| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៩. បឋមកោសលសុត្តំ
9. Paṭhamakosalasuttaṃ
២៩. ‘‘យាវតា, ភិក្ខវេ, កាសិកោសលា, យាវតា រញ្ញោ បសេនទិស្ស កោសលស្ស វិជិតំ 1, រាជា តត្ថ បសេនទិ កោសលោ អគ្គមក្ខាយតិ។ រញ្ញោបិ ខោ, ភិក្ខវេ, បសេនទិស្ស កោសលស្ស អត្ថេវ អញ្ញថត្តំ អត្ថិ វិបរិណាមោ។ ឯវំ បស្សំ, ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ តស្មិំ និព្ពិន្ទន្តោ អគ្គេ វិរជ្ជតិ, បគេវ ហីនស្មិំ។
29. ‘‘Yāvatā, bhikkhave, kāsikosalā, yāvatā rañño pasenadissa kosalassa vijitaṃ 2, rājā tattha pasenadi kosalo aggamakkhāyati. Raññopi kho, bhikkhave, pasenadissa kosalassa attheva aññathattaṃ atthi vipariṇāmo. Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiṃ nibbindanto agge virajjati, pageva hīnasmiṃ.
‘‘យាវតា, ភិក្ខវេ, ចន្ទិមសូរិយា បរិហរន្តិ ទិសា ភន្តិ វិរោចមានា, តាវ សហស្សធា លោកោ។ តស្មិំ សហស្សធា លោកេ សហស្សំ ចន្ទានំ សហស្សំ សូរិយានំ 3 សហស្សំ សិនេរុបព្ពតរាជានំ សហស្សំ ជម្ពុទីបានំ សហស្សំ អបរគោយានានំ សហស្សំ ឧត្តរកុរូនំ សហស្សំ បុព្ពវិទេហានំ ចត្តារិ មហាសមុទ្ទសហស្សានិ ចត្តារិ មហារាជសហស្សានិ សហស្សំ ចាតុមហារាជិកានំ សហស្សំ តាវតិំសានំ សហស្សំ យាមានំ សហស្សំ តុសិតានំ សហស្សំ និម្មានរតីនំ សហស្សំ បរនិម្មិតវសវត្តីនំ សហស្សំ ព្រហ្មលោកានំ។ យាវតា, ភិក្ខវេ, សហស្សី លោកធាតុ, មហាព្រហ្មា តត្ថ អគ្គមក្ខាយតិ។ មហាព្រហ្មុនោបិ ខោ, ភិក្ខវេ, អត្ថេវ អញ្ញថត្តំ អត្ថិ វិបរិណាមោ។ ឯវំ បស្សំ, ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ តស្មិំ និព្ពិន្ទន្តោ អគ្គេ វិរជ្ជតិ, បគេវ ហីនស្មិំ។
‘‘Yāvatā, bhikkhave, candimasūriyā pariharanti disā bhanti virocamānā, tāva sahassadhā loko. Tasmiṃ sahassadhā loke sahassaṃ candānaṃ sahassaṃ sūriyānaṃ 4 sahassaṃ sinerupabbatarājānaṃ sahassaṃ jambudīpānaṃ sahassaṃ aparagoyānānaṃ sahassaṃ uttarakurūnaṃ sahassaṃ pubbavidehānaṃ cattāri mahāsamuddasahassāni cattāri mahārājasahassāni sahassaṃ cātumahārājikānaṃ sahassaṃ tāvatiṃsānaṃ sahassaṃ yāmānaṃ sahassaṃ tusitānaṃ sahassaṃ nimmānaratīnaṃ sahassaṃ paranimmitavasavattīnaṃ sahassaṃ brahmalokānaṃ. Yāvatā, bhikkhave, sahassī lokadhātu, mahābrahmā tattha aggamakkhāyati. Mahābrahmunopi kho, bhikkhave, attheva aññathattaṃ atthi vipariṇāmo. Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiṃ nibbindanto agge virajjati, pageva hīnasmiṃ.
