| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๓. ปฐมขตสุตฺตํ
3. Paṭhamakhatasuttaṃ
๓. ‘‘จตูหิ , ภิกฺขเว, ธเมฺมหิ สมนฺนาคโต พาโล อพฺยโตฺต 1 อสปฺปุริโส ขตํ อุปหตํ อตฺตานํ ปริหรติ, สาวโชฺช จ โหติ สานุวโชฺช จ วิญฺญูนํ, พหุญฺจ อปุญฺญํ ปสวติฯ กตเมหิ จตูหิ? อนนุวิจฺจ อปริโยคาเหตฺวา อวณฺณารหสฺส วณฺณํ ภาสติ, อนนุวิจฺจ อปริโยคาเหตฺวา วณฺณารหสฺส อวณฺณํ ภาสติ, อนนุวิจฺจ อปริโยคาเหตฺวา อปฺปสาทนีเย ฐาเน ปสาทํ อุปทํเสติ, อนนุวิจฺจ อปริโยคาเหตฺวา ปสาทนีเย ฐาเน อปฺปสาทํ อุปทํเสติ – อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, จตูหิ ธเมฺมหิ สมนฺนาคโต พาโล อพฺยโตฺต อสปฺปุริโส ขตํ อุปหตํ อตฺตานํ ปริหรติ, สาวโชฺช จ โหติ สานุวโชฺช จ วิญฺญูนํ, พหุญฺจ อปุญฺญํ ปสวติฯ
3. ‘‘Catūhi , bhikkhave, dhammehi samannāgato bālo abyatto 2 asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati, sāvajjo ca hoti sānuvajjo ca viññūnaṃ, bahuñca apuññaṃ pasavati. Katamehi catūhi? Ananuvicca apariyogāhetvā avaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsati, ananuvicca apariyogāhetvā vaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsati, ananuvicca apariyogāhetvā appasādanīye ṭhāne pasādaṃ upadaṃseti, ananuvicca apariyogāhetvā pasādanīye ṭhāne appasādaṃ upadaṃseti – imehi kho, bhikkhave, catūhi dhammehi samannāgato bālo abyatto asappuriso khataṃ upahataṃ attānaṃ pariharati, sāvajjo ca hoti sānuvajjo ca viññūnaṃ, bahuñca apuññaṃ pasavati.
‘‘จตูหิ, ภิกฺขเว, ธเมฺมหิ สมนฺนาคโต ปณฺฑิโต วิยโตฺต 3 สปฺปุริโส อกฺขตํ อนุปหตํ อตฺตานํ ปริหรติ, อนวโชฺช จ โหติ อนนุวโชฺช จ วิญฺญูนํ, พหุญฺจ ปุญฺญํ ปสวติฯ กตเมหิ จตูหิ? อนุวิจฺจ ปริโยคาเหตฺวา อวณฺณารหสฺส อวณฺณํ ภาสติ , อนุวิจฺจ ปริโยคาเหตฺวา วณฺณารหสฺส วณฺณํ ภาสติ, อนุวิจฺจ ปริโยคาเหตฺวา อปฺปสาทนีเย ฐาเน อปฺปสาทํ อุปทํเสติ, อนุวิจฺจ ปริโยคาเหตฺวา ปสาทนีเย ฐาเน ปสาทํ อุปทํเสติ – อิเมหิ โข, ภิกฺขเว, จตูหิ ธเมฺมหิ สมนฺนาคโต ปณฺฑิโต วิยโตฺต สปฺปุริโส อกฺขตํ อนุปหตํ อตฺตานํ ปริหรติ, อนวโชฺช จ โหติ อนนุวโชฺช จ วิญฺญูนํ, พหุญฺจ ปุญฺญํ ปสวตี’’ติฯ
‘‘Catūhi, bhikkhave, dhammehi samannāgato paṇḍito viyatto 4 sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati, anavajjo ca hoti ananuvajjo ca viññūnaṃ, bahuñca puññaṃ pasavati. Katamehi catūhi? Anuvicca pariyogāhetvā avaṇṇārahassa avaṇṇaṃ bhāsati , anuvicca pariyogāhetvā vaṇṇārahassa vaṇṇaṃ bhāsati, anuvicca pariyogāhetvā appasādanīye ṭhāne appasādaṃ upadaṃseti, anuvicca pariyogāhetvā pasādanīye ṭhāne pasādaṃ upadaṃseti – imehi kho, bhikkhave, catūhi dhammehi samannāgato paṇḍito viyatto sappuriso akkhataṃ anupahataṃ attānaṃ pariharati, anavajjo ca hoti ananuvajjo ca viññūnaṃ, bahuñca puññaṃ pasavatī’’ti.
ตํ วา นินฺทติ โย ปสํสิโย;
Taṃ vā nindati yo pasaṃsiyo;
วิจินาติ มุเขน โส กลิํ,
Vicināti mukhena so kaliṃ,
กลินา เตน สุขํ น วินฺทติฯ
Kalinā tena sukhaṃ na vindati.
โย อเกฺขสุ ธนปราชโย;
Yo akkhesu dhanaparājayo;
สพฺพสฺสาปิ สหาปิ อตฺตนา,
Sabbassāpi sahāpi attanā,
อยเมว มหนฺตตโร กลิ;
Ayameva mahantataro kali;
โย สุคเตสุ มนํ ปโทสเยฯ
Yo sugatesu manaṃ padosaye.
‘‘สตํ สหสฺสานํ นิรพฺพุทานํ,
‘‘Sataṃ sahassānaṃ nirabbudānaṃ,
ฉตฺติํสตี ปญฺจ จ อพฺพุทานิ;
Chattiṃsatī pañca ca abbudāni;
วาจํ มนญฺจ ปณิธาย ปาปก’’นฺติฯ ตติยํ;
Vācaṃ manañca paṇidhāya pāpaka’’nti. tatiyaṃ;
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๓. ปฐมขตสุตฺตวณฺณนา • 3. Paṭhamakhatasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๓-๔. ปฐมขตสุตฺตาทิวณฺณนา • 3-4. Paṭhamakhatasuttādivaṇṇanā
