Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៧. បឋមនាថសុត្តវណ្ណនា
7. Paṭhamanāthasuttavaṇṇanā
១៧. សត្តមេ សនាថាតិ សញាតកា ពហុញាតិវគ្គា ហុត្វា វិហរថ។ នាថំ ករោន្តីតិ នាថករណា, អត្តនោ សនាថភាវករា បតិដ្ឋាករាតិ អត្ថោ។ កល្យាណមិត្តោតិអាទីសុ សីលាទិគុណសម្បន្នា កល្យាណា មិត្តា អស្សាតិ កល្យាណមិត្តោ។ តេវស្ស ឋាននិសជ្ជាទីសុ សហ អយនតោ សហាយាតិ កល្យាណសហាយោ។ ចិត្តេន ចេវ កាយេន ច កល្យាណមិត្តេសុយេវ សម្បវង្កោ ឱណតោតិ កល្យាណសម្បវង្កោ។ សុវចោ ហោតីតិ សុខេន វត្តព្ពោ ហោតិ, សុខេន អនុសាសិតព្ពោ។ ខមោតិ គាឡ្ហេន ផរុសេន កក្ខឡេន វុត្តោ ខមតិ ន កុប្បតិ។ បទក្ខិណគ្គាហី អនុសាសនិន្តិ យថា ឯកច្ចោ ឱវទិយមានោ វាមតោ គណ្ហាតិ, បដិប្ផរតិ វា, អស្សុណន្តោ វា គច្ឆតិ, ឯវំ អកត្វា ‘‘ឱវទថ , ភន្តេ, អនុសាសថ, តុម្ហេសុ អនោវទន្តេសុ កោ អញ្ញោ ឱវទិស្សតី’’តិ បទក្ខិណំ គណ្ហាតិ។
17. Sattame sanāthāti sañātakā bahuñātivaggā hutvā viharatha. Nāthaṃ karontīti nāthakaraṇā, attano sanāthabhāvakarā patiṭṭhākarāti attho. Kalyāṇamittotiādīsu sīlādiguṇasampannā kalyāṇā mittā assāti kalyāṇamitto. Tevassa ṭhānanisajjādīsu saha ayanato sahāyāti kalyāṇasahāyo. Cittena ceva kāyena ca kalyāṇamittesuyeva sampavaṅko oṇatoti kalyāṇasampavaṅko. Suvacohotīti sukhena vattabbo hoti, sukhena anusāsitabbo. Khamoti gāḷhena pharusena kakkhaḷena vutto khamati na kuppati. Padakkhiṇaggāhī anusāsaninti yathā ekacco ovadiyamāno vāmato gaṇhāti, paṭippharati vā, assuṇanto vā gacchati, evaṃ akatvā ‘‘ovadatha , bhante, anusāsatha, tumhesu anovadantesu ko añño ovadissatī’’ti padakkhiṇaṃ gaṇhāti.
ឧច្ចាវចានីតិ ឧច្ចនីចានិ។ កិំករណីយានីតិ ‘‘កិំ ករោមី’’តិ ឯវំ វត្វា កត្តព្ពកម្មានិ។ តត្ថ ឧច្ចកម្មំ នាម ចីវរស្ស ករណំ រជនំ, ចេតិយេ សុធាកម្មំ, ឧបោសថាគារចេតិយឃរពោធិឃរេសុ កត្តព្ពកម្មន្តិ ឯវមាទិ។ អវចកម្មំ នាម បាទធោវនមក្ខនាទិខុទ្ទកកម្មំ។ តត្រូបាយាយាតិ តត្រុបគមនិយាយ។ អលំ កាតុន្តិ កាតុំ សមត្ថោ ហោតិ។ អលំ សំវិធាតុន្តិ វិចារេតុំ សមត្ថោ ហោតិ។
Uccāvacānīti uccanīcāni. Kiṃkaraṇīyānīti ‘‘kiṃ karomī’’ti evaṃ vatvā kattabbakammāni. Tattha uccakammaṃ nāma cīvarassa karaṇaṃ rajanaṃ, cetiye sudhākammaṃ, uposathāgāracetiyagharabodhigharesu kattabbakammanti evamādi. Avacakammaṃ nāma pādadhovanamakkhanādikhuddakakammaṃ. Tatrūpāyāyāti tatrupagamaniyāya. Alaṃ kātunti kātuṃ samattho hoti. Alaṃ saṃvidhātunti vicāretuṃ samattho hoti.
ធម្មេ អស្ស កាមោ សិនេហោតិ ធម្មកាមោ, តេបិដកំ ពុទ្ធវចនំ បិយាយតីតិ អត្ថោ។ បិយសមុទាហារោតិ បរស្មិំ កថេន្តេ សក្កច្ចំ សុណាតិ, សយញ្ច បរេសំ ទេសេតុកាមោ ហោតីតិ អត្ថោ ។ អភិធម្មេ អភិវិនយេតិ ឯត្ថ ធម្មោ អភិធម្មោ, វិនយោ អភិវិនយោតិ ចតុក្កំ វេទិតព្ពំ។ តត្ថ ធម្មោតិ សុត្តន្តបិដកំ។ អភិធម្មោតិ សត្ត បករណានិ។ វិនយោតិ ឧភតោវិភង្គោ។ អភិវិនយោតិ ខន្ធកបរិវារា។ អថ វា សុត្តន្តបិដកម្បិ អភិធម្មបិដកម្បិ ធម្មោ ឯវ, មគ្គផលានិ អភិធម្មោ។ សកលវិនយបិដកំ វិនយោ, កិលេសវូបសមករណំ អភិវិនយោ។ ឥតិ សព្ពស្មិម្បិ ឯត្ថ ធម្មេ ច អភិធម្មេ ច វិនយេ ច អភិវិនយេ ច ឧឡារបាមោជ្ជោ ហោតីតិ អត្ថោ។ កុសលេសុ ធម្មេសូតិ ការណត្ថេ ភុម្មំ, ចាតុភូមកកុសលធម្មការណា តេសំ អធិគមត្ថាយ អនិក្ខិត្តធុរោ ហោតីតិ អត្ថោ។
Dhamme assa kāmo sinehoti dhammakāmo, tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ piyāyatīti attho. Piyasamudāhāroti parasmiṃ kathente sakkaccaṃ suṇāti, sayañca paresaṃ desetukāmo hotīti attho . Abhidhamme abhivinayeti ettha dhammo abhidhammo, vinayo abhivinayoti catukkaṃ veditabbaṃ. Tattha dhammoti suttantapiṭakaṃ. Abhidhammoti satta pakaraṇāni. Vinayoti ubhatovibhaṅgo. Abhivinayoti khandhakaparivārā. Atha vā suttantapiṭakampi abhidhammapiṭakampi dhammo eva, maggaphalāni abhidhammo. Sakalavinayapiṭakaṃ vinayo, kilesavūpasamakaraṇaṃ abhivinayo. Iti sabbasmimpi ettha dhamme ca abhidhamme ca vinaye ca abhivinaye ca uḷārapāmojjo hotīti attho. Kusalesu dhammesūti kāraṇatthe bhummaṃ, cātubhūmakakusaladhammakāraṇā tesaṃ adhigamatthāya anikkhittadhuro hotīti attho.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៧. បឋមនាថសុត្តំ • 7. Paṭhamanāthasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៧-៨. បឋមនាថសុត្តាទិវណ្ណនា • 7-8. Paṭhamanāthasuttādivaṇṇanā