‘‘ហោតិ សោ, ភិក្ខវេ, សមយោ យំ អយំ លោកោ សំវដ្ដតិ។ សំវដ្ដមានេ, ភិក្ខវេ, លោកេ យេភុយ្យេន សត្តា អាភស្សរសំវត្តនិកា 5 ភវន្តិ។ តេ តត្ថ ហោន្តិ មនោមយា បីតិភក្ខា សយំបភា អន្តលិក្ខេចរា សុភដ្ឋាយិនោ ចិរំ ទីឃមទ្ធានំ តិដ្ឋន្តិ។ សំវដ្ដមានេ, ភិក្ខវេ, លោកេ អាភស្សរា ទេវា អគ្គមក្ខាយន្តិ។ អាភស្សរានម្បិ ខោ, ភិក្ខវេ, ទេវានំ អត្ថេវ អញ្ញថត្តំ អត្ថិ វិបរិណាមោ។ ឯវំ បស្សំ, ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ ។ តស្មិំ និព្ពិន្ទន្តោ អគ្គេ វិរជ្ជតិ, បគេវ ហីនស្មិំ។
‘‘Hoti so, bhikkhave, samayo yaṃ ayaṃ loko saṃvaṭṭati. Saṃvaṭṭamāne, bhikkhave, loke yebhuyyena sattā ābhassarasaṃvattanikā 6 bhavanti. Te tattha honti manomayā pītibhakkhā sayaṃpabhā antalikkhecarā subhaṭṭhāyino ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭhanti. Saṃvaṭṭamāne, bhikkhave, loke ābhassarā devā aggamakkhāyanti. Ābhassarānampi kho, bhikkhave, devānaṃ attheva aññathattaṃ atthi vipariṇāmo. Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati . Tasmiṃ nibbindanto agge virajjati, pageva hīnasmiṃ.
7 ‘‘ទសយិមានិ, ភិក្ខវេ, កសិណាយតនានិ។ កតមានិ ទស? បថវីកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ ឧទ្ធំ អធោ តិរិយំ អទ្វយំ អប្បមាណំ; អាបោកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ…បេ.… តេជោកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… វាយោកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… នីលកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… បីតកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… លោហិតកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… ឱទាតកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… អាកាសកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ… វិញ្ញាណកសិណមេកោ សញ្ជានាតិ ឧទ្ធំ អធោ តិរិយំ អទ្វយំ អប្បមាណំ។ ឥមានិ ខោ, ភិក្ខវេ, ទស កសិណាយតនានិ។
8 ‘‘Dasayimāni, bhikkhave, kasiṇāyatanāni. Katamāni dasa? Pathavīkasiṇameko sañjānāti uddhaṃ adho tiriyaṃ advayaṃ appamāṇaṃ; āpokasiṇameko sañjānāti…pe… tejokasiṇameko sañjānāti… vāyokasiṇameko sañjānāti… nīlakasiṇameko sañjānāti… pītakasiṇameko sañjānāti… lohitakasiṇameko sañjānāti… odātakasiṇameko sañjānāti… ākāsakasiṇameko sañjānāti… viññāṇakasiṇameko sañjānāti uddhaṃ adho tiriyaṃ advayaṃ appamāṇaṃ. Imāni kho, bhikkhave, dasa kasiṇāyatanāni.
‘‘ឯតទគ្គំ, ភិក្ខវេ, ឥមេសំ ទសន្នំ កសិណាយតនានំ យទិទំ វិញ្ញាណកសិណំ ឯកោ សញ្ជានាតិ ឧទ្ធំ អធោ តិរិយំ អទ្វយំ អប្បមាណំ។ ឯវំសញ្ញិនោបិ ខោ, ភិក្ខវេ, សន្តិ សត្តា។ ឯវំសញ្ញីនម្បិ ខោ, ភិក្ខវេ, សត្តានំ អត្ថេវ អញ្ញថត្តំ អត្ថិ វិបរិណាមោ។ ឯវំ បស្សំ , ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ តស្មិំ និព្ពិន្ទន្តោ អគ្គេ វិរជ្ជតិ, បគេវ ហីនស្មិំ។
‘‘Etadaggaṃ, bhikkhave, imesaṃ dasannaṃ kasiṇāyatanānaṃ yadidaṃ viññāṇakasiṇaṃ eko sañjānāti uddhaṃ adho tiriyaṃ advayaṃ appamāṇaṃ. Evaṃsaññinopi kho, bhikkhave, santi sattā. Evaṃsaññīnampi kho, bhikkhave, sattānaṃ attheva aññathattaṃ atthi vipariṇāmo. Evaṃ passaṃ , bhikkhave, sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiṃ nibbindanto agge virajjati, pageva hīnasmiṃ.
9 ‘‘អដ្ឋិមានិ, ភិក្ខវេ, អភិភាយតនានិ។ កតមានិ អដ្ឋ? អជ្ឈត្តំ រូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ បរិត្តានិ សុវណ្ណទុព្ពណ្ណានិ; ‘តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមី’តិ, ឯវំសញ្ញី ហោតិ។ ឥទំ បឋមំ អភិភាយតនំ។
10 ‘‘Aṭṭhimāni, bhikkhave, abhibhāyatanāni. Katamāni aṭṭha? Ajjhattaṃ rūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati parittāni suvaṇṇadubbaṇṇāni; ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti, evaṃsaññī hoti. Idaṃ paṭhamaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘អជ្ឈត្តំ រូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ អប្បមាណានិ សុវណ្ណទុព្ពណ្ណានិ; ‘តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមី’តិ, ឯវំសញ្ញី ហោតិ។ ឥទំ ទុតិយំ អភិភាយតនំ។
‘‘Ajjhattaṃ rūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇāni; ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti, evaṃsaññī hoti. Idaṃ dutiyaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ បរិត្តានិ សុវណ្ណទុព្ពណ្ណានិ; ‘តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមី’តិ, ឯវំសញ្ញី ហោតិ។ ឥទំ តតិយំ អភិភាយតនំ។
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati parittāni suvaṇṇadubbaṇṇāni; ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti, evaṃsaññī hoti. Idaṃ tatiyaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ អប្បមាណានិ សុវណ្ណទុព្ពណ្ណានិ; ‘តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមី’តិ, ឯវំសញ្ញី ហោតិ។ ឥទំ ចតុត្ថំ អភិភាយតនំ។
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati appamāṇāni suvaṇṇadubbaṇṇāni; ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti, evaṃsaññī hoti. Idaṃ catutthaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ នីលានិ នីលវណ្ណានិ នីលនិទស្សនានិ នីលនិភាសានិ។ សេយ្យថាបិ នាម ឧមាបុប្ផំ នីលំ នីលវណ្ណំ នីលនិទស្សនំ នីលនិភាសំ, សេយ្យថា វា បន តំ វត្ថំ ពារាណសេយ្យកំ ឧភតោភាគវិមដ្ឋំ នីលំ នីលវណ្ណំ នីលនិទស្សនំ នីលនិភាសំ; ឯវមេវំ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ នីលានិ នីលវណ្ណានិ នីលនិទស្សនានិ នីលនិភាសានិ; ‘តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមី’តិ, ឯវំសញ្ញី ហោតិ។ ឥទំ បញ្ចមំ អភិភាយតនំ។
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati nīlāni nīlavaṇṇāni nīlanidassanāni nīlanibhāsāni. Seyyathāpi nāma umāpupphaṃ nīlaṃ nīlavaṇṇaṃ nīlanidassanaṃ nīlanibhāsaṃ, seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ nīlaṃ nīlavaṇṇaṃ nīlanidassanaṃ nīlanibhāsaṃ; evamevaṃ ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati nīlāni nīlavaṇṇāni nīlanidassanāni nīlanibhāsāni; ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti, evaṃsaññī hoti. Idaṃ pañcamaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ បីតានិ បីតវណ្ណានិ បីតនិទស្សនានិ បីតនិភាសានិ។ សេយ្យថាបិ នាម កណិការបុប្ផំ បីតំ បីតវណ្ណំ បីតនិទស្សនំ បីតនិភាសំ, សេយ្យថា វា បន តំ វត្ថំ ពារាណសេយ្យកំ ឧភតោភាគវិមដ្ឋំ បីតំ បីតវណ្ណំ បីតនិទស្សនំ បីតនិភាសំ; ឯវមេវំ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ បីតានិ បីតវណ្ណានិ បីតនិទស្សនានិ បីតនិភាសានិ; ‘តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមី’តិ, ឯវំសញ្ញី ហោតិ។ ឥទំ ឆដ្ឋំ អភិភាយតនំ។
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati pītāni pītavaṇṇāni pītanidassanāni pītanibhāsāni. Seyyathāpi nāma kaṇikārapupphaṃ pītaṃ pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ pītanibhāsaṃ, seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ pītaṃ pītavaṇṇaṃ pītanidassanaṃ pītanibhāsaṃ; evamevaṃ ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati pītāni pītavaṇṇāni pītanidassanāni pītanibhāsāni; ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti, evaṃsaññī hoti. Idaṃ chaṭṭhaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ លោហិតកានិ លោហិតកវណ្ណានិ លោហិតកនិទស្សនានិ លោហិតកនិភាសានិ។ សេយ្យថាបិ នាម ពន្ធុជីវកបុប្ផំ លោហិតកំ លោហិតកវណ្ណំ លោហិតកនិទស្សនំ លោហិតកនិភាសំ, សេយ្យថា វា បន តំ វត្ថំ ពារាណសេយ្យកំ ឧភតោភាគវិមដ្ឋំ លោហិតកំ លោហិតកវណ្ណំ លោហិតកនិទស្សនំ លោហិតកនិភាសំ; ឯវមេវំ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ លោហិតកានិ លោហិតកវណ្ណានិ លោហិតកនិទស្សនានិ លោហិតកនិភាសានិ; ‘តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមី’តិ, ឯវំសញ្ញី ហោតិ។ ឥទំ សត្តមំ អភិភាយតនំ។
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati lohitakāni lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni. Seyyathāpi nāma bandhujīvakapupphaṃ lohitakaṃ lohitakavaṇṇaṃ lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ, seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ lohitakaṃ lohitakavaṇṇaṃ lohitakanidassanaṃ lohitakanibhāsaṃ; evamevaṃ ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati lohitakāni lohitakavaṇṇāni lohitakanidassanāni lohitakanibhāsāni; ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti, evaṃsaññī hoti. Idaṃ sattamaṃ abhibhāyatanaṃ.
‘‘អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ ឱទាតានិ ឱទាតវណ្ណានិ ឱទាតនិទស្សនានិ ឱទាតនិភាសានិ។ សេយ្យថាបិ នាម ឱសធិតារកា ឱទាតា ឱទាតវណ្ណា ឱទាតនិទស្សនា ឱទាតនិភាសា, សេយ្យថា វា បន តំ វត្ថំ ពារាណសេយ្យកំ ឧភតោភាគវិមដ្ឋំ ឱទាតំ ឱទាតវណ្ណំ ឱទាតនិទស្សនំ ឱទាតនិភាសំ; ឯវមេវំ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ ឱទាតានិ ឱទាតវណ្ណានិ ឱទាតនិទស្សនានិ ឱទាតនិភាសានិ; ‘តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមី’តិ, ឯវំសញ្ញី ហោតិ។ ឥទំ អដ្ឋមំ អភិភាយតនំ។ ឥមានិ ខោ, ភិក្ខវេ, អដ្ឋ អភិភាយតនានិ។
‘‘Ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati odātāni odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni. Seyyathāpi nāma osadhitārakā odātā odātavaṇṇā odātanidassanā odātanibhāsā, seyyathā vā pana taṃ vatthaṃ bārāṇaseyyakaṃ ubhatobhāgavimaṭṭhaṃ odātaṃ odātavaṇṇaṃ odātanidassanaṃ odātanibhāsaṃ; evamevaṃ ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati odātāni odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni; ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti, evaṃsaññī hoti. Idaṃ aṭṭhamaṃ abhibhāyatanaṃ. Imāni kho, bhikkhave, aṭṭha abhibhāyatanāni.
‘‘ឯតទគ្គំ, ភិក្ខវេ, ឥមេសំ អដ្ឋន្នំ អភិភាយតនានំ យទិទំ អជ្ឈត្តំ អរូបសញ្ញី ឯកោ ពហិទ្ធា រូបានិ បស្សតិ ឱទាតានិ ឱទាតវណ្ណានិ ឱទាតនិទស្សនានិ ឱទាតនិភាសានិ; ‘តានិ អភិភុយ្យ ជានាមិ បស្សាមី’តិ, ឯវំសញ្ញី ហោតិ។ ឯវំសញ្ញិនោបិ ខោ, ភិក្ខវេ, សន្តិ សត្តា។ ឯវំសញ្ញីនម្បិ ខោ, ភិក្ខវេ, សត្តានំ អត្ថេវ អញ្ញថត្តំ អត្ថិ វិបរិណាមោ។ ឯវំ បស្សំ, ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ តស្មិំ និព្ពិន្ទន្តោ អគ្គេ វិរជ្ជតិ, បគេវ ហីនស្មិំ។
‘‘Etadaggaṃ, bhikkhave, imesaṃ aṭṭhannaṃ abhibhāyatanānaṃ yadidaṃ ajjhattaṃ arūpasaññī eko bahiddhā rūpāni passati odātāni odātavaṇṇāni odātanidassanāni odātanibhāsāni; ‘tāni abhibhuyya jānāmi passāmī’ti, evaṃsaññī hoti. Evaṃsaññinopi kho, bhikkhave, santi sattā. Evaṃsaññīnampi kho, bhikkhave, sattānaṃ attheva aññathattaṃ atthi vipariṇāmo. Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiṃ nibbindanto agge virajjati, pageva hīnasmiṃ.
‘‘ចតស្សោ ឥមា, ភិក្ខវេ, បដិបទា។ កតមា ចតស្សោ? ទុក្ខា បដិបទា ទន្ធាភិញ្ញា, ទុក្ខា បដិបទា ខិប្បាភិញ្ញា, សុខា បដិបទា ទន្ធាភិញ្ញា, សុខា បដិបទា ខិប្បាភិញ្ញា – ឥមា ខោ, ភិក្ខវេ, ចតស្សោ បដិបទា។
‘‘Catasso imā, bhikkhave, paṭipadā. Katamā catasso? Dukkhā paṭipadā dandhābhiññā, dukkhā paṭipadā khippābhiññā, sukhā paṭipadā dandhābhiññā, sukhā paṭipadā khippābhiññā – imā kho, bhikkhave, catasso paṭipadā.
‘‘ឯតទគ្គំ, ភិក្ខវេ, ឥមាសំ ចតុន្នំ បដិបទានំ យទិទំ សុខា បដិបទា ខិប្បាភិញ្ញា។ ឯវំបដិបន្នាបិ ខោ, ភិក្ខវេ, សន្តិ សត្តា។ ឯវំបដិបន្នានម្បិ ខោ, ភិក្ខវេ, សត្តានំ អត្ថេវ អញ្ញថត្តំ អត្ថិ វិបរិណាមោ។ ឯវំ បស្សំ, ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ តស្មិំ និព្ពិន្ទន្តោ អគ្គេ វិរជ្ជតិ, បគេវ ហីនស្មិំ។
‘‘Etadaggaṃ, bhikkhave, imāsaṃ catunnaṃ paṭipadānaṃ yadidaṃ sukhā paṭipadā khippābhiññā. Evaṃpaṭipannāpi kho, bhikkhave, santi sattā. Evaṃpaṭipannānampi kho, bhikkhave, sattānaṃ attheva aññathattaṃ atthi vipariṇāmo. Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiṃ nibbindanto agge virajjati, pageva hīnasmiṃ.
‘‘ចតស្សោ ឥមា, ភិក្ខវេ, សញ្ញា។ កតមា ចតស្សោ? បរិត្តមេកោ សញ្ជានាតិ, មហគ្គតមេកោ សញ្ជានាតិ, អប្បមាណមេកោ សញ្ជានាតិ, ‘នត្ថិ កិញ្ចី’តិ អាកិញ្ចញ្ញាយតនមេកោ សញ្ជានាតិ – ឥមា ខោ, ភិក្ខវេ, ចតស្សោ សញ្ញា។
‘‘Catasso imā, bhikkhave, saññā. Katamā catasso? Parittameko sañjānāti, mahaggatameko sañjānāti, appamāṇameko sañjānāti, ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanameko sañjānāti – imā kho, bhikkhave, catasso saññā.
‘‘ឯតទគ្គំ, ភិក្ខវេ, ឥមាសំ ចតុន្នំ សញ្ញានំ យទិទំ ‘នត្ថិ កិញ្ចី’តិ អាកិញ្ចញ្ញាយតនមេកោ សញ្ជានាតិ។ ឯវំសញ្ញិនោបិ ខោ, ភិក្ខវេ, សន្តិ សត្តា។ ឯវំសញ្ញីនម្បិ ខោ, ភិក្ខវេ, សត្តានំ អត្ថេវ អញ្ញថត្តំ អត្ថិ វិបរិណាមោ។ ឯវំ បស្សំ, ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ តស្មិំ និព្ពិន្ទន្តោ អគ្គេ វិរជ្ជតិ, បគេវ ហីនស្មិំ។
‘‘Etadaggaṃ, bhikkhave, imāsaṃ catunnaṃ saññānaṃ yadidaṃ ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanameko sañjānāti. Evaṃsaññinopi kho, bhikkhave, santi sattā. Evaṃsaññīnampi kho, bhikkhave, sattānaṃ attheva aññathattaṃ atthi vipariṇāmo. Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiṃ nibbindanto agge virajjati, pageva hīnasmiṃ.
‘‘ឯតទគ្គំ , ភិក្ខវេ, ពាហិរកានំ ទិដ្ឋិគតានំ យទិទំ ‘នោ ចស្សំ, នោ ច មេ សិយា, ន ភវិស្សាមិ, ន មេ ភវិស្សតី’តិ។ ឯវំទិដ្ឋិនោ, ភិក្ខវេ , ឯតំ បាដិកង្ខំ – ‘យា ចាយំ ភវេ អប្បដិកុល្យតា, សា ចស្ស ន ភវិស្សតិ; យា ចាយំ ភវនិរោធេ បាដិកុល្យតា, សា ចស្ស ន ភវិស្សតី’តិ។ ឯវំទិដ្ឋិនោបិ ខោ, ភិក្ខវេ, សន្តិ សត្តា។ ឯវំទិដ្ឋីនម្បិ ខោ, ភិក្ខវេ, សត្តានំ អត្ថេវ អញ្ញថត្តំ អត្ថិ វិបរិណាមោ។ ឯវំ បស្សំ, ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ តស្មិំ និព្ពិន្ទន្តោ អគ្គេ វិរជ្ជតិ, បគេវ ហីនស្មិំ។
‘‘Etadaggaṃ , bhikkhave, bāhirakānaṃ diṭṭhigatānaṃ yadidaṃ ‘no cassaṃ, no ca me siyā, na bhavissāmi, na me bhavissatī’ti. Evaṃdiṭṭhino, bhikkhave , etaṃ pāṭikaṅkhaṃ – ‘yā cāyaṃ bhave appaṭikulyatā, sā cassa na bhavissati; yā cāyaṃ bhavanirodhe pāṭikulyatā, sā cassa na bhavissatī’ti. Evaṃdiṭṭhinopi kho, bhikkhave, santi sattā. Evaṃdiṭṭhīnampi kho, bhikkhave, sattānaṃ attheva aññathattaṃ atthi vipariṇāmo. Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiṃ nibbindanto agge virajjati, pageva hīnasmiṃ.
