Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā

    ४. पाचित्तियकण्डं

    4. Pācittiyakaṇḍaṃ

    १. लसुणवग्गो

    1. Lasuṇavaggo

    १. पठमलसुणादिसिक्खापदवण्णना

    1. Paṭhamalasuṇādisikkhāpadavaṇṇanā

    ७९७. पाचित्तियेसु लसुणवग्गस्स पठमे बदरसाळवं नाम बदरफलानि सुक्खापेत्वा तेहि कत्तब्बब्यञ्‍जनविकति। आमकमागधलसुणञ्‍चेव, अज्झोहरणञ्‍चाति द्वे अङ्गानि।

    797. Pācittiyesu lasuṇavaggassa paṭhame badarasāḷavaṃ nāma badaraphalāni sukkhāpetvā tehi kattabbabyañjanavikati. Āmakamāgadhalasuṇañceva, ajjhoharaṇañcāti dve aṅgāni.

    ७९९-८१२. दुतियादीनि उत्तानत्थानि।

    799-812. Dutiyādīni uttānatthāni.

    ८१५. छट्ठे पाळियं आसुम्भित्वाति पातेत्वा।

    815. Chaṭṭhe pāḷiyaṃ āsumbhitvāti pātetvā.

    ८१७. दधिमत्थूति दधिम्हि पसन्‍नोदकं। रसखीरादीनन्ति मंसरसखीरादीनं। भुञ्‍जन्तस्स भिक्खुनो हत्थपासे ठानं, पानीयस्स वा विधूपनस्स वा गहणन्ति द्वे अङ्गानि।

    817.Dadhimatthūti dadhimhi pasannodakaṃ. Rasakhīrādīnanti maṃsarasakhīrādīnaṃ. Bhuñjantassa bhikkhuno hatthapāse ṭhānaṃ, pānīyassa vā vidhūpanassa vā gahaṇanti dve aṅgāni.

    ८२२. सत्तमे अविञ्‍ञत्तिया लद्धन्ति अत्तनो विञ्‍ञत्तिं विना लद्धं। पुब्बापरविरुद्धन्ति सयं करणे पाचित्तियन्ति इदं कारापने दुक्‍कटवचनेन विरुज्झनं सन्धाय वुत्तं। तेनाह ‘‘न ही’’तिआदि, ‘‘अविञ्‍ञत्तिया लद्ध’’न्तिआदिवचनेन वा विरुज्झनं सन्धाय वुत्तं। अञ्‍ञाय विञ्‍ञत्तिपि हि इमिस्सा अविञ्‍ञत्तिया लद्धमेवाति। आमकधञ्‍ञविञ्‍ञापनादि, तं भज्‍जनादिना अज्झोहरणन्ति द्वे अङ्गानि।

    822. Sattame aviññattiyā laddhanti attano viññattiṃ vinā laddhaṃ. Pubbāparaviruddhanti sayaṃ karaṇe pācittiyanti idaṃ kārāpane dukkaṭavacanena virujjhanaṃ sandhāya vuttaṃ. Tenāha ‘‘na hī’’tiādi, ‘‘aviññattiyā laddha’’ntiādivacanena vā virujjhanaṃ sandhāya vuttaṃ. Aññāya viññattipi hi imissā aviññattiyā laddhamevāti. Āmakadhaññaviññāpanādi, taṃ bhajjanādinā ajjhoharaṇanti dve aṅgāni.

    ८२४. अट्ठमे निब्बिट्ठोति लद्धो। केणीति रञ्‍ञो दातब्बो आयो, आयुप्पत्तिट्ठानन्ति अत्थो । तेनाह ‘‘एकं ठानन्तर’’न्तिआदि। ठानन्तरन्ति च गामजनपदाणायत्तं। वळञ्‍जियमानतिरोकुट्टादिता, अनपलोकेत्वा उच्‍चारादीनं छड्डनादीति द्वे अङ्गानि।

    824. Aṭṭhame nibbiṭṭhoti laddho. Keṇīti rañño dātabbo āyo, āyuppattiṭṭhānanti attho . Tenāha ‘‘ekaṃ ṭhānantara’’ntiādi. Ṭhānantaranti ca gāmajanapadāṇāyattaṃ. Vaḷañjiyamānatirokuṭṭāditā, anapaloketvā uccārādīnaṃ chaḍḍanādīti dve aṅgāni.

    ८३०. नवमे ‘‘मत्थकच्छिन्‍ननाळिकेरम्पी’’ति वुत्तत्ता हरितूपरि छड्डनमेव पटिक्खित्तं। तेनाह ‘‘अनिक्खित्तबीजेसू’’तिआदि। यत्थ च छड्डेतुं वट्टति, तत्थ हरिते वच्‍चादिं कातुम्पि वट्टति एव। सब्बेसन्ति भिक्खुभिक्खुनीनं।

    830. Navame ‘‘matthakacchinnanāḷikerampī’’ti vuttattā haritūpari chaḍḍanameva paṭikkhittaṃ. Tenāha ‘‘anikkhittabījesū’’tiādi. Yattha ca chaḍḍetuṃ vaṭṭati, tattha harite vaccādiṃ kātumpi vaṭṭati eva. Sabbesanti bhikkhubhikkhunīnaṃ.

    ८३६-७. दसमे तेसंयेवाति येसं निच्‍चं पस्सति। आरामे ठत्वाति ठितनिसन्‍नट्ठाने एव ठत्वा समन्ततो गीवं परिवत्तेत्वापि पस्सति, अनापत्ति। ठितट्ठानतो गन्त्वा पस्सितुं न वट्टति। केचि पन ‘‘वट्टती’’ति वदन्ति। तं पन ‘‘दस्सनाय गच्छेय्य, पाचित्तिय’’न्ति सामञ्‍ञतो गमनस्स पटिक्खित्तत्ता, अनापत्तियम्पि गमनाय अवुत्तत्ता च न गहेतब्बं। नच्‍चादिता, अननुञ्‍ञातकारणा गमनं, दस्सनादि चाति तीणि अङ्गानि।

    836-7. Dasame tesaṃyevāti yesaṃ niccaṃ passati. Ārāme ṭhatvāti ṭhitanisannaṭṭhāne eva ṭhatvā samantato gīvaṃ parivattetvāpi passati, anāpatti. Ṭhitaṭṭhānato gantvā passituṃ na vaṭṭati. Keci pana ‘‘vaṭṭatī’’ti vadanti. Taṃ pana ‘‘dassanāya gaccheyya, pācittiya’’nti sāmaññato gamanassa paṭikkhittattā, anāpattiyampi gamanāya avuttattā ca na gahetabbaṃ. Naccāditā, ananuññātakāraṇā gamanaṃ, dassanādi cāti tīṇi aṅgāni.

    निट्ठितो लसुणवग्गो पठमो।

    Niṭṭhito lasuṇavaggo paṭhamo.







    Related texts:



    टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / १. लसुणवग्गवण्णना • 1. Lasuṇavaggavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact