Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ធម្មសង្គណី-អនុដីកា • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
បឋមមគ្គវីសតិមហានយវណ្ណនា
Paṭhamamaggavīsatimahānayavaṇṇanā
៣៥៧. ឈានមគ្គាទិបរិយាយេហិ កថិតេ ពោជ្ឈនកាតិ អធិប្បេតា, វិសេសតោ បុព្ពភាគេ ‘‘ឈានំ ភាវេមិ មគ្គំ ភាវេមី’’តិ បវត្តជ្ឈាសយា ហោន្តីតិ អធិប្បាយេន ‘‘យស្ស បុព្ពភាគេ’’តិអាទិមាហ។
357. Jhānamaggādipariyāyehi kathite bojjhanakāti adhippetā, visesato pubbabhāge ‘‘jhānaṃ bhāvemi maggaṃ bhāvemī’’ti pavattajjhāsayā hontīti adhippāyena ‘‘yassa pubbabhāge’’tiādimāha.
៣៥៨. ឧបនិស្សយវសេនាតិ តថា ចិត្តប្បវត្តិសង្ខាតេន បុព្ពភាគាភិសង្ខារេន។ តេនេវាហ ‘‘យស្ស ហី’’តិអាទិ។ តទនុរូបពលាតិ អធិបតិបច្ចយលាភេន សត្តិវិសេសយោគមាហ។ យទិ បុព្ពភាគាភិសង្ខារវសេន ឆន្ទាទីនំ អធិបតិភាវោ, កិមត្ថមេតេយេវ ឯវំ វុត្តា, ននុ សទ្ធាទីនម្បិ បុព្ពភាគាភិសង្ខារោ លព្ភតីតិ អាហ ‘‘សេសធម្មាន’’ន្តិអាទិ។ អតំសភាវត្តាតិ សម្បយុត្តេហិ សាតិសយមនុវត្តិតព្ពភាវរហិតត្តា។ កិញ្ចាបិ ហិ សទ្ធាទយោបិ ឥន្ទ្រិយបច្ចយតាយ សម្បយុត្តេហិ អនុវត្តយន្តិ, ឯកស្មិំ បន ចិត្តុប្បាទេ សមធុរេន អញ្ញេន វិនា សម្បយុត្តេហិ អនុវត្តនីយភាវោ ន តេសំ យថា ឆន្ទាទីនន្តិ តេយេវ អធិបតិភាវេន វុត្តា។ ឯវញ្ច កត្វា ឥន្ទ្រិយសហជាតាធិបតិបច្ចយានំ វិសេសោ បរិព្យត្តោ ហោតិ។
358. Upanissayavasenāti tathā cittappavattisaṅkhātena pubbabhāgābhisaṅkhārena. Tenevāha ‘‘yassa hī’’tiādi. Tadanurūpabalāti adhipatipaccayalābhena sattivisesayogamāha. Yadi pubbabhāgābhisaṅkhāravasena chandādīnaṃ adhipatibhāvo, kimatthameteyeva evaṃ vuttā, nanu saddhādīnampi pubbabhāgābhisaṅkhāro labbhatīti āha ‘‘sesadhammāna’’ntiādi. Ataṃsabhāvattāti sampayuttehi sātisayamanuvattitabbabhāvarahitattā. Kiñcāpi hi saddhādayopi indriyapaccayatāya sampayuttehi anuvattayanti, ekasmiṃ pana cittuppāde samadhurena aññena vinā sampayuttehi anuvattanīyabhāvo na tesaṃ yathā chandādīnanti teyeva adhipatibhāvena vuttā. Evañca katvā indriyasahajātādhipatipaccayānaṃ viseso paribyatto hoti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / ធម្មសង្គណីបាឡិ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / លោកុត្តរកុសលំ • Lokuttarakusalaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / អភិធម្មបិដក (អដ្ឋកថា) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ធម្មសង្គណិ-អដ្ឋកថា • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / បឋមមគ្គវីសតិមហានយោ • Paṭhamamaggavīsatimahānayo
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ធម្មសង្គណី-មូលដីកា • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / បឋមមគ្គវីសតិមហានយវណ្ណនា • Paṭhamamaggavīsatimahānayavaṇṇanā