| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಉದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Udāna-aṭṭhakathā |
೭. ಚೂಳವಗ್ಗೋ
7. Cūḷavaggo
೧. ಪಠಮಲಕುಣ್ಡಕಭದ್ದಿಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Paṭhamalakuṇḍakabhaddiyasuttavaṇṇanā
೬೧. ಚೂಳವಗ್ಗಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಲಕುಣ್ಡಕಭದ್ದಿಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಭದ್ದಿಯೋತಿ ತಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ನಾಮಂ, ಕಾಯಸ್ಸ ಪನ ರಸ್ಸತ್ತಾ ‘‘ಲಕುಣ್ಡಕಭದ್ದಿಯೋ’’ತಿ ನಂ ಸಞ್ಜಾನನ್ತಿ। ಸೋ ಕಿರ ಸಾವತ್ಥಿವಾಸೀ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಮಹದ್ಧನೋ ಮಹಾಭೋಗೋ ರೂಪೇನ ಅಪಾಸಾದಿಕೋ ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ ದುದ್ದಸಿಕೋ ಓಕೋಟಿಮಕೋ। ಸೋ ಏಕದಿವಸಂ ಸತ್ಥರಿ ಜೇತವನೇ ವಿಹರನ್ತೇ ಉಪಾಸಕೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ವಿಹಾರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಂ ಸುತ್ವಾ ಪಟಿಲದ್ಧಸದ್ಧೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಲದ್ಧೂಪಸಮ್ಪದೋ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕೇ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತೋ ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಂ ಪಾಪುಣಿ। ತದಾ ಸೇಕ್ಖಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಸಾರಿಪುತ್ತಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಉಪರಿಮಗ್ಗತ್ಥಾಯ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಯಾಚನ್ತಿ, ಧಮ್ಮದೇಸನಂ ಯಾಚನ್ತಿ, ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ। ಸೋ ತೇಸಂ ಅಧಿಪ್ಪಾಯಂ ಪೂರೇನ್ತೋ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಆಚಿಕ್ಖತಿ, ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ, ಪಞ್ಹಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಿ। ತೇ ಘಟೇನ್ತಾ ವಾಯಮನ್ತಾ ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಸಕದಾಗಾಮಿಫಲಂ, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಅನಾಗಾಮಿಫಲಂ, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಅರಹತ್ತಂ, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ತಿಸ್ಸೋ ವಿಜ್ಜಾ, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಛಳಭಿಞ್ಞಾ, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಚತಸ್ಸೋ ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾ ಅಧಿಗಚ್ಛನ್ತಿ। ತೇ ದಿಸ್ವಾ ಲಕುಣ್ಡಕಭದ್ದಿಯೋಪಿ ಸೇಖೋ ಸಮಾನೋ ಕಾಲಂ ಞತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಚಿತ್ತಕಲ್ಲತಞ್ಚ ಸಲ್ಲೇಖಞ್ಚ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಕತಪಟಿಸನ್ಥಾರೋ ಸಮ್ಮೋದಮಾನೋ ಧಮ್ಮದೇಸನಂ ಯಾಚಿ। ಸೋಪಿಸ್ಸ ಅಜ್ಝಾಸಯಸ್ಸ ಅನುರೂಪಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಲಕುಣ್ಡಕಭದ್ದಿಯಂ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇತೀ’’ತಿಆದಿ।
