Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ൭-൮. പഠമനാഥസുത്താദിവണ്ണനാ

    7-8. Paṭhamanāthasuttādivaṇṇanā

    ൧൭-൧൮. സത്തമേ യേഹി സീലാദീഹി സമന്നാഗതോ ഭിക്ഖു ധമ്മസരണതായ ധമ്മേനേവ നാഥതി ആസീസതി അഭിഭവതീതി നാഥോ വുച്ചതി, തേ തസ്സ നാഥഭാവകരാ ധമ്മാ നാഥകരണാതി വുത്താതി ആഹ ‘‘അത്തനോ സനാഥഭാവകരാ പതിട്ഠകരാതി അത്ഥോ’’തി. തത്ഥ അത്തനോ പതിട്ഠകരാതി യസ്സ നാഥഭാവകരാ, തസ്സ അത്തനോ പതിട്ഠാവിധായിനോ. അപ്പതിട്ഠോ അനാഥോ, സപ്പതിട്ഠോ സനാഥോതി പതിട്ഠത്ഥോ നാഥ-സദ്ദോ. കല്യാണഗുണയോഗതോ കല്യാണാതി ദസ്സേന്തോ ‘‘സീലാദിഗുണസമ്പന്നാ’’തി ആഹ. മിജ്ജനലക്ഖണാ മേത്താ ഏതസ്സ അത്ഥീതി മിത്തോ. സോ വുത്തനയേന കല്യാണോ അസ്സ അത്ഥീതി തസ്സ അത്ഥിതാമത്തം കല്യാണമിത്തപദേന വുത്തം. അസ്സ തേന സബ്ബകാലം അവിജഹിതവാസോതി തം ദസ്സേതും ‘‘കല്യാണസഹായോ’’തി വുത്തന്തി ആഹ ‘‘തേവസ്സാ’’തി. തേ ഏവ കല്യാണമിത്താ അസ്സ ഭിക്ഖുനോ. സഹ അയനതോതി സഹ പവത്തനതോ. അസമോധാനേ ചിത്തേന, സമോധാനേ പന ചിത്തേന ചേവ കായേന ച സമ്പവങ്കോ. സുഖം വചോ ഏതസ്മിം അനുകൂലഗാഹിമ്ഹി ആദരഗാരവവതി പുഗ്ഗലേതി സുവചോ. തേനാഹ ‘‘സുഖേന വത്തബ്ബോ’’തിആദി. ഖമോതി ഖന്തോ. തമേവസ്സ ഖമഭാവം ദസ്സേതും ‘‘ഗാള്ഹേനാ’’തിആദി വുത്തം. വാമതോതി മിച്ഛാ, അയോനിസോ വാ ഗണ്ഹാതി. പടിപ്ഫരതീതി പടാണികഭാവേന തിട്ഠതി. പദക്ഖിണം ഗണ്ഹാതീതി സമ്മാ, യോനിസോ വാ ഗണ്ഹാതി.

    17-18. Sattame yehi sīlādīhi samannāgato bhikkhu dhammasaraṇatāya dhammeneva nāthati āsīsati abhibhavatīti nātho vuccati, te tassa nāthabhāvakarā dhammā nāthakaraṇāti vuttāti āha ‘‘attano sanāthabhāvakarā patiṭṭhakarāti attho’’ti. Tattha attano patiṭṭhakarāti yassa nāthabhāvakarā, tassa attano patiṭṭhāvidhāyino. Appatiṭṭho anātho, sappatiṭṭho sanāthoti patiṭṭhattho nātha-saddo. Kalyāṇaguṇayogato kalyāṇāti dassento ‘‘sīlādiguṇasampannā’’ti āha. Mijjanalakkhaṇā mettā etassa atthīti mitto. So vuttanayena kalyāṇo assa atthīti tassa atthitāmattaṃ kalyāṇamittapadena vuttaṃ. Assa tena sabbakālaṃ avijahitavāsoti taṃ dassetuṃ ‘‘kalyāṇasahāyo’’ti vuttanti āha ‘‘tevassā’’ti. Te eva kalyāṇamittā assa bhikkhuno. Saha ayanatoti saha pavattanato. Asamodhāne cittena, samodhāne pana cittena ceva kāyena ca sampavaṅko. Sukhaṃ vaco etasmiṃ anukūlagāhimhi ādaragāravavati puggaleti suvaco. Tenāha ‘‘sukhena vattabbo’’tiādi. Khamoti khanto. Tamevassa khamabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘gāḷhenā’’tiādi vuttaṃ. Vāmatoti micchā, ayoniso vā gaṇhāti. Paṭippharatīti paṭāṇikabhāvena tiṭṭhati. Padakkhiṇaṃ gaṇhātīti sammā, yoniso vā gaṇhāti.

    ഉച്ചാവചാനീതി വിപുലഖുദ്ദകാനി. തത്രുപഗമനിയായാതി തത്ര തത്ര മഹന്തേ ഖുദ്ദകേ ച കമ്മേ സാധനവസേന ഉപായേന ഉപഗച്ഛന്തിയാ, തസ്സ തസ്സ കമ്മസ്സ നിപ്ഫാദനേ സമത്ഥായാതി അത്ഥോ. തത്രുപായായാതി വാ തത്ര തത്ര കമ്മേ സാധേതബ്ബേ ഉപായഭൂതായ.

    Uccāvacānīti vipulakhuddakāni. Tatrupagamaniyāyāti tatra tatra mahante khuddake ca kamme sādhanavasena upāyena upagacchantiyā, tassa tassa kammassa nipphādane samatthāyāti attho. Tatrupāyāyāti vā tatra tatra kamme sādhetabbe upāyabhūtāya.