‘‘សន្តិ, ភិក្ខវេ, ឯកេ សមណព្រាហ្មណា បរមត្ថវិសុទ្ធិំ បញ្ញាបេន្តិ។ ឯតទគ្គំ, ភិក្ខវេ, បរមត្ថវិសុទ្ធិំ បញ្ញាបេន្តានំ យទិទំ សព្ពសោ អាកិញ្ចញ្ញាយតនំ សមតិក្កម្ម នេវសញ្ញានាសញ្ញាយតនំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ។ តេ តទភិញ្ញាយ តស្ស សច្ឆិកិរិយាយ ធម្មំ ទេសេន្តិ។ ឯវំវាទិនោបិ ខោ, ភិក្ខវេ, សន្តិ សត្តា។ ឯវំវាទីនម្បិ ខោ, ភិក្ខវេ, សត្តានំ អត្ថេវ អញ្ញថត្តំ អត្ថិ វិបរិណាមោ។ ឯវំ បស្សំ, ភិក្ខវេ, សុតវា អរិយសាវកោ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ តស្មិំ និព្ពិន្ទន្តោ អគ្គេ វិរជ្ជតិ, បគេវ ហីនស្មិំ។
‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā paramatthavisuddhiṃ paññāpenti. Etadaggaṃ, bhikkhave, paramatthavisuddhiṃ paññāpentānaṃ yadidaṃ sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. Te tadabhiññāya tassa sacchikiriyāya dhammaṃ desenti. Evaṃvādinopi kho, bhikkhave, santi sattā. Evaṃvādīnampi kho, bhikkhave, sattānaṃ attheva aññathattaṃ atthi vipariṇāmo. Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako tasmimpi nibbindati. Tasmiṃ nibbindanto agge virajjati, pageva hīnasmiṃ.
‘‘សន្តិ, ភិក្ខវេ, ឯកេ សមណព្រាហ្មណា បរមទិដ្ឋធម្មនិព្ពានំ បញ្ញាបេន្តិ។ ឯតទគ្គំ, ភិក្ខវេ, បរមទិដ្ឋធម្មនិព្ពានំ បញ្ញាបេន្តានំ យទិទំ ឆន្នំ ផស្សាយតនានំ សមុទយញ្ច អត្ថង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ វិទិត្វា អនុបាទា វិមោក្ខោ។ ឯវំវាទិំ ខោ មំ, ភិក្ខវេ, ឯវមក្ខាយិំ ឯកេ សមណព្រាហ្មណា អសតា តុច្ឆា មុសា អភូតេន អព្ភាចិក្ខន្តិ – ‘សមណោ គោតមោ ន កាមានំ បរិញ្ញំ បញ្ញាបេតិ, ន រូបានំ បរិញ្ញំ បញ្ញាបេតិ, ន វេទនានំ បរិញ្ញំ បញ្ញាបេតី’តិ។ កាមានញ្ចាហំ , ភិក្ខវេ, បរិញ្ញំ បញ្ញាបេមិ, រូបានញ្ច បរិញ្ញំ បញ្ញាបេមិ, វេទនានញ្ច បរិញ្ញំ បញ្ញាបេមិ, ទិដ្ឋេវ ធម្មេ និច្ឆាតោ និព្ពុតោ សីតិភូតោ អនុបាទា បរិនិព្ពានំ បញ្ញាបេមី’’តិ។ នវមំ។
‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññāpenti. Etadaggaṃ, bhikkhave, paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññāpentānaṃ yadidaṃ channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādā vimokkho. Evaṃvādiṃ kho maṃ, bhikkhave, evamakkhāyiṃ eke samaṇabrāhmaṇā asatā tucchā musā abhūtena abbhācikkhanti – ‘samaṇo gotamo na kāmānaṃ pariññaṃ paññāpeti, na rūpānaṃ pariññaṃ paññāpeti, na vedanānaṃ pariññaṃ paññāpetī’ti. Kāmānañcāhaṃ , bhikkhave, pariññaṃ paññāpemi, rūpānañca pariññaṃ paññāpemi, vedanānañca pariññaṃ paññāpemi, diṭṭheva dhamme nicchāto nibbuto sītibhūto anupādā parinibbānaṃ paññāpemī’’ti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៩. បឋមកោសលសុត្តវណ្ណនា • 9. Paṭhamakosalasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៨-៩. ទុតិយមហាបញ្ហសុត្តាទិវណ្ណនា • 8-9. Dutiyamahāpañhasuttādivaṇṇanā
