| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමානවත්‌ථු-අට්‌ඨකථා • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
6. පඨමකරණීයවිමානවණ්‌ණනා
6. Paṭhamakaraṇīyavimānavaṇṇanā
උච්‌චමිදං මණිථූණන්‌ති කරණීයවිමානං. තස්‌ස කා උප්‌පත්‌ති? භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ. තෙන සමයෙන සාවත්‌ථිවාසී එකො උපාසකො න්‌හානොපකරණානි ගහෙත්‌වා අචිරවතිං ගන්‌ත්‌වා න්‌හත්‌වා ආගච්‌ඡන්‌තො භගවන්‌තං සාවත්‌ථිං පිණ්‌ඩාය පවිසන්‌තං දිස්‌වා උපසඞ්‌කමිත්‌වා වන්‌දිත්‌වා එවමාහ ‘‘භන්‌තෙ කෙන නිමන්‌තිතා’’ති. භගවා තුණ්‌හී අහොසි. සො කෙනචි අනිමන්‌තිතභාවං ඤත්‌වා ආහ ‘‘අධිවාසෙතු මෙ, භන්‌තෙ, භගවා භත්‌තං අනුකම්‌පං උපාදායා’’ති. අධිවාසෙසි භගවා තුණ්‌හීභාවෙන. සො භගවන්‌තං අත්‌තනො ගෙහං නෙත්‌වා බුද්‌ධාරහං ආසනං පඤ්‌ඤාපෙත්‌වා තත්‌ථ භගවන්‌තං නිසීදාපෙත්‌වා පණීතෙන අන්‌නපානෙන සන්‌තප්‌පෙසි. භගවා කතභත්‌තකිච්‌චො තස්‌ස අනුමොදනං කත්‌වා පක්‌කාමි. සෙසං අනන්‌තරවිමානසදිසං. තෙන වුත්‌තං –
Uccamidaṃmaṇithūṇanti karaṇīyavimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane. Tena samayena sāvatthivāsī eko upāsako nhānopakaraṇāni gahetvā aciravatiṃ gantvā nhatvā āgacchanto bhagavantaṃ sāvatthiṃ piṇḍāya pavisantaṃ disvā upasaṅkamitvā vanditvā evamāha ‘‘bhante kena nimantitā’’ti. Bhagavā tuṇhī ahosi. So kenaci animantitabhāvaṃ ñatvā āha ‘‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā bhattaṃ anukampaṃ upādāyā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. So bhagavantaṃ attano gehaṃ netvā buddhārahaṃ āsanaṃ paññāpetvā tattha bhagavantaṃ nisīdāpetvā paṇītena annapānena santappesi. Bhagavā katabhattakicco tassa anumodanaṃ katvā pakkāmi. Sesaṃ anantaravimānasadisaṃ. Tena vuttaṃ –
926. ‘‘උච්‌චමිදං මණිථූණං විමානං…පෙ.… නාරියො ච නච්‌චන්‌ති සුවණ්‌ණඡන්‌නා.
926. ‘‘Uccamidaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ…pe… nāriyo ca naccanti suvaṇṇachannā.
928. ‘‘කෙන තෙතාදිසො වණ්‌ණො…පෙ.… වණ්‌ණො ච තෙ සබ්‌බදිසා පභාසතී’’ති.
928. ‘‘Kena tetādiso vaṇṇo…pe… vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
930. ‘‘සො දෙවපුත්‌තො අත්‌තමනො…පෙ.… යස්‌ස කම්‌මස්‌සිදං ඵලං’’.
930. ‘‘So devaputto attamano…pe… yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.
931.
931.
‘‘කරණීයානි පුඤ්‌ඤානි, පණ්‌ඩිතෙන විජානතා;
‘‘Karaṇīyāni puññāni, paṇḍitena vijānatā;
සම්‌මග්‌ගතෙසු බුද්‌ධෙසු, යත්‌ථ දින්‌නං මහප්‌ඵලං.
Sammaggatesu buddhesu, yattha dinnaṃ mahapphalaṃ.
931.
931.
‘‘අත්‌ථාය වත මෙ බුද්‌ධො, අරඤ්‌ඤා ගාමමාගතො;
‘‘Atthāya vata me buddho, araññā gāmamāgato;
කත්‌ථ චිත්‌තං පසාදෙත්‌වා, තාවතිංසූපගො අහං.
Kattha cittaṃ pasādetvā, tāvatiṃsūpago ahaṃ.
933. ‘‘තෙන මෙතාදිසො වණ්‌ණො…පෙ.… වණ්‌ණො ච මෙ සබ්‌බදිසා පභාසතී’’ති.
933. ‘‘Tena metādiso vaṇṇo…pe… vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti.
931. තත්‌ථ පණ්‌ඩිතෙනාති සප්‌පඤ්‌ඤෙන. විජානතාති අත්‌තනො හිතාහිතං ජානන්‌තෙන. සම්‌මග්‌ගතෙසූති සම්‌මාපටිපන්‌නෙසු, බුද්‌ධෙසූති සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධෙසු.
931. Tattha paṇḍitenāti sappaññena. Vijānatāti attano hitāhitaṃ jānantena. Sammaggatesūti sammāpaṭipannesu, buddhesūti sammāsambuddhesu.
932. අත්‌ථායාති හිතාය, වුඩ්‌ඪියා වා. අරඤ්‌ඤාති විහාරතො, ජෙතවනං සන්‌ධාය වදති . තාවතිංසූපගොති තාවතිංසදෙවකායං, තාවතිංසභවනං වා උප්‌පජ්‌ජනවසෙන උපගතො. සෙසං වුත්‌තනයමෙව.
932.Atthāyāti hitāya, vuḍḍhiyā vā. Araññāti vihārato, jetavanaṃ sandhāya vadati . Tāvatiṃsūpagoti tāvatiṃsadevakāyaṃ, tāvatiṃsabhavanaṃ vā uppajjanavasena upagato. Sesaṃ vuttanayameva.
කරණීයවිමානවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Karaṇīyavimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / විමානවත්‌ථුපාළි • Vimānavatthupāḷi / 6. පඨමකරණීයවිමානවත්‌ථු • 6. Paṭhamakaraṇīyavimānavatthu