    ധമ്മേ അസ്സ കാമോതി ധമ്മകാമോതി ബ്യധികരണാനമ്പി ബാഹിരത്ഥോ സമാസോ ഹോതീതി കത്വാ വുത്തം. കാമേതബ്ബതോ വാ പിയായിതബ്ബതോ കാമോ, ധമ്മോ. ധമ്മോ കാമോ അസ്സാതി ധമ്മകാമോ. ധമ്മോതി പരിയത്തിധമ്മോ അധിപ്പേതോതി ആഹ ‘‘തേപിടകം ബുദ്ധവചനം പിയായതീതി അത്ഥോ’’തി. സമുദാഹരണം കഥനം സമുദാഹാരോ, പിയോ സമുദാഹാരോ ഏതസ്സാതി പിയസമുദാഹാരോ. സയഞ്ചാതി ഏത്ഥ -സദ്ദേന ‘‘സക്കച്ച’’ന്തി പദം അനുകഡ്ഢതി. തേന സയഞ്ച സക്കച്ചം ദേസേതുകാമോ ഹോതീതി യോജനാ. അഭിധമ്മോ സത്ത പകരണാനി ‘‘അധികോ അഭിവിസിട്ഠോ ച പരിയത്തിധമ്മോ’’തി കത്വാ. വിനയോ ഉഭതോവിഭങ്ഗാ വിനയനതോ കായവാചാനം. അഭിവിനയോ ഖന്ധകപരിവാരാ വിസേസതോ ആഭിസമാചാരികധമ്മകിത്തനതോ. ആഭിസമാചാരികധമ്മപാരിപൂരിവസേനേവ ഹി ആദിബ്രഹ്മചരിയകധമ്മപാരിപൂരീ. ധമ്മോ ഏവ പിടകദ്വയസ്സപി പരിയത്തിധമ്മഭാവതോ. മഗ്ഗഫലാനി അഭിധമ്മോ ‘‘നിബ്ബാനധമ്മസ്സ അഭിമുഖോ’’തി കത്വാ. കിലേസവൂപസമകരണം പുബ്ബഭാഗിയാ തിസ്സോ സിക്ഖാ സങ്ഖേപതോ വിവട്ടനിസ്സിതോ സമഥോ വിപസ്സനാ ച. ഉളാരപാമോജ്ജോതി ബലവപാമോജ്ജോ. കാരണത്ഥേതി നിമിത്തത്ഥേ. കുസലധമ്മനിമിത്തം ഹിസ്സ വീരിയാരമ്ഭോ. തേനാഹ ‘‘തേസം അധിഗമത്ഥായാ’’തി. കുസലേസു ധമ്മേസൂതി വാ നിപ്ഫാദേതബ്ബേ ഭുമ്മം യഥാ ‘‘ചേതസോ അവൂപസമേ അയോനിസോമനസികാരപദട്ഠാന’’ന്തി. അട്ഠമേ നത്ഥി വത്തബ്ബം.

    Dhamme assa kāmoti dhammakāmoti byadhikaraṇānampi bāhirattho samāso hotīti katvā vuttaṃ. Kāmetabbato vā piyāyitabbato kāmo, dhammo. Dhammo kāmo assāti dhammakāmo. Dhammoti pariyattidhammo adhippetoti āha ‘‘tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ piyāyatīti attho’’ti. Samudāharaṇaṃ kathanaṃ samudāhāro, piyo samudāhāro etassāti piyasamudāhāro. Sayañcāti ettha ca-saddena ‘‘sakkacca’’nti padaṃ anukaḍḍhati. Tena sayañca sakkaccaṃ desetukāmo hotīti yojanā. Abhidhammo satta pakaraṇāni ‘‘adhiko abhivisiṭṭho ca pariyattidhammo’’ti katvā. Vinayo ubhatovibhaṅgā vinayanato kāyavācānaṃ. Abhivinayo khandhakaparivārā visesato ābhisamācārikadhammakittanato. Ābhisamācārikadhammapāripūrivaseneva hi ādibrahmacariyakadhammapāripūrī. Dhammo eva piṭakadvayassapi pariyattidhammabhāvato. Maggaphalāni abhidhammo ‘‘nibbānadhammassa abhimukho’’ti katvā. Kilesavūpasamakaraṇaṃ pubbabhāgiyā tisso sikkhā saṅkhepato vivaṭṭanissito samatho vipassanā ca. Uḷārapāmojjoti balavapāmojjo. Kāraṇattheti nimittatthe. Kusaladhammanimittaṃ hissa vīriyārambho. Tenāha ‘‘tesaṃ adhigamatthāyā’’ti. Kusalesu dhammesūti vā nipphādetabbe bhummaṃ yathā ‘‘cetaso avūpasame ayonisomanasikārapadaṭṭhāna’’nti. Aṭṭhame natthi vattabbaṃ.

    പഠമനാഥസുത്താദിവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Paṭhamanāthasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya
    ൭. പഠമനാഥസുത്തം • 7. Paṭhamanāthasuttaṃ
    ൮. ദുതിയനാഥസുത്തം • 8. Dutiyanāthasuttaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
    ൭. പഠമനാഥസുത്തവണ്ണനാ • 7. Paṭhamanāthasuttavaṇṇanā
    ൮. ദുതിയനാഥസുത്തവണ്ണനാ • 8. Dutiyanāthasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact