| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
6. මොග්‌ගල්‌ලානසංයුත්‌තං
6. Moggallānasaṃyuttaṃ
1. පඨමඣානපඤ්‌හාසුත්‌තං
1. Paṭhamajhānapañhāsuttaṃ
332. එකං සමයං ආයස්‌මා මහාමොග්‌ගල්‌ලානො සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තත්‍ර ඛො ආයස්‌මා මහාමොග්‌ගල්‌ලානො භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘ආවුසො, භික්‌ඛවෙ’’ති. ‘‘ආවුසො’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ ආයස්‌මතො මහාමොග්‌ගල්‌ලානස්‌ස පච්‌චස්‌සොසුං. ආයස්‌මා මහාමොග්‌ගල්‌ලානො එතදවොච –
332. Ekaṃ samayaṃ āyasmā mahāmoggallāno sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho āyasmā mahāmoggallāno bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso, bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato mahāmoggallānassa paccassosuṃ. Āyasmā mahāmoggallāno etadavoca –
‘‘ඉධ මය්‌හං, ආවුසො, රහොගතස්‌ස පටිසල්‌ලීනස්‌ස එවං චෙතසො පරිවිතක්‌කො උදපාදි – ‘පඨමං ඣානං, පඨමං ඣාන’න්‌ති වුච්‌චති. කතමං නු ඛො පඨමං ඣානන්‌ති? තස්‌ස මය්‌හං, ආවුසො, එතදහොසි – ‘ඉධ භික්‌ඛු විවිච්‌චෙව කාමෙහි විවිච්‌ච අකුසලෙහි ධම්‌මෙහි සවිතක්‌කං සවිචාරං විවෙකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. ඉදං වුච්‌චති පඨමං ඣාන’න්‌ති. සො ඛ්‌වාහං, ආවුසො, විවිච්‌චෙව කාමෙහි විවිච්‌ච අකුසලෙහි ධම්‌මෙහි සවිතක්‌කං සවිචාරං විවෙකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරාමි. තස්‌ස මය්‌හං, ආවුසො, ඉමිනා විහාරෙන විහරතො කාමසහගතා සඤ්‌ඤාමනසිකාරා සමුදාචරන්‌ති.
‘‘Idha mayhaṃ, āvuso, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘paṭhamaṃ jhānaṃ, paṭhamaṃ jhāna’nti vuccati. Katamaṃ nu kho paṭhamaṃ jhānanti? Tassa mayhaṃ, āvuso, etadahosi – ‘idha bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Idaṃ vuccati paṭhamaṃ jhāna’nti. So khvāhaṃ, āvuso, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ, āvuso, iminā vihārena viharato kāmasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti.
‘‘අථ ඛො මං, ආවුසො, භගවා ඉද්‌ධියා උපසඞ්‌කමිත්‌වා එතදවොච – ‘මොග්‌ගල්‌ලාන, මොග්‌ගල්‌ලාන! මා, බ්‍රාහ්‌මණ, පඨමං ඣානං පමාදො, පඨමෙ ඣානෙ චිත්‌තං සණ්‌ඨපෙහි, පඨමෙ ඣානෙ චිත්‌තං එකොදිං කරොහි 1, පඨමෙ ඣානෙ චිත්‌තං සමාදහා’ති. සො ඛ්‌වාහං, ආවුසො, අපරෙන සමයෙන විවිච්‌චෙව කාමෙහි විවිච්‌ච අකුසලෙහි ධම්‌මෙහි සවිතක්‌කං සවිචාරං විවෙකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහාසිං. යඤ්‌හි තං, ආවුසො, සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘සත්‌ථාරානුග්‌ගහිතො සාවකො මහාභිඤ්‌ඤතං පත්‌තො’ති, මමං තං සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘සත්‌ථාරානුග්‌ගහිතො සාවකො මහාභිඤ්‌ඤතං පත්‌තො’’’ති. පඨමං.
‘‘Atha kho maṃ, āvuso, bhagavā iddhiyā upasaṅkamitvā etadavoca – ‘moggallāna, moggallāna! Mā, brāhmaṇa, paṭhamaṃ jhānaṃ pamādo, paṭhame jhāne cittaṃ saṇṭhapehi, paṭhame jhāne cittaṃ ekodiṃ karohi 2, paṭhame jhāne cittaṃ samādahā’ti. So khvāhaṃ, āvuso, aparena samayena vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ. Yañhi taṃ, āvuso, sammā vadamāno vadeyya – ‘satthārānuggahito sāvako mahābhiññataṃ patto’ti, mamaṃ taṃ sammā vadamāno vadeyya – ‘satthārānuggahito sāvako mahābhiññataṃ patto’’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 1-8. පඨමඣානපඤ්‌හාසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 1-8. Paṭhamajhānapañhāsuttādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 1-8. පඨමජ්‌ඣානපඤ්‌හසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 1-8. Paṭhamajjhānapañhasuttādivaṇṇanā