61. Cūḷavaggassa paṭhame lakuṇḍakabhaddiyanti ettha bhaddiyoti tassa āyasmato nāmaṃ, kāyassa pana rassattā ‘‘lakuṇḍakabhaddiyo’’ti naṃ sañjānanti. So kira sāvatthivāsī kulaputto mahaddhano mahābhogo rūpena apāsādiko dubbaṇṇo duddasiko okoṭimako. So ekadivasaṃ satthari jetavane viharante upāsakehi saddhiṃ vihāraṃ gantvā dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā laddhūpasampado satthu santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā vipassanāya kammaṃ karonto sotāpattiphalaṃ pāpuṇi. Tadā sekkhā bhikkhū yebhuyyena āyasmantaṃ sāriputtaṃ upasaṅkamitvā uparimaggatthāya kammaṭṭhānaṃ yācanti, dhammadesanaṃ yācanti, pañhaṃ pucchanti. So tesaṃ adhippāyaṃ pūrento kammaṭṭhānaṃ ācikkhati, dhammaṃ deseti, pañhaṃ vissajjeti. Te ghaṭentā vāyamantā appekacce sakadāgāmiphalaṃ, appekacce anāgāmiphalaṃ, appekacce arahattaṃ, appekacce tisso vijjā, appekacce chaḷabhiññā, appekacce catasso paṭisambhidā adhigacchanti. Te disvā lakuṇḍakabhaddiyopi sekho samāno kālaṃ ñatvā attano cittakallatañca sallekhañca paccavekkhitvā dhammasenāpatiṃ upasaṅkamitvā katapaṭisanthāro sammodamāno dhammadesanaṃ yāci. Sopissa ajjhāsayassa anurūpaṃ kathaṃ kathesi. Tena vuttaṃ – ‘‘tena kho pana samayena āyasmā sāriputto āyasmantaṃ lakuṇḍakabhaddiyaṃ anekapariyāyena dhammiyā kathāya sandassetī’’tiādi.
ತತ್ಥ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನಾತಿ ‘‘ಇತಿಪಿ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾ ಅನಿಚ್ಚಾ, ಇತಿಪಿ ದುಕ್ಖಾ, ಇತಿಪಿ ಅನತ್ತಾ’’ತಿ ಏವಂ ಅನೇಕೇಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ। ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯಾತಿ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಉಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧಾನಂ ಉದಯಬ್ಬಯಾದಿಪಕಾಸನಿಯಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ। ಸನ್ದಸ್ಸೇತೀತಿ ತಾನಿಯೇವ ಅನಿಚ್ಚಾದಿಲಕ್ಖಣಾನಿ ಉದಯಬ್ಬಯಾದಿಕೇ ಚ ಸಮ್ಮಾ ದಸ್ಸೇತಿ, ಹತ್ಥೇನ ಗಹೇತ್ವಾ ವಿಯ ಪಚ್ಚಕ್ಖತೋ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸಮಾದಪೇತೀತಿ ತತ್ಥ ಲಕ್ಖಣಾರಮ್ಮಣಿಕಂ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಸಮ್ಮಾ ಆದಪೇತಿ, ಯಥಾ ವೀಥಿಪಟಿಪನ್ನಾ ಹುತ್ವಾ ಪವತ್ತತಿ, ಏವಂ ಗಣ್ಹಾಪೇತಿ। ಸಮುತ್ತೇಜೇತೀತಿ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಆರದ್ಧಾಯ ಸಙ್ಖಾರಾನಂ ಉದಯಬ್ಬಯಾದೀಸು ಉಪಟ್ಠಹನ್ತೇಸು ಯಥಾಕಾಲಂ ಪಗ್ಗಹನಿಗ್ಗಹಸಮುಪೇಕ್ಖಣೇಹಿ ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾನಂ ಅನುಪವತ್ತನೇನ ಭಾವನಂ ಮಜ್ಝಿಮಂ ವೀಥಿಂ ಓತಾರೇತ್ವಾ ಯಥಾ ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣಂ ಸೂರಂ ಪಸನ್ನಂ ಹುತ್ವಾ ವಹತಿ, ಏವಂ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ವಿಸದಭಾವಕರಣೇನ ವಿಪಸ್ಸನಾಚಿತ್ತಂ ಸಮ್ಮಾ ಉತ್ತೇಜೇತಿ, ವಿಸದಾಪನವಸೇನ ವೋದಪೇತಿ। ಸಮ್ಪಹಂಸೇತೀತಿ ತಥಾ ಪವತ್ತಿಯಮಾನಾಯ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಸಮಪ್ಪವತ್ತಭಾವನಾವಸೇನ ಚೇವ ಉಪರಿಲದ್ಧಬ್ಬಭಾವನಾಬಲೇನ ಚ ಚಿತ್ತಂ ಸಮ್ಮಾ ಪಹಂಸೇತಿ, ಲದ್ಧಸ್ಸಾದವಸೇನ ವಾ ಸುಟ್ಠು ತೋಸೇತಿ। ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚೀತಿ ಯಥಾ ಯಥಾ ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ, ತಥಾ ತಥಾ ತಥಲಕ್ಖಣಂ ವಿಪಸ್ಸನ್ತಸ್ಸ ಥೇರಸ್ಸ ಚ ದೇಸನಾನುಭಾವೇನ, ಅತ್ತನೋ ಚ ಉಪನಿಸ್ಸಯಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಞಾಣಸ್ಸ ಪರಿಪಾಕಂ ಗತತ್ತಾ ದೇಸನಾನುಸಾರೇನ ಞಾಣೇ ಅನುಪವತ್ತನ್ತೇ ಕಾಮಾಸವಾದೀಸು ಕಞ್ಚಿ ಆಸವಂ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಮಗ್ಗಪಟಿಪಾಟಿಯಾವ ಅನವಸೇಸತೋ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚಿ, ಅರಹತ್ತಫಲಂ ಸಚ್ಛಾಕಾಸೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
Tattha anekapariyāyenāti ‘‘itipi pañcakkhandhā aniccā, itipi dukkhā, itipi anattā’’ti evaṃ anekehi kāraṇehi. Dhammiyā kathāyāti pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ udayabbayādipakāsaniyā dhammiyā kathāya. Sandassetīti tāniyeva aniccādilakkhaṇāni udayabbayādike ca sammā dasseti, hatthena gahetvā viya paccakkhato dasseti. Samādapetīti tattha lakkhaṇārammaṇikaṃ vipassanaṃ sammā ādapeti, yathā vīthipaṭipannā hutvā pavattati, evaṃ gaṇhāpeti. Samuttejetīti vipassanāya āraddhāya saṅkhārānaṃ udayabbayādīsu upaṭṭhahantesu yathākālaṃ paggahaniggahasamupekkhaṇehi bojjhaṅgānaṃ anupavattanena bhāvanaṃ majjhimaṃ vīthiṃ otāretvā yathā vipassanāñāṇaṃ sūraṃ pasannaṃ hutvā vahati, evaṃ indriyānaṃ visadabhāvakaraṇena vipassanācittaṃ sammā uttejeti, visadāpanavasena vodapeti. Sampahaṃsetīti tathā pavattiyamānāya vipassanāya samappavattabhāvanāvasena ceva upariladdhabbabhāvanābalena ca cittaṃ sammā pahaṃseti, laddhassādavasena vā suṭṭhu toseti. Anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccīti yathā yathā dhammasenāpati dhammaṃ deseti, tathā tathā tathalakkhaṇaṃ vipassantassa therassa ca desanānubhāvena, attano ca upanissayasampattiyā ñāṇassa paripākaṃ gatattā desanānusārena ñāṇe anupavattante kāmāsavādīsu kañci āsavaṃ aggahetvā maggapaṭipāṭiyāva anavasesato cittaṃ vimucci, arahattaphalaṃ sacchākāsīti attho.
ಏತಮತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾತಿ ಏತಂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಲಕುಣ್ಡಕಭದ್ದಿಯಸ್ಸ ಅಞ್ಞಾರಾಧನಸಙ್ಖಾತಂ ಅತ್ಥಂ ಸಬ್ಬಾಕಾರತೋ ವಿದಿತ್ವಾ ತದತ್ಥದೀಪನಂ ಇಮಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ।
Etamatthaṃ viditvāti etaṃ āyasmato lakuṇḍakabhaddiyassa aññārādhanasaṅkhātaṃ atthaṃ sabbākārato viditvā tadatthadīpanaṃ imaṃ udānaṃ udānesi.
ತತ್ಥ ಉದ್ಧನ್ತಿ ರೂಪಧಾತುಯಾ ಅರೂಪಧಾತುಯಾ ಚ। ಅಧೋತಿ ಕಾಮಧಾತುಯಾ। ಸಬ್ಬಧೀತಿ ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಸಙ್ಖಾರಗತೇ। ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋತಿ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ವಿಕ್ಖಮ್ಭನವಿಮುತ್ತಿಯಾ ಅಪರಭಾಗೇ ಸಮುಚ್ಛೇದಪಟಿಪಸ್ಸದ್ಧಿವಿಮುತ್ತೀಹಿ ಸಬ್ಬಪ್ಪಕಾರೇನ ವಿಮುತ್ತೋ। ಏತ್ಥ ಚ ಉದ್ಧಂ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋತಿ ಏತೇನ ಪಞ್ಚುದ್ಧಮ್ಭಾಗಿಯಸಂಯೋಜನಪಹಾನಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅಧೋ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋತಿ ಏತೇನ ಪಞ್ಚೋರಮ್ಭಾಗಿಯಸಂಯೋಜನಪಹಾನಂ। ಸಬ್ಬಧಿ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋತಿ ಏತೇನ ಅವಸಿಟ್ಠಸಬ್ಬಾಕುಸಲಪಹಾನಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅಥ ವಾ ಉದ್ಧನ್ತಿ ಅನಾಗತಕಾಲಗ್ಗಹಣಂ। ಅಧೋತಿ ಅತೀತಕಾಲಗ್ಗಹಣಂ। ಉಭಯಗ್ಗಹಣೇನೇವ ತದುಭಯಪಟಿಸಂಯುತ್ತತ್ತಾ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೋ ಅದ್ಧಾ ಗಹಿತೋ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ಅನಾಗತಕಾಲಗ್ಗಹಣೇನ ಅನಾಗತಕ್ಖನ್ಧಾಯತನಧಾತುಯೋ ಗಹಿತಾ। ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸಬ್ಬಧೀತಿ ಕಾಮಭೇದಾದಿಕೇ ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಂ ಭವೇ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಅನಾಗತೋ ಅತೀತೋ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೋತಿ ಏವಂ ತಿಯದ್ಧಸಙ್ಗಹಿತೇ ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಂ ಭವೇ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋತಿ।
Tattha uddhanti rūpadhātuyā arūpadhātuyā ca. Adhoti kāmadhātuyā. Sabbadhīti sabbasmimpi saṅkhāragate. Vippamuttoti pubbabhāge vikkhambhanavimuttiyā aparabhāge samucchedapaṭipassaddhivimuttīhi sabbappakārena vimutto. Ettha ca uddhaṃ vippamuttoti etena pañcuddhambhāgiyasaṃyojanapahānaṃ dasseti. Adho vippamuttoti etena pañcorambhāgiyasaṃyojanapahānaṃ. Sabbadhivippamuttoti etena avasiṭṭhasabbākusalapahānaṃ dasseti. Atha vā uddhanti anāgatakālaggahaṇaṃ. Adhoti atītakālaggahaṇaṃ. Ubhayaggahaṇeneva tadubhayapaṭisaṃyuttattā paccuppanno addhā gahito hoti, tattha anāgatakālaggahaṇena anāgatakkhandhāyatanadhātuyo gahitā. Sesapadesupi eseva nayo. Sabbadhīti kāmabhedādike sabbasmiṃ bhave. Idaṃ vuttaṃ hoti – anāgato atīto paccuppannoti evaṃ tiyaddhasaṅgahite sabbasmiṃ bhave vippamuttoti.
