| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
9. පඨමමරණස්‌සතිසුත්‌තවණ්‌ණනා
9. Paṭhamamaraṇassatisuttavaṇṇanā
19. නවමෙ එවංනාමකෙ ගාමෙති නාතිකානාමකං ගාමං නිස්‌සාය. ද්‌වින්‌නං චූළපිතිමහාපිතිපුත්‌තානං ද්‌වෙ ගාමා, තෙසු එකස්‌මිං ගාමෙ. ඤාතීනඤ්‌හි නිවාසට්‌ඨානභූතො ගාමො ඤාතිකො, ඤාතිකොයෙව නාතිකො ඤ-කාරස්‌ස න-කාරාදෙසො ‘‘අනිමිත්‌තා න නායරෙ’’තිආදීසු (විසුද්‌ධි. 1.174; සං. නි. අට්‌ඨ. 1.1.20; ජා. අට්‌ඨ. 2.2.34) විය. සො කිර ගාමො යෙසං තදා තෙසං පුබ්‌බපුරිසෙන අත්‌තනො ඤාතීනං සාධාරණභාවෙන නිවසිතො, තෙන ඤාතිකොති පඤ්‌ඤායිත්‌ථ. අථ පච්‌ඡා ද්‌වීහි දායාදෙහි ද්‌විධා විභජිත්‌වා පරිභුත්‌තො. ගිඤ්‌ජකා වුච්‌චති ඉට්‌ඨකා, ගිඤ්‌ජකාහියෙව කතො ආවසථොති ගිඤ්‌ජකාවසථො. සො හි ආවාසො යථා සුධාපරිකම්‌මෙන පයොජනං නත්‌ථි, එවං ඉට්‌ඨකාහි එව චිනිත්‌වා ඡාදෙත්‌වා කතො. තස්‌මිං කිර පදෙසෙ මත්‌තිකා සක්‌ඛරමරුම්‌පවාලුකාදීහි අසම්‌මිස්‌සා කථිනා සණ්‌හසුඛුමා, තාය කතානි කුලාලභාජනානිපි සිලාමයානි විය දළ්‌හානි. තස්‌මා තෙ උපාසකා තාය මත්‌තිකාය දීඝපුථූ ඉට්‌ඨකා කාරෙත්‌වා ඨපෙත්‌වා ඨපෙත්‌වා ද්‌වාරවාතපානකවාටතුලායො සබ්‌බං දබ්‌බසම්‌භාරෙන විනා තාහි ඉට්‌ඨකාහියෙව පාසාදං කාරෙසුං. තෙන වුත්‌තං ‘‘ඉට්‌ඨකාමයෙ පාසාදෙ’’ති.
19. Navame evaṃnāmake gāmeti nātikānāmakaṃ gāmaṃ nissāya. Dvinnaṃ cūḷapitimahāpitiputtānaṃ dve gāmā, tesu ekasmiṃ gāme. Ñātīnañhi nivāsaṭṭhānabhūto gāmo ñātiko, ñātikoyeva nātiko ña-kārassa na-kārādeso ‘‘animittā na nāyare’’tiādīsu (visuddhi. 1.174; saṃ. ni. aṭṭha. 1.1.20; jā. aṭṭha. 2.2.34) viya. So kira gāmo yesaṃ tadā tesaṃ pubbapurisena attano ñātīnaṃ sādhāraṇabhāvena nivasito, tena ñātikoti paññāyittha. Atha pacchā dvīhi dāyādehi dvidhā vibhajitvā paribhutto. Giñjakā vuccati iṭṭhakā, giñjakāhiyeva kato āvasathoti giñjakāvasatho. So hi āvāso yathā sudhāparikammena payojanaṃ natthi, evaṃ iṭṭhakāhi eva cinitvā chādetvā kato. Tasmiṃ kira padese mattikā sakkharamarumpavālukādīhi asammissā kathinā saṇhasukhumā, tāya katāni kulālabhājanānipi silāmayāni viya daḷhāni. Tasmā te upāsakā tāya mattikāya dīghaputhū iṭṭhakā kāretvā ṭhapetvā ṭhapetvā dvāravātapānakavāṭatulāyo sabbaṃ dabbasambhārena vinā tāhi iṭṭhakāhiyeva pāsādaṃ kāresuṃ. Tena vuttaṃ ‘‘iṭṭhakāmaye pāsāde’’ti.
රත්‌තින්‌දිවන්‌ති එකරත්‌තිදිවං. භගවතො සාසනන්‌ති අරියමග්‌ගප්‌පටිවෙධාවහං සත්‌ථු ඔවාදං. බහු වත මෙ කතං අස්‌සාති බහු වත මයා අත්‌තහිතං පබ්‌බජිතකිච්‌චං කතං භවෙය්‍ය.
Rattindivanti ekarattidivaṃ. Bhagavato sāsananti ariyamaggappaṭivedhāvahaṃ satthu ovādaṃ. Bahu vata me kataṃ assāti bahu vata mayā attahitaṃ pabbajitakiccaṃ kataṃ bhaveyya.
තදන්‌තරන්‌ති තත්‌තකං වෙලං. එකපිණ්‌ඩපාතන්‌ති එකං දිවසං යාපනප්‌පහොනකං පිණ්‌ඩපාතං. යාව අන්‌තො පවිට්‌ඨවාතො බහි නික්‌ඛමති, බහි නික්‌ඛන්‌තවාතො වා අන්‌තො පවිසතීති එකස්‌සෙව පවෙසනික්‌ඛමො විය වුත්‌තං, තං නාසිකාවාතභාවසාමඤ්‌ඤෙනාති දට්‌ඨබ්‌බං.
Tadantaranti tattakaṃ velaṃ. Ekapiṇḍapātanti ekaṃ divasaṃ yāpanappahonakaṃ piṇḍapātaṃ. Yāva anto paviṭṭhavāto bahi nikkhamati, bahi nikkhantavātovā anto pavisatīti ekasseva pavesanikkhamo viya vuttaṃ, taṃ nāsikāvātabhāvasāmaññenāti daṭṭhabbaṃ.
පඨමමරණස්‌සතිසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Paṭhamamaraṇassatisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 9. පඨමමරණස්‌සතිසුත්‌තං • 9. Paṭhamamaraṇassatisuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 9. පඨමමරණස්‌සතිසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Paṭhamamaraṇassatisuttavaṇṇanā
