Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
7. මිගජාලවග්ගො
7. Migajālavaggo
1. පඨමමිගජාලසුත්තවණ්ණනා
1. Paṭhamamigajālasuttavaṇṇanā
63. මිගජාලවග්ගස්ස පඨමෙ චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්යාති චක්ඛුවිඤ්ඤාණෙන පස්සිතබ්බා. සොතවිඤ්ඤෙය්යාදීසුපි එසෙව නයො. ඉට්ඨාති පරියිට්ඨා වා හොන්තු මා වා, ඉට්ඨාරම්මණභූතාති අත්ථො. කන්තාති කමනීයා. මනාපාති මනවඩ්ඪනකා. පියරූපාති පියජාතිකා. කාමූපසංහිතාති ආරම්මණං කත්වා උප්පජ්ජමානෙන කාමෙන උපසංහිතා රජනීයාති රඤ්ජනීයා, රාගුප්පත්තිකාරණභූතාති අත්ථො. නන්දීති තණ්හානන්දී. සංයොගොති සංයොජනං. නන්දිසංයොජනසංයුත්තොති නන්දීබන්ධනෙන බද්ධො. අරඤ්ඤවනපත්ථානීති අරඤ්ඤානි ච වනපත්ථානි ච. තත්ථ කිඤ්චාපි අභිධම්මෙ නිප්පරියායෙන ‘‘නික්ඛමිත්වා බහි ඉන්දඛීලා සබ්බමෙතං අරඤ්ඤ’’න්ති (විභ. 529) වුත්තං, තථාපි යං තං ‘‘පඤ්චධනුසතිකං පච්ඡිම’’න්ති (පාරා. 654) අරඤ්ඤකඞ්ගනිප්ඵාදකං සෙනාසනං වුත්තං, තදෙව අධිප්පෙතන්ති වෙදිතබ්බං. වනපත්ථන්ති ගාමන්තං අතික්කමිත්වා මනුස්සානං අනුපචාරට්ඨානං, යත්ථ න කසීයති න වපීයති. වුත්තම්පි චෙතං –
63. Migajālavaggassa paṭhame cakkhuviññeyyāti cakkhuviññāṇena passitabbā. Sotaviññeyyādīsupi eseva nayo. Iṭṭhāti pariyiṭṭhā vā hontu mā vā, iṭṭhārammaṇabhūtāti attho. Kantāti kamanīyā. Manāpāti manavaḍḍhanakā. Piyarūpāti piyajātikā. Kāmūpasaṃhitāti ārammaṇaṃ katvā uppajjamānena kāmena upasaṃhitā rajanīyāti rañjanīyā, rāguppattikāraṇabhūtāti attho. Nandīti taṇhānandī. Saṃyogoti saṃyojanaṃ. Nandisaṃyojanasaṃyuttoti nandībandhanena baddho. Araññavanapatthānīti araññāni ca vanapatthāni ca. Tattha kiñcāpi abhidhamme nippariyāyena ‘‘nikkhamitvā bahi indakhīlā sabbametaṃ arañña’’nti (vibha. 529) vuttaṃ, tathāpi yaṃ taṃ ‘‘pañcadhanusatikaṃ pacchima’’nti (pārā. 654) araññakaṅganipphādakaṃ senāsanaṃ vuttaṃ, tadeva adhippetanti veditabbaṃ. Vanapatthanti gāmantaṃ atikkamitvā manussānaṃ anupacāraṭṭhānaṃ, yattha na kasīyati na vapīyati. Vuttampi cetaṃ –
‘‘වනපත්ථන්ති දූරානමෙතං සෙනාසනානං අධිවචනං. වනපත්ථන්ති වනසණ්ඩානමෙතං, වනපත්ථන්ති භිංසනකානමෙතං, වනපත්ථන්ති සලොමහංසානමෙතං, වනපත්ථන්ති පරියන්තානමෙතං, වනපත්ථන්ති අමනුස්සූපචාරානං සෙනාසනානමෙතං අධිවචන’’න්ති (විභ. 531).
‘‘Vanapatthanti dūrānametaṃ senāsanānaṃ adhivacanaṃ. Vanapatthanti vanasaṇḍānametaṃ, vanapatthanti bhiṃsanakānametaṃ, vanapatthanti salomahaṃsānametaṃ, vanapatthanti pariyantānametaṃ, vanapatthanti amanussūpacārānaṃ senāsanānametaṃ adhivacana’’nti (vibha. 531).
එත්ථ ච පරියන්තානන්ති ඉමං එකං පරියායං ඨපෙත්වා සෙසපරියායෙහි වනපත්ථානි වෙදිතබ්බානි. පන්තානීති පරියන්තානි අතිදූරානි. අප්පසද්දානීති උදුක්ඛලමුසලදාරකසද්දාදීනං අභාවෙන අප්පසද්දානි. අප්පනිග්ඝොසානීති තෙසං තෙසං නින්නාදමහානිග්ඝොසස්ස අභාවෙන අප්පනිග්ඝොසානි. විජනවාතානීති සඤ්චරණජනස්ස සරීරවාතවිරහිතානි. මනුස්සරාහස්සෙය්යකානීති මනුස්සානං රහොකම්මස්ස අනුච්ඡවිකානි. පටිසල්ලානසාරුප්පානීති නිලීයනසාරුප්පානි.
Ettha ca pariyantānanti imaṃ ekaṃ pariyāyaṃ ṭhapetvā sesapariyāyehi vanapatthāni veditabbāni. Pantānīti pariyantāni atidūrāni. Appasaddānīti udukkhalamusaladārakasaddādīnaṃ abhāvena appasaddāni. Appanigghosānīti tesaṃ tesaṃ ninnādamahānigghosassa abhāvena appanigghosāni. Vijanavātānīti sañcaraṇajanassa sarīravātavirahitāni. Manussarāhasseyyakānīti manussānaṃ rahokammassa anucchavikāni. Paṭisallānasāruppānīti nilīyanasāruppāni.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 1. පඨමමිගජාලසුත්තං • 1. Paṭhamamigajālasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 1. පඨමමිගජාලසුත්තවණ්ණනා • 1. Paṭhamamigajālasuttavaṇṇanā