ಅಯಂಹಮಸ್ಮೀತಿ ಅನಾನುಪಸ್ಸೀತಿ ಯೋ ಏವಂ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ, ಸೋ ರೂಪವೇದನಾದೀಸು ‘‘ಅಯಂ ನಾಮ ಧಮ್ಮೋ ಅಹಮಸ್ಮೀ’’ತಿ ದಿಟ್ಠಿಮಾನಮಞ್ಞನಾವಸೇನ ಏವಂ ನಾನುಪಸ್ಸತಿ। ತಸ್ಸ ತಥಾ ದಸ್ಸನೇ ಕಾರಣಂ ನತ್ಥೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಅಥ ವಾ ಅಯಂಹಮಸ್ಮೀತಿ ಅನಾನುಪಸ್ಸೀತಿ ಇದಂ ಯಥಾವುತ್ತಾಯ ವಿಮುತ್ತಿಯಾ ಅಧಿಗಮುಪಾಯದೀಪನಂ। ತಿಯದ್ಧಸಙ್ಗಹಿತೇ ತೇಭೂಮಕೇ ಸಙ್ಖಾರೇ ‘‘ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ ಅತ್ತಾ’’ತಿ ಪವತ್ತನಸಭಾವಾಯ ಮಞ್ಞನಾಯ ಅನಧಿಟ್ಠಾನಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ ಮೇ ಸೋ ಅತ್ತಾ’’ತಿ ಏವಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನಾ ಯಾ ಪುಬ್ಬಭಾಗವುಟ್ಠಾನಗಾಮಿನೀ ವಿಪಸ್ಸನಾ, ಸಾ ವಿಮುತ್ತಿಯಾ ಪದಟ್ಠಾನಂ। ಏವಂ ವಿಮುತ್ತೋ ಉದತಾರಿ ಓಘಂ, ಅತಿಣ್ಣಪುಬ್ಬಂ ಅಪುನಬ್ಭವಾಯಾತಿ ಏವಂ ದಸಹಿ ಸಂಯೋಜನೇಹಿ ಸಬ್ಬಾಕುಸಲೇಹಿ ಚ ಸಬ್ಬಥಾ ವಿಮುತ್ತೋ ಅರಹಾ ಅರಿಯಮಗ್ಗಾಧಿಗಮನತೋ ಪುಬ್ಬೇ ಸುಪಿನನ್ತೇಪಿ ಅತಿಣ್ಣಪುಬ್ಬಂ ಕಾಮೋಘೋ ಭವೋಘೋ ದಿಟ್ಠೋಘೋ ಅವಿಜ್ಜೋಘೋತಿ ಇಮಂ ಚತುಬ್ಬಿಧಂ ಓಘಂ, ಸಂಸಾರಮಹೋಘಮೇವ ವಾ ಅಪುನಬ್ಭವಾಯ ಅನುಪಾದಿಸೇಸಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಾಯ ಉದತಾರಿ ಉತ್ತಿಣ್ಣೋ, ಉತ್ತರಿತ್ವಾ ಪಾರೇ ಠಿತೋತಿ ಅತ್ಥೋ।
Ayaṃhamasmītianānupassīti yo evaṃ vippamutto, so rūpavedanādīsu ‘‘ayaṃ nāma dhammo ahamasmī’’ti diṭṭhimānamaññanāvasena evaṃ nānupassati. Tassa tathā dassane kāraṇaṃ natthīti adhippāyo. Atha vā ayaṃhamasmīti anānupassīti idaṃ yathāvuttāya vimuttiyā adhigamupāyadīpanaṃ. Tiyaddhasaṅgahite tebhūmake saṅkhāre ‘‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’ti pavattanasabhāvāya maññanāya anadhiṭṭhānaṃ katvā ‘‘netaṃ mama, nesohamasmi, na me so attā’’ti evaṃ uppajjamānā yā pubbabhāgavuṭṭhānagāminī vipassanā, sā vimuttiyā padaṭṭhānaṃ. Evaṃ vimutto udatāri oghaṃ, atiṇṇapubbaṃ apunabbhavāyāti evaṃ dasahi saṃyojanehi sabbākusalehi ca sabbathā vimutto arahā ariyamaggādhigamanato pubbe supinantepi atiṇṇapubbaṃ kāmogho bhavogho diṭṭhogho avijjoghoti imaṃ catubbidhaṃ oghaṃ, saṃsāramahoghameva vā apunabbhavāya anupādisesāya nibbānāya udatāri uttiṇṇo, uttaritvā pāre ṭhitoti attho.
ಪಠಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Paṭhamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಉದಾನಪಾಳಿ • Udānapāḷi / ೧. ಪಠಮಲಕುಣ್ಡಕಭದ್ದಿಯಸುತ್ತಂ • 1. Paṭhamalakuṇḍakabhaddiyasuttaṃ
