| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๗. มิคชาลวโคฺค
7. Migajālavaggo
๑. ปฐมมิคชาลสุตฺตํ
1. Paṭhamamigajālasuttaṃ
๖๓. สาวตฺถินิทานํ ฯ อถ โข อายสฺมา มิคชาโล เยน ภควา…เป.… เอกมนฺตํ นิสิโนฺน โข อายสฺมา มิคชาโล ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘‘เอกวิหารี, เอกวิหารี’ติ, ภเนฺต, วุจฺจติฯ กิตฺตาวตา นุ โข, ภเนฺต, เอกวิหารี โหติ, กิตฺตาวตา จ ปน สทุติยวิหารี โหตี’’ติ?
63. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho āyasmā migajālo yena bhagavā…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā migajālo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘‘ekavihārī, ekavihārī’ti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, ekavihārī hoti, kittāvatā ca pana sadutiyavihārī hotī’’ti?
‘‘สนฺติ โข, มิคชาล, จกฺขุวิเญฺญยฺยา รูปา อิฎฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียาฯ ตเญฺจ ภิกฺขุ อภินนฺทติ อภิวทติ อโชฺฌสาย ติฎฺฐติฯ ตสฺส ตํ อภินนฺทโต อภิวทโต อโชฺฌสาย ติฎฺฐโต อุปฺปชฺชติ นนฺที 1ฯ นนฺทิยา สติ สาราโค โหติ; สาราเค สติ สํโยโค โหติฯ นนฺทิสํโยชนสํยุโตฺต โข, มิคชาล, ภิกฺขุ สทุติยวิหารีติ วุจฺจติฯ สนฺติ…เป.… สนฺติ โข, มิคชาล, ชิวฺหาวิเญฺญยฺยา รสา อิฎฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียาฯ ตเญฺจ ภิกฺขุ อภินนฺทติ อภิวทติ อโชฺฌสาย ติฎฺฐติฯ ตสฺส ตํ อภินนฺทโต อภิวทโต อโชฺฌสาย ติฎฺฐโต อุปฺปชฺชติ นนฺทีฯ นนฺทิยา สติ สาราโค โหติ; สาราเค สติ สํโยโค โหติฯ นนฺทิสํโยชนสํยุโตฺต โข, มิคชาล, ภิกฺขุ สทุติยวิหารีติ วุจฺจติฯ เอวํวิหารี จ, มิคชาล, ภิกฺขุ กิญฺจาปิ อรญฺญวนปตฺถานิ ปนฺตานิ เสนาสนานิ ปฎิเสวติ อปฺปสทฺทานิ อปฺปนิโคฺฆสานิ วิชนวาตานิ มนุสฺสราหเสฺสยฺยกานิ 2 ปฎิสลฺลานสารุปฺปานิ; อถ โข สทุติยวิหารีติ วุจฺจติฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ตณฺหา หิสฺส ทุติยา, สาสฺส อปฺปหีนาฯ ตสฺมา สทุติยวิหารี’’ติ วุจฺจติฯ
‘‘Santi kho, migajāla, cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati. Tassa taṃ abhinandato abhivadato ajjhosāya tiṭṭhato uppajjati nandī 3. Nandiyā sati sārāgo hoti; sārāge sati saṃyogo hoti. Nandisaṃyojanasaṃyutto kho, migajāla, bhikkhu sadutiyavihārīti vuccati. Santi…pe… santi kho, migajāla, jivhāviññeyyā rasā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati. Tassa taṃ abhinandato abhivadato ajjhosāya tiṭṭhato uppajjati nandī. Nandiyā sati sārāgo hoti; sārāge sati saṃyogo hoti. Nandisaṃyojanasaṃyutto kho, migajāla, bhikkhu sadutiyavihārīti vuccati. Evaṃvihārī ca, migajāla, bhikkhu kiñcāpi araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevati appasaddāni appanigghosāni vijanavātāni manussarāhasseyyakāni 4 paṭisallānasāruppāni; atha kho sadutiyavihārīti vuccati. Taṃ kissa hetu? Taṇhā hissa dutiyā, sāssa appahīnā. Tasmā sadutiyavihārī’’ti vuccati.
‘‘สนฺติ จ โข, มิคชาล, จกฺขุวิเญฺญยฺยา รูปา อิฎฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียาฯ ตเญฺจ ภิกฺขุ นาภินนฺทติ นาภิวทติ นาโชฺฌสาย ติฎฺฐติฯ ตสฺส ตํ อนภินนฺทโต อนภิวทโต อนโชฺฌสาย ติฎฺฐโต นนฺที นิรุชฺฌติฯ นนฺทิยา อสติ สาราโค น โหติ; สาราเค อสติ สํโยโค น โหติฯ นนฺทิสํโยชนวิสํยุโตฺต โข, มิคชาล, ภิกฺขุ เอกวิหารีติ วุจฺจติ…เป.… สนฺติ จ โข, มิคชาล, ชิวฺหาวิเญฺญยฺยา รสา…เป.… สนฺติ จ โข, มิคชาล, มโนวิเญฺญยฺยา ธมฺมา อิฎฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียาฯ ตเญฺจ ภิกฺขุ นาภินนฺทติ นาภิวทติ นาโชฺฌสาย ติฎฺฐติฯ ตสฺส ตํ อนภินนฺทโต อนภิวทโต อนโชฺฌสาย ติฎฺฐโต นนฺที นิรุชฺฌติฯ นนฺทิยา อสติ สาราโค น โหติ; สาราเค อสติ สํโยโค น โหติฯ นนฺทิสํโยชนวิปฺปยุโตฺต โข, มิคชาล, ภิกฺขุ เอกวิหารีติ วุจฺจติฯ เอวํวิหารี จ, มิคชาล, ภิกฺขุ กิญฺจาปิ คามเนฺต วิหรติ อากิโณฺณ ภิกฺขูหิ ภิกฺขุนีหิ อุปาสเกหิ อุปาสิกาหิ ราชูหิ ราชมหามเตฺตหิ ติตฺถิเยหิ ติตฺถิยสาวเกหิ ฯ อถ โข เอกวิหารีติ วุจฺจติฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ตณฺหา หิสฺส ทุติยา, สาสฺส ปหีนาฯ ตสฺมา เอกวิหารีติ วุจฺจตี’’ติฯ ปฐมํฯ
‘‘Santi ca kho, migajāla, cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati. Tassa taṃ anabhinandato anabhivadato anajjhosāya tiṭṭhato nandī nirujjhati. Nandiyā asati sārāgo na hoti; sārāge asati saṃyogo na hoti. Nandisaṃyojanavisaṃyutto kho, migajāla, bhikkhu ekavihārīti vuccati…pe… santi ca kho, migajāla, jivhāviññeyyā rasā…pe… santi ca kho, migajāla, manoviññeyyā dhammā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati. Tassa taṃ anabhinandato anabhivadato anajjhosāya tiṭṭhato nandī nirujjhati. Nandiyā asati sārāgo na hoti; sārāge asati saṃyogo na hoti. Nandisaṃyojanavippayutto kho, migajāla, bhikkhu ekavihārīti vuccati. Evaṃvihārī ca, migajāla, bhikkhu kiñcāpi gāmante viharati ākiṇṇo bhikkhūhi bhikkhunīhi upāsakehi upāsikāhi rājūhi rājamahāmattehi titthiyehi titthiyasāvakehi . Atha kho ekavihārīti vuccati. Taṃ kissa hetu? Taṇhā hissa dutiyā, sāssa pahīnā. Tasmā ekavihārīti vuccatī’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑. ปฐมมิคชาลสุตฺตวณฺณนา • 1. Paṭhamamigajālasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑. ปฐมมิคชาลสุตฺตวณฺณนา • 1. Paṭhamamigajālasuttavaṇṇanā
