Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೩. ಪಠಮನಾನಾಕರಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
3. Paṭhamanānākaraṇasuttavaṇṇanā
೧೨೩. ತತಿಯೇ ತದಸ್ಸಾದೇತೀತಿ ತಂ ಝಾನಂ ಸುಖಸ್ಸಾದೇನ ಅಸ್ಸಾದೇತಿ। ನಿಕಾಮೇತೀತಿ ಪತ್ಥೇತಿ। ವಿತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ತುಟ್ಠಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ। ತದಧಿಮುತ್ತೋತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಅಧಿಮುತ್ತೋ, ತಂ ವಾ ಅಧಿಮುತ್ತೋ। ತಬ್ಬಹುಲವಿಹಾರೀತಿ ತೇನ ಝಾನೇನ ಬಹುಲಂ ವಿಹರನ್ತೋ। ಸಹಬ್ಯತಂ ಉಪಪಜ್ಜತೀತಿ ಸಹಭಾವಂ ಗಚ್ಛತಿ, ತತ್ಥ ನಿಬ್ಬತ್ತತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಪ್ಪೋ ಆಯುಪ್ಪಮಾಣನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಪಠಮಜ್ಝಾನಂ ಅತ್ಥಿ ಹೀನಂ, ಅತ್ಥಿ ಮಜ್ಝಿಮಂ, ಅತ್ಥಿ ಪಣೀತಂ। ತತ್ಥ ಹೀನೇನ ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕಪ್ಪಸ್ಸ ತತಿಯೋ ಕೋಟ್ಠಾಸೋ ಆಯುಪ್ಪಮಾಣಂ, ಮಜ್ಝಿಮೇನ ಉಪಡ್ಢಕಪ್ಪೋ, ಪಣೀತೇನ ಕಪ್ಪೋ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ। ನಿರಯಮ್ಪಿ ಗಚ್ಛತೀತಿ ನಿರಯಗಮನೀಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಅಪ್ಪಹೀನತ್ತಾ ಅಪರಾಪರಂ ಗಚ್ಛತಿ, ನ ಅನನ್ತರಮೇವ। ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಭವೇ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯತೀತಿ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ರೂಪಭವೇ ಠತ್ವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯತಿ, ನ ಹೇಟ್ಠಾ ಓತರತಿ। ಯದಿದಂ ಗತಿಯಾ ಉಪಪತ್ತಿಯಾ ಸತೀತಿ ಯಂ ಇದಂ ಗತಿಯಾ ಚ ಉಪಪತ್ತಿಯಾ ಚ ಸತಿ ಸೇಖಸ್ಸ ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಪಟಿಸನ್ಧಿವಸೇನ ಹೇಟ್ಠಾ ಅನೋತರಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ರೂಪಭವೇ ಉಪರಿ ದುತಿಯತತಿಯಾದೀಸು ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಪರಿನಿಬ್ಬಾನಂ, ಪುಥುಜ್ಜನಸ್ಸ ಪನ ನಿರಯಾದಿಗಮನಂ, ಇದಂ ನಾನಾಕರಣನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
123. Tatiye tadassādetīti taṃ jhānaṃ sukhassādena assādeti. Nikāmetīti pattheti. Vittiṃāpajjatīti tuṭṭhiṃ āpajjati. Tadadhimuttoti tasmiṃ adhimutto, taṃ vā adhimutto. Tabbahulavihārīti tena jhānena bahulaṃ viharanto. Sahabyataṃ upapajjatīti sahabhāvaṃ gacchati, tattha nibbattatīti attho. Kappo āyuppamāṇanti ettha paṭhamajjhānaṃ atthi hīnaṃ, atthi majjhimaṃ, atthi paṇītaṃ. Tattha hīnena uppannānaṃ kappassa tatiyo koṭṭhāso āyuppamāṇaṃ, majjhimena upaḍḍhakappo, paṇītena kappo. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Nirayampi gacchatīti nirayagamanīyassa kammassa appahīnattā aparāparaṃ gacchati, na anantarameva. Tasmiṃyeva bhave parinibbāyatīti tasmiṃyeva rūpabhave ṭhatvā parinibbāyati, na heṭṭhā otarati. Yadidaṃ gatiyā upapattiyā satīti yaṃ idaṃ gatiyā ca upapattiyā ca sati sekhassa ariyasāvakassa paṭisandhivasena heṭṭhā anotaritvā tasmiṃyeva rūpabhave upari dutiyatatiyādīsu aññatarasmiṃ brahmaloke parinibbānaṃ, puthujjanassa pana nirayādigamanaṃ, idaṃ nānākaraṇanti attho.
