| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā |
4. நிஸ்ஸக்³கி³யகண்டோ³
4. Nissaggiyakaṇḍo
1. சீவரவக்³கோ³
1. Cīvaravaggo
1. பட²மகதி²னஸிக்கா²பத³வண்ணனா
1. Paṭhamakathinasikkhāpadavaṇṇanā
459. ஸமிதாவினாதி ஸமிதா’நேன கிலேஸாதி ஸமிதாவீ, தேன ஸமிதாவினா. ‘‘தீணி சீவரானீ’’தி வத்தப்³பே³ ‘‘திசீவர’’ந்தி வுத்தங். ஸங்க்²யாபுப்³போ³ தி³கு³னேகவசனந்தி எத்த² லக்க²ணங் வேதி³தப்³ப³ங். தங் பன அதி⁴ட்டி²தஸ்ஸபி அனதி⁴ட்டி²தஸ்ஸபி நாமங் ‘‘ஏகரத்தம்பி சே பி⁴க்கு² திசீவரேன விப்பவஸெய்யா’’திஆதீ³ஸு திசீவராதி⁴ட்டா²னேன அதி⁴ட்டி²தஸ்ஸ நாமங். ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, திசீவரங் அதி⁴ட்டா²து’’ந்தி (மஹாவ॰ 358) எத்த² அனதி⁴ட்டி²தஸ்ஸ நாமங், இத⁴ தது³ப⁴யம்பி ஸம்ப⁴வதி. ‘‘ப⁴க³வதா பி⁴க்கூ²னங் திசீவரங் அனுஞ்ஞாதங் ஹோதீ’’தி எத்த² அதி⁴ட்டி²தமேவ. ‘‘அஞ்ஞேனேவ திசீவரேன கா³மங் பவிஸந்தீ’’தி எத்த² அனதி⁴ட்டி²தமேவ. ஏகஸ்மிங்யேவ ஹி சீவரே திசீவராதி⁴ட்டா²னங் ருஹதி, ந இதரஸ்மிங் பத்தாதி⁴ட்டா²னங் விய, தஸ்மா இதரங் அதிரேகட்டா²னே திட்ட²தி. தேன வுத்தங் ‘‘கத²ஞ்ஹி நாம ச²ப்³ப³க்³கி³யா பி⁴க்கூ² அதிரேகசீவரங் தா⁴ரெஸ்ஸந்தீ’’திஆதி³.
459.Samitāvināti samitā’nena kilesāti samitāvī, tena samitāvinā. ‘‘Tīṇi cīvarānī’’ti vattabbe ‘‘ticīvara’’nti vuttaṃ. Saṅkhyāpubbo digunekavacananti ettha lakkhaṇaṃ veditabbaṃ. Taṃ pana adhiṭṭhitassapi anadhiṭṭhitassapi nāmaṃ ‘‘ekarattampi ce bhikkhu ticīvarena vippavaseyyā’’tiādīsu ticīvarādhiṭṭhānena adhiṭṭhitassa nāmaṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ticīvaraṃ adhiṭṭhātu’’nti (mahāva. 358) ettha anadhiṭṭhitassa nāmaṃ, idha tadubhayampi sambhavati. ‘‘Bhagavatā bhikkhūnaṃ ticīvaraṃ anuññātaṃ hotī’’ti ettha adhiṭṭhitameva. ‘‘Aññeneva ticīvarena gāmaṃ pavisantī’’ti ettha anadhiṭṭhitameva. Ekasmiṃyeva hi cīvare ticīvarādhiṭṭhānaṃ ruhati, na itarasmiṃ pattādhiṭṭhānaṃ viya, tasmā itaraṃ atirekaṭṭhāne tiṭṭhati. Tena vuttaṃ ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū atirekacīvaraṃ dhāressantī’’tiādi.
460-1. பட²மபஞ்ஞத்தியா பனெத்த² ஏகரத்தம்பி அதிரேகசீவரங் தா⁴ரெய்ய, நிஸ்ஸக்³கி³யங் வுத்தங் ஹோதி, ததோ பரங் ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, த³ஸாஹபரமங் அதிரேகசீவரங் தா⁴ரேதுங். ஏவஞ்ச பன, பி⁴க்க²வே, இமங் ஸிக்கா²பத³ங் உத்³தி³ஸெய்யாத² ‘த³ஸாஹபரமங் அதிரேகசீவரங் தா⁴ரேதப்³ப³ங், தங் அதிக்காமயதோ நிஸ்ஸக்³கி³யங் பாசித்திய’’’ந்தி ஏவங் ப⁴க³வா பரிபுண்ணங் ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞாபேஸி. அத² பச்சி²மபோ³தி⁴யங் அஜாதஸத்துகாலே கதி²னங் அனுஞ்ஞாதங், ததோ பட்டா²ய பி⁴க்கூ² இத³ங் ஸிக்கா²பத³ங் ‘‘நிட்டி²தசீவரஸ்மிங் பி⁴க்கு²னா உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே த³ஸாஹ…பே॰… பாசித்திய’’ந்தி உத்³தி³ஸந்தி, ஏஸ நயோ து³தியததியகதி²னேஸுபி. ததா²பி கங்கா²விதரணியங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ கதி²னஸிக்கா²பத³வண்ணனா) ‘‘த³ஸாஹபரமந்தி அயமெத்த² அனுபஞ்ஞத்தீ’’தி எத்தகங்யேவ வுத்தங், தஸ்மா ‘‘நிட்டி²தசீவரஸ்மிங் பி⁴க்கு²னா உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே’’தி வசனங் ந பஞ்ஞத்தி, ந ச அனுபஞ்ஞத்தீதி ஸித்³த⁴ங். ந ஹி பஞ்ஞத்திவத்து²ஸ்மிங், அனுபஞ்ஞத்திவத்து²ம்ஹி வா கதி²னாதி⁴காரோ தி³ஸ்ஸதீதி யதா²வுத்தனயோவ ஸாரோதி நிட்ட²மெத்த² க³ந்தப்³ப³ங். அதா²பி ஸியா ‘‘கதி²னஸ்ஸுப்பத்திகாலதோ பட்டா²ய ப⁴க³வதோ வசனங் அனுபஞ்ஞத்திபா⁴வேன வுத்த’’ந்தி. யதி³ ஏவங் த்³வே அனுபஞ்ஞத்தியோ ஸியுங், ததோ பரிவாரே (பரி॰ 24) ‘‘ஏகா அனுபஞ்ஞத்தீ’’திவசனவிரோதோ⁴. அபிச யதா²வுத்தனயதீ³பனத்த²ங் இத⁴ தங் வசனங் பட²மபஞ்ஞத்திகாலே அவத்வா பச்சா² வுத்தங். எத்த² ஸாதி⁴தத்தா து³தியததியேஸு பச்சா² வுத்தபட²மபஞ்ஞத்தீஸு ஏவங் வுத்தங். அஞ்ஞதா² தத்த²பி தங் வசனங் பச்சா² வத்தப்³ப³ங் ஸியா. அனுக³ண்டி²பதே³ பன ‘‘பச்சா² வுத்தபா⁴வங் ஸந்தா⁴ய நிட்டி²தசீவரஸ்மிந்திஆதீ³ஸு அனுபஞ்ஞத்தீ’’தி வுத்தங். ஸெக்க²புது²ஜ்ஜனானங் பேமங், அரஹந்தானங் கா³ரவோ. த³ஸமங் வா நவமங் வாதி எத்த² பு⁴ம்மத்தே² உபயோக³வசனங்.
460-1. Paṭhamapaññattiyā panettha ekarattampi atirekacīvaraṃ dhāreyya, nissaggiyaṃ vuttaṃ hoti, tato paraṃ ‘‘anujānāmi, bhikkhave, dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretuṃ. Evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha ‘dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabbaṃ, taṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiya’’’nti evaṃ bhagavā paripuṇṇaṃ sikkhāpadaṃ paññāpesi. Atha pacchimabodhiyaṃ ajātasattukāle kathinaṃ anuññātaṃ, tato paṭṭhāya bhikkhū idaṃ sikkhāpadaṃ ‘‘niṭṭhitacīvarasmiṃ bhikkhunā ubbhatasmiṃ kathine dasāha…pe… pācittiya’’nti uddisanti, esa nayo dutiyatatiyakathinesupi. Tathāpi kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. kathinasikkhāpadavaṇṇanā) ‘‘dasāhaparamanti ayamettha anupaññattī’’ti ettakaṃyeva vuttaṃ, tasmā ‘‘niṭṭhitacīvarasmiṃ bhikkhunā ubbhatasmiṃ kathine’’ti vacanaṃ na paññatti, na ca anupaññattīti siddhaṃ. Na hi paññattivatthusmiṃ, anupaññattivatthumhi vā kathinādhikāro dissatīti yathāvuttanayova sāroti niṭṭhamettha gantabbaṃ. Athāpi siyā ‘‘kathinassuppattikālato paṭṭhāya bhagavato vacanaṃ anupaññattibhāvena vutta’’nti. Yadi evaṃ dve anupaññattiyo siyuṃ, tato parivāre (pari. 24) ‘‘ekā anupaññattī’’tivacanavirodho. Apica yathāvuttanayadīpanatthaṃ idha taṃ vacanaṃ paṭhamapaññattikāle avatvā pacchā vuttaṃ. Ettha sādhitattā dutiyatatiyesu pacchā vuttapaṭhamapaññattīsu evaṃ vuttaṃ. Aññathā tatthapi taṃ vacanaṃ pacchā vattabbaṃ siyā. Anugaṇṭhipade pana ‘‘pacchā vuttabhāvaṃ sandhāya niṭṭhitacīvarasmintiādīsu anupaññattī’’ti vuttaṃ. Sekkhaputhujjanānaṃ pemaṃ, arahantānaṃ gāravo. Dasamaṃ vā navamaṃ vāti ettha bhummatthe upayogavacanaṃ.
462-3. நிட்டி²தசீவரஸ்மிந்தி இத³ங் கேவலங் சீவரபலிபோ³தா⁴பா⁴வமத்ததீ³பனத்த²ங் வுத்தங், தஸ்மா ‘‘நட்ட²ங் வா வினட்ட²ங் வா த³ட்³ட⁴ங் வா சீவராஸா வா உபச்சி²ன்னா’’தி வுத்தங். யதி³ த³ஸாஹபரமங் தா⁴ரேதப்³ப³சீவரத³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங் ஸியா, நட்டா²தி³கங் ஸோ தா⁴ரெய்ய. தா⁴ரணஞ்செத்த² ட²பனங், பரிபோ⁴கோ³ வா. தங் த்³வயங் கதேபி யுஜ்ஜதி, அகதேபி யுஜ்ஜதி, தஸ்மா ‘‘கதங் வா ஹோதீ’’திபி ந வத்தப்³ப³ங். ந ஹி கதமேவ அதிக்காமயதோ நிஸ்ஸக்³கி³யந்தி, தஸ்மா யங் சீவரங் உபாதா³ய ‘‘நிட்டி²தசீவரஸ்மி’’ந்தி வுத்தங். தம்பி உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே த³ஸாஹபரமங் காலங் தா⁴ரேதப்³ப³ந்தி அத்தோ² ந க³ஹேதப்³போ³. தஞ்ஹி சீவரங் ஸந்தஞ்சே, உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே ஏகதி³வஸம்பி பரிஹாரங் ந லப்³ப⁴தி. அபிச ‘‘சீவரங் நாம விகப்பனுபக³ங் பச்சி²ம’’ந்தி வுத்தங். தத்த² ச கதங் நாம ஹோதி, தஸ்மாபி ந தங் ஸந்தா⁴ய தா⁴ரேதப்³ப³ந்தி வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங் அஸம்ப⁴வதோ.
462-3.Niṭṭhitacīvarasminti idaṃ kevalaṃ cīvarapalibodhābhāvamattadīpanatthaṃ vuttaṃ, tasmā ‘‘naṭṭhaṃ vā vinaṭṭhaṃ vā daḍḍhaṃ vā cīvarāsā vā upacchinnā’’ti vuttaṃ. Yadi dasāhaparamaṃ dhāretabbacīvaradassanatthaṃ vuttaṃ siyā, naṭṭhādikaṃ so dhāreyya. Dhāraṇañcettha ṭhapanaṃ, paribhogo vā. Taṃ dvayaṃ katepi yujjati, akatepi yujjati, tasmā ‘‘kataṃ vā hotī’’tipi na vattabbaṃ. Na hi katameva atikkāmayato nissaggiyanti, tasmā yaṃ cīvaraṃ upādāya ‘‘niṭṭhitacīvarasmi’’nti vuttaṃ. Tampi ubbhatasmiṃ kathine dasāhaparamaṃ kālaṃ dhāretabbanti attho na gahetabbo. Tañhi cīvaraṃ santañce, ubbhatasmiṃ kathine ekadivasampi parihāraṃ na labbhati. Apica ‘‘cīvaraṃ nāma vikappanupagaṃ pacchima’’nti vuttaṃ. Tattha ca kataṃ nāma hoti, tasmāpi na taṃ sandhāya dhāretabbanti vuttanti veditabbaṃ asambhavato.
அனுக³ண்டி²பதே³ பனேதங் வுத்தங் ‘‘தத்த² ஸியா – தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ சீவரங் நட்டா²தீ³ஸு அஞ்ஞதரங் யதி³ ப⁴வெய்ய, கதமங் சீவரங் த³ஸாஹபரமங் தா⁴ரெய்ய. யஸ்மா தா⁴ரேதப்³ப³சீவரங் நத்தி², தஸ்மா அத்து²த்³தா⁴ரவஸேன கரணபலிபோ³த⁴த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘நட்ட²ங் வா’திஆதி³பதா³னி வுத்தானி. அயங் பனத்தோ² ‘நட்ட²ங் வா’திஆதி³னா நயேன வுத்தசீவரானங் அஞ்ஞதரஸ்மிங் சீவரே அஸதி க³ஹேதப்³போ³, ஸதி தங் த³ஸாஹபரமங் அதிக்காமயதோ நிஸ்ஸக்³கி³யங். ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த². ‘கதங் வா ஹோதீ’தி வுத்தசீவரமேவாதி⁴ப்பேதங். கஸ்மா பன கதசீவரங் இமஸ்மிங் அத்தே² அதி⁴ப்பேதந்தி ந வுத்தந்தி சே? பாகடத்தா. கத²ங்? நட்ட²வினட்ட²சீவராதீ³னங் தா⁴ரணஸ்ஸ அபா⁴வதோ கதசீவரமேவ இதா⁴தி⁴ப்பேதந்தி பாகடங். யதா² கிங்? யதா² பட²மானியதே மேது²னகாயஸங்ஸக்³க³ரஹோனிஸஜ்ஜானமேவாக³தத்தா ஸோதஸ்ஸ ரஹோ அத்து²த்³தா⁴ரவஸேன வுத்தோதி பாகடோ, தஸ்மா ‘சக்கு²ஸ்ஸ ரஹோ இதரஸ்மிங் அத்தே² அதி⁴ப்பேதோ’தி ந வுத்தோ. ஏவங்ஸம்பத³மித³ந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ‘கதங் வா ஹோதீ’தி இத³ங் ந வத்தப்³ப³ங், கஸ்மா? அகதங் அதிக்காமயதோபி நிஸ்ஸக்³கி³யத்தா, கிஞ்சாபி நிஸ்ஸக்³கி³யங் ஹோதி , இத⁴ பன திசீவராதி⁴ட்டா²னமதி⁴ப்பேதங். தஸ்மிங் திசீவராதி⁴ட்டா²னே அகதங், அரஜிதங், அகப்பியகதஞ்ச ‘இமங் ஸங்கா⁴டிங் அதி⁴ட்டா²மீ’திஆதி³னா நயேன அதி⁴ட்டா²துங் ந வட்டதி, தத³த்த²தீ³பனத்த²ங் ‘கதங் வா ஹோதீ’தி வுத்தங். இதரதா² ‘நிட்டி²தசீவரஸ்மிங் படிலத்³தே⁴’தி வதெ³ய்ய, ஏவங் ஸந்தே திசீவரங் த³ஸாஹங் அதிக்காமயதோ நிஸ்ஸக்³கி³யந்தி கத²ங் பஞ்ஞாயதீதி சே? வசனப்பமாணதோ. ‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, திசீவரங் அதி⁴ட்டா²துங் ந விகப்பேது’ந்தி வுத்தத்தா இதா⁴பி ‘அதிரேகசீவரங் நாம அனதி⁴ட்டி²த’ந்தி எத்தகமேவ வத்தப்³ப³ங் ஸியா. யஸ்மா ‘கதங் வா ஹோதீ’தி வசனேன இதா⁴தி⁴ப்பேதசீவரேன ஸத்³தி⁴ங் ஸேஸம்பி த³ஸாஹபரமதோ உத்தரி தா⁴ரேதுங் ந லப்³ப⁴தீதி அனுஜானந்தோ ‘அதிரேகசீவரங் நாம அனதி⁴ட்டி²தங் அவிகப்பித’ந்தி ஆஹ. தத்த² ஸியா – யதா² ‘அவிகப்பித’ந்தி அத்து²த்³தா⁴ரவஸேன வுத்தங், ததா² ‘விகப்பனுபக³ங் பச்சி²ம’ந்திபி. கஸ்மா? யஸ்மா திசீவரமேவ த³ஸாஹபரமங் தா⁴ரேதப்³ப³ங் ‘நிட்டி²தசீவரஸ்மி’ந்திஆதி³அனுபஞ்ஞத்திவஸேன. இதரதா² ஏகாஹாதிக்கமேபி நிஸ்ஸக்³கி³யங் ஹோதி ‘யோ பன, பி⁴க்கு², அதிரேகசீவரங் தா⁴ரெய்ய, நிஸ்ஸக்³கி³யங் பாசித்திய’ந்தி வசனதோ. ந திசீவரதோ அஞ்ஞம்பி சீவரங் த³ஸாஹபரமங் தா⁴ரேதப்³ப³ங், ததோ பரங் நிஸ்ஸக்³கி³யங் ‘அந்தோத³ஸாஹ’ந்தி வுத்தத்தா. யதா²ஹ ‘அனாபத்தி அந்தோத³ஸாஹங் அதி⁴ட்டே²தி, விகப்பேதீ’தி, இதரதா² ‘அந்தோத³ஸாஹங் அதி⁴ட்டே²தீ’தி வசனமத்தமேவ ப⁴வெய்ய, தஸ்மா அட்ட²கதா²யங் வுத்தனயேனேவ அத்தோ² க³ஹேதப்³போ³. இத³ங் ஸப்³ப³ங் அபரே வத³ந்தீ’’தி. எத்த² அந்தோகதி²னே உப்பன்னசீவரங் கதமேவ ஸந்தஞ்சே, த³ஸாஹபரமங் தா⁴ரேதப்³ப³ந்தி இத³ஞ்சிமஸ்ஸ ஸாத⁴னத்த²ங் வுத்தவசனஞ்ச பரதோ இதே⁴வ வுத்தவிசாரணாய யதா²வுத்தயுத்தியா ச விருஜ்ஜ²தீதி ந க³ஹேதப்³ப³ங்.
Anugaṇṭhipade panetaṃ vuttaṃ ‘‘tattha siyā – tassa bhikkhuno cīvaraṃ naṭṭhādīsu aññataraṃ yadi bhaveyya, katamaṃ cīvaraṃ dasāhaparamaṃ dhāreyya. Yasmā dhāretabbacīvaraṃ natthi, tasmā atthuddhāravasena karaṇapalibodhadassanatthaṃ ‘naṭṭhaṃ vā’tiādipadāni vuttāni. Ayaṃ panattho ‘naṭṭhaṃ vā’tiādinā nayena vuttacīvarānaṃ aññatarasmiṃ cīvare asati gahetabbo, sati taṃ dasāhaparamaṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ. Esa nayo sabbattha. ‘Kataṃ vā hotī’ti vuttacīvaramevādhippetaṃ. Kasmā pana katacīvaraṃ imasmiṃ atthe adhippetanti na vuttanti ce? Pākaṭattā. Kathaṃ? Naṭṭhavinaṭṭhacīvarādīnaṃ dhāraṇassa abhāvato katacīvarameva idhādhippetanti pākaṭaṃ. Yathā kiṃ? Yathā paṭhamāniyate methunakāyasaṃsaggarahonisajjānamevāgatattā sotassa raho atthuddhāravasena vuttoti pākaṭo, tasmā ‘cakkhussa raho itarasmiṃ atthe adhippeto’ti na vutto. Evaṃsampadamidanti veditabbaṃ. ‘Kataṃ vā hotī’ti idaṃ na vattabbaṃ, kasmā? Akataṃ atikkāmayatopi nissaggiyattā, kiñcāpi nissaggiyaṃ hoti , idha pana ticīvarādhiṭṭhānamadhippetaṃ. Tasmiṃ ticīvarādhiṭṭhāne akataṃ, arajitaṃ, akappiyakatañca ‘imaṃ saṅghāṭiṃ adhiṭṭhāmī’tiādinā nayena adhiṭṭhātuṃ na vaṭṭati, tadatthadīpanatthaṃ ‘kataṃ vā hotī’ti vuttaṃ. Itarathā ‘niṭṭhitacīvarasmiṃ paṭiladdhe’ti vadeyya, evaṃ sante ticīvaraṃ dasāhaṃ atikkāmayato nissaggiyanti kathaṃ paññāyatīti ce? Vacanappamāṇato. ‘Anujānāmi, bhikkhave, ticīvaraṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetu’nti vuttattā idhāpi ‘atirekacīvaraṃ nāma anadhiṭṭhita’nti ettakameva vattabbaṃ siyā. Yasmā ‘kataṃ vā hotī’ti vacanena idhādhippetacīvarena saddhiṃ sesampi dasāhaparamato uttari dhāretuṃ na labbhatīti anujānanto ‘atirekacīvaraṃ nāma anadhiṭṭhitaṃ avikappita’nti āha. Tattha siyā – yathā ‘avikappita’nti atthuddhāravasena vuttaṃ, tathā ‘vikappanupagaṃ pacchima’ntipi. Kasmā? Yasmā ticīvarameva dasāhaparamaṃ dhāretabbaṃ ‘niṭṭhitacīvarasmi’ntiādianupaññattivasena. Itarathā ekāhātikkamepi nissaggiyaṃ hoti ‘yo pana, bhikkhu, atirekacīvaraṃ dhāreyya, nissaggiyaṃ pācittiya’nti vacanato. Na ticīvarato aññampi cīvaraṃ dasāhaparamaṃ dhāretabbaṃ, tato paraṃ nissaggiyaṃ ‘antodasāha’nti vuttattā. Yathāha ‘anāpatti antodasāhaṃ adhiṭṭheti, vikappetī’ti, itarathā ‘antodasāhaṃ adhiṭṭhetī’ti vacanamattameva bhaveyya, tasmā aṭṭhakathāyaṃ vuttanayeneva attho gahetabbo. Idaṃ sabbaṃ apare vadantī’’ti. Ettha antokathine uppannacīvaraṃ katameva santañce, dasāhaparamaṃ dhāretabbanti idañcimassa sādhanatthaṃ vuttavacanañca parato idheva vuttavicāraṇāya yathāvuttayuttiyā ca virujjhatīti na gahetabbaṃ.
இதே⁴வ வுத்தவிசாரணா நாம – ‘‘ஸ்வே கதி²னுத்³தா⁴ரோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி அஜ்ஜ உப்பன்னசீவரங் தத³ஹேவ அனதி⁴ட்ட²ஹந்தஸ்ஸ அருணுக்³க³மனே நிஸ்ஸக்³கி³யங். கஸ்மா? ‘‘நிட்டி²தசீவரஸ்மி’’ந்திஆதி³னா ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ வுத்தத்தா. அந்தோகதி²னே அதிரேகத³ஸாஹம்பி பரிஹாரங் லப⁴தி, கதி²னதோ உத்³த⁴ங் ஏகதி³வஸம்பி ந லப⁴தி. யதா² கிங்? யதா² அத்த²தகதி²னோ ஸங்கோ⁴ அத்த²ததி³வஸதோ பட்டா²ய யாவ உப்³பா⁴ரா ஏகதி³வஸாவஸேஸேபி கதி²னுப்³பா⁴ரே ஆனிஸங்ஸங் லப⁴தி, புனதி³வஸே ந லப⁴தி. ஸசே ஸதிஸம்மோஸா பா⁴ஜனீயசீவரங் ந பா⁴ஜிதங், புனதி³வஸே அனத்த²தகதி²னானம்பி ஸாதா⁴ரணங் ஹோதி. தி³வஸா சே ஸாவஸேஸா, அத்த²தகதி²னஸ்ஸேவ ஸங்க⁴ஸ்ஸ பாபுணாதி, ஏவமேவ அத்த²ததி³வஸதோ பட்டா²ய யாவ உப்³பா⁴ரா அனதி⁴ட்டி²தங் அவிகப்பிதங் வட்டதி அனுஞ்ஞாததி³வஸப்³ப⁴ந்தரத்தா. கதி²னதி³வஸோ க³ணனுபகோ³ ஹோதி, உப்³ப⁴ததி³வஸதோ பட்டா²ய த³ஸாஹபரமங் காலங் உப்பன்னசீவரங் பரிஹாரங் லப⁴தி, ததோ பரங் ந லப⁴தி. கஸ்மா? ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, த³ஸாஹபரமங் அதிரேகசீவரங் தா⁴ரேது’’ந்தி வசனதோ. அந்தோகதி²னேபி ஏகாத³ஸே அருணுக்³க³மனே நிஸ்ஸக்³கி³யப்பஸங்க³ங் ‘‘நிட்டி²தசீவரஸ்மிங் உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே’’தி அயங் அனுபஞ்ஞத்தி வாரெத்வா டி²தா, ந ச தே தி³வஸே அதி³வஸே அகாஸீதி. ததா² ததியகதி²னே ச விசாரிதங் ‘‘நிட்டி²தசீவரஸ்மிங் பி⁴க்கு²னா உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே பி⁴க்கு²னோ பனேவ அகாலசீவரங் உப்பஜ்ஜெய்யா’தி வத³ந்தேன ப⁴க³வதா யங் மயா ஹெட்டா² பட²மஸிக்கா²பதே³ ‘த³ஸாஹபரமங் அதிரேகசீவரங் தா⁴ரேதப்³ப³’ந்தி அனுஞ்ஞாதங், தம்பி கதி²னமாஸதோ ப³ஹி உப்பன்னமேவ, ந அந்தோதி தீ³பிதங் ஹோதீ’’தி ச, ‘‘‘காலேபி ஆதி³ஸ்ஸ தி³ன்னங் ஏதங் அகாலசீவர’ந்தி (பாரா॰ 500) வசனதோ கதி²னுப்³பா⁴ரதோ உத்³த⁴ங் த³ஸாஹபரிஹாரங் ந லப⁴தீதி தீ³பிதங் ஹோதி, தேஹி ஸத்³தி⁴ங் புன கதி²னுப்³பா⁴ரதோ உத்³த⁴ங் பஞ்ச தி³வஸானி லப⁴தீதி பஸங்கோ³பி ‘நிட்டி²தசீவர…பே॰… கி²ப்பமேவ காரேதப்³ப³’ந்தி அகாலசீவரஸ்ஸ உப்பத்திகாலங் நியமெத்வா வுத்தத்தா வாரிதோ ஹோதி. தது³ப⁴யேன கதி²னப்³ப⁴ந்தரே உப்பன்னசீவரங் கதி²னுப்³பா⁴ரதோ உத்³த⁴ங் ஏகதி³வஸம்பி பரிஹாரங் ந லப⁴தீதி ஸித்³த⁴ங் ஹோதீ’’தி ச. தஸ்மா து³வித⁴ம்பேதங் விசாரணங் ஸந்தா⁴ய அம்ஹேஹி ‘‘இதே⁴வ வுத்தவிசாரணாய யதா²வுத்தயுத்தியா ச விருஜ்ஜ²தீதி ந க³ஹேதப்³ப³’’ந்தி வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
Idheva vuttavicāraṇā nāma – ‘‘sve kathinuddhāro bhavissatī’’ti ajja uppannacīvaraṃ tadaheva anadhiṭṭhahantassa aruṇuggamane nissaggiyaṃ. Kasmā? ‘‘Niṭṭhitacīvarasmi’’ntiādinā sikkhāpadassa vuttattā. Antokathine atirekadasāhampi parihāraṃ labhati, kathinato uddhaṃ ekadivasampi na labhati. Yathā kiṃ? Yathā atthatakathino saṅgho atthatadivasato paṭṭhāya yāva ubbhārā ekadivasāvasesepi kathinubbhāre ānisaṃsaṃ labhati, punadivase na labhati. Sace satisammosā bhājanīyacīvaraṃ na bhājitaṃ, punadivase anatthatakathinānampi sādhāraṇaṃ hoti. Divasā ce sāvasesā, atthatakathinasseva saṅghassa pāpuṇāti, evameva atthatadivasato paṭṭhāya yāva ubbhārā anadhiṭṭhitaṃ avikappitaṃ vaṭṭati anuññātadivasabbhantarattā. Kathinadivaso gaṇanupago hoti, ubbhatadivasato paṭṭhāya dasāhaparamaṃ kālaṃ uppannacīvaraṃ parihāraṃ labhati, tato paraṃ na labhati. Kasmā? ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretu’’nti vacanato. Antokathinepi ekādase aruṇuggamane nissaggiyappasaṅgaṃ ‘‘niṭṭhitacīvarasmiṃ ubbhatasmiṃ kathine’’ti ayaṃ anupaññatti vāretvā ṭhitā, na ca te divase adivase akāsīti. Tathā tatiyakathine ca vicāritaṃ ‘‘niṭṭhitacīvarasmiṃ bhikkhunā ubbhatasmiṃ kathine bhikkhuno paneva akālacīvaraṃ uppajjeyyā’ti vadantena bhagavatā yaṃ mayā heṭṭhā paṭhamasikkhāpade ‘dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabba’nti anuññātaṃ, tampi kathinamāsato bahi uppannameva, na antoti dīpitaṃ hotī’’ti ca, ‘‘‘kālepi ādissa dinnaṃ etaṃ akālacīvara’nti (pārā. 500) vacanato kathinubbhārato uddhaṃ dasāhaparihāraṃ na labhatīti dīpitaṃ hoti, tehi saddhiṃ puna kathinubbhārato uddhaṃ pañca divasāni labhatīti pasaṅgopi ‘niṭṭhitacīvara…pe… khippameva kāretabba’nti akālacīvarassa uppattikālaṃ niyametvā vuttattā vārito hoti. Tadubhayena kathinabbhantare uppannacīvaraṃ kathinubbhārato uddhaṃ ekadivasampi parihāraṃ na labhatīti siddhaṃ hotī’’ti ca. Tasmā duvidhampetaṃ vicāraṇaṃ sandhāya amhehi ‘‘idheva vuttavicāraṇāya yathāvuttayuttiyā ca virujjhatīti na gahetabba’’nti vuttanti veditabbaṃ.
எத்தா²ஹ – ‘‘நிட்டி²தசீவரஸ்மிங் உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே’’தி இத³ங் பு⁴ம்மங் கிங் சீவரஸ்ஸ உப்பத்தி நியமேதி, உதா³ஹு தா⁴ரணங், உதா³ஹு உப⁴யந்தி, கிஞ்செத்த², யதி³ உப்பத்திங் நியமேதி, பச்சி²மகத்திகமாஸே ஏவ உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே உப்பன்னசீவரங் ததோ பட்டா²ய த³ஸாஹங் தா⁴ரேதப்³ப³ங் அனிட்டி²தேபி தஸ்மிங் மாஸேதி ஆபஜ்ஜதி. அத² தா⁴ரணங் நியமேதி, அந்தோகதி²னே உப்பன்னசீவரங் உப்³ப⁴தேபி த³ஸாஹபரமங் தா⁴ரேதப்³ப³ந்தி ஆபஜ்ஜதி. அத² உப⁴யங் நியமேதி, ததியகதி²னே விய விஸேஸெத்வா வத்தப்³ப³ந்தி? வுச்சதே – காமங் உப⁴யங் நியமேதி, ந பன விஸேஸனே பயோஜனங் அத்தி². யங் அந்தோகதி²னே உப்பன்னசீவரங் ஸந்தா⁴ய ‘‘நிட்டி²தசீவரஸ்மி’’ந்தி வுத்தங், ந தங் ஸந்தா⁴ய ‘‘தா⁴ரேதப்³ப³’’ந்தி வுத்தங், ஸாதி⁴தஞ்ஹேதங். ‘‘கதங் வா ஹோதீ’’திஆதி³வசனதோ தத³த்த²ஸித்³தி⁴, தேன புன விஸேஸனே பயோஜனங் நத்தி², ந ஹி கதமேவ நிஸ்ஸக்³கி³யங் கரோதி, ந ச நட்டா²தி³கங் தா⁴ரேதுங் ஸக்காதி. யேன வா அதி⁴ப்பாயேன ப⁴க³வதா இத³ங் ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞத்தங், ஸோ அதி⁴ப்பாயோ ததியகதி²னே பகாஸிதோதி வேதி³தப்³போ³. கஸ்மா தத்த² பகாஸிதோதி சே? விஸேஸவிதா⁴னத³ஸ்ஸனாதி⁴ப்பாயதோ. விஸேஸவிதா⁴னஞ்ஹி ‘‘நோ சஸ்ஸ பாரிபூரீ’’திஆதி³. தத்தா²பி ‘‘சீவரங் உப்பஜ்ஜெய்யா’’தி அவத்வா ‘‘அகாலசீவரங் உப்பஜ்ஜெய்யா’’தி விஸேஸனேன உப்³ப⁴தேபி கதி²னே காலசீவரங் அத்தீ²தி தீ³பேதி. கிஞ்சேதங்? பச்சி²மகத்திகமாஸே உப்பன்னசீவரங், தேனேவ தத்த² ‘‘அனத்த²தே கதி²னே ஏகாத³ஸமாஸே உப்பன்ன’’ந்தி வுத்தங், தஸ்மா உப்பத்தினியமே வுத்ததோ³ஸாபா⁴வஸித்³தி⁴. யஞ்ச தத்த² ‘‘காலேபி ஆதி³ஸ்ஸ தி³ன்னங் ஏதங் அகாலசீவரங் நாமா’’தி வுத்தங், தஸ்ஸ த்³வே அத்த²விகப்பா. ஆதே³ஸவஸேன ‘‘அகாலசீவர’’ந்தி லத்³த⁴ஸங்க்²யம்பி காலே உப்பன்னத்தா காலபரிஹாரங் லப⁴தி, பகே³வானாதே³ஸந்தி அயங் பட²மோ விகப்போ உப்பத்தினியமே வுத்ததோ³ஸாபா⁴வமேவ உபத்த²ம்பே⁴தி. ததா² ஆதே³ஸவஸேன அகாலசீவரஸங்க்²யங் க³தங் சீவரகாலே உப்பன்னத்தா சீவரகாலதோ பரங் த³ஸாஹபரிஹாரங் ந லப⁴தி, பகே³வானாதே³ஸந்தி அயங் து³தியோ தா⁴ரணனியமே வுத்ததோ³ஸாபா⁴வமேவ உபத்த²ம்பே⁴தி. யதி³ ஏவங் ஆதே³ஸவஸேன அகாலசீவரஸ்ஸ அகாலசீவரதா கிமத்தி²காதி சே? ஸங்கு⁴த்³தே³ஸிகஸ்ஸ தஸ்ஸ அத்த²தகதி²னஸ்ஸபி பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணபா⁴வத்தி²காதி வேதி³தப்³பா³.
Etthāha – ‘‘niṭṭhitacīvarasmiṃ ubbhatasmiṃ kathine’’ti idaṃ bhummaṃ kiṃ cīvarassa uppatti niyameti, udāhu dhāraṇaṃ, udāhu ubhayanti, kiñcettha, yadi uppattiṃ niyameti, pacchimakattikamāse eva ubbhatasmiṃ kathine uppannacīvaraṃ tato paṭṭhāya dasāhaṃ dhāretabbaṃ aniṭṭhitepi tasmiṃ māseti āpajjati. Atha dhāraṇaṃ niyameti, antokathine uppannacīvaraṃ ubbhatepi dasāhaparamaṃ dhāretabbanti āpajjati. Atha ubhayaṃ niyameti, tatiyakathine viya visesetvā vattabbanti? Vuccate – kāmaṃ ubhayaṃ niyameti, na pana visesane payojanaṃ atthi. Yaṃ antokathine uppannacīvaraṃ sandhāya ‘‘niṭṭhitacīvarasmi’’nti vuttaṃ, na taṃ sandhāya ‘‘dhāretabba’’nti vuttaṃ, sādhitañhetaṃ. ‘‘Kataṃ vā hotī’’tiādivacanato tadatthasiddhi, tena puna visesane payojanaṃ natthi, na hi katameva nissaggiyaṃ karoti, na ca naṭṭhādikaṃ dhāretuṃ sakkāti. Yena vā adhippāyena bhagavatā idaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ, so adhippāyo tatiyakathine pakāsitoti veditabbo. Kasmā tattha pakāsitoti ce? Visesavidhānadassanādhippāyato. Visesavidhānañhi ‘‘no cassa pāripūrī’’tiādi. Tatthāpi ‘‘cīvaraṃ uppajjeyyā’’ti avatvā ‘‘akālacīvaraṃ uppajjeyyā’’ti visesanena ubbhatepi kathine kālacīvaraṃ atthīti dīpeti. Kiñcetaṃ? Pacchimakattikamāse uppannacīvaraṃ, teneva tattha ‘‘anatthate kathine ekādasamāse uppanna’’nti vuttaṃ, tasmā uppattiniyame vuttadosābhāvasiddhi. Yañca tattha ‘‘kālepi ādissa dinnaṃ etaṃ akālacīvaraṃ nāmā’’ti vuttaṃ, tassa dve atthavikappā. Ādesavasena ‘‘akālacīvara’’nti laddhasaṅkhyampi kāle uppannattā kālaparihāraṃ labhati, pagevānādesanti ayaṃ paṭhamo vikappo uppattiniyame vuttadosābhāvameva upatthambheti. Tathā ādesavasena akālacīvarasaṅkhyaṃ gataṃ cīvarakāle uppannattā cīvarakālato paraṃ dasāhaparihāraṃ na labhati, pagevānādesanti ayaṃ dutiyo dhāraṇaniyame vuttadosābhāvameva upatthambheti. Yadi evaṃ ādesavasena akālacīvarassa akālacīvaratā kimatthikāti ce? Saṅghuddesikassa tassa atthatakathinassapi bhikkhusaṅghassa sādhāraṇabhāvatthikāti veditabbā.
அபிச புக்³க³லஸ்ஸ கதி²னதி³வஸாபி தி³வஸாவ. ஏவங் க³ணனுபக³த்தா அகாலசீவரஸங்க²யாபடிலாபா⁴னுபா⁴வேன ‘‘உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே’’தி வசனாபெக்க²ஸ்ஸ அனிஸ்ஸக்³கி³யத்தா தத³னுலோமத்தா ‘‘காலசீவரஸ்ஸபீ’’தி ஏவங் ஸப்³ப³தா² சதுப்³பி³த⁴ங் எத்த² வசனந்தி வேதி³தப்³ப³ங். அபிச அத்தி² ஏகச்சேன கதி²னுத்³தா⁴ரேன உப்³ப⁴தே கதி²னே உப்பன்னங் ஏகச்சஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ காலசீவரங் ஹோதி, ஏகச்சஸ்ஸ அகாலசீவரங், தங் ஸீமாதிக்கந்தஸ்ஸ, நோ உப்³பா⁴ரக³தங். தங் த்³வின்னங் வஸேன உப்³ப⁴தே உப்பன்னங் ட²பெத்வா இதரேஸங் அஞ்ஞதரேன உப்³ப⁴தே உப்பன்னந்தி வேதி³தப்³ப³ங். தஞ்ஹி யஸ்ஸ உப்³ப⁴தங், தஸ்ஸ அகாலசீவரங், இதரஸ்ஸ காலசீவரங். ததா² அத்தி² ஏகச்சேன கதி²னுத்³தா⁴ரேன உப்³ப⁴தே கதி²னே உப்பன்னங் ஸப்³ப³ஸ்ஸபி அகாலசீவரமேவ ஹோதி. தங் யதா²ட²பிதங் வேதி³தப்³ப³ங். ததா² அத்தி² உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே உப்பன்னங் ட²பெத்வா வஸ்ஸானஸ்ஸ பச்சி²மே மாஸே உப்பன்னங். ததா² அத்தி² உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே உப்பன்னங் அகாலசீவரங், தங் ஹேமந்தே, கி³ம்ஹே வா உப்பன்னந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ஏவங் புக்³க³லகாலபே⁴த³தோ ப³ஹுவித⁴த்தா உப்பன்னஸ்ஸ ‘‘உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னே உப்பன்ன’’ந்தி ந வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். அனேகங்ஸிகத்தா இமம்பி அத்த²விகப்பங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘உப்³ப⁴தஸ்மிங் கதி²னேதி பி⁴க்கு²னோ கதி²னங் உப்³ப⁴தங் ஹோதீ’’தி. எத்தாவதா ஸித்³தே⁴பி ‘‘அட்ட²ன்னங் மாதிகானங் அஞ்ஞதராயா’’திஆதி³ வுத்தங். ‘‘தா⁴ரயாமீ’’தி பி⁴க்கு²னீவிப⁴ங்கே³ ஆக³தோதி வத்தப்³போ³. ‘‘ஏவ’’ந்தி வசனேன வசனபே⁴தோ³ தத்த² நத்தீ²தி வுத்தங் ஹோதி.
Apica puggalassa kathinadivasāpi divasāva. Evaṃ gaṇanupagattā akālacīvarasaṅkhayāpaṭilābhānubhāvena ‘‘ubbhatasmiṃ kathine’’ti vacanāpekkhassa anissaggiyattā tadanulomattā ‘‘kālacīvarassapī’’ti evaṃ sabbathā catubbidhaṃ ettha vacananti veditabbaṃ. Apica atthi ekaccena kathinuddhārena ubbhate kathine uppannaṃ ekaccassa bhikkhuno kālacīvaraṃ hoti, ekaccassa akālacīvaraṃ, taṃ sīmātikkantassa, no ubbhāragataṃ. Taṃ dvinnaṃ vasena ubbhate uppannaṃ ṭhapetvā itaresaṃ aññatarena ubbhate uppannanti veditabbaṃ. Tañhi yassa ubbhataṃ, tassa akālacīvaraṃ, itarassa kālacīvaraṃ. Tathā atthi ekaccena kathinuddhārena ubbhate kathine uppannaṃ sabbassapi akālacīvarameva hoti. Taṃ yathāṭhapitaṃ veditabbaṃ. Tathā atthi ubbhatasmiṃ kathine uppannaṃ ṭhapetvā vassānassa pacchime māse uppannaṃ. Tathā atthi ubbhatasmiṃ kathine uppannaṃ akālacīvaraṃ, taṃ hemante, gimhe vā uppannanti veditabbaṃ. Evaṃ puggalakālabhedato bahuvidhattā uppannassa ‘‘ubbhatasmiṃ kathine uppanna’’nti na vuttanti veditabbaṃ. Anekaṃsikattā imampi atthavikappaṃ dassetuṃ ‘‘ubbhatasmiṃ kathineti bhikkhuno kathinaṃ ubbhataṃ hotī’’ti. Ettāvatā siddhepi ‘‘aṭṭhannaṃ mātikānaṃ aññatarāyā’’tiādi vuttaṃ. ‘‘Dhārayāmī’’ti bhikkhunīvibhaṅge āgatoti vattabbo. ‘‘Eva’’nti vacanena vacanabhedo tattha natthīti vuttaṃ hoti.
‘‘விகப்பனுபக³ங் பச்சி²ம’’ந்தி இத³ங் ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹிகத்தா வுத்தங். ‘‘அதி⁴ட்டா²னுபக³ங் பச்சி²ம’’ந்தி அஸப்³ப³ஸங்கா³ஹிகங். ந ஹி யத்தகங் ஸங்கா⁴டி அதி⁴ட்டா²னுபக³ங் பச்சி²மங், தத்தகங் அந்தரவாஸகாதி³ அதி⁴ட்டா²னுபக³ங் பச்சி²மங் ஹோதி அதி⁴ட்டா²னஸ்ஸ ப³ஹுவித⁴த்தா. ந ஏவங் விகப்பனாய பே⁴தோ³ தஸ்ஸா ஏகவித⁴த்தாதி வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘ஏகாத³ஸே அருணுக்³க³மனே நிஸ்ஸக்³கி³ய’’ந்தி அந்திமங் ட²பெத்வா ததோ புரிமதரஸ்மிந்தி அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. அந்திமங் நாம அபரகத்திகாய பட²மாருணுக்³க³மனங். தஞ்ஹி காலத்தா நிஸ்ஸக்³கி³யங் ந கரோதி, தேனேவாஹ அச்சேகசீவரஸிக்கா²பத³ட்ட²கதா²யங் ‘‘ச²ட்டி²தோ பட்டா²ய பன உப்பன்னங் அனச்சேகசீவரம்பி பச்சுத்³த⁴ரித்வா ட²பிதசீவரம்பி ஏதங் பரிஹாரங் லப⁴தியேவா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.646-9). இமங்யேவ நயங் ஸந்தா⁴ய ‘‘அச்சேகசீவரஸ்ஸ அனத்த²தே கதி²னே ஏகாத³ஸதி³வஸாதி⁴கோ மாஸோ, அத்த²தே கதி²னே ஏகாத³ஸதி³வஸாதி⁴கா பஞ்ச மாஸா, ததோ பரங் ஏகதி³வஸம்பி பரிஹாரோ நத்தீ²’’தி தத்தே²வாஹ. இமஸ்மிங் நயே ஸித்³தே⁴ அனச்சேகசீவரங் த்³வாத³ஸாஹே ந லப⁴தீதி ஸித்³த⁴மேவ ஹோதி. ததோ ‘‘அனச்சேகசீவரே அனச்சேகசீவரஸஞ்ஞீ, அனாபத்தீ’’தி (பாரா॰ 650) எத்த² அச்சேகசீவரஸதி³ஸே அஞ்ஞஸ்மிங் அனதி⁴ட்டி²தேதி ஸித்³த⁴ங் ஹோதி. தத்த² பன ‘‘பஞ்ச மாஸா’’தி உக்கட்ட²பரிச்சே²த³வசனங். வஸ்ஸிகஸாடிகஞ்ச அவஸ்ஸிகஸாடிகபா⁴வங் பத்வா ஏகாத³ஸமாஸே பரிஹாரங் லப⁴தீதி வேதி³தப்³ப³ங்.
‘‘Vikappanupagaṃ pacchima’’nti idaṃ sabbasaṅgāhikattā vuttaṃ. ‘‘Adhiṭṭhānupagaṃ pacchima’’nti asabbasaṅgāhikaṃ. Na hi yattakaṃ saṅghāṭi adhiṭṭhānupagaṃ pacchimaṃ, tattakaṃ antaravāsakādi adhiṭṭhānupagaṃ pacchimaṃ hoti adhiṭṭhānassa bahuvidhattā. Na evaṃ vikappanāya bhedo tassā ekavidhattāti veditabbaṃ. ‘‘Ekādase aruṇuggamane nissaggiya’’nti antimaṃ ṭhapetvā tato purimatarasminti attho veditabbo. Antimaṃ nāma aparakattikāya paṭhamāruṇuggamanaṃ. Tañhi kālattā nissaggiyaṃ na karoti, tenevāha accekacīvarasikkhāpadaṭṭhakathāyaṃ ‘‘chaṭṭhito paṭṭhāya pana uppannaṃ anaccekacīvarampi paccuddharitvā ṭhapitacīvarampi etaṃ parihāraṃ labhatiyevā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.646-9). Imaṃyeva nayaṃ sandhāya ‘‘accekacīvarassa anatthate kathine ekādasadivasādhiko māso, atthate kathine ekādasadivasādhikā pañca māsā, tato paraṃ ekadivasampi parihāro natthī’’ti tatthevāha. Imasmiṃ naye siddhe anaccekacīvaraṃ dvādasāhe na labhatīti siddhameva hoti. Tato ‘‘anaccekacīvare anaccekacīvarasaññī, anāpattī’’ti (pārā. 650) ettha accekacīvarasadise aññasmiṃ anadhiṭṭhiteti siddhaṃ hoti. Tattha pana ‘‘pañca māsā’’ti ukkaṭṭhaparicchedavacanaṃ. Vassikasāṭikañca avassikasāṭikabhāvaṃ patvā ekādasamāse parihāraṃ labhatīti veditabbaṃ.
த³ஸாஹாதிக்கந்தங் நிஸ்ஸக்³கி³யந்தி எத்த² ஆபத்திவுட்டா²னே ‘‘த³ஸாஹப்படிச்ச²ன்னங் பக்க²அதிரேகபக்க²மாஸஅதிரேகமாஸபடிச்ச²ன்ன’’ந்திஆதி³வசனபே⁴தோ³ விய, ந இத⁴ வசனபே⁴தோ³, தஸ்மா ஸங்வச்ச²ராதிக்கந்தம்பி த³ஸாஹாதிக்கந்தமேவ நாம, ததா² து³தியகதி²னேபி ஸங்வச்ச²ரவிப்பவுத்த²ம்பி ரத்திவிப்பவுத்த²மேவ. ததியே ஸங்வச்ச²ராதிக்கந்தம்பி மாஸாதிக்கந்தமேவ நாமாதி வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘அனதி⁴ட்டி²தே அதி⁴ட்டி²தஸஞ்ஞீ நிஸ்ஸக்³கி³யங் பாசித்திய’’ந்தி இத³மேகஸ்ஸ திகபாசித்தியஸ்ஸ ஆதி³பத³தீ³பனங். ஏஸ நயோ அவிகப்பிதேதிஆதீ³ஸுபி, தஸ்மா எத்த² அட்ட²ஸு திகச்சே²தே³ஸு ஏகங் வித்தா²ரெத்வா இதரேஸங் ஏகேகமாதி³பத³ங் வித்தா²ரெஹ்வா த்³வே த்³வே ப⁴க³வதாவ ஸங்கி²த்தத்தாதி ப³ஹூஸுபி திகச்சே²தே³ஸு ஸம்ப⁴வந்தேஸு ஏகோ ஏவ வுச்சதி, ‘‘அயங் வினயஸ்ஸ த⁴ம்மதா’’தி வத³ந்தி. து³க்கடவாரேஸு பன ஏகங் து³க்கடங் வித்தா²ரெத்வா ஸேஸானி ஸத்த ததே²வ ஸங்கி²த்தானி. ததா² அந்திமந்திமோ ஏகேகோ அனாபத்திகொட்டா²ஸோதி வேதி³தப்³ப³ங்.
Dasāhātikkantaṃ nissaggiyanti ettha āpattivuṭṭhāne ‘‘dasāhappaṭicchannaṃ pakkhaatirekapakkhamāsaatirekamāsapaṭicchanna’’ntiādivacanabhedo viya, na idha vacanabhedo, tasmā saṃvaccharātikkantampi dasāhātikkantameva nāma, tathā dutiyakathinepi saṃvaccharavippavutthampi rattivippavutthameva. Tatiye saṃvaccharātikkantampi māsātikkantameva nāmāti veditabbaṃ. ‘‘Anadhiṭṭhite adhiṭṭhitasaññī nissaggiyaṃ pācittiya’’nti idamekassa tikapācittiyassa ādipadadīpanaṃ. Esa nayo avikappitetiādīsupi, tasmā ettha aṭṭhasu tikacchedesu ekaṃ vitthāretvā itaresaṃ ekekamādipadaṃ vitthārehvā dve dve bhagavatāva saṅkhittattāti bahūsupi tikacchedesu sambhavantesu eko eva vuccati, ‘‘ayaṃ vinayassa dhammatā’’ti vadanti. Dukkaṭavāresu pana ekaṃ dukkaṭaṃ vitthāretvā sesāni satta tatheva saṅkhittāni. Tathā antimantimo ekeko anāpattikoṭṭhāsoti veditabbaṃ.
அனாபத்தி அந்தோத³ஸாஹந்தி அயங் ஸங்கே²பத்தோ² – தங் த³ஸாஹபரமங் தா⁴ரேதப்³ப³ங். தங் அதிரேகசீவரங் யதா²ஸகங் அதி⁴ட்டா²னங் அந்தோத³ஸாஹங் அதி⁴ட்டே²தி வா விகப்பேதி வா விஸ்ஸஜ்ஜேதி வா அத்தனோ த⁴ம்மதாய நஸ்ஸதி வா வினஸ்ஸதி வா ட³ய்ஹதி வா அஞ்ஞோ வா தங் அச்சி²ந்தி³த்வா க³ண்ஹாதி விஸ்ஸாஸந்தோ வா க³ண்ஹாதி பாசித்தியதோ அனாபத்தி. து³க்கடதோ பன ஸியா ஆபத்தி ஸியா அனாபத்தி ஸஞ்ஞாபே⁴தே³ன. அந்திமானங் பனெத்த² த்³வின்னங் பதா³னங் வஸேன அனச்சி²ன்னே அச்சி²ன்னஸஞ்ஞீ நிஸ்ஸக்³கி³யங் பாசித்தியங். அவிஸ்ஸாஸக்³கா³ஹே விஸ்ஸாஸக்³கா³ஹஸஞ்ஞீ நிஸ்ஸக்³கி³யங் பாசித்தியந்திஆதி³கா த்³வே திகபாசித்தியா, த்³வே ச து³க்கடா ஸங்கி²த்தாதி வேதி³தப்³பா³. எத்த² ஹி யதி³ அந்தோத³ஸாஹங் அதி⁴ட்டே²தி, த³ஸாஹபரமங் அருணங் அதிக்கமித்வா தஸ்ஸ தி³வஸபா⁴கே³ அதி⁴ட்ட²ஹதீதி வேதி³தப்³ப³ங். அயங் தாவ பாளிவினிச்ச²யோ.
Anāpatti antodasāhanti ayaṃ saṅkhepattho – taṃ dasāhaparamaṃ dhāretabbaṃ. Taṃ atirekacīvaraṃ yathāsakaṃ adhiṭṭhānaṃ antodasāhaṃ adhiṭṭheti vā vikappeti vā vissajjeti vā attano dhammatāya nassati vā vinassati vā ḍayhati vā añño vā taṃ acchinditvā gaṇhāti vissāsanto vā gaṇhāti pācittiyato anāpatti. Dukkaṭato pana siyā āpatti siyā anāpatti saññābhedena. Antimānaṃ panettha dvinnaṃ padānaṃ vasena anacchinne acchinnasaññī nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Avissāsaggāhe vissāsaggāhasaññī nissaggiyaṃ pācittiyantiādikā dve tikapācittiyā, dve ca dukkaṭā saṅkhittāti veditabbā. Ettha hi yadi antodasāhaṃ adhiṭṭheti, dasāhaparamaṃ aruṇaṃ atikkamitvā tassa divasabhāge adhiṭṭhahatīti veditabbaṃ. Ayaṃ tāva pāḷivinicchayo.
அட்ட²கதா²யங் பன இதோ க³ருகதரானீதிஆதி³ம்ஹி அயங் சோத³னாபுப்³ப³ங்க³மோ வினிச்ச²யோ – க³ண்டி²பதே³ பனஸ்ஸ இதோ நிஸ்ஸட்ட²சீவரதா³னதோ க³ருகம்பி ஞத்திது³தியகம்மங் யதா² அபலோகனேன கரொந்தி, ஏவமித³ங் ஞத்தியா கத்தப்³ப³ம்பி பகதிவசனேன வட்டதீதி. யதி³ ஏவங் பரிவாரே கம்மவக்³க³ஸ்ஸ அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஞத்திகம்மம்பி ஏகங் ஞத்திங் ட²பெத்வாவ காதப்³ப³ங், அபலோகனகம்மாதி³வஸேன ந காதப்³ப³’’ந்தி (பரி॰ அட்ட²॰ 482) யங் வுத்தங், தேன விருஜ்ஜெ²ய்ய. தேனேதங் வுச்சதி ‘‘தேஸங் ஏதங் அனுலோம’’ந்தி, தஸ்மா அனுலோமனயேனேவ தங் வுத்தங். நியமங் பன யதா² த்³வின்னங் பாரிஸுத்³தி⁴உபோஸதோ² வினா ஞத்தியா ஹோதி, ஏவங் த்³வின்னங் நிஸ்ஸட்ட²சீவரதா³னம்பீதி வதா³ம, தஸ்மா ‘‘ஆயஸ்மதோ தே³மா’’தி வத்துங் வட்டதி. கத²ங் பனேதங் ஞாதப்³ப³ந்தி? தத³னுலோமத்தாதி. ஏகதே³வேத³ங் ஞத்திகம்மங் அபலோகனேனாபி காதுங் வட்டதீதி ஸாத⁴னந்தி வேதி³தப்³ப³ந்தி ஆசரியோ. அனுக³ண்டி²பதே³ பனெத்த² சோத³னங் கத்வா ‘‘ஏதங் ஸாதி⁴தங். ஞத்திகம்மங் ஏகங் ஞத்திங் ட²பெத்வாவ காதப்³ப³’’ந்தி பாளியா ஆக³தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங், இத³ங் பன பாளியங் நாக³தங், லேஸதோ ஆஹரித்வா வுத்தந்தி கத்வா ஏதங் அபலோகனேனாபி வட்டதீதி.
Aṭṭhakathāyaṃ pana ito garukatarānītiādimhi ayaṃ codanāpubbaṅgamo vinicchayo – gaṇṭhipade panassa ito nissaṭṭhacīvaradānato garukampi ñattidutiyakammaṃ yathā apalokanena karonti, evamidaṃ ñattiyā kattabbampi pakativacanena vaṭṭatīti. Yadi evaṃ parivāre kammavaggassa aṭṭhakathāyaṃ ‘‘ñattikammampi ekaṃ ñattiṃ ṭhapetvāva kātabbaṃ, apalokanakammādivasena na kātabba’’nti (pari. aṭṭha. 482) yaṃ vuttaṃ, tena virujjheyya. Tenetaṃ vuccati ‘‘tesaṃ etaṃ anuloma’’nti, tasmā anulomanayeneva taṃ vuttaṃ. Niyamaṃ pana yathā dvinnaṃ pārisuddhiuposatho vinā ñattiyā hoti, evaṃ dvinnaṃ nissaṭṭhacīvaradānampīti vadāma, tasmā ‘‘āyasmato demā’’ti vattuṃ vaṭṭati. Kathaṃ panetaṃ ñātabbanti? Tadanulomattāti. Ekadevedaṃ ñattikammaṃ apalokanenāpi kātuṃ vaṭṭatīti sādhananti veditabbanti ācariyo. Anugaṇṭhipade panettha codanaṃ katvā ‘‘etaṃ sādhitaṃ. Ñattikammaṃ ekaṃ ñattiṃ ṭhapetvāva kātabba’’nti pāḷiyā āgataṃ sandhāya vuttaṃ, idaṃ pana pāḷiyaṃ nāgataṃ, lesato āharitvā vuttanti katvā etaṃ apalokanenāpi vaṭṭatīti.
468. ஏஸ நயோதி அஞ்ஞேஸங் சீவரேஸு உபசிகாதீ³ஹி கா²யிதேஸு மமபி கா²யிதானீதிஆதி³. ‘‘அஞ்ஞேன கதங்…பே॰… ஸாத⁴க’’ந்தி வசனதோ ஸமானஜாதிகங், ஏகத்த²ஜாதிகஞ்ச ததியகதி²னங் பட²மஸமானமேவாதி ஸித்³த⁴ங் ஹோதி.
468.Esanayoti aññesaṃ cīvaresu upacikādīhi khāyitesu mamapi khāyitānītiādi. ‘‘Aññena kataṃ…pe… sādhaka’’nti vacanato samānajātikaṃ, ekatthajātikañca tatiyakathinaṃ paṭhamasamānamevāti siddhaṃ hoti.
469. திசீவரங் அதி⁴ட்டா²துந்தி எத்த² திசீவரங் திசீவராதி⁴ட்டா²னேன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³யுத்தகங், யங் வா திசீவராதி⁴ட்டா²னேன அதி⁴ட்டா²துங் அவிகப்பேதுங் அனுஜானாமி, தஸ்ஸ அதி⁴ட்டா²னகாலபரிச்சே²தா³பா⁴வதோ ஸப்³ப³காலங் இச்ச²ந்தஸ்ஸ அதி⁴ட்டா²துங்யேவ அனுஜானாமி, தங் காலபரிச்சே²த³ங் கத்வா விகப்பேதுங் நானுஜானாமி. ஸதி பன பச்சயே யதா³ ததா³ வா பச்சுத்³த⁴ரித்வா விகப்பேதுங் வட்டதீதி ‘‘அனாபத்தி அந்தோத³ஸாஹங் அதி⁴ட்டே²தி, விகப்பேதீ’’தி வசனதோ ஸித்³த⁴ங் ஹோதீதி வுத்தமேதங். வஸ்ஸிகஸாடிகங் ததோ பரங் விகப்பேதுங்யேவ நாதி⁴ட்டா²துங். வத்த²ஞ்ஹி கதபரியோஸிதங் அந்தோசதுமாஸே வஸ்ஸானதி³வஸங் ஆதி³ங் கத்வா அந்தோத³ஸாஹே அதி⁴ட்டா²துங் அனுஜானாமி, சதுமாஸதோ உத்³த⁴ங் அத்தனோ ஸந்தகங் கத்வா ட²பிதுகாமேன விகப்பேதுங் அனுஜானாமீதி அத்தோ². ஸுக³தசீவரதோ ஊனகந்தி திண்ணம்பி சீவரானங் உக்கட்ட²பரிச்சே²தோ³. ‘‘திசீவரங் பன பரிக்கா²ரசோளங் அதி⁴ட்டா²துங் வட்டதீ’’தி வாதே³ பன ஸதி ததா²ரூபபச்சயே வட்டதி. யதா² ஸதி பச்சயே விகப்பேதுங் வட்டதீதி ஸாதி⁴தமேதங், பகே³வ அஞ்ஞேன அதி⁴ட்டா²னேன அதி⁴ட்டா²துங். ‘‘அந்தோத³ஸாஹங் அதி⁴ட்டே²தி, விகப்பேதீ’’தி அனியமதோ வுத்தந்தி ஸங்கா⁴டி, உத்தராஸங்கோ³, அந்தரவாஸகந்தி அதி⁴ட்டி²தானதி⁴ட்டி²தானங் ஸமானமேவ நாமங். ‘‘அயங் ஸங்கா⁴டீ’’திஆதீ³ஸு (மஹாவ॰ 126) ஹி அனதி⁴ட்டி²தா வுத்தா. ‘‘திசீவரேன விப்பவஸெய்யா’’தி எத்த² அதி⁴ட்டி²தா வுத்தா. ஸாமந்தவிஹாரே வாதி கோ³சரகா³மதோ விஹாரேதி த⁴ம்மஸிரித்தே²ரோ. தூ³ரதரேபி லப்³ப⁴தேவாதி ஆசரியோ. அனுக³ண்டி²பதே³பி ‘‘ஸாமந்தவிஹாரே வாதி தே³ஸனாஸீஸமத்தங், தஸ்மா ட²பிதட்டா²னங் ஸல்லக்கெ²த்வா தூ³ரே டி²தம்பி அதி⁴ட்டா²தப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். ஸாமந்தவிஹாரோ நாம யத்த² தத³ஹேவ க³ந்த்வா நிவத்திதுங் ஸக்கா. ரத்திவிப்பவாஸங் ரக்க²ந்தேன ததோ தூ³ரே டி²தங் அதி⁴ட்டா²துங் ந வட்டதி, ஏவங் கிர மஹாஅட்ட²கதா²யங் வுத்தந்தி. கேசி ‘‘சீவரவங்ஸே ட²பிதங் அஞ்ஞோ பரிவத்தித்வா நாக³த³ந்தே ட²பேதி, தங் அஜானித்வா அதி⁴ட்ட²ஹந்தஸ்ஸபி ருஹதி சீவரஸ்ஸ ஸல்லக்கி²தத்தா’’தி வத³ந்தி. அதி⁴ட்ட²ஹித்வாதி பரிக்கா²ரசோளாதி³வஸேன. மஹந்ததரமேவாதிஆதி³ ஸப்³பா³தி⁴ட்டா²னஸாதா⁴ரணலக்க²ணங் . தத்த² புன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³மேவாதி அதி⁴ட்டி²தசீவரஸ்ஸ ஏகதே³ஸபூ⁴தத்தா. அனதி⁴ட்டி²தஞ்சே, அதி⁴ட்டி²தஸ்ஸ அப்பபா⁴வேன ஏகதே³ஸபூ⁴தங் அதி⁴ட்டி²தஸங்க்²யமேவ க³ச்ச²தி. ததா² அதி⁴ட்டி²தஞ்சே, அனதி⁴ட்டி²தஸ்ஸ ஏகதே³ஸபூ⁴தங் அனதி⁴ட்டி²தஸங்க்²யங் க³ச்ச²தீதி ஹி லக்க²ணங், ந கேவலஞ்செத்த² து³தியபட்டமேவ, ததியபட்டாதி³கம்பி. யதா²ஹ ‘‘அனுஜானாமி…பே॰… உதுத்³த⁴டானங் து³ஸ்ஸானங் சதுக்³கு³ணங் ஸங்கா⁴டிங்…பே॰… பங்ஸுகூலே யாவத³த்த²’’ந்தி (மஹாவ॰ 348).
469.Ticīvaraṃ adhiṭṭhātunti ettha ticīvaraṃ ticīvarādhiṭṭhānena adhiṭṭhātabbayuttakaṃ, yaṃ vā ticīvarādhiṭṭhānena adhiṭṭhātuṃ avikappetuṃ anujānāmi, tassa adhiṭṭhānakālaparicchedābhāvato sabbakālaṃ icchantassa adhiṭṭhātuṃyeva anujānāmi, taṃ kālaparicchedaṃ katvā vikappetuṃ nānujānāmi. Sati pana paccaye yadā tadā vā paccuddharitvā vikappetuṃ vaṭṭatīti ‘‘anāpatti antodasāhaṃ adhiṭṭheti, vikappetī’’ti vacanato siddhaṃ hotīti vuttametaṃ. Vassikasāṭikaṃ tato paraṃ vikappetuṃyeva nādhiṭṭhātuṃ. Vatthañhi katapariyositaṃ antocatumāse vassānadivasaṃ ādiṃ katvā antodasāhe adhiṭṭhātuṃ anujānāmi, catumāsato uddhaṃ attano santakaṃ katvā ṭhapitukāmena vikappetuṃ anujānāmīti attho. Sugatacīvarato ūnakanti tiṇṇampi cīvarānaṃ ukkaṭṭhaparicchedo. ‘‘Ticīvaraṃ pana parikkhāracoḷaṃ adhiṭṭhātuṃ vaṭṭatī’’ti vāde pana sati tathārūpapaccaye vaṭṭati. Yathā sati paccaye vikappetuṃ vaṭṭatīti sādhitametaṃ, pageva aññena adhiṭṭhānena adhiṭṭhātuṃ. ‘‘Antodasāhaṃ adhiṭṭheti, vikappetī’’ti aniyamato vuttanti saṅghāṭi, uttarāsaṅgo, antaravāsakanti adhiṭṭhitānadhiṭṭhitānaṃ samānameva nāmaṃ. ‘‘Ayaṃ saṅghāṭī’’tiādīsu (mahāva. 126) hi anadhiṭṭhitā vuttā. ‘‘Ticīvarena vippavaseyyā’’ti ettha adhiṭṭhitā vuttā. Sāmantavihāre vāti gocaragāmato vihāreti dhammasiritthero. Dūratarepi labbhatevāti ācariyo. Anugaṇṭhipadepi ‘‘sāmantavihāre vāti desanāsīsamattaṃ, tasmā ṭhapitaṭṭhānaṃ sallakkhetvā dūre ṭhitampi adhiṭṭhātabba’’nti vuttaṃ. Sāmantavihāro nāma yattha tadaheva gantvā nivattituṃ sakkā. Rattivippavāsaṃ rakkhantena tato dūre ṭhitaṃ adhiṭṭhātuṃ na vaṭṭati, evaṃ kira mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttanti. Keci ‘‘cīvaravaṃse ṭhapitaṃ añño parivattitvā nāgadante ṭhapeti, taṃ ajānitvā adhiṭṭhahantassapi ruhati cīvarassa sallakkhitattā’’ti vadanti. Adhiṭṭhahitvāti parikkhāracoḷādivasena. Mahantataramevātiādi sabbādhiṭṭhānasādhāraṇalakkhaṇaṃ . Tattha puna adhiṭṭhātabbamevāti adhiṭṭhitacīvarassa ekadesabhūtattā. Anadhiṭṭhitañce, adhiṭṭhitassa appabhāvena ekadesabhūtaṃ adhiṭṭhitasaṅkhyameva gacchati. Tathā adhiṭṭhitañce, anadhiṭṭhitassa ekadesabhūtaṃ anadhiṭṭhitasaṅkhyaṃ gacchatīti hi lakkhaṇaṃ, na kevalañcettha dutiyapaṭṭameva, tatiyapaṭṭādikampi. Yathāha ‘‘anujānāmi…pe… utuddhaṭānaṃ dussānaṃ catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ…pe… paṃsukūle yāvadattha’’nti (mahāva. 348).
அவஸேஸா பி⁴க்கூ²தி வக்க²மானகாலே நிஸின்னா பி⁴க்கூ². தஸ்மா வட்டதீதி யதா² ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, திசீவரங் அதி⁴ட்டா²துங் ந விகப்பேது’’ந்தி வுத்தங், ஏவங் பரிக்கா²ரசோளம்பி வுத்தங், ந தஸ்ஸ உக்கட்ட²பரிச்சே²தோ³ வுத்தோ, ந ச ஸங்க்²யாபரிச்சே²தோ³, தஸ்மா தீணிபி சீவரானி பச்சுத்³த⁴ரித்வா ‘‘இமானி சீவரானி பரிக்கா²ரசோளானி அதி⁴ட்டா²மீ’’தி அதி⁴ட்ட²ஹித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதீதி அத்தோ². ‘‘நிதா⁴னமுக²மேத’’ந்தி கத²ங் பஞ்ஞாயதீதி சே? ‘‘தேன கோ² பன ஸமயேன பி⁴க்கூ²னங் பரிபுண்ணங் ஹோதி திசீவரங், அத்தோ² ச ஹோதி பரிஸ்ஸாவனேஹிபி த²விகாஹிபீ’’தி ஏதஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங் ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, பரிக்கா²ரசோள’’ந்தி (மஹாவ॰ 358) அனுஞ்ஞாதத்தா. பி⁴க்கூ²னஞ்ச ஏகமேவ பரிஸ்ஸாவனங், த²விகா வா வட்டதி, ந த்³வே வா தீணி வாதி படிக்கே²பாபா⁴வதோ விகப்பனுபக³பச்சி²மப்பமாணானி, அதிரேகப்பமாணானி வா பரிஸ்ஸாவனாதீ³னி பரிக்கா²ரானி கப்பந்தீதி ஸித்³த⁴ங். யதி³ ஏவங் ‘‘யங்னூனாஹங் பி⁴க்கூ²னங் சீவரே ஸீமங் ப³ந்தெ⁴ய்யங் மரியாத³ங் ட²பெய்ய’’ந்தி (மஹாவ॰ 346) வசனவிரோதோ⁴தி சே? ந, அனுஸந்தி⁴யா அஜானநதோ, விரோத⁴தோ ச. கிங் வுத்தங் ஹோதி? சீவரக்க²ந்த⁴கே (மஹாவ॰ 326 ஆத³யோ) பட²மங் க³ஹபதிசீவரங் அனுஞ்ஞாதங், ததோ பாவாரகோஸியகோஜவகம்ப³லாதி³. ததோ ‘‘தேன கோ² பன ஸமயேன ஸங்க⁴ஸ்ஸ உச்சாவசானி சீவரானி உப்பன்னானி ஹொந்தி. அத² கோ² பி⁴க்கூ²னங் ஏதத³ஹோஸி ‘கிங் நு கோ² ப⁴க³வதா சீவரங் அனுஞ்ஞாதங், கிங் அனநுஞ்ஞாத’’’ந்தி ஏதஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங் ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, ச² சீவரானி கோ²ம’’ந்திஆதி³னா (மஹாவ॰ 339) கப்பியசீவரஜாதி அனுஞ்ஞாதா, ந பன ஸங்க்²யாபமாணங். ததோ ‘‘அத்³த³ஸ ப⁴க³வா…பே॰… ஸம்ப³ஹுலே பி⁴க்கூ² சீவரேஹி உப்³ப⁴ண்டி³தே ஸீஸேபி சீவரபி⁴ஸிங் கரித்வா க²ந்தே⁴பி சீவரபி⁴ஸிங் கரித்வா கடியாபி சீவரபி⁴ஸிங் கரித்வா ஆக³ச்ச²ந்தே, தி³ஸ்வான ப⁴க³வதோ ஏதத³ஹோஸி…பே॰… யேபி கோ² தே குலபுத்தா இமஸ்மிங் த⁴ம்மவினயே ஸீதாலுகா ஸீதபீ⁴ருகா, தேபி ஸக்கொந்தி திசீவரேன யாபேதுங், யங்னூனாஹங் பி⁴க்கூ²னங் சீவரே ஸீமங் ப³ந்தெ⁴ய்யங் மரியாத³ங் ட²பெய்யங் திசீவரங் அனுஜானெய்ய’’ந்தி (மஹாவ॰ 346) சீவரங் அனுஞ்ஞாதங், தஞ்ச கோ² ஏகமேவ. ச²ப்³ப³க்³கி³யா பன மிச்சா² க³ஹெத்வா ப³ஹூனி பரிஹரிங்ஸு. தானி நேஸங் அதிரேகட்டா²னே டி²தானி ஹொந்தி. ததோ ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, த³ஸாஹபரமங் அதிரேகசீவரங் தா⁴ரேது’’ந்தி (மஹாவ॰ 347) அனுஞ்ஞாதங், தேனேதங் பஞ்ஞாயதி. அதிரேகானி ப³ஹூனி சீவரானி தே பரிஹரிங்ஸு, ‘‘தானி த³ஸாஹபரமமேவ தா⁴ரேதுங் அனுஜானாமி, ந தமேவேக’’ந்தி வத³ந்தேன யா புப்³பே³ திசீவராதி⁴ட்டா²னஸங்கா²தா சீவரே ஸீமாப³த்³தா⁴, மரியாதா³ ச ட²பிதா, தாய ஸதிபி திசீவரபா³ஹுல்லபரிஹரணக்கமோ த³ஸ்ஸிதோ தி³வஸபரிச்சே²த³வஸேன. ததோ பரங் ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, அதிரேகசீவரங் விகப்பேது’’ந்தி (மஹாவ॰ 347) அனுஜானந்தேன வினாபி தி³வஸபரிச்சே²தே³ன அதிரேகசீவரபரிஹரணக்கமோ த³ஸ்ஸிதோதி த்³வேபி தானி நிதா⁴னமுகா²னீதி ஸித்³த⁴ங். ததா² பரிக்கா²ரசோளாதி⁴ட்டா²னம்பி ஸியா, அஞ்ஞதா² இதரசீவராதி⁴ட்டா²னானுஜானநவிரோதோ⁴ ஸியா ஸீமாமரியாத³ட்ட²பனவிரோத⁴தோ. திசீவராதி⁴ட்டா²னபஞ்ஞத்தியேவ திசீவரமரியாதா³ ஹோதி. தேன வுத்தங் ‘‘பாடேக்கங் நிதா⁴னமுக²மேத’’ந்தி. ‘‘பட²மங் திசீவரங் திசீவராதி⁴ட்டா²னேன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங், புன பரிஹரிதுங் அஸக்கொந்தேன பச்சுத்³த⁴ரித்வா பரிக்கா²ரசோளங் அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங், ந த்வேவ ஆதி³தோவ இத³ங் வுத்த’’ந்தி வுத்தங். ‘‘யதா² திசீவரங் பரிஹரிதுங் அஸக்கொந்தஸ்ஸ கி³லானஸ்ஸ விப்பவாஸஸம்முதி அனுஞ்ஞாதா, அகி³லானஸ்ஸபி ஸாஸங்கஸிக்கா²பதே³ (பாரா॰ 652) தஸ்ஸ அந்தரக⁴ரே நிக்கே²போ ச, ததோபி ஸதி பச்சயே சா²ரத்தவிப்பவாஸோ, ததோபி அஸக்கொந்தஸ்ஸ பச்சுத்³தா⁴ரோ, பச்சுத்³த⁴டம்பி அந்தோத³ஸாஹே அதி⁴ட்டா²துங், அஸக்கொந்தஸ்ஸ விகப்பனா ச அனுஞ்ஞாதா. ததே²வ த்³வின்னம்பி ஸம்முகா²பரம்முகா²விகப்பனானங் பரஸந்தகத்தா விகப்பனபச்சயே அஸதி ‘பரிக்கா²ரசோள’ந்தி அதி⁴ட்ட²ஹித்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் ப⁴க³வதா அனுஞ்ஞாதங் ஸியா, யதோ தத³தி⁴ப்பாயஞ்ஞூ ஏவங் வத³ந்தீ’’தி மஹாபச்சரியம்பி வுத்தங். புப்³பே³திஆதி³ ‘‘பாடேக்கங் நிதா⁴னமுக²’’ந்தி வுத்தஸ்ஸ பயோக³த³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தங். அப³த்³த⁴ஸீமாயங் து³ப்பரிஹாரந்தி விகப்பனாதி³அத்தா²ய உபசாரங் அதிக்கமித்வாபி க³மனஸம்ப⁴வதோ.
Avasesā bhikkhūti vakkhamānakāle nisinnā bhikkhū. Tasmā vaṭṭatīti yathā ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ticīvaraṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetu’’nti vuttaṃ, evaṃ parikkhāracoḷampi vuttaṃ, na tassa ukkaṭṭhaparicchedo vutto, na ca saṅkhyāparicchedo, tasmā tīṇipi cīvarāni paccuddharitvā ‘‘imāni cīvarāni parikkhāracoḷāni adhiṭṭhāmī’’ti adhiṭṭhahitvā paribhuñjituṃ vaṭṭatīti attho. ‘‘Nidhānamukhameta’’nti kathaṃ paññāyatīti ce? ‘‘Tena kho pana samayena bhikkhūnaṃ paripuṇṇaṃ hoti ticīvaraṃ, attho ca hoti parissāvanehipi thavikāhipī’’ti etasmiṃ vatthusmiṃ ‘‘anujānāmi, bhikkhave, parikkhāracoḷa’’nti (mahāva. 358) anuññātattā. Bhikkhūnañca ekameva parissāvanaṃ, thavikā vā vaṭṭati, na dve vā tīṇi vāti paṭikkhepābhāvato vikappanupagapacchimappamāṇāni, atirekappamāṇāni vā parissāvanādīni parikkhārāni kappantīti siddhaṃ. Yadi evaṃ ‘‘yaṃnūnāhaṃ bhikkhūnaṃ cīvare sīmaṃ bandheyyaṃ mariyādaṃ ṭhapeyya’’nti (mahāva. 346) vacanavirodhoti ce? Na, anusandhiyā ajānanato, virodhato ca. Kiṃ vuttaṃ hoti? Cīvarakkhandhake (mahāva. 326 ādayo) paṭhamaṃ gahapaticīvaraṃ anuññātaṃ, tato pāvārakosiyakojavakambalādi. Tato ‘‘tena kho pana samayena saṅghassa uccāvacāni cīvarāni uppannāni honti. Atha kho bhikkhūnaṃ etadahosi ‘kiṃ nu kho bhagavatā cīvaraṃ anuññātaṃ, kiṃ ananuññāta’’’nti etasmiṃ vatthusmiṃ ‘‘anujānāmi, bhikkhave, cha cīvarāni khoma’’ntiādinā (mahāva. 339) kappiyacīvarajāti anuññātā, na pana saṅkhyāpamāṇaṃ. Tato ‘‘addasa bhagavā…pe… sambahule bhikkhū cīvarehi ubbhaṇḍite sīsepi cīvarabhisiṃ karitvā khandhepi cīvarabhisiṃ karitvā kaṭiyāpi cīvarabhisiṃ karitvā āgacchante, disvāna bhagavato etadahosi…pe… yepi kho te kulaputtā imasmiṃ dhammavinaye sītālukā sītabhīrukā, tepi sakkonti ticīvarena yāpetuṃ, yaṃnūnāhaṃ bhikkhūnaṃ cīvare sīmaṃ bandheyyaṃ mariyādaṃ ṭhapeyyaṃ ticīvaraṃ anujāneyya’’nti (mahāva. 346) cīvaraṃ anuññātaṃ, tañca kho ekameva. Chabbaggiyā pana micchā gahetvā bahūni parihariṃsu. Tāni nesaṃ atirekaṭṭhāne ṭhitāni honti. Tato ‘‘anujānāmi, bhikkhave, dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretu’’nti (mahāva. 347) anuññātaṃ, tenetaṃ paññāyati. Atirekāni bahūni cīvarāni te parihariṃsu, ‘‘tāni dasāhaparamameva dhāretuṃ anujānāmi, na tameveka’’nti vadantena yā pubbe ticīvarādhiṭṭhānasaṅkhātā cīvare sīmābaddhā, mariyādā ca ṭhapitā, tāya satipi ticīvarabāhullapariharaṇakkamo dassito divasaparicchedavasena. Tato paraṃ ‘‘anujānāmi, bhikkhave, atirekacīvaraṃ vikappetu’’nti (mahāva. 347) anujānantena vināpi divasaparicchedena atirekacīvarapariharaṇakkamo dassitoti dvepi tāni nidhānamukhānīti siddhaṃ. Tathā parikkhāracoḷādhiṭṭhānampi siyā, aññathā itaracīvarādhiṭṭhānānujānanavirodho siyā sīmāmariyādaṭṭhapanavirodhato. Ticīvarādhiṭṭhānapaññattiyeva ticīvaramariyādā hoti. Tena vuttaṃ ‘‘pāṭekkaṃ nidhānamukhameta’’nti. ‘‘Paṭhamaṃ ticīvaraṃ ticīvarādhiṭṭhānena adhiṭṭhātabbaṃ, puna pariharituṃ asakkontena paccuddharitvā parikkhāracoḷaṃ adhiṭṭhātabbaṃ, na tveva āditova idaṃ vutta’’nti vuttaṃ. ‘‘Yathā ticīvaraṃ pariharituṃ asakkontassa gilānassa vippavāsasammuti anuññātā, agilānassapi sāsaṅkasikkhāpade (pārā. 652) tassa antaraghare nikkhepo ca, tatopi sati paccaye chārattavippavāso, tatopi asakkontassa paccuddhāro, paccuddhaṭampi antodasāhe adhiṭṭhātuṃ, asakkontassa vikappanā ca anuññātā. Tatheva dvinnampi sammukhāparammukhāvikappanānaṃ parasantakattā vikappanapaccaye asati ‘parikkhāracoḷa’nti adhiṭṭhahitvā paribhuñjituṃ bhagavatā anuññātaṃ siyā, yato tadadhippāyaññū evaṃ vadantī’’ti mahāpaccariyampi vuttaṃ. Pubbetiādi ‘‘pāṭekkaṃ nidhānamukha’’nti vuttassa payogadassanatthaṃ vuttaṃ. Abaddhasīmāyaṃ dupparihāranti vikappanādiatthāya upacāraṃ atikkamitvāpi gamanasambhavato.
வஸ்ஸிகஸாடிகா அனதிரித்தப்பமாணாதி தஸ்ஸா உக்கட்ட²பரிச்சே²த³ஸ்ஸ வுத்தத்தா வுத்தங். பச்சத்த²ரணம்பி அதி⁴ட்டா²தப்³ப³மேவாதி ‘‘இத³ங், ப⁴ந்தே, அம்ஹாகங் ஸேனாஸனஸ்ஸ உபரி அத்த²ரிதப்³ப³’’ந்திஆதி³னா தி³ன்னங் நாதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங், ‘‘இத³ங் தும்ஹாக’’ந்தி தி³ன்னங் ஸயங் அதி⁴ப்பேதங்வ அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ந்தி அதி⁴ப்பாயோ. ‘‘ஸகிங் அதி⁴ட்டி²தங் அதி⁴ட்டி²தமேவ ஹோதி, ந புன பச்சுத்³த⁴ரீயதி காலபரிச்சே²தா³பா⁴வதோ’’தி லிகி²தங். ‘‘ஏகவசனேனபி வட்டதீதி அபரே’’தி வுத்தங். பே⁴ஸஜ்ஜனவகம்மமாதாபிதுஆதீ³னங் அத்தா²யாதி எத்த² ‘‘இமினா பே⁴ஸஜ்ஜங் சேதாபெஸ்ஸாமி, இத³ங் மாதுயா த³ஸ்ஸாமீ’’தி ட²பெந்தேன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங். ‘‘‘இத³ங் பே⁴ஸஜ்ஜஸ்ஸ, இமங் மாதுயா’தி விப⁴ஜந்தேன அதி⁴ட்டா²னகிச்சங் நத்தீ²தி அபரே’’தி வுத்தங். ‘‘ஸகபா⁴வங் மோசெத்வா ட²பனங் ஸந்தா⁴யாஹா’’தி லிகி²தங்.
Vassikasāṭikā anatirittappamāṇāti tassā ukkaṭṭhaparicchedassa vuttattā vuttaṃ. Paccattharaṇampi adhiṭṭhātabbamevāti ‘‘idaṃ, bhante, amhākaṃ senāsanassa upari attharitabba’’ntiādinā dinnaṃ nādhiṭṭhātabbaṃ, ‘‘idaṃ tumhāka’’nti dinnaṃ sayaṃ adhippetaṃva adhiṭṭhātabbanti adhippāyo. ‘‘Sakiṃ adhiṭṭhitaṃ adhiṭṭhitameva hoti, na puna paccuddharīyati kālaparicchedābhāvato’’ti likhitaṃ. ‘‘Ekavacanenapi vaṭṭatīti apare’’ti vuttaṃ. Bhesajjanavakammamātāpituādīnaṃatthāyāti ettha ‘‘iminā bhesajjaṃ cetāpessāmi, idaṃ mātuyā dassāmī’’ti ṭhapentena adhiṭṭhātabbaṃ. ‘‘‘Idaṃ bhesajjassa, imaṃ mātuyā’ti vibhajantena adhiṭṭhānakiccaṃ natthīti apare’’ti vuttaṃ. ‘‘Sakabhāvaṃ mocetvā ṭhapanaṃ sandhāyāhā’’ti likhitaṃ.
‘‘புன அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ந்தி அயங் ஸங்கீ³திதோ பட்டா²ய ஆக³தஅட்ட²கதா²வாதோ³. ததோ பரங் ஆசரியானங் தத்த² தத்த² யுத்திவிசாரணா’’தி வுத்தங். பமாணசீவரஸ்ஸாதி பச்சி²மப்பமாணஸ்ஸ. த்³வே சீவரானீதி ஸஹ உத்தராஸங்கே³ன. ஏஸ நயோதி பமாணயுத்தேஸு யத்த² கத்த²சீதிஆதி³னயோவ. ‘‘தங் அதிக்காமயதோ சே²த³னக’’ந்தி (பாசி॰ 533) வசனதோ உத்தரி படிஸித்³த⁴ங், ததோ ஹெட்டா² அப்படிஸித்³த⁴த்தா வட்டதி. தத்த² ஸியா – திசீவரஸ்ஸ பச்சி²மப்பமாணங் விஸுங் ஸுத்தே நத்தீ²தி, ந வத்தப்³ப³ங், ஸிக்கா²கரணீயேஹி ஸித்³த⁴த்தா. கிங் வுத்தங் ஹோதி? ‘‘‘பரிமண்ட³லங் நிவாஸெஸ்ஸாமி, பாருபிஸ்ஸாமி, ஸுப்படிச்ச²ன்னோ அந்தரக⁴ரே க³மிஸ்ஸாமீ’தி (பாசி॰ 576-579) வசனதோ யத்தகேன பமாணேன பரிமண்ட³லதா, ஸுப்படிச்ச²ன்னதா ச அட்ட²கதா²யங் வுத்தக்கமேன ஸம்பஜ்ஜதீ’’தி வத்தப்³ப³ங். தேஸங் வஸேன பச்சி²மப்பமாணந்தி ஸித்³த⁴ங், தஞ்ச கோ² முட்டி²பஞ்சகாதி³ யதா²வுத்தமேவ வுச்சதே. தேனேவாஹ லேஸங் ட²பெத்வா ‘‘விஸுங் ஸுத்தே நத்தீ²’’தி.
‘‘Puna adhiṭṭhātabbanti ayaṃ saṅgītito paṭṭhāya āgataaṭṭhakathāvādo. Tato paraṃ ācariyānaṃ tattha tattha yuttivicāraṇā’’ti vuttaṃ. Pamāṇacīvarassāti pacchimappamāṇassa. Dve cīvarānīti saha uttarāsaṅgena. Esa nayoti pamāṇayuttesu yattha katthacītiādinayova. ‘‘Taṃ atikkāmayato chedanaka’’nti (pāci. 533) vacanato uttari paṭisiddhaṃ, tato heṭṭhā appaṭisiddhattā vaṭṭati. Tattha siyā – ticīvarassa pacchimappamāṇaṃ visuṃ sutte natthīti, na vattabbaṃ, sikkhākaraṇīyehi siddhattā. Kiṃ vuttaṃ hoti? ‘‘‘Parimaṇḍalaṃ nivāsessāmi, pārupissāmi, suppaṭicchanno antaraghare gamissāmī’ti (pāci. 576-579) vacanato yattakena pamāṇena parimaṇḍalatā, suppaṭicchannatā ca aṭṭhakathāyaṃ vuttakkamena sampajjatī’’ti vattabbaṃ. Tesaṃ vasena pacchimappamāṇanti siddhaṃ, tañca kho muṭṭhipañcakādi yathāvuttameva vuccate. Tenevāha lesaṃ ṭhapetvā ‘‘visuṃ sutte natthī’’ti.
அபிசெத்த² அதி⁴ப்பேதங், ததா²பி ந ஸமேதியேவாதி அத்தோ², தஸ்மா ‘‘யதீ³’’திஆதி³ஸம்ப³ந்தோ⁴ அத்³தா⁴ வுத்தோ. யஸ்மா பரிச்சி²ன்னோ ஸமேதி ச. இதரேஸு பன ஏகச்சஸ்மிங் ஆசரியவாதே³ நேவ பரிச்சே²தோ³ அத்தி². ஏகச்சஸ்மிங் ந புப்³பா³பரங் ஸமேதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அதி⁴ட்டா²னங் அதி⁴ட்டா²னமேவ, பரிபோ⁴க³காலே பன அரஜிதங் ந வட்டதி. இத³ங் ஸப்³ப³ங் திசீவரே ஏவ. இமஸ்ஸ பன ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ அயங் ஸங்கே²பவினிச்ச²யோ – அனத்த²தே கதி²னே ஹேமந்தானங் பட²மதி³வஸதோ பட்டா²ய அத்த²தே கதி²னே கி³ம்ஹானங் பட²மதி³வஸதோ பட்டா²ய உப்பன்னசீவரங் ஸந்தா⁴ய ‘‘நிட்டி²தசீவரஸ்மி’’ந்திஆதி³ வுத்தந்தி.
Apicettha adhippetaṃ, tathāpi na sametiyevāti attho, tasmā ‘‘yadī’’tiādisambandho addhā vutto. Yasmā paricchinno sameti ca. Itaresu pana ekaccasmiṃ ācariyavāde neva paricchedo atthi. Ekaccasmiṃ na pubbāparaṃ sametīti sambandho. Adhiṭṭhānaṃ adhiṭṭhānameva, paribhogakāle pana arajitaṃ na vaṭṭati. Idaṃ sabbaṃ ticīvare eva. Imassa pana sikkhāpadassa ayaṃ saṅkhepavinicchayo – anatthate kathine hemantānaṃ paṭhamadivasato paṭṭhāya atthate kathine gimhānaṃ paṭhamadivasato paṭṭhāya uppannacīvaraṃ sandhāya ‘‘niṭṭhitacīvarasmi’’ntiādi vuttanti.
எத்தா²ஹ – ‘‘ரஜகேஹி தோ⁴வாபெத்வா ஸேதங் காராபெந்தஸ்ஸாபி அதி⁴ட்டா²னங் அதி⁴ட்டா²னமேவா’’தி வசனதோ அரஜிதேபி அதி⁴ட்டா²னங் ருஹதி, தேன ஸூசிகம்மங் கத்வா ரஜித்வா கப்பபி³ந்து³ங் த³த்வா அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ந்தி நியமோ ந காதப்³போ³தி? வுச்சதே, காதப்³போ³வ பத்தோ விய அதி⁴ட்டி²தோ. யதா² புன ஸேதபா⁴வங், தம்ப³பா⁴வங் வா பத்தோ அதி⁴ட்டா²னங் ந விஜஹதி, ந ச பன தாதி³ஸோ அதி⁴ட்டா²னங் உபக³ச்ச²தி, ஏவமேதங் த³ட்ட²ப்³ப³ந்தி. ‘‘யதோ பட்டா²ய பரிபோ⁴கா³த³யோ வட்டந்தி, ததோ பட்டா²ய அந்தோத³ஸாஹே அதி⁴ட்டா²தப்³ப³’’ந்தி வத³ந்தி.
Etthāha – ‘‘rajakehi dhovāpetvā setaṃ kārāpentassāpi adhiṭṭhānaṃ adhiṭṭhānamevā’’ti vacanato arajitepi adhiṭṭhānaṃ ruhati, tena sūcikammaṃ katvā rajitvā kappabinduṃ datvā adhiṭṭhātabbanti niyamo na kātabboti? Vuccate, kātabbova patto viya adhiṭṭhito. Yathā puna setabhāvaṃ, tambabhāvaṃ vā patto adhiṭṭhānaṃ na vijahati, na ca pana tādiso adhiṭṭhānaṃ upagacchati, evametaṃ daṭṭhabbanti. ‘‘Yato paṭṭhāya paribhogādayo vaṭṭanti, tato paṭṭhāya antodasāhe adhiṭṭhātabba’’nti vadanti.
அவிஸேஸேன வுத்தவசனந்தி அதி⁴ட்டா²தப்³ப³ங் அதி⁴ட்டே²தி, விகப்பேதப்³ப³ங் விகப்பேதீதி ஏவங் ஸவிஸேஸங் கத்வா அவசனங் ‘‘ந விகப்பேது’’ந்தி (மஹாவ॰ 358) இமினா விருத்³த⁴ங் விய தி³ஸ்ஸதி. இதா³னி இத³ங் அதி⁴ட்டா²னவிகப்பனநயபடிப³த்³த⁴ங் க²ந்த⁴கங், பரிவாரஞ்ச மிஸ்ஸெத்வா பகிண்ணகங் வுச்சதி – க²ந்த⁴கே தாவ ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, திசீவரங் அதி⁴ட்டா²துங் ந விகப்பேதுங், வஸ்ஸிகஸாடிகங் வஸ்ஸானங் சாதுமாஸங் அதி⁴ட்டா²துங், ததோ பரங் விகப்பேது’’ந்திஆதி³ வுத்தங். பரிவாரே ‘‘ந நவ சீவரானி அதி⁴ட்டா²தப்³பா³னி, ந நவ சீவரானி விகப்பேதப்³பா³னீ’’தி (பரி॰ 329), ‘‘த³ஸகே த³ஸ, ஏகாத³ஸகே ஏகாத³ஸ சீவரானி அதி⁴ட்டா²தப்³பா³னி, ந விகப்பேதப்³பா³னீ’’தி (பரி॰ 331) ச அனேகக்க²த்துங் வசனேன ஸுட்டு² த³ள்ஹங் கத்வா ‘‘ஸப்³பா³னி சீவரானி அதி⁴ட்டா²தப்³பா³னி, ந விகப்பேதப்³பா³னீ’’தி வுத்தங், தஸ்மா உபோ⁴பி தே விருத்³தா⁴ விய தி³ஸ்ஸந்தி, க²ந்த⁴கே ஏவ ச ‘‘வஸ்ஸிகஸாடிகங் வஸ்ஸானங் சாதுமாஸங் அதி⁴ட்டா²துங் ததோ பரங் விகப்பேது’’ந்தி (மஹாவ॰ 358) வுத்தங். தத³ட்ட²கதா²யங் ‘‘வஸ்ஸிகஸாடிகா அனதிரித்தப்பமாணா நாமங் க³ஹெத்வா வுத்தனயேனேவ சத்தாரோ வஸ்ஸிகே மாஸே அதி⁴ட்டா²தப்³பா³, ததோ பரங் பச்சுத்³த⁴ரித்வா விகப்பேதப்³பா³’’தி வுத்தங். இத³ஞ்ச விருத்³த⁴ங் விய தி³ஸ்ஸதி அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஹேமந்தே பச்சுத்³தா⁴ரஸம்ப⁴வதோ, வஸ்ஸானே விகப்பனாஸம்ப⁴வதோ ச. ததா² இத⁴ ‘‘அனாபத்தி அந்தோத³ஸாஹங் அதி⁴ட்டே²தி விகப்பேதீ’’தி வசனப்பமாணதோ ஸப்³ப³த்த² விகப்பனாய அப்படிஸித்³த⁴பா⁴வோ வேதி³தப்³போ³தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.469) அட்ட²கதா²வசனங் பரிவாரவசனேன விருத்³த⁴ங் விய தி³ஸ்ஸதி, ந ஹி விருத்³த⁴ங் ததா²க³தா பா⁴ஸந்தி, தஸ்மா அட்ட²கதா²னயோவெத்த² படிஸரணங், யேன ஸப்³ப³ம்பி தங் ஏகரஸங் ஹோதி. பரிவாரட்ட²கதா²யஞ்ச வுத்தங் ‘‘ந விகப்பேதப்³பா³னீதி அதி⁴ட்டி²தகாலதோ பட்டா²ய ந விகப்பேதப்³பா³னீ’’தி (பரி॰ அட்ட²॰ 329). திசீவரானி அதி⁴ட்டி²தகாலதோ பட்டா²ய, வஸ்ஸிகஸாடிகாதீ³னி ச அத்தனோ அத்தனோ அதி⁴ட்டா²னகெ²த்தே ந அகாமா விகப்பேதப்³பா³னீதி அத்தோ², அவஸேஸபாளி, அத்தோ² ச இத⁴ அட்ட²கதா²யங் வுத்தோ, தஸ்மா ஸப்³ப³ம்பேதங் ஏகரஸந்தி.
Avisesenavuttavacananti adhiṭṭhātabbaṃ adhiṭṭheti, vikappetabbaṃ vikappetīti evaṃ savisesaṃ katvā avacanaṃ ‘‘na vikappetu’’nti (mahāva. 358) iminā viruddhaṃ viya dissati. Idāni idaṃ adhiṭṭhānavikappananayapaṭibaddhaṃ khandhakaṃ, parivārañca missetvā pakiṇṇakaṃ vuccati – khandhake tāva ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ticīvaraṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetuṃ, vassikasāṭikaṃ vassānaṃ cātumāsaṃ adhiṭṭhātuṃ, tato paraṃ vikappetu’’ntiādi vuttaṃ. Parivāre ‘‘na nava cīvarāni adhiṭṭhātabbāni, na nava cīvarāni vikappetabbānī’’ti (pari. 329), ‘‘dasake dasa, ekādasake ekādasa cīvarāni adhiṭṭhātabbāni, na vikappetabbānī’’ti (pari. 331) ca anekakkhattuṃ vacanena suṭṭhu daḷhaṃ katvā ‘‘sabbāni cīvarāni adhiṭṭhātabbāni, na vikappetabbānī’’ti vuttaṃ, tasmā ubhopi te viruddhā viya dissanti, khandhake eva ca ‘‘vassikasāṭikaṃ vassānaṃ cātumāsaṃ adhiṭṭhātuṃ tato paraṃ vikappetu’’nti (mahāva. 358) vuttaṃ. Tadaṭṭhakathāyaṃ ‘‘vassikasāṭikā anatirittappamāṇā nāmaṃ gahetvā vuttanayeneva cattāro vassike māse adhiṭṭhātabbā, tato paraṃ paccuddharitvā vikappetabbā’’ti vuttaṃ. Idañca viruddhaṃ viya dissati aññamaññaṃ hemante paccuddhārasambhavato, vassāne vikappanāsambhavato ca. Tathā idha ‘‘anāpatti antodasāhaṃ adhiṭṭheti vikappetī’’ti vacanappamāṇato sabbattha vikappanāya appaṭisiddhabhāvo veditabboti (pārā. aṭṭha. 2.469) aṭṭhakathāvacanaṃ parivāravacanena viruddhaṃ viya dissati, na hi viruddhaṃ tathāgatā bhāsanti, tasmā aṭṭhakathānayovettha paṭisaraṇaṃ, yena sabbampi taṃ ekarasaṃ hoti. Parivāraṭṭhakathāyañca vuttaṃ ‘‘na vikappetabbānīti adhiṭṭhitakālato paṭṭhāya na vikappetabbānī’’ti (pari. aṭṭha. 329). Ticīvarāni adhiṭṭhitakālato paṭṭhāya, vassikasāṭikādīni ca attano attano adhiṭṭhānakhette na akāmā vikappetabbānīti attho, avasesapāḷi, attho ca idha aṭṭhakathāyaṃ vutto, tasmā sabbampetaṃ ekarasanti.
எத்தா²ஹ – யதி³ ஏவங் ‘‘நவ சீவரானி நாதி⁴ட்டா²தப்³பா³னீ’’தி ச வத்தப்³ப³ங். விகப்பிதகாலதோ பட்டா²ய ஹி நாதி⁴ட்டா²தப்³பா³னீதி? எத்த² வுச்சதே – ‘‘திசீவரங் அதி⁴ட்டா²துங் ந விகப்பேதுங்…பே॰… பரிக்கா²ரசோளங் அதி⁴ட்டா²துங் ந விகப்பேது’’ந்தி எத்த² ஸப்³ப³த்த² அதி⁴ட்டா²னே படிஸேதா⁴த³ஸ்ஸனதோ, விகப்பனாய அத³ஸ்ஸனதோ ச ‘‘ததோ பர’’ந்தி த்³வீஸ்வேவ பரிச்சே²த³த³ஸ்ஸனதோ ச ‘‘நவ சீவரானி அதி⁴ட்டா²தப்³பா³னி, ந விகப்பேதப்³பா³னி சேவ வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். அபரோ நயோ – அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, திசீவரங் அதி⁴ட்டா²துங் அகாமா. கஸ்மா? காலே உப்பன்னங் அனதி⁴ட்ட²ஹந்தஸ்ஸ காலாதிக்கமே ஆபத்திஸம்ப⁴வதோ, அகாலே உப்பன்னங் அனதி⁴ட்ட²ஹந்தஸ்ஸ த³ஸாஹாதிக்கமே ஆபத்திஸம்ப⁴வதோ ச. தத்த² யங் காலே உப்பன்னங் அப்பஹொந்தேபி த³ஸாஹே காலாதிக்கமே ஆபத்திகரங், தங் நிஸ்ஸஜ்ஜனகாலே ‘‘இத³ங் மே, ப⁴ந்தே, அதிரேகசீவரங் தா⁴ரிதங் நிஸ்ஸக்³கி³யங், இமாஹங் ஸங்க⁴ஸ்ஸா’’திஆதி³னா நிஸ்ஸஜ்ஜிதப்³ப³ங், இதரங் யதா²பாளிமேவ. தத்த² பட²மனயோ ‘‘யோ பன, பி⁴க்கு², அதிரேகசீவரங் தா⁴ரெய்ய நிஸ்ஸக்³கி³ய’’ந்தி இமாய பட²மபஞ்ஞத்தியா வஸேன வுத்தோ, து³தியோ அனுபஞ்ஞத்தியா வஸேன வுத்தோ.
Etthāha – yadi evaṃ ‘‘nava cīvarāni nādhiṭṭhātabbānī’’ti ca vattabbaṃ. Vikappitakālato paṭṭhāya hi nādhiṭṭhātabbānīti? Ettha vuccate – ‘‘ticīvaraṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetuṃ…pe… parikkhāracoḷaṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetu’’nti ettha sabbattha adhiṭṭhāne paṭisedhādassanato, vikappanāya adassanato ca ‘‘tato para’’nti dvīsveva paricchedadassanato ca ‘‘nava cīvarāni adhiṭṭhātabbāni, na vikappetabbāni ceva vuttanti veditabbaṃ. Aparo nayo – anujānāmi, bhikkhave, ticīvaraṃ adhiṭṭhātuṃ akāmā. Kasmā? Kāle uppannaṃ anadhiṭṭhahantassa kālātikkame āpattisambhavato, akāle uppannaṃ anadhiṭṭhahantassa dasāhātikkame āpattisambhavato ca. Tattha yaṃ kāle uppannaṃ appahontepi dasāhe kālātikkame āpattikaraṃ, taṃ nissajjanakāle ‘‘idaṃ me, bhante, atirekacīvaraṃ dhāritaṃ nissaggiyaṃ, imāhaṃ saṅghassā’’tiādinā nissajjitabbaṃ, itaraṃ yathāpāḷimeva. Tattha paṭhamanayo ‘‘yo pana, bhikkhu, atirekacīvaraṃ dhāreyya nissaggiya’’nti imāya paṭhamapaññattiyā vasena vutto, dutiyo anupaññattiyā vasena vutto.
யதா² ச நிஸ்ஸஜ்ஜிதப்³ப³வத்து²ம்ஹி அஸதி யதா²பாளிங் அவத்வா கேவலங் ஆபத்தி ஏவ தே³ஸேதப்³பா³, யதா² ச வஸ்ஸிகஸாடிகனிஸ்ஸஜ்ஜனே கேவலங் பரியிட்ட²மத்தே யதா²பாளிங் அவத்வா யதா²ஸம்ப⁴வங் நிஸ்ஸஜ்ஜிதப்³ப³ங், ததா² இத³ம்பீதி வேதி³தப்³ப³ங். யதா² ஸங்வச்ச²ராதிக்கந்தங் அதிரேகசீவரங் ‘‘த³ஸாஹாதிக்கந்த’’மிச்சேவ வுச்சதி. ஸங்வச்ச²ரவிப்பவுத்த²திசீவரங், மாஸாதிக்கந்தஞ்ச ‘‘ரத்திவிப்பவுத்த²’’ந்தி ச ‘‘சா²ரத்தவிப்பவுத்த²’’ந்தி ச வுச்சதி, ததா² இத³ம்பி ‘‘த³ஸாஹாதிக்கந்த’’மிச்சேவ வுச்சதீதி ஏகே, தஸ்மா ஸித்³த⁴மித³ங் ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, திசீவரங் அதி⁴ட்டா²துங் அகாமா’’தி, ததா² அகாமா ந விகப்பேதுந்தி அத்தோ². இச்சா²ய ஹி ஸதி ‘‘பச்சுத்³த⁴ரித்வா விப்பவாஸஸுக²த்த²ங் விகப்பனாய ஓகாஸோ தி³ன்னோ ஹோதி, த³ஸாஹாதிக்கமே ச அனாபத்தீ’’தி வசனதோ விகப்பேதுங் அனுஜானாமீதி வுத்தங் ஹோதி. ததா² வஸ்ஸிகஸாடிகா அகாமா அதி⁴ட்டா²துங் த³ஸாஹாதிக்கமே ஆபத்திஸம்ப⁴வதோ. கித்தகங் காலந்தி சே? வஸ்ஸானங் சாதுமாஸங், இச்சா²ய பன ஸதி உத்³த⁴ங்யேவ விகப்பேதப்³ப³ங். ‘‘ஸப்³ப³த்த² விகப்பனாய அப்படிஸித்³த⁴பா⁴வோ வேதி³தப்³போ³’’தி ஹி வுத்தங். ‘‘அத்தா²பத்தி ஹேமந்தே ஆபஜ்ஜதி, நோ கி³ம்ஹே, நோ வஸ்ஸே’’தி (பரி॰ 323) ச வுத்தங், தேன வுத்தங் அட்ட²கதா²யங் ‘‘ததோ பரங் பச்சுத்³த⁴ரித்வா விகப்பேதப்³பா³’’தி.
Yathā ca nissajjitabbavatthumhi asati yathāpāḷiṃ avatvā kevalaṃ āpatti eva desetabbā, yathā ca vassikasāṭikanissajjane kevalaṃ pariyiṭṭhamatte yathāpāḷiṃ avatvā yathāsambhavaṃ nissajjitabbaṃ, tathā idampīti veditabbaṃ. Yathā saṃvaccharātikkantaṃ atirekacīvaraṃ ‘‘dasāhātikkanta’’micceva vuccati. Saṃvaccharavippavutthaticīvaraṃ, māsātikkantañca ‘‘rattivippavuttha’’nti ca ‘‘chārattavippavuttha’’nti ca vuccati, tathā idampi ‘‘dasāhātikkanta’’micceva vuccatīti eke, tasmā siddhamidaṃ ‘‘anujānāmi, bhikkhave, ticīvaraṃ adhiṭṭhātuṃ akāmā’’ti, tathā akāmā na vikappetunti attho. Icchāya hi sati ‘‘paccuddharitvā vippavāsasukhatthaṃ vikappanāya okāso dinno hoti, dasāhātikkame ca anāpattī’’ti vacanato vikappetuṃ anujānāmīti vuttaṃ hoti. Tathā vassikasāṭikā akāmā adhiṭṭhātuṃ dasāhātikkame āpattisambhavato. Kittakaṃ kālanti ce? Vassānaṃ cātumāsaṃ, icchāya pana sati uddhaṃyeva vikappetabbaṃ. ‘‘Sabbattha vikappanāya appaṭisiddhabhāvo veditabbo’’ti hi vuttaṃ. ‘‘Atthāpatti hemante āpajjati, no gimhe, no vasse’’ti (pari. 323) ca vuttaṃ, tena vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘tato paraṃ paccuddharitvā vikappetabbā’’ti.
தத்ராயங் விசாரணா – கதா³ பச்சுத்³த⁴ரிதப்³பா³, கதா³ விகப்பேதப்³பா³, கிஞ்செத்த² யஸ்மா ‘‘ததோ பர’’ந்தி வுத்தங். ஹேமந்தஞ்ச பத்தமத்தே ஸா அதி⁴ட்டா²னங் விஜஹதி, தஸ்மா ‘‘பச்சுத்³த⁴ரித்வா’’தி ந வத்தப்³ப³ங் அதி⁴ட்டா²னஸ்ஸ நத்தி²தாய, அத² ‘‘அந்தோசாதுமாஸே விகப்பேதப்³பா³’’தி ந வத்தப்³ப³ங். ‘‘ததோ பரங் விகப்பேது’’ந்தி ஹி வுத்தந்தி? எத்த² ஏகச்சே வத³ந்தி ‘‘வத்தப்³ப³மேத’’ந்தி. யதா² பரிவுத்த²பரிவாஸோ, சிண்ணமானத்தோ ச ஸந்தோ நிட்டி²தேஸுபி பரிவாஸமானத்ததி³வஸேஸு, ததா² நிட்டி²தேஸுபி அதி⁴ட்டா²னதி³வஸேஸு ஸாதி⁴ட்டா²னமேதந்தி ஏகே. அட்ட²கதா²சரியானங் இத³ங் ஸன்னிட்டா²னங் ‘‘கத்திகபுண்ணமதி³வஸே பச்சுத்³த⁴ரித்வா பாடிபத³தி³வஸே விகப்பேதப்³பா³’’தி. வுத்தஞ்ஹேதங் பரிவாரட்ட²கதா²யங் ‘‘கத்திகபுண்ணமாஸியா பச்சி²மே பாடிபத³தி³வஸே விகப்பெத்வா ட²பிதங் வஸ்ஸிகஸாடிகங் நிவாஸெந்தோ ஹேமந்தே ஆபஜ்ஜதி. குருந்தி³யங் பன ‘கத்திகபுண்ணமதி³வஸே அபச்சுத்³த⁴ரித்வா ஹேமந்தே ஆபஜ்ஜதீ’தி வுத்தங், தம்பி ஸுவுத்தங். ‘சாதுமாஸங் அதி⁴ட்டா²துங், ததோ பரங் விகப்பேது’ந்தி ஹி வுத்த’’ந்தி (பரி॰ அட்ட²॰ 323). தத்த² குருந்தி³னயோ பச்சா² வுத்தத்தா ஸாரதோ த³ட்ட²ப்³போ³ , ந புரிமோ. நிவாஸெந்தோ ஹி கி³ம்ஹேபி ஓரேனத்³த⁴மாஸங் ஆபஜ்ஜதி ஏவ. இத⁴ ச ‘‘அத்தா²பத்தி ஹேமந்தே ஆபஜ்ஜதி, நோ கி³ம்ஹேதி வுத்த’’ந்தி குருந்தி³வசனஸ்ஸாயமத்தோ² தி³ஸ்ஸதி.
Tatrāyaṃ vicāraṇā – kadā paccuddharitabbā, kadā vikappetabbā, kiñcettha yasmā ‘‘tato para’’nti vuttaṃ. Hemantañca pattamatte sā adhiṭṭhānaṃ vijahati, tasmā ‘‘paccuddharitvā’’ti na vattabbaṃ adhiṭṭhānassa natthitāya, atha ‘‘antocātumāse vikappetabbā’’ti na vattabbaṃ. ‘‘Tato paraṃ vikappetu’’nti hi vuttanti? Ettha ekacce vadanti ‘‘vattabbameta’’nti. Yathā parivutthaparivāso, ciṇṇamānatto ca santo niṭṭhitesupi parivāsamānattadivasesu, tathā niṭṭhitesupi adhiṭṭhānadivasesu sādhiṭṭhānametanti eke. Aṭṭhakathācariyānaṃ idaṃ sanniṭṭhānaṃ ‘‘kattikapuṇṇamadivase paccuddharitvā pāṭipadadivase vikappetabbā’’ti. Vuttañhetaṃ parivāraṭṭhakathāyaṃ ‘‘kattikapuṇṇamāsiyā pacchime pāṭipadadivase vikappetvā ṭhapitaṃ vassikasāṭikaṃ nivāsento hemante āpajjati. Kurundiyaṃ pana ‘kattikapuṇṇamadivase apaccuddharitvā hemante āpajjatī’ti vuttaṃ, tampi suvuttaṃ. ‘Cātumāsaṃ adhiṭṭhātuṃ, tato paraṃ vikappetu’nti hi vutta’’nti (pari. aṭṭha. 323). Tattha kurundinayo pacchā vuttattā sārato daṭṭhabbo , na purimo. Nivāsento hi gimhepi orenaddhamāsaṃ āpajjati eva. Idha ca ‘‘atthāpatti hemante āpajjati, no gimheti vutta’’nti kurundivacanassāyamattho dissati.
‘‘கத்திகபுண்ணமதி³வஸே அபச்சுத்³த⁴ரித்வா தஸ்மிங்யேவ தி³வஸே அவிகப்பெந்தோ பச்சி²மபாடிபத³தி³வஸே அபச்சுத்³தா⁴ரபச்சயா து³க்கடங் ஆபஜ்ஜதி, ந, அவிகப்பனபச்சயா த³ஸாஹபரிஹாரஸம்ப⁴வதோ’’தி காரணமேகே வத³ந்தி. ஏவங் ஸதி ஹேமந்தே பத்தமத்தே அதி⁴ட்டா²னங் விஜஹதீதி ஆபஜ்ஜதி, தஞ்ச அயுத்தங். அதி⁴ட்டா²னஞ்ஹி ‘‘அஞ்ஞஸ்ஸ தா³னேன…பே॰… சி²த்³த³பா⁴வேனாதி இமேஹி நவஹி காரணேஹி விஜஹதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.469) வுத்தங், ந ‘‘அதி⁴ட்டா²னகெ²த்தாதிக்கமேன வா’’தி. அஸாதா⁴ரணத்தா ந வுத்தந்தி சே? ந, ‘‘சி²த்³த³பா⁴வேனா’’தி ந வத்தப்³ப³ப்பஸங்க³தோ, சி²த்³த³பா⁴வேன பன திசீவரஸ்ஸேவ ஸப்³ப³ட்ட²கதா²ஸு அதி⁴ட்டா²னவிஜஹனஸ்ஸ வுத்தத்தா. தஸ்மா ஹேமந்தஸ்ஸ பட²மதி³வஸே அபச்சுத்³தா⁴ரபச்சயா து³க்கடங் ஆபஜ்ஜதி, ந பச்சுத்³த⁴ரித்வா அவிகப்பனபச்சயா. ‘‘விகப்பேது’’ந்தி வசனதோ ததோ அதி⁴ட்டா²னங் ந விஜஹதீதி பஞ்ஞாயதி. ந ஹி கத்திகபுண்ணமாஸியா பச்சி²மே பாடிபத³தி³வஸே அவிகப்பெத்வா ஹேமந்தே ஆபஜ்ஜதீதி வுத்தந்தி அதி⁴ப்பாயோ, யஸ்மா தங் அபச்சுத்³தா⁴ரபச்சயா து³க்கடங் ஹேமந்தஸ்ஸ பட²மஅருணக்க²ணே ஏவ ஆபஜ்ஜதி, தஸ்மா ‘‘கத்திகபுண்ணமதி³வஸே அபச்சுத்³த⁴ரித்வா’’தி வுத்தங். பச்சுத்³த⁴டங் பன ஹேமந்தே த³ஸாஹபரிஹாரங் லப⁴தி. ‘‘த³ஸாஹே அப்பஹொந்தே சீவரகாலங் நாதிக்காமேதப்³பா³’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.630) ஹி வுத்தங், தஞ்ச கோ² ஸமயே உப்பன்னங் சே, நாஸமயே. ததா² ச ஸாதி⁴தங் அபச்சுத்³த⁴டங் ந நிஸ்ஸக்³கி³யங் ஹோதி, நோ ச தங் பரித³ஹிதங், தஸ்மா கத்திகபுண்ணமதி³வஸே ஏவ பச்சுத்³த⁴ரணஞ்ச விகப்பனஞ்ச கத்தப்³ப³ந்தி ஸித்³த⁴ங், எத்த² ச யதா² அதிரேகசீவரங் த³ஸமே தி³வஸே விகப்பெந்தேன த³ஸாஹபரமங் தா⁴ரிதங் ஹோதி, அந்தோத³ஸாஹே ச விகப்பிதங் ஹோதி, ததா² கத்திகபுண்ணமாய விகப்பெந்தேன வஸ்ஸானங் சாதுமாஸங் அதி⁴ட்டி²தஞ்ச ஹோதி, ததோ பரங் அனாபத்திகெ²த்தே ஏவ விகப்பனா ச ஹோதீதி வேதி³தப்³ப³ங். எத்தாவதா அத்தி² விகப்பனாகெ²த்தே அதி⁴ட்டா²னங், அதி⁴ட்டா²னகெ²த்தே ச விகப்பனாதி தீ³பிதங் ஹோதி. அஞ்ஞதா² ‘‘அத்தா²பத்தி அதி⁴ட்டா²னேன ஆபஜ்ஜதி, அனதி⁴ட்டா²னேன ஆபஜ்ஜதி. அத்தா²பத்தி விகப்பனாய ஆபஜ்ஜதி, அவிகப்பனாய ஆபஜ்ஜதீ’’தி து³கேஸு த்³வே து³கானி வத்தப்³பா³னி ஸியுங். தத்த² பட²மது³கே பட²மபத³ங் ஸம்ப⁴வதி. விகப்பனகெ²த்தே ஹி வஸ்ஸிகஸாடிகாதீ³னங் அதி⁴ட்டா²னேன வினயாதிஸாரது³க்கடங் ஆபஜ்ஜதி. ஏதேனேவ து³தியது³க்கடஸ்ஸ து³தியபத³ங் வுத்தங் ஹோதி. அனதி⁴ட்டா²னேன ஆபஜ்ஜதீதி நத்தி². அந்தோத³ஸாஹே அனாபஜ்ஜனதோ, விகப்பனாதி³ஸம்ப⁴வதோ ச விகப்பனாய ஆபஜ்ஜதீதி நத்தி² ஸப்³ப³த்த² விகப்பனாய அப்படிஸித்³த⁴த்தா, தஸ்மா தானி து³கானி ‘‘ந லப்³ப⁴ந்தீ’’தி ந வுத்தானி. எத்தா²ஹ – யா ஸா ‘‘அத்தா²பத்தி ஹேமந்தே ஆபஜ்ஜதீ’’தி (பரி॰ 323) வசனப்பமாணதோ து³க்கடாபத்தி ஸாதி⁴தா, ஸா ஸஞ்சிச்ச அபச்சுத்³த⁴ரந்தஸ்ஸ யுஜ்ஜதி, அஸதியா சே, கஞ்சி, அனாபத்தி. கத்திகபுண்ணமாய பச்சுத்³த⁴டங் ஸஞ்சிச்ச அவிகப்பயதோ து³க்கடேன ஸஹ புனதி³வஸே நிஸ்ஸக்³கி³யங், அஸதியா அவிகப்பயதோ நிஸ்ஸக்³கி³யமேவ இத⁴ பட²மபஞ்ஞத்தியா. யங் பன வுத்தங் மாதிகாட்ட²கதா²யங் (கங்கா²॰ அட்ட²॰ கதி²னஸிக்கா²பத³வண்ணனா) ‘‘வஸ்ஸிகஸாடிகா வஸ்ஸானமாஸாதிக்கமேனாபி, கண்டு³படிச்சா²தி³ ஆபா³த⁴வூபஸமேனாபி அதி⁴ட்டா²னங் விஜஹதி, தஸ்மா ஸா ததோ பரங் விகப்பேதப்³பா³’’தி, தேனேதங் விருஜ்ஜ²தி, ந கேவலங் இத³மேவ, ‘‘ததோ பரங் பச்சுத்³த⁴ரித்வா விகப்பேதப்³பா³’’தி அட்ட²கதா²வசனஞ்ச விருஜ்ஜ²தி. ததோ பரங் நாம ஹி ஹேமந்தங், தத்த² சே பச்சுத்³தா⁴ரோ, ‘‘வஸ்ஸிகஸாடிகா வஸ்ஸானமாஸாதிக்கமேனாபீ’’திஆதி³ ந யுத்தங் அதி⁴ட்டா²னாபா⁴வேன பச்சுத்³தா⁴ராபா⁴வதோ. அவிரோதோ⁴ ச இச்சி²தப்³போ³, தஸ்மா ‘‘பச்சுத்³த⁴ரணங் வத்தமத்த’’ந்திவாதோ³ எத்தா²பி ஸம்ப⁴வதீதி சே? ந, குருந்தி³ வசனவிரோத⁴தோ. தத்த² ஹி கத்திகபுண்ணமாய பச்சுத்³தா⁴ரோ வுத்தோ, தஸ்மா வஸ்ஸானதி³வஸத்தா ஸாதி⁴ட்டா²னாவஸா பச்சுத்³த⁴ரீயதீதி ந பச்சுத்³தா⁴ரோ வத்தமத்தங், தஸ்மா ‘‘ததோ பர’’ந்தி யாவ புண்ணமா அதி⁴ப்பேதா ஸியா. யதா² சாயங் விகப்போ, ததா² ‘‘வஸ்ஸானமாஸாதிக்கமேனாபி ஆபா³த⁴வூபஸமேனாபீ’’தி இத³ம்பி அவஸ்ஸங் பச்சுத்³த⁴ரிதப்³ப³தாய வுத்தங் ஸியா. ஏவஞ்ச ஸதி இத⁴ ஸமந்தபாஸாதி³காய தத³வசனேன ஸமேதி. அஞ்ஞதா² இத⁴பி தங் வத்தப்³ப³ங் ஸியாதி யதா²வுத்தோவ விதி⁴ எத்த² ஸம்ப⁴வதி, கிஞ்சாபி ஸம்ப⁴வதி, து³விஞ்ஞாபயஸ்ஸ பன லோகஸ்ஸ ஸுவிஞ்ஞாபனத்த²ங் வுத்தா. யஸ்மா பன ஸா வஸ்ஸானாதிக்கமேன அதி⁴ட்டா²னங் விஜஹதி, ஹேமந்தபட²மாருணே ச அபச்சுத்³தா⁴ரபச்சயா து³க்கடா ஸாதி⁴தா, தஸ்மா கத்திகபுண்ணமாயமேவ பச்சுத்³த⁴ரித்வா விகப்பேதப்³பா³, அவிகப்பிதாய ‘‘நிஸ்ஸக்³கி³யாபஜ்ஜனமேவா’’தி வத்தப்³ப³ங். எத்தாவதாபி ஸந்தோஸங் அகத்வா வினிச்ச²யோ பரியேஸிதப்³போ³. ஹோதி செத்த² –
‘‘Kattikapuṇṇamadivase apaccuddharitvā tasmiṃyeva divase avikappento pacchimapāṭipadadivase apaccuddhārapaccayā dukkaṭaṃ āpajjati, na, avikappanapaccayā dasāhaparihārasambhavato’’ti kāraṇameke vadanti. Evaṃ sati hemante pattamatte adhiṭṭhānaṃ vijahatīti āpajjati, tañca ayuttaṃ. Adhiṭṭhānañhi ‘‘aññassa dānena…pe… chiddabhāvenāti imehi navahi kāraṇehi vijahatī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.469) vuttaṃ, na ‘‘adhiṭṭhānakhettātikkamena vā’’ti. Asādhāraṇattā na vuttanti ce? Na, ‘‘chiddabhāvenā’’ti na vattabbappasaṅgato, chiddabhāvena pana ticīvarasseva sabbaṭṭhakathāsu adhiṭṭhānavijahanassa vuttattā. Tasmā hemantassa paṭhamadivase apaccuddhārapaccayā dukkaṭaṃ āpajjati, na paccuddharitvā avikappanapaccayā. ‘‘Vikappetu’’nti vacanato tato adhiṭṭhānaṃ na vijahatīti paññāyati. Na hi kattikapuṇṇamāsiyā pacchime pāṭipadadivase avikappetvā hemante āpajjatīti vuttanti adhippāyo, yasmā taṃ apaccuddhārapaccayā dukkaṭaṃ hemantassa paṭhamaaruṇakkhaṇe eva āpajjati, tasmā ‘‘kattikapuṇṇamadivase apaccuddharitvā’’ti vuttaṃ. Paccuddhaṭaṃ pana hemante dasāhaparihāraṃ labhati. ‘‘Dasāhe appahonte cīvarakālaṃ nātikkāmetabbā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.630) hi vuttaṃ, tañca kho samaye uppannaṃ ce, nāsamaye. Tathā ca sādhitaṃ apaccuddhaṭaṃ na nissaggiyaṃ hoti, no ca taṃ paridahitaṃ, tasmā kattikapuṇṇamadivase eva paccuddharaṇañca vikappanañca kattabbanti siddhaṃ, ettha ca yathā atirekacīvaraṃ dasame divase vikappentena dasāhaparamaṃ dhāritaṃ hoti, antodasāhe ca vikappitaṃ hoti, tathā kattikapuṇṇamāya vikappentena vassānaṃ cātumāsaṃ adhiṭṭhitañca hoti, tato paraṃ anāpattikhette eva vikappanā ca hotīti veditabbaṃ. Ettāvatā atthi vikappanākhette adhiṭṭhānaṃ, adhiṭṭhānakhette ca vikappanāti dīpitaṃ hoti. Aññathā ‘‘atthāpatti adhiṭṭhānena āpajjati, anadhiṭṭhānena āpajjati. Atthāpatti vikappanāya āpajjati, avikappanāya āpajjatī’’ti dukesu dve dukāni vattabbāni siyuṃ. Tattha paṭhamaduke paṭhamapadaṃ sambhavati. Vikappanakhette hi vassikasāṭikādīnaṃ adhiṭṭhānena vinayātisāradukkaṭaṃ āpajjati. Eteneva dutiyadukkaṭassa dutiyapadaṃ vuttaṃ hoti. Anadhiṭṭhānena āpajjatīti natthi. Antodasāhe anāpajjanato, vikappanādisambhavato ca vikappanāya āpajjatīti natthi sabbattha vikappanāya appaṭisiddhattā, tasmā tāni dukāni ‘‘na labbhantī’’ti na vuttāni. Etthāha – yā sā ‘‘atthāpatti hemante āpajjatī’’ti (pari. 323) vacanappamāṇato dukkaṭāpatti sādhitā, sā sañcicca apaccuddharantassa yujjati, asatiyā ce, kañci, anāpatti. Kattikapuṇṇamāya paccuddhaṭaṃ sañcicca avikappayato dukkaṭena saha punadivase nissaggiyaṃ, asatiyā avikappayato nissaggiyameva idha paṭhamapaññattiyā. Yaṃ pana vuttaṃ mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. kathinasikkhāpadavaṇṇanā) ‘‘vassikasāṭikā vassānamāsātikkamenāpi, kaṇḍupaṭicchādi ābādhavūpasamenāpi adhiṭṭhānaṃ vijahati, tasmā sā tato paraṃ vikappetabbā’’ti, tenetaṃ virujjhati, na kevalaṃ idameva, ‘‘tato paraṃ paccuddharitvā vikappetabbā’’ti aṭṭhakathāvacanañca virujjhati. Tato paraṃ nāma hi hemantaṃ, tattha ce paccuddhāro, ‘‘vassikasāṭikā vassānamāsātikkamenāpī’’tiādi na yuttaṃ adhiṭṭhānābhāvena paccuddhārābhāvato. Avirodho ca icchitabbo, tasmā ‘‘paccuddharaṇaṃ vattamatta’’ntivādo etthāpi sambhavatīti ce? Na, kurundi vacanavirodhato. Tattha hi kattikapuṇṇamāya paccuddhāro vutto, tasmā vassānadivasattā sādhiṭṭhānāvasā paccuddharīyatīti na paccuddhāro vattamattaṃ, tasmā ‘‘tato para’’nti yāva puṇṇamā adhippetā siyā. Yathā cāyaṃ vikappo, tathā ‘‘vassānamāsātikkamenāpi ābādhavūpasamenāpī’’ti idampi avassaṃ paccuddharitabbatāya vuttaṃ siyā. Evañca sati idha samantapāsādikāya tadavacanena sameti. Aññathā idhapi taṃ vattabbaṃ siyāti yathāvuttova vidhi ettha sambhavati, kiñcāpi sambhavati, duviññāpayassa pana lokassa suviññāpanatthaṃ vuttā. Yasmā pana sā vassānātikkamena adhiṭṭhānaṃ vijahati, hemantapaṭhamāruṇe ca apaccuddhārapaccayā dukkaṭā sādhitā, tasmā kattikapuṇṇamāyameva paccuddharitvā vikappetabbā, avikappitāya ‘‘nissaggiyāpajjanamevā’’ti vattabbaṃ. Ettāvatāpi santosaṃ akatvā vinicchayo pariyesitabbo. Hoti cettha –
‘‘ஏவங் அபா⁴வங் வினயஸ்ஸ பாளி,
‘‘Evaṃ abhāvaṃ vinayassa pāḷi,
பி⁴ன்னங் அபி⁴ன்னஞ்ச தத³த்த²யுத்திங்;
Bhinnaṃ abhinnañca tadatthayuttiṃ;
விஞ்ஞாதுகாமேன தத³த்த²விஞ்ஞூ,
Viññātukāmena tadatthaviññū,
பரியேஸிதப்³பா³ வினயே விஞ்ஞாயா’’தி.
Pariyesitabbā vinaye viññāyā’’ti.
‘‘துய்ஹங் க³ண்ஹாஹீ’’தி வுத்தே வினாபி ‘‘மய்ஹங் க³ண்ஹாமீ’’தி வசனேன ஸுதி³ன்னங் ஹோதி. இதரோ சே அதி⁴வாஸேதி, தேனாபி ஸுக்³க³ஹிதங் ஹோதி, நோ சே அதி⁴வாஸேதி, தெ³ந்தேன ஸுதி³ன்னங். தங் பன வத்து² ந கஸ்ஸசி ஹோதி. ததா² ‘‘மய்ஹங் க³ண்ஹாமீ’’தி வத³தி, ஸாமிகோ சே அதி⁴வாஸேதி, வினாபி ‘‘க³ண்ஹாஹீ’’தி வசனேன ஸுக்³க³ஹிதங். நோ சே அதி⁴வாஸேதி, ஸாமிகஸ்ஸேவ தங், ந ஹி தஸ்ஸேதங் வினயகம்மந்தி எத்த² வினயகம்மஸ்ஸத்தா²ய சே க³ண்ஹாதி, ந வட்டதி. ந கேவலங் அத்தனோ அத்தா²ய க³ஹிதங் , புன தஸ்ஸபி தே³தி, வட்டதீதி ச. ததா² அனபெக்கோ² ஹுத்வா பரஸ்ஸ விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா புன தேன தி³ன்னங் வா தஸ்ஸ விஸ்ஸாஸந்தோ வா பரிபு⁴ஞ்ஜதி, வட்டதி. தத்தா²பி வினயகம்மவஸேன ந வட்டதீதி ஏகே. தே ஏவ ‘‘மஹந்தங் வா கு²த்³த³கங் கரோதீ’’தி எத்த² ‘‘திசீவரே தீ³க⁴தோ வித³த்தி² அனதிக்கமித்வா சி²ந்தி³த்வா கரோதி, ஏவங் ஸேஸேஸுபீ’’தி வத³ந்தி. ஏவரூபேஸு டா²னேஸு போராணாசரியானங் கதா²மக்³க³ங் ஸுட்டு² ஆசரியகுலஸேவனாய ஸஞ்ஜானித்வா தேன ஸங்ஸந்தி³த்வா ஸதோ ஸம்பஜானோ ஹுத்வா ஸோதூனஞ்ச சித்தங் அவிமோஹெத்வா கதே²தப்³ப³ங். ஏஸா அம்ஹாகங் ஆயாசனா.
‘‘Tuyhaṃ gaṇhāhī’’ti vutte vināpi ‘‘mayhaṃ gaṇhāmī’’ti vacanena sudinnaṃ hoti. Itaro ce adhivāseti, tenāpi suggahitaṃ hoti, no ce adhivāseti, dentena sudinnaṃ. Taṃ pana vatthu na kassaci hoti. Tathā ‘‘mayhaṃ gaṇhāmī’’ti vadati, sāmiko ce adhivāseti, vināpi ‘‘gaṇhāhī’’ti vacanena suggahitaṃ. No ce adhivāseti, sāmikasseva taṃ, na hi tassetaṃ vinayakammanti ettha vinayakammassatthāya ce gaṇhāti, na vaṭṭati. Na kevalaṃ attano atthāya gahitaṃ , puna tassapi deti, vaṭṭatīti ca. Tathā anapekkho hutvā parassa vissajjetvā puna tena dinnaṃ vā tassa vissāsanto vā paribhuñjati, vaṭṭati. Tatthāpi vinayakammavasena na vaṭṭatīti eke. Te eva ‘‘mahantaṃ vā khuddakaṃ karotī’’ti ettha ‘‘ticīvare dīghato vidatthi anatikkamitvā chinditvā karoti, evaṃ sesesupī’’ti vadanti. Evarūpesu ṭhānesu porāṇācariyānaṃ kathāmaggaṃ suṭṭhu ācariyakulasevanāya sañjānitvā tena saṃsanditvā sato sampajāno hutvā sotūnañca cittaṃ avimohetvā kathetabbaṃ. Esā amhākaṃ āyācanā.
பட²மகதி²னஸிக்கா²பத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Paṭhamakathinasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 1. பட²மகதி²னஸிக்கா²பத³ங் • 1. Paṭhamakathinasikkhāpadaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 1. பட²மகதி²னஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 1. Paṭhamakathinasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 1. பட²மகதி²னஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 1. Paṭhamakathinasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / 1. பட²மகதி²னஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 1. Paṭhamakathinasikkhāpadavaṇṇanā
