Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)

    2. දෙවපුත්‌තසංයුත්‌තං

    2. Devaputtasaṃyuttaṃ

    1. පඨමවග්‌ගො

    1. Paṭhamavaggo

    1. පඨමකස්‌සපසුත්‌තවණ්‌ණනා

    1. Paṭhamakassapasuttavaṇṇanā

    82. දෙවස්‌ස පුත්‌තො දෙවපුත්‌තො. දෙවානං ජනකජනෙතබ්‌බසම්‌බන්‌ධාභාවතො කථමයං දෙවපුත්‌තොති වුච්‌චතීති ආහ ‘‘දෙවානං හී’’තිආදි. ‘‘අපාකටො අඤ්‌ඤතරොති වුච්‌චතී’’ති ඉදං යෙභුය්‍යවසෙන වුත්‌තං. පාකටොපි හි කත්‌ථචි ‘‘අඤ්‌ඤතරො’’ති වුච්‌චති. හෙට්‌ඨා දෙවතාසංයුත්‌තෙ ‘‘අපාකටා අඤ්‌ඤතරා දෙවතා’’ති වත්‌වා ඉධ ‘‘පාකටො දෙවපුත්‌තො’’ති වුත්‌තං. තථා හිස්‌ස කස්‌සපොති ගොත්‌තනාමං ගහිතං, තඤ්‌ච ඛො පුරිමජාතිසිද්‌ධසමඤ්‌ඤාවසෙන. අනුසාසනං අනුසාසො, තං අනුසාසං. භික්‌ඛුනිද්‌දෙසන්‌ති භික්‌ඛුසද්‌දස්‌ස නිද්‌දෙසං. භික්‌ඛුඔවාදන්‌ති භික්‌ඛුභාවාවහං ඔවාදං. යදි පන න අස්‌සොසි, කථමයං පඤ්‌හං කථෙසීති? අඤ්‌ඤතො සුතං නිස්‌සාය පඤ්‌හං කථෙසි, න පන භගවතො සම්‌මුඛා සුතභාවෙන.

    82. Devassa putto devaputto. Devānaṃ janakajanetabbasambandhābhāvato kathamayaṃ devaputtoti vuccatīti āha ‘‘devānaṃ hī’’tiādi. ‘‘Apākaṭo aññataroti vuccatī’’ti idaṃ yebhuyyavasena vuttaṃ. Pākaṭopi hi katthaci ‘‘aññataro’’ti vuccati. Heṭṭhā devatāsaṃyutte ‘‘apākaṭā aññatarā devatā’’ti vatvā idha ‘‘pākaṭo devaputto’’ti vuttaṃ. Tathā hissa kassapoti gottanāmaṃ gahitaṃ, tañca kho purimajātisiddhasamaññāvasena. Anusāsanaṃ anusāso, taṃ anusāsaṃ. Bhikkhuniddesanti bhikkhusaddassa niddesaṃ. Bhikkhuovādanti bhikkhubhāvāvahaṃ ovādaṃ. Yadi pana na assosi, kathamayaṃ pañhaṃ kathesīti? Aññato sutaṃ nissāya pañhaṃ kathesi, na pana bhagavato sammukhā sutabhāvena.

    තෙසන්‌ති යථාවුත්‌තානං තිණ්‌ණං පුග්‌ගලානං. ‘‘කථෙතුකාමො චෙවා’’තිආදිනා හි චතුත්‌ථං ඉධ උද්‌ධටං. තත්‌ථ ආදිතො තිණ්‌ණං භගවා පඤ්‌හං භාරං න කරොති එකෙකඞ්‌ගවෙකල්‌ලතො චෙව අඞ්‌ගද්‌වයවෙකල්‌ලතො ච, චතුත්‌ථස්‌ස පන උභයඞ්‌ගපාරිපූරත්‌තා භාරං කරොතීති ආහ ‘‘අයං පනා’’තිආදි.

    Tesanti yathāvuttānaṃ tiṇṇaṃ puggalānaṃ. ‘‘Kathetukāmo cevā’’tiādinā hi catutthaṃ idha uddhaṭaṃ. Tattha ādito tiṇṇaṃ bhagavā pañhaṃ bhāraṃ na karoti ekekaṅgavekallato ceva aṅgadvayavekallato ca, catutthassa pana ubhayaṅgapāripūrattā bhāraṃ karotīti āha ‘‘ayaṃ panā’’tiādi.

