ, ថេរា ស្វាតនាយ ភត្ត’’ន្តិ។ អធិវាសេសុំ ខោ ថេរា ភិក្ខូ តុណ្ហីភាវេន ។ អថ ខោ ចិត្តោ គហបតិ ថេរានំ ភិក្ខូនំ អធិវាសនំ វិទិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា ថេរេ ភិក្ខូ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កាមិ។ អថ ខោ ថេរា ភិក្ខូ តស្សា រត្តិយា អច្ចយេន បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន ចិត្តស្ស គហបតិស្ស និវេសនំ តេនុបសង្កមិំសុ; ឧបសង្កមិត្វា បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិំសុ។
344. Ekaṃ samayaṃ sambahulā therā bhikkhū macchikāsaṇḍe viharanti ambāṭakavane. Atha kho citto gahapati yena therā bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā there bhikkhū abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho citto gahapati there bhikkhū etadavoca – ‘‘adhivāsentu me, bhante, therā svātanāya bhatta’’nti. Adhivāsesuṃ kho therā bhikkhū tuṇhībhāvena . Atha kho citto gahapati therānaṃ bhikkhūnaṃ adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā there bhikkhū abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho therā bhikkhū tassā rattiyā accayena pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena cittassa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdiṃsu.
អថ ខោ ចិត្តោ គហបតិ យេន ថេរា ភិក្ខូ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ថេរេ ភិក្ខូ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ ចិត្តោ គហបតិ អាយស្មន្តំ ថេរំ ឯតទវោច – ‘‘‘ធាតុនានត្តំ, ធាតុនានត្ត’ន្តិ, ភន្តេ ថេរ, វុច្ចតិ។ កិត្តាវតា នុ ខោ, ភន្តេ, ធាតុនានត្តំ វុត្តំ ភគវតា’’តិ? ឯវំ វុត្តេ អាយស្មា ថេរោ តុណ្ហី អហោសិ។ ទុតិយម្បិ ខោ ចិត្តោ គហបតិ អាយស្មន្តំ ថេរំ ឯតទវោច – ‘‘‘ធាតុនានត្តំ, ធាតុនានត្ត’ន្តិ, ភន្តេ ថេរ, វុច្ចតិ។ កិត្តាវតា នុ ខោ, ភន្តេ, ធាតុនានត្តំ វុត្តំ ភគវតា’’តិ? ទុតិយម្បិ ខោ អាយស្មា ថេរោ តុណ្ហី អហោសិ។ តតិយម្បិ ខោ ចិត្តោ គហបតិ អាយស្មន្តំ ថេរំ ឯតទវោច – ‘‘‘ធាតុនានត្តំ, ធាតុនានត្ត’ន្តិ, ភន្តេ ថេរ, វុច្ចតិ។ កិត្តាវតា នុ ខោ, ភន្តេ, ធាតុនានត្តំ វុត្តំ ភគវតា’’តិ? តតិយម្បិ ខោ អាយស្មា ថេរោ តុណ្ហី អហោសិ។
Atha kho citto gahapati yena therā bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā there bhikkhū abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho citto gahapati āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘‘dhātunānattaṃ, dhātunānatta’nti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti? Evaṃ vutte āyasmā thero tuṇhī ahosi. Dutiyampi kho citto gahapati āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘‘dhātunānattaṃ, dhātunānatta’nti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti? Dutiyampi kho āyasmā thero tuṇhī ahosi. Tatiyampi kho citto gahapati āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘‘dhātunānattaṃ, dhātunānatta’nti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti? Tatiyampi kho āyasmā thero tuṇhī ahosi.
តេន ខោ បន សមយេន អាយស្មា ឥសិទត្តោ តស្មិំ ភិក្ខុសង្ឃេ សព្ពនវកោ ហោតិ។ អថ ខោ អាយស្មា ឥសិទត្តោ អាយស្មន្តំ ថេរំ ឯតទវោច – ‘‘ព្យាករោមហំ, ភន្តេ ថេរ, ចិត្តស្ស គហបតិនោ ឯតំ បញ្ហ’’ន្តិ? ‘‘ព្យាករោហិ ត្វំ, អាវុសោ ឥសិទត្ត, ចិត្តស្ស គហបតិនោ ឯតំ បញ្ហ’’ន្តិ។ ‘‘ឯវញ្ហិ ត្វំ, គហបតិ, បុច្ឆសិ – ‘ធាតុនានត្តំ, ធាតុនានត្តន្តិ, ភន្តេ ថេរ, វុច្ចតិ។ កិត្តាវតា នុ ខោ, ភន្តេ, ធាតុនានត្តំ, វុត្តំ ភគវតា’’’តិ? ‘‘ឯវំ , ភន្តេ’’។ ‘‘ឥទំ ខោ, គហបតិ, ធាតុនានត្តំ វុត្តំ ភគវតា – ចក្ខុធាតុ, រូបធាតុ, ចក្ខុវិញ្ញាណធាតុ…បេ.… មនោធាតុ, ធម្មធាតុ, មនោវិញ្ញាណធាតុ។ ឯត្តាវតា ខោ, គហបតិ, ធាតុនានត្តំ វុត្តំ ភគវតា’’តិ។
Tena kho pana samayena āyasmā isidatto tasmiṃ bhikkhusaṅghe sabbanavako hoti. Atha kho āyasmā isidatto āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘byākaromahaṃ, bhante thera, cittassa gahapatino etaṃ pañha’’nti? ‘‘Byākarohi tvaṃ, āvuso isidatta, cittassa gahapatino etaṃ pañha’’nti. ‘‘Evañhi tvaṃ, gahapati, pucchasi – ‘dhātunānattaṃ, dhātunānattanti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ, vuttaṃ bhagavatā’’’ti? ‘‘Evaṃ , bhante’’. ‘‘Idaṃ kho, gahapati, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā – cakkhudhātu, rūpadhātu, cakkhuviññāṇadhātu…pe… manodhātu, dhammadhātu, manoviññāṇadhātu. Ettāvatā kho, gahapati, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti.
អថ ខោ ចិត្តោ គហបតិ អាយស្មតោ ឥសិទត្តស្ស ភាសិតំ អភិនន្ទិត្វា អនុមោទិត្វា ថេរេ ភិក្ខូ បណីតេន ខាទនីយេន ភោជនីយេន សហត្ថា សន្តប្បេសិ សម្បវារេសិ។ អថ ខោ ថេរា ភិក្ខូ ភុត្តាវិនោ ឱនីតបត្តបាណិនោ ឧដ្ឋាយាសនា បក្កមិំសុ។ អថ ខោ អាយស្មា ថេរោ អាយស្មន្តំ ឥសិទត្តំ ឯតទវោច – ‘‘សាធុ ខោ តំ, អាវុសោ ឥសិទត្ត , ឯសោ បញ្ហោ បដិភាសិ, នេសោ បញ្ហោ មំ បដិភាសិ។ តេនហាវុសោ ឥសិទត្ត, យទា អញ្ញថាបិ 1 ឯវរូបោ បញ្ហោ អាគច្ឆេយ្យ, តញ្ញេវេត្ថ បដិភាសេយ្យា’’តិ។ ទុតិយំ។
Atha kho citto gahapati āyasmato isidattassa bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā there bhikkhū paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Atha kho therā bhikkhū bhuttāvino onītapattapāṇino uṭṭhāyāsanā pakkamiṃsu. Atha kho āyasmā thero āyasmantaṃ isidattaṃ etadavoca – ‘‘sādhu kho taṃ, āvuso isidatta , eso pañho paṭibhāsi, neso pañho maṃ paṭibhāsi. Tenahāvuso isidatta, yadā aññathāpi 2 evarūpo pañho āgaccheyya, taññevettha paṭibhāseyyā’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ២. បឋមឥសិទត្តសុត្តវណ្ណនា • 2. Paṭhamaisidattasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ២. បឋមឥសិទត្តសុត្តវណ្ណនា • 2. Paṭhamaisidattasuttavaṇṇanā