Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya

    ९. पठममरणस्सतिसुत्तं

    9. Paṭhamamaraṇassatisuttaṃ

    १९. एकं समयं भगवा नातिके 1 विहरति गिञ्‍जकावसथे। तत्र खो भगवा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘भिक्खवो’’ति । ‘‘भदन्ते’’ति ते भिक्खू भगवतो पच्‍चस्सोसुं। भगवा एतदवोच – ‘‘मरणस्सति, भिक्खवे, भाविता बहुलीकता महप्फला होति महानिसंसा अमतोगधा अमतपरियोसाना। भावेथ नो तुम्हे, भिक्खवे, मरणस्सति’’न्ति?

    19. Ekaṃ samayaṃ bhagavā nātike 2 viharati giñjakāvasathe. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti . ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘maraṇassati, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā. Bhāvetha no tumhe, bhikkhave, maraṇassati’’nti?

    एवं वुत्ते अञ्‍ञतरो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘अहं खो, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति। ‘‘यथा कथं पन त्वं, भिक्खु, भावेसि मरणस्सति’’न्ति? ‘‘इध मय्हं, भन्ते , एवं होति – ‘अहो वताहं रत्तिन्दिवं जीवेय्यं, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं, बहु वत मे कतं अस्सा’ति। एवं खो अहं, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति।

    Evaṃ vutte aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante , evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ rattindivaṃ jīveyyaṃ, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.

    अञ्‍ञतरोपि खो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘अहम्पि खो, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति। ‘‘यथा कथं पन त्वं, भिक्खु, भावेसि मरणस्सति’’न्ति? ‘‘इध मय्हं, भन्ते, एवं होति – ‘अहो वताहं दिवसं जीवेय्यं, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं, बहु वत मे कतं अस्सा’ति। एवं खो अहं, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति।

    Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahampi kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante, evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ divasaṃ jīveyyaṃ, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.

    अञ्‍ञतरोपि खो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘अहम्पि खो, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति। ‘‘यथा कथं पन त्वं, भिक्खु, भावेसि मरणस्सति’’न्ति ? ‘‘इध मय्हं, भन्ते, एवं होति – ‘अहो वताहं तदन्तरं जीवेय्यं यदन्तरं एकपिण्डपातं भुञ्‍जामि, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं, बहु वत मे कतं अस्सा’ति। एवं खो अहं, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति।

    Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahampi kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti ? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante, evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ ekapiṇḍapātaṃ bhuñjāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.

    अञ्‍ञतरोपि खो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘अहम्पि खो, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति। ‘‘यथा कथं पन त्वं, भिक्खु, भावेसि मरणस्सति’’न्ति? ‘‘इध मय्हं, भन्ते, एवं होति – ‘अहो वताहं तदन्तरं जीवेय्यं यदन्तरं चत्तारो पञ्‍च आलोपे सङ्खादित्वा 3 अज्झोहरामि, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं, बहु वत मे कतं अस्सा’ति। एवं खो अहं, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति।

    Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahampi kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante, evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ cattāro pañca ālope saṅkhāditvā 4 ajjhoharāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.

    अञ्‍ञतरोपि खो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘अहम्पि खो, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति। ‘‘यथा कथं पन त्वं, भिक्खु, भावेसि मरणस्सति’’न्ति? ‘‘इध मय्हं, भन्ते, एवं होति – ‘अहो वताहं तदन्तरं जीवेय्यं यदन्तरं एकं आलोपं सङ्खादित्वा 5 अज्झोहरामि, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं, बहु वत मे कतं अस्सा’ति। एवं खो अहं, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति।

    Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahampi kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante, evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ ekaṃ ālopaṃ saṅkhāditvā 6 ajjhoharāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.

    अञ्‍ञतरोपि खो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘अहम्पि खो, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति। ‘‘यथा कथं पन त्वं, भिक्खु, भावेसि मरणस्सति’’न्ति? ‘‘इध मय्हं, भन्ते , एवं होति – ‘अहो वताहं तदन्तरं जीवेय्यं यदन्तरं अस्ससित्वा वा पस्ससामि पस्ससित्वा वा अस्ससामि, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं, बहु वत मे कतं अस्सा’ति। एवं खो अहं, भन्ते, भावेमि मरणस्सति’’न्ति।

    Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahampi kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante , evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ assasitvā vā passasāmi passasitvā vā assasāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.

    एवं वुत्ते भगवा ते भिक्खू एतदवोच – ‘‘यो चायं 7, भिक्खवे, भिक्खु एवं मरणस्सतिं भावेति – ‘अहो वताहं रत्तिन्दिवं जीवेय्यं, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं, बहु वत मे कतं अस्सा’’’ति।

    Evaṃ vutte bhagavā te bhikkhū etadavoca – ‘‘yo cāyaṃ 8, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ rattindivaṃ jīveyyaṃ, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’’’ti.

    ‘‘यो चायं 9, भिक्खवे, भिक्खु एवं मरणस्सतिं भावेति – ‘अहो वताहं दिवसं जीवेय्यं, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं, बहु वत मे कतं अस्सा’’’ति।

    ‘‘Yo cāyaṃ 10, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ divasaṃ jīveyyaṃ, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’’’ti.

    ‘‘यो चायं, भिक्खवे, भिक्खु एवं मरणस्सतिं भावेति – ‘अहो वताहं तदन्तरं जीवेय्यं यदन्तरं एकपिण्डपातं भुञ्‍जामि, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं, बहु वत मे कतं अस्सा’’’ति।

    ‘‘Yo cāyaṃ, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ ekapiṇḍapātaṃ bhuñjāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’’’ti.

    ‘‘यो चायं, भिक्खवे, भिक्खु एवं मरणस्सतिं भावेति – ‘अहो वताहं तदन्तरं जीवेय्यं यदन्तरं चत्तारो पञ्‍च आलोपे सङ्खादित्वा अज्झोहरामि, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं , बहु वत मे कतं अस्सा’ति। इमे वुच्‍चन्ति, भिक्खवे, भिक्खू पमत्ता विहरन्ति दन्धं मरणस्सतिं भावेन्ति आसवानं खयाय।

    ‘‘Yo cāyaṃ, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ cattāro pañca ālope saṅkhāditvā ajjhoharāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ , bahu vata me kataṃ assā’ti. Ime vuccanti, bhikkhave, bhikkhū pamattā viharanti dandhaṃ maraṇassatiṃ bhāventi āsavānaṃ khayāya.

    ‘‘यो च ख्वायं 11, भिक्खवे, भिक्खु एवं मरणस्सतिं भावेति – ‘अहो वताहं तदन्तरं जीवेय्यं यदन्तरं एकं आलोपं सङ्खादित्वा अज्झोहरामि, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं, बहु वत मे कतं अस्सा’’’ति।

    ‘‘Yo ca khvāyaṃ 12, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ ekaṃ ālopaṃ saṅkhāditvā ajjhoharāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’’’ti.

    ‘‘यो चायं, भिक्खवे, भिक्खु एवं मरणस्सतिं भावेति – ‘अहो वताहं तदन्तरं जीवेय्यं यदन्तरं अस्ससित्वा वा पस्ससामि पस्ससित्वा वा अस्ससामि, भगवतो सासनं मनसि करेय्यं, बहु वत मे कतं अस्सा’ति। इमे वुच्‍चन्ति, भिक्खवे, भिक्खू अप्पमत्ता विहरन्ति तिक्खं मरणस्सतिं भावेन्ति आसवानं खयाय।

    ‘‘Yo cāyaṃ, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ assasitvā vā passasāmi passasitvā vā assasāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Ime vuccanti, bhikkhave, bhikkhū appamattā viharanti tikkhaṃ maraṇassatiṃ bhāventi āsavānaṃ khayāya.

    ‘‘तस्मातिह , भिक्खवे, एवं सिक्खितब्बं – ‘अप्पमत्ता विहरिस्साम, तिक्खं मरणस्सतिं भावेस्साम आसवानं खयाया’ति। एवञ्हि वो, भिक्खवे, सिक्खितब्ब’’न्ति। नवमं।

    ‘‘Tasmātiha , bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘appamattā viharissāma, tikkhaṃ maraṇassatiṃ bhāvessāma āsavānaṃ khayāyā’ti. Evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba’’nti. Navamaṃ.




    Next: १०. दुतियमरणस्सतिसुत्तं • 10. Dutiyamaraṇassatisuttaṃ




    Footnotes:
    1. नादिके (सी॰ स्या॰ कं॰ पी॰) अ॰ नि॰ ८.७३
    2. nādike (sī. syā. kaṃ. pī.) a. ni. 8.73
    3. सङ्खरित्वा (क॰)
    4. saṅkharitvā (ka.)
    5. संहरित्वा (क॰)
    6. saṃharitvā (ka.)
    7. य्वायं (पी॰ क॰)
    8. yvāyaṃ (pī. ka.)
    9. योपायं (क॰)
    10. yopāyaṃ (ka.)
    11. योपायं (क॰)
    12. yopāyaṃ (ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ९. पठममरणस्सतिसुत्तवण्णना • 9. Paṭhamamaraṇassatisuttavaṇṇanā

    टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ९. पठममरणस्सतिसुत्तवण्णना • 9. Paṭhamamaraṇassatisuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact