Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
၇. ပဌမနာထသုတ္တဝဏ္ဏနာ
7. Paṭhamanāthasuttavaṇṇanā
၁၇. သတ္တမေ သနာထာတိ သဉာတကာ ဗဟုဉာတိဝဂ္ဂာ ဟုတ္ဝာ ဝိဟရထ။ နာထံ ကရောန္တီတိ နာထကရဏာ, အတ္တနော သနာထဘာဝကရာ ပတိဋ္ဌာကရာတိ အတ္ထော။ ကလ္ယာဏမိတ္တောတိအာဒီသု သီလာဒိဂုဏသမ္ပန္နာ ကလ္ယာဏာ မိတ္တာ အသ္သာတိ ကလ္ယာဏမိတ္တော။ တေဝသ္သ ဌာနနိသဇ္ဇာဒီသု သဟ အယနတော သဟာယာတိ ကလ္ယာဏသဟာယော။ စိတ္တေန စေဝ ကာယေန စ ကလ္ယာဏမိတ္တေသုယေဝ သမ္ပဝင္ကော ဩဏတောတိ ကလ္ယာဏသမ္ပဝင္ကော။ သုဝစော ဟောတီတိ သုခေန ဝတ္တဗ္ဗော ဟောတိ, သုခေန အနုသာသိတဗ္ဗော။ ခမောတိ ဂာဠ္ဟေန ဖရုသေန ကက္ခဠေန ဝုတ္တော ခမတိ န ကုပ္ပတိ။ ပဒက္ခိဏဂ္ဂာဟီ အနုသာသနိန္တိ ယထာ ဧကစ္စော ဩဝဒိယမာနော ဝာမတော ဂဏ္ဟာတိ, ပဋိပ္ဖရတိ ဝာ, အသ္သုဏန္တော ဝာ ဂစ္ဆတိ, ဧဝံ အကတ္ဝာ ‘‘ဩဝဒထ , ဘန္တေ, အနုသာသထ, တုမ္ဟေသု အနောဝဒန္တေသု ကော အညော ဩဝဒိသ္သတီ’’တိ ပဒက္ခိဏံ ဂဏ္ဟာတိ။
17. Sattame sanāthāti sañātakā bahuñātivaggā hutvā viharatha. Nāthaṃ karontīti nāthakaraṇā, attano sanāthabhāvakarā patiṭṭhākarāti attho. Kalyāṇamittotiādīsu sīlādiguṇasampannā kalyāṇā mittā assāti kalyāṇamitto. Tevassa ṭhānanisajjādīsu saha ayanato sahāyāti kalyāṇasahāyo. Cittena ceva kāyena ca kalyāṇamittesuyeva sampavaṅko oṇatoti kalyāṇasampavaṅko. Suvacohotīti sukhena vattabbo hoti, sukhena anusāsitabbo. Khamoti gāḷhena pharusena kakkhaḷena vutto khamati na kuppati. Padakkhiṇaggāhī anusāsaninti yathā ekacco ovadiyamāno vāmato gaṇhāti, paṭippharati vā, assuṇanto vā gacchati, evaṃ akatvā ‘‘ovadatha , bhante, anusāsatha, tumhesu anovadantesu ko añño ovadissatī’’ti padakkhiṇaṃ gaṇhāti.
ဥစ္စာဝစာနီတိ ဥစ္စနီစာနိ။ ကိံကရဏီယာနီတိ ‘‘ကိံ ကရောမီ’’တိ ဧဝံ ဝတ္ဝာ ကတ္တဗ္ဗကမ္မာနိ။ တတ္ထ ဥစ္စကမ္မံ နာမ စီဝရသ္သ ကရဏံ ရဇနံ, စေတိယေ သုဓာကမ္မံ, ဥပောသထာဂာရစေတိယဃရဗောဓိဃရေသု ကတ္တဗ္ဗကမ္မန္တိ ဧဝမာဒိ။ အဝစကမ္မံ နာမ ပာဒဓောဝနမက္ခနာဒိခုဒ္ဒကကမ္မံ။ တတ္ရူပာယာယာတိ တတ္ရုပဂမနိယာယ။ အလံ ကာတုန္တိ ကာတုံ သမတ္ထော ဟောတိ။ အလံ သံဝိဓာတုန္တိ ဝိစာရေတုံ သမတ္ထော ဟောတိ။
Uccāvacānīti uccanīcāni. Kiṃkaraṇīyānīti ‘‘kiṃ karomī’’ti evaṃ vatvā kattabbakammāni. Tattha uccakammaṃ nāma cīvarassa karaṇaṃ rajanaṃ, cetiye sudhākammaṃ, uposathāgāracetiyagharabodhigharesu kattabbakammanti evamādi. Avacakammaṃ nāma pādadhovanamakkhanādikhuddakakammaṃ. Tatrūpāyāyāti tatrupagamaniyāya. Alaṃ kātunti kātuṃ samattho hoti. Alaṃ saṃvidhātunti vicāretuṃ samattho hoti.
ဓမ္မေ အသ္သ ကာမော သိနေဟောတိ ဓမ္မကာမော, တေပိဋကံ ဗုဒ္ဓဝစနံ ပိယာယတီတိ အတ္ထော။ ပိယသမုဒာဟာရောတိ ပရသ္မိံ ကထေန္တေ သက္ကစ္စံ သုဏာတိ, သယဉ္စ ပရေသံ ဒေသေတုကာမော ဟောတီတိ အတ္ထော ။ အဘိဓမ္မေ အဘိဝိနယေတိ ဧတ္ထ ဓမ္မော အဘိဓမ္မော, ဝိနယော အဘိဝိနယောတိ စတုက္ကံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ တတ္ထ ဓမ္မောတိ သုတ္တန္တပိဋကံ။ အဘိဓမ္မောတိ သတ္တ ပကရဏာနိ။ ဝိနယောတိ ဥဘတောဝိဘင္ဂော။ အဘိဝိနယောတိ ခန္ဓကပရိဝာရာ။ အထ ဝာ သုတ္တန္တပိဋကမ္ပိ အဘိဓမ္မပိဋကမ္ပိ ဓမ္မော ဧဝ, မဂ္ဂဖလာနိ အဘိဓမ္မော။ သကလဝိနယပိဋကံ ဝိနယော, ကိလေသဝူပသမကရဏံ အဘိဝိနယော။ ဣတိ သဗ္ဗသ္မိမ္ပိ ဧတ္ထ ဓမ္မေ စ အဘိဓမ္မေ စ ဝိနယေ စ အဘိဝိနယေ စ ဥဠာရပာမောဇ္ဇော ဟောတီတိ အတ္ထော။ ကုသလေသု ဓမ္မေသူတိ ကာရဏတ္ထေ ဘုမ္မံ, စာတုဘူမကကုသလဓမ္မကာရဏာ တေသံ အဓိဂမတ္ထာယ အနိက္ခိတ္တဓုရော ဟောတီတိ အတ္ထော။
Dhamme assa kāmo sinehoti dhammakāmo, tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ piyāyatīti attho. Piyasamudāhāroti parasmiṃ kathente sakkaccaṃ suṇāti, sayañca paresaṃ desetukāmo hotīti attho . Abhidhamme abhivinayeti ettha dhammo abhidhammo, vinayo abhivinayoti catukkaṃ veditabbaṃ. Tattha dhammoti suttantapiṭakaṃ. Abhidhammoti satta pakaraṇāni. Vinayoti ubhatovibhaṅgo. Abhivinayoti khandhakaparivārā. Atha vā suttantapiṭakampi abhidhammapiṭakampi dhammo eva, maggaphalāni abhidhammo. Sakalavinayapiṭakaṃ vinayo, kilesavūpasamakaraṇaṃ abhivinayo. Iti sabbasmimpi ettha dhamme ca abhidhamme ca vinaye ca abhivinaye ca uḷārapāmojjo hotīti attho. Kusalesu dhammesūti kāraṇatthe bhummaṃ, cātubhūmakakusaladhammakāraṇā tesaṃ adhigamatthāya anikkhittadhuro hotīti attho.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၇. ပဌမနာထသုတ္တံ • 7. Paṭhamanāthasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၇-၈. ပဌမနာထသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 7-8. Paṭhamanāthasuttādivaṇṇanā