| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
2. පඨමඉසිදත්‌තසුත්‌තං
2. Paṭhamaisidattasuttaṃ
344. එකං සමයං සම්‌බහුලා ථෙරා භික්‌ඛූ මච්‌ඡිකාසණ්‌ඩෙ විහරන්‌ති අම්‌බාටකවනෙ. අථ ඛො චිත්‌තො ගහපති යෙන ථෙරා භික්‌ඛූ තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ථෙරෙ භික්‌ඛූ අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො චිත්‌තො ගහපති ථෙරෙ භික්‌ඛූ එතදවොච – ‘‘අධිවාසෙන්‌තු මෙ, භන්‌තෙ, ථෙරා ස්‌වාතනාය භත්‌ත’’න්‌ති. අධිවාසෙසුං ඛො ථෙරා භික්‌ඛූ තුණ්‌හීභාවෙන . අථ ඛො චිත්‌තො ගහපති ථෙරානං භික්‌ඛූනං අධිවාසනං විදිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා ථෙරෙ භික්‌ඛූ අභිවාදෙත්‌වා පදක්‌ඛිණං කත්‌වා පක්‌කාමි. අථ ඛො ථෙරා භික්‌ඛූ තස්‌සා රත්‌තියා අච්‌චයෙන පුබ්‌බණ්‌හසමයං නිවාසෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය යෙන චිත්‌තස්‌ස ගහපතිස්‌ස නිවෙසනං තෙනුපසඞ්‌කමිංසු; උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදිංසු.
344. Ekaṃ samayaṃ sambahulā therā bhikkhū macchikāsaṇḍe viharanti ambāṭakavane. Atha kho citto gahapati yena therā bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā there bhikkhū abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho citto gahapati there bhikkhū etadavoca – ‘‘adhivāsentu me, bhante, therā svātanāya bhatta’’nti. Adhivāsesuṃ kho therā bhikkhū tuṇhībhāvena . Atha kho citto gahapati therānaṃ bhikkhūnaṃ adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā there bhikkhū abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho therā bhikkhū tassā rattiyā accayena pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena cittassa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdiṃsu.
අථ ඛො චිත්‌තො ගහපති යෙන ථෙරා භික්‌ඛූ තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ථෙරෙ භික්‌ඛූ අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො චිත්‌තො ගහපති ආයස්‌මන්‌තං ථෙරං එතදවොච – ‘‘‘ධාතුනානත්‌තං, ධාතුනානත්‌ත’න්‌ති, භන්‌තෙ ථෙර, වුච්‌චති. කිත්‌තාවතා නු ඛො, භන්‌තෙ, ධාතුනානත්‌තං වුත්‌තං භගවතා’’ති? එවං වුත්‌තෙ ආයස්‌මා ථෙරො තුණ්‌හී අහොසි. දුතියම්‌පි ඛො චිත්‌තො ගහපති ආයස්‌මන්‌තං ථෙරං එතදවොච – ‘‘‘ධාතුනානත්‌තං, ධාතුනානත්‌ත’න්‌ති, භන්‌තෙ ථෙර, වුච්‌චති. කිත්‌තාවතා නු ඛො, භන්‌තෙ, ධාතුනානත්‌තං වුත්‌තං භගවතා’’ති? දුතියම්‌පි ඛො ආයස්‌මා ථෙරො තුණ්‌හී අහොසි. තතියම්‌පි ඛො චිත්‌තො ගහපති ආයස්‌මන්‌තං ථෙරං එතදවොච – ‘‘‘ධාතුනානත්‌තං, ධාතුනානත්‌ත’න්‌ති, භන්‌තෙ ථෙර, වුච්‌චති. කිත්‌තාවතා නු ඛො, භන්‌තෙ, ධාතුනානත්‌තං වුත්‌තං භගවතා’’ති? තතියම්‌පි ඛො ආයස්‌මා ථෙරො තුණ්‌හී අහොසි.
Atha kho citto gahapati yena therā bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā there bhikkhū abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho citto gahapati āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘‘dhātunānattaṃ, dhātunānatta’nti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti? Evaṃ vutte āyasmā thero tuṇhī ahosi. Dutiyampi kho citto gahapati āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘‘dhātunānattaṃ, dhātunānatta’nti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti? Dutiyampi kho āyasmā thero tuṇhī ahosi. Tatiyampi kho citto gahapati āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘‘dhātunānattaṃ, dhātunānatta’nti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti? Tatiyampi kho āyasmā thero tuṇhī ahosi.
තෙන ඛො පන සමයෙන ආයස්‌මා ඉසිදත්‌තො තස්‌මිං භික්‌ඛුසඞ්‌ඝෙ සබ්‌බනවකො හොති. අථ ඛො ආයස්‌මා ඉසිදත්‌තො ආයස්‌මන්‌තං ථෙරං එතදවොච – ‘‘බ්‍යාකරොමහං, භන්‌තෙ ථෙර, චිත්‌තස්‌ස ගහපතිනො එතං පඤ්‌හ’’න්‌ති? ‘‘බ්‍යාකරොහි ත්‌වං, ආවුසො ඉසිදත්‌ත, චිත්‌තස්‌ස ගහපතිනො එතං පඤ්‌හ’’න්‌ති. ‘‘එවඤ්‌හි ත්‌වං, ගහපති, පුච්‌ඡසි – ‘ධාතුනානත්‌තං, ධාතුනානත්‌තන්‌ති, භන්‌තෙ ථෙර, වුච්‌චති. කිත්‌තාවතා නු ඛො, භන්‌තෙ, ධාතුනානත්‌තං, වුත්‌තං භගවතා’’’ති? ‘‘එවං , භන්‌තෙ’’. ‘‘ඉදං ඛො, ගහපති, ධාතුනානත්‌තං වුත්‌තං භගවතා – චක්‌ඛුධාතු, රූපධාතු, චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණධාතු…පෙ.… මනොධාතු, ධම්‌මධාතු, මනොවිඤ්‌ඤාණධාතු. එත්‌තාවතා ඛො, ගහපති, ධාතුනානත්‌තං වුත්‌තං භගවතා’’ති.
Tena kho pana samayena āyasmā isidatto tasmiṃ bhikkhusaṅghe sabbanavako hoti. Atha kho āyasmā isidatto āyasmantaṃ theraṃ etadavoca – ‘‘byākaromahaṃ, bhante thera, cittassa gahapatino etaṃ pañha’’nti? ‘‘Byākarohi tvaṃ, āvuso isidatta, cittassa gahapatino etaṃ pañha’’nti. ‘‘Evañhi tvaṃ, gahapati, pucchasi – ‘dhātunānattaṃ, dhātunānattanti, bhante thera, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, dhātunānattaṃ, vuttaṃ bhagavatā’’’ti? ‘‘Evaṃ , bhante’’. ‘‘Idaṃ kho, gahapati, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā – cakkhudhātu, rūpadhātu, cakkhuviññāṇadhātu…pe… manodhātu, dhammadhātu, manoviññāṇadhātu. Ettāvatā kho, gahapati, dhātunānattaṃ vuttaṃ bhagavatā’’ti.
අථ ඛො චිත්‌තො ගහපති ආයස්‌මතො ඉසිදත්‌තස්‌ස භාසිතං අභිනන්‌දිත්‌වා අනුමොදිත්‌වා ථෙරෙ භික්‌ඛූ පණීතෙන ඛාදනීයෙන භොජනීයෙන සහත්‌ථා සන්‌තප්‌පෙසි සම්‌පවාරෙසි. අථ ඛො ථෙරා භික්‌ඛූ භුත්‌තාවිනො ඔනීතපත්‌තපාණිනො උට්‌ඨායාසනා පක්‌කමිංසු. අථ ඛො ආයස්‌මා ථෙරො ආයස්‌මන්‌තං ඉසිදත්‌තං එතදවොච – ‘‘සාධු ඛො තං, ආවුසො ඉසිදත්‌ත , එසො පඤ්‌හො පටිභාසි, නෙසො පඤ්‌හො මං පටිභාසි. තෙනහාවුසො ඉසිදත්‌ත, යදා අඤ්‌ඤථාපි 1 එවරූපො පඤ්‌හො ආගච්‌ඡෙය්‍ය, තඤ්‌ඤෙවෙත්‌ථ පටිභාසෙය්‍යා’’ති. දුතියං.
Atha kho citto gahapati āyasmato isidattassa bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā there bhikkhū paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Atha kho therā bhikkhū bhuttāvino onītapattapāṇino uṭṭhāyāsanā pakkamiṃsu. Atha kho āyasmā thero āyasmantaṃ isidattaṃ etadavoca – ‘‘sādhu kho taṃ, āvuso isidatta , eso pañho paṭibhāsi, neso pañho maṃ paṭibhāsi. Tenahāvuso isidatta, yadā aññathāpi 2 evarūpo pañho āgaccheyya, taññevettha paṭibhāseyyā’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 2. පඨමඉසිදත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Paṭhamaisidattasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 2. පඨමඉසිදත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Paṭhamaisidattasuttavaṇṇanā