ದ್ವೇ ಕಪ್ಪಾತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ದುತಿಯಜ್ಝಾನಂ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ತಿವಿಧಂ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಪಣೀತಭಾವನೇನ ನಿಬ್ಬತ್ತಾನಂ ಅಟ್ಠಕಪ್ಪಾ ಆಯುಪ್ಪಮಾಣಂ, ಮಜ್ಝಿಮೇನ ಚತ್ತಾರೋ, ಹೀನೇನ ದ್ವೇ। ತಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಚತ್ತಾರೋ ಕಪ್ಪಾತಿ ಏತ್ಥ ಯಂ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ಕಪ್ಪೋ, ದ್ವೇ ಕಪ್ಪಾ’’ತಿ, ತಮ್ಪಿ ಆಹರಿತ್ವಾ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಕಪ್ಪೋತಿ ಚ ಗುಣಸ್ಸಪಿ ನಾಮಂ, ತಸ್ಮಾ ಕಪ್ಪೋ ದ್ವೇ ಕಪ್ಪಾ ಚತ್ತಾರೋ ಕಪ್ಪಾತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಯೋ ಪಠಮಂ ವುತ್ತೋ ಕಪ್ಪೋ, ಸೋ ದ್ವೇ ವಾರೇ ಗಣೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಗುಣೇನ ದ್ವೇ ಕಪ್ಪಾ ಹೋನ್ತಿ, ದುತಿಯೇನ ಚತ್ತಾರೋ, ಪುನ ತೇ ಚತ್ತಾರೋ ಕಪ್ಪಾತಿ ಇಮೇಹಿ ಚತೂಹಿ ಗುಣೇಹಿ ಗುಣಿತಾ ಏಕೇನ ಗುಣೇನ ಅಟ್ಠ ಹೋನ್ತಿ, ದುತಿಯೇನ ಸೋಳಸ, ತತಿಯೇನ ದ್ವತ್ತಿಂಸ, ಚತುತ್ಥೇನ ಚತುಸಟ್ಠೀತಿ। ಏವಮಿಧ ಪಣೀತಜ್ಝಾನವಸೇನ ಚತುಸಟ್ಠಿ ಕಪ್ಪಾ ಗಹಿತಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಪಞ್ಚ ಕಪ್ಪಸತಾನೀತಿ ಇದಂ ಪಣೀತಸ್ಸೇವ ಉಪಪತ್ತಿಜ್ಝಾನಸ್ಸ ವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ವೇಹಪ್ಫಲೇಸು ವಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನಭೂಮಿಆದೀಸು ವಿಯ ತಿಣ್ಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾನಂ ಅಭಾವತೋ ಏತ್ತಕಮೇವ ಆಯುಪ್ಪಮಾಣಂ। ತಸ್ಮಾ ಏವಂ ವುತ್ತಂ।
Dve kappāti etthāpi dutiyajjhānaṃ vuttanayeneva tividhaṃ hoti. Tattha paṇītabhāvanena nibbattānaṃ aṭṭhakappā āyuppamāṇaṃ, majjhimena cattāro, hīnena dve. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Cattārokappāti ettha yaṃ heṭṭhā vuttaṃ ‘‘kappo, dve kappā’’ti, tampi āharitvā attho veditabbo. Kappoti ca guṇassapi nāmaṃ, tasmā kappo dve kappā cattāro kappāti ayamettha attho daṭṭhabbo. Idaṃ vuttaṃ hoti – yo paṭhamaṃ vutto kappo, so dve vāre gaṇetvā ekena guṇena dve kappā honti, dutiyena cattāro, puna te cattāro kappāti imehi catūhi guṇehi guṇitā ekena guṇena aṭṭha honti, dutiyena soḷasa, tatiyena dvattiṃsa, catutthena catusaṭṭhīti. Evamidha paṇītajjhānavasena catusaṭṭhi kappā gahitāti veditabbā. Pañca kappasatānīti idaṃ paṇītasseva upapattijjhānassa vasena vuttaṃ. Vehapphalesu vā paṭhamajjhānabhūmiādīsu viya tiṇṇaṃ brahmalokānaṃ abhāvato ettakameva āyuppamāṇaṃ. Tasmā evaṃ vuttaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೩. ಪಠಮನಾನಾಕರಣಸುತ್ತಂ • 3. Paṭhamanānākaraṇasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೩. ಪಠಮನಾನಾಕರಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Paṭhamanānākaraṇasuttavaṇṇanā