    ගාථායං ‘‘සුභාසිතස්‌සා’’ති උපයොගත්‌ථෙ සාමිවචනන්‌ති ආහ ‘‘සුභාසිතං සික්‌ඛෙය්‍යා’’ති. චතුසච්‌චාදිනිස්‌සිතං බුද්‌ධවචනං සික්‌ඛන්‌තො චතුබ්‌බිධං වචීසුචරිතං සික්‌ඛති නාමාති ආහ ‘‘චතුසච්‌චනිස්‌සිතං…පෙ.… සික්‌ඛෙය්‍යා’’ති. අවධාරණෙන තප්‌පටිපක්‌ඛං පටිනිවත්‌තෙති. උපාසිතබ්‌බන්‌ති ආසෙවිතබ්‌බං භාවෙතබ්‌බං බහුලීකාතබ්‌බං. අට්‌ඨතිංසභෙදං කම්‌මට්‌ඨානන්‌ති ඉදං තස්‌ස විපස්‌සනාපදට්‌ඨානතං හදයෙ ඨපෙත්‌වා වුත්‌තං. තථා හි වුත්‌තං ‘‘දුතියපදෙන අධිපඤ්‌ඤාසික්‌ඛා කථිතා’’ති. යෙ පන ‘‘දුතියපදෙන අධිචිත්‌තසික්‌ඛා චිත්‌තවූපසමෙන අධිපඤ්‌ඤාසික්‌ඛා’’ති පඨන්‌ති, තෙසං පදෙන අට්‌ඨතිංසප්‌පභෙදකම්‌මට්‌ඨානං සුද්‌ධසමථකම්‌මට්‌ඨානස්‌සෙව ගහණං දට්‌ඨබ්‌බං. යදි එවං ‘‘අට්‌ඨසමාපත්‌තිවසෙනා’’ති ඉදං කථන්‌ති? ‘‘තං විපස්‌සනාධිට්‌ඨානානං සමාපත්‌තීනං වසෙන කථිත’’න්‌ති වදන්‌ති. එවඤ්‌ච කත්‌වා ‘‘දුතියපදෙන අධිපඤ්‌ඤාසික්‌ඛා’’ති ඉදං වචනං සමත්‌ථිතං හොති. සික්‌ඛනං නාම ආසෙවනන්‌ති ආහ ‘‘භාවෙය්‍යාති අත්‌ථො’’ති. උපාසනන්‌ති පයිරුපාසනං. තඤ්‌ච ඛො අස්‌සුතපරියාපුණනකම්‌මට්‌ඨානුග්‌ගහාදිවසෙන දස්‌සෙන්‌තො ‘‘තම්‌පී’’තිආදිමාහ. අධිසීලසික්‌ඛා කථිතා ලක්‌ඛණහාරනයෙන. වචීසුචරිතස්‌ස හි සීලසභාවත්‌තා තග්‌ගහණෙනෙව තදෙකලක්‌ඛණං කායසුචරිතම්‌පි ඉතරම්‌පි ගහිතමෙවාති. එත්‌ථ ච අධිසීලසික්‌ඛාය චිත්‌තවිවෙකො, අධිපඤ්‌ඤාසික්‌ඛාය උපධිවිවෙකො, අධිචිත්‌තසික්‌ඛාය කායවිවෙකො කථිතො, කායවිවෙකො පන සරූපෙනෙව පාළියං ගහිතොති තිවිධස්‌සපි විවෙකස්‌ස පකාසිතත්‌තං දට්‌ඨබ්‌බං. සෙසං සුවිඤ්‌ඤෙය්‍යමෙව.

    Gāthāyaṃ ‘‘subhāsitassā’’ti upayogatthe sāmivacananti āha ‘‘subhāsitaṃ sikkheyyā’’ti. Catusaccādinissitaṃ buddhavacanaṃ sikkhanto catubbidhaṃ vacīsucaritaṃ sikkhati nāmāti āha ‘‘catusaccanissitaṃ…pe… sikkheyyā’’ti. Avadhāraṇena tappaṭipakkhaṃ paṭinivatteti. Upāsitabbanti āsevitabbaṃ bhāvetabbaṃ bahulīkātabbaṃ. Aṭṭhatiṃsabhedaṃ kammaṭṭhānanti idaṃ tassa vipassanāpadaṭṭhānataṃ hadaye ṭhapetvā vuttaṃ. Tathā hi vuttaṃ ‘‘dutiyapadena adhipaññāsikkhā kathitā’’ti. Ye pana ‘‘dutiyapadena adhicittasikkhā cittavūpasamena adhipaññāsikkhā’’ti paṭhanti, tesaṃ padena aṭṭhatiṃsappabhedakammaṭṭhānaṃ suddhasamathakammaṭṭhānasseva gahaṇaṃ daṭṭhabbaṃ. Yadi evaṃ ‘‘aṭṭhasamāpattivasenā’’ti idaṃ kathanti? ‘‘Taṃ vipassanādhiṭṭhānānaṃ samāpattīnaṃ vasena kathita’’nti vadanti. Evañca katvā ‘‘dutiyapadena adhipaññāsikkhā’’ti idaṃ vacanaṃ samatthitaṃ hoti. Sikkhanaṃ nāma āsevananti āha ‘‘bhāveyyāti attho’’ti. Upāsananti payirupāsanaṃ. Tañca kho assutapariyāpuṇanakammaṭṭhānuggahādivasena dassento ‘‘tampī’’tiādimāha. Adhisīlasikkhā kathitā lakkhaṇahāranayena. Vacīsucaritassa hi sīlasabhāvattā taggahaṇeneva tadekalakkhaṇaṃ kāyasucaritampi itarampi gahitamevāti. Ettha ca adhisīlasikkhāya cittaviveko, adhipaññāsikkhāya upadhiviveko, adhicittasikkhāya kāyaviveko kathito, kāyaviveko pana sarūpeneva pāḷiyaṃ gahitoti tividhassapi vivekassa pakāsitattaṃ daṭṭhabbaṃ. Sesaṃ suviññeyyameva.

    පඨමකස්‌සපසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Paṭhamakassapasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 1. පඨමකස්‌සපසුත්‌තං • 1. Paṭhamakassapasuttaṃ

    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 1. පඨමකස්‌සපසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamakassapasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact