Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៩. បឋមមរណស្សតិសុត្តំ
9. Paṭhamamaraṇassatisuttaṃ
១៩. ឯកំ សមយំ ភគវា នាតិកេ 1 វិហរតិ គិញ្ជកាវសថេ។ តត្រ ខោ ភគវា ភិក្ខូ អាមន្តេសិ – ‘‘ភិក្ខវោ’’តិ ។ ‘‘ភទន្តេ’’តិ តេ ភិក្ខូ ភគវតោ បច្ចស្សោសុំ។ ភគវា ឯតទវោច – ‘‘មរណស្សតិ, ភិក្ខវេ, ភាវិតា ពហុលីកតា មហប្ផលា ហោតិ មហានិសំសា អមតោគធា អមតបរិយោសានា។ ភាវេថ នោ តុម្ហេ, ភិក្ខវេ, មរណស្សតិ’’ន្តិ?
19. Ekaṃ samayaṃ bhagavā nātike 2 viharati giñjakāvasathe. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti . ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘maraṇassati, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā amatogadhā amatapariyosānā. Bhāvetha no tumhe, bhikkhave, maraṇassati’’nti?
ឯវំ វុត្តេ អញ្ញតរោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘អហំ ខោ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។ ‘‘យថា កថំ បន ត្វំ, ភិក្ខុ, ភាវេសិ មរណស្សតិ’’ន្តិ? ‘‘ឥធ មយ្ហំ, ភន្តេ , ឯវំ ហោតិ – ‘អហោ វតាហំ រត្តិន្ទិវំ ជីវេយ្យំ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ, ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’តិ។ ឯវំ ខោ អហំ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។
Evaṃ vutte aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante , evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ rattindivaṃ jīveyyaṃ, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.
អញ្ញតរោបិ ខោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘អហម្បិ ខោ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។ ‘‘យថា កថំ បន ត្វំ, ភិក្ខុ, ភាវេសិ មរណស្សតិ’’ន្តិ? ‘‘ឥធ មយ្ហំ, ភន្តេ, ឯវំ ហោតិ – ‘អហោ វតាហំ ទិវសំ ជីវេយ្យំ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ, ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’តិ។ ឯវំ ខោ អហំ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។
Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahampi kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante, evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ divasaṃ jīveyyaṃ, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.
អញ្ញតរោបិ ខោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘អហម្បិ ខោ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។ ‘‘យថា កថំ បន ត្វំ, ភិក្ខុ, ភាវេសិ មរណស្សតិ’’ន្តិ ? ‘‘ឥធ មយ្ហំ, ភន្តេ, ឯវំ ហោតិ – ‘អហោ វតាហំ តទន្តរំ ជីវេយ្យំ យទន្តរំ ឯកបិណ្ឌបាតំ ភុញ្ជាមិ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ, ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’តិ។ ឯវំ ខោ អហំ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។
Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahampi kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti ? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante, evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ ekapiṇḍapātaṃ bhuñjāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.
អញ្ញតរោបិ ខោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘អហម្បិ ខោ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។ ‘‘យថា កថំ បន ត្វំ, ភិក្ខុ, ភាវេសិ មរណស្សតិ’’ន្តិ? ‘‘ឥធ មយ្ហំ, ភន្តេ, ឯវំ ហោតិ – ‘អហោ វតាហំ តទន្តរំ ជីវេយ្យំ យទន្តរំ ចត្តារោ បញ្ច អាលោបេ សង្ខាទិត្វា 3 អជ្ឈោហរាមិ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ, ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’តិ។ ឯវំ ខោ អហំ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។
Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahampi kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante, evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ cattāro pañca ālope saṅkhāditvā 4 ajjhoharāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.
អញ្ញតរោបិ ខោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘អហម្បិ ខោ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។ ‘‘យថា កថំ បន ត្វំ, ភិក្ខុ, ភាវេសិ មរណស្សតិ’’ន្តិ? ‘‘ឥធ មយ្ហំ, ភន្តេ, ឯវំ ហោតិ – ‘អហោ វតាហំ តទន្តរំ ជីវេយ្យំ យទន្តរំ ឯកំ អាលោបំ សង្ខាទិត្វា 5 អជ្ឈោហរាមិ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ, ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’តិ។ ឯវំ ខោ អហំ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។
Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahampi kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante, evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ ekaṃ ālopaṃ saṅkhāditvā 6 ajjhoharāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.
អញ្ញតរោបិ ខោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘អហម្បិ ខោ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។ ‘‘យថា កថំ បន ត្វំ, ភិក្ខុ, ភាវេសិ មរណស្សតិ’’ន្តិ? ‘‘ឥធ មយ្ហំ, ភន្តេ , ឯវំ ហោតិ – ‘អហោ វតាហំ តទន្តរំ ជីវេយ្យំ យទន្តរំ អស្សសិត្វា វា បស្សសាមិ បស្សសិត្វា វា អស្សសាមិ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ, ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’តិ។ ឯវំ ខោ អហំ, ភន្តេ, ភាវេមិ មរណស្សតិ’’ន្តិ។
Aññataropi kho bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahampi kho, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, bhāvesi maraṇassati’’nti? ‘‘Idha mayhaṃ, bhante , evaṃ hoti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ assasitvā vā passasāmi passasitvā vā assasāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Evaṃ kho ahaṃ, bhante, bhāvemi maraṇassati’’nti.
ឯវំ វុត្តេ ភគវា តេ ភិក្ខូ ឯតទវោច – ‘‘យោ ចាយំ 7, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ឯវំ មរណស្សតិំ ភាវេតិ – ‘អហោ វតាហំ រត្តិន្ទិវំ ជីវេយ្យំ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ, ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’’’តិ។
Evaṃ vutte bhagavā te bhikkhū etadavoca – ‘‘yo cāyaṃ 8, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ rattindivaṃ jīveyyaṃ, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’’’ti.
‘‘យោ ចាយំ 9, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ឯវំ មរណស្សតិំ ភាវេតិ – ‘អហោ វតាហំ ទិវសំ ជីវេយ្យំ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ, ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’’’តិ។
‘‘Yo cāyaṃ 10, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ divasaṃ jīveyyaṃ, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’’’ti.
‘‘យោ ចាយំ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ឯវំ មរណស្សតិំ ភាវេតិ – ‘អហោ វតាហំ តទន្តរំ ជីវេយ្យំ យទន្តរំ ឯកបិណ្ឌបាតំ ភុញ្ជាមិ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ, ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’’’តិ។
‘‘Yo cāyaṃ, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ ekapiṇḍapātaṃ bhuñjāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’’’ti.
‘‘យោ ចាយំ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ឯវំ មរណស្សតិំ ភាវេតិ – ‘អហោ វតាហំ តទន្តរំ ជីវេយ្យំ យទន្តរំ ចត្តារោ បញ្ច អាលោបេ សង្ខាទិត្វា អជ្ឈោហរាមិ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ , ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’តិ។ ឥមេ វុច្ចន្តិ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខូ បមត្តា វិហរន្តិ ទន្ធំ មរណស្សតិំ ភាវេន្តិ អាសវានំ ខយាយ។
‘‘Yo cāyaṃ, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ cattāro pañca ālope saṅkhāditvā ajjhoharāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ , bahu vata me kataṃ assā’ti. Ime vuccanti, bhikkhave, bhikkhū pamattā viharanti dandhaṃ maraṇassatiṃ bhāventi āsavānaṃ khayāya.
‘‘យោ ច ខ្វាយំ 11, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ឯវំ មរណស្សតិំ ភាវេតិ – ‘អហោ វតាហំ តទន្តរំ ជីវេយ្យំ យទន្តរំ ឯកំ អាលោបំ សង្ខាទិត្វា អជ្ឈោហរាមិ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ, ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’’’តិ។
‘‘Yo ca khvāyaṃ 12, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ ekaṃ ālopaṃ saṅkhāditvā ajjhoharāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’’’ti.
‘‘យោ ចាយំ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ឯវំ មរណស្សតិំ ភាវេតិ – ‘អហោ វតាហំ តទន្តរំ ជីវេយ្យំ យទន្តរំ អស្សសិត្វា វា បស្សសាមិ បស្សសិត្វា វា អស្សសាមិ, ភគវតោ សាសនំ មនសិ ករេយ្យំ, ពហុ វត មេ កតំ អស្សា’តិ។ ឥមេ វុច្ចន្តិ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខូ អប្បមត្តា វិហរន្តិ តិក្ខំ មរណស្សតិំ ភាវេន្តិ អាសវានំ ខយាយ។
‘‘Yo cāyaṃ, bhikkhave, bhikkhu evaṃ maraṇassatiṃ bhāveti – ‘aho vatāhaṃ tadantaraṃ jīveyyaṃ yadantaraṃ assasitvā vā passasāmi passasitvā vā assasāmi, bhagavato sāsanaṃ manasi kareyyaṃ, bahu vata me kataṃ assā’ti. Ime vuccanti, bhikkhave, bhikkhū appamattā viharanti tikkhaṃ maraṇassatiṃ bhāventi āsavānaṃ khayāya.
‘‘តស្មាតិហ , ភិក្ខវេ, ឯវំ សិក្ខិតព្ពំ – ‘អប្បមត្តា វិហរិស្សាម, តិក្ខំ មរណស្សតិំ ភាវេស្សាម អាសវានំ ខយាយា’តិ។ ឯវញ្ហិ វោ, ភិក្ខវេ, សិក្ខិតព្ព’’ន្តិ។ នវមំ។
‘‘Tasmātiha , bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘appamattā viharissāma, tikkhaṃ maraṇassatiṃ bhāvessāma āsavānaṃ khayāyā’ti. Evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba’’nti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៩. បឋមមរណស្សតិសុត្តវណ្ណនា • 9. Paṭhamamaraṇassatisuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៩. បឋមមរណស្សតិសុត្តវណ្ណនា • 9. Paṭhamamaraṇassatisuttavaṇṇanā