೧. ಪಠಮನಯೋ ಸಙ್ಗಹಾಸಙ್ಗಹಪದವಣ್ಣನಾ

1. Paṭhamanayo saṅgahāsaṅgahapadavaṇṇanā

೧. ಖನ್ಧಪದವಣ್ಣನಾ

1. Khandhapadavaṇṇanā

೬. ಇದಾನಿ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾದಿವಸೇನ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಮಾತಿಕಂ ‘ಸಙ್ಗಹೋ ಅಸಙ್ಗಹೋ’ತಿಆದೀಹಿ ನಯಮಾತಿಕಾಪದೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ದಸ್ಸೇತುಂ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋ ಕತಿಹಿ ಖನ್ಧೇಹೀತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ನಿದ್ದೇಸವಾರೋ ಆರದ್ಧೋ। ತತ್ಥ ಯಸ್ಮಾ ‘‘ಸಙ್ಗಹೋ ಅಸಙ್ಗಹೋತಿಆದಿಕಾಯ ನಯಮಾತಿಕಾಯ ‘‘ತೀಹಿ ಸಙ್ಗಹೋ, ತೀಹಿ ಅಸಙ್ಗಹೋ’’ತಿ ನಯಮುಖಮಾತಿಕಾ ಠಪಿತಾ, ತಸ್ಮಾ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧಾದೀನಂ ಸಙ್ಗಹಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ಕತಿಹಿ ಖನ್ಧೇಹಿ ಕತಿಹಾಯತನೇಹಿ ಕತಿಹಿ ಧಾತೂಹೀತಿ ತೀಣಿ ಖನ್ಧಾಯತನಧಾತುಪದಾನೇವ ಉದ್ಧಟಾನಿ। ‘ಚತ್ತಾರಿ ಸಚ್ಚಾನೀ’ತಿಆದೀಸು ಏಕಮ್ಪಿ ನ ಪರಾಮಟ್ಠಂ। ಯಸ್ಮಾ ಚ ‘‘ಸಭಾಗೋ ವಿಸಭಾಗೋ’’ತಿ ಏವಂ ಲಕ್ಖಣಮಾತಿಕಾ ಠಪಿತಾ, ತಸ್ಮಾ ಇಮಸ್ಸ ಪಞ್ಹಸ್ಸ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋ ಏಕೇನ ಖನ್ಧೇನಾತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಸಭಾಗಾ ಹಿ ತಸ್ಸ ಏತೇ ಖನ್ಧಾದಯೋತಿ। ತತ್ಥ ಏಕೇನ ಖನ್ಧೇನಾತಿ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೇನೇವ। ಯಞ್ಹಿ ಕಿಞ್ಚಿ ರೂಪಂ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧಸಭಾಗತ್ತಾ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಗಹಂ ಗಚ್ಛತೀತಿ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೇನೇವ ಗಣಿತಂ, ತಂ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೇನೇವ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಂ। ಏಕಾದಸಹಾಯತನೇಹೀತಿ ಮನಾಯತನವಜ್ಜೇಹಿ। ಸಬ್ಬೋಪಿ ಹಿ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋ ದಸಾಯತನಾನಿ ಧಮ್ಮಾಯತನೇಕದೇಸೋ ಚ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಏಕಾದಸಹಾಯತನೇಹಿ ಗಣಿತೋ , ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೋ। ಏಕಾದಸಹಿ ಧಾತೂಹೀತಿ ಸತ್ತವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುವಜ್ಜಾಹಿ ಏಕಾದಸಹಿ ಏತಾಸು ಹಿ ಅಪರಿಯಾಪನ್ನಂ ರೂಪಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ।

6. Idāni pañcakkhandhādivasena nikkhittamātikaṃ ‘saṅgaho asaṅgaho’tiādīhi nayamātikāpadehi saddhiṃ yojetvā dassetuṃ rūpakkhandho katihi khandhehītiādinā nayena niddesavāro āraddho. Tattha yasmā ‘‘saṅgaho asaṅgahotiādikāya nayamātikāya ‘‘tīhi saṅgaho, tīhi asaṅgaho’’ti nayamukhamātikā ṭhapitā, tasmā rūpakkhandhādīnaṃ saṅgahaṃ dassetuṃ katihi khandhehi katihāyatanehi katihi dhātūhīti tīṇi khandhāyatanadhātupadāneva uddhaṭāni. ‘Cattāri saccānī’tiādīsu ekampi na parāmaṭṭhaṃ. Yasmā ca ‘‘sabhāgo visabhāgo’’ti evaṃ lakkhaṇamātikā ṭhapitā, tasmā imassa pañhassa vissajjane rūpakkhandho ekena khandhenātiādi vuttaṃ. Sabhāgā hi tassa ete khandhādayoti. Tattha ekena khandhenāti rūpakkhandheneva. Yañhi kiñci rūpaṃ rūpakkhandhasabhāgattā rūpakkhandhotveva saṅgahaṃ gacchatīti rūpakkhandheneva gaṇitaṃ, taṃ rūpakkhandheneva paricchinnaṃ. Ekādasahāyatanehīti manāyatanavajjehi. Sabbopi hi rūpakkhandho dasāyatanāni dhammāyatanekadeso ca hoti, tasmā ekādasahāyatanehi gaṇito , paricchinno. Ekādasahi dhātūhīti sattaviññāṇadhātuvajjāhi ekādasahi etāsu hi apariyāpannaṃ rūpaṃ nāma natthi.

ಅಸಙ್ಗಹನಯನಿದ್ದೇಸೇ ಕತಿಹಿ ಅಸಙ್ಗಹಿತೋತಿ ಸಙ್ಖೇಪೇನೇವ ಪುಚ್ಛಾ ಕತಾ। ವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇ ಪನಸ್ಸ ಯಸ್ಮಾ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ವಿಸಭಾಗಾ ಚತ್ತಾರೋ ಅರೂಪಕ್ಖನ್ಧಾ, ಏಕಂ ಮನಾಯತನಂ, ಸತ್ತ ವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಯೋ; ತಸ್ಮಾ ಚತೂಹಿ ಖನ್ಧೇಹೀತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ಸಬ್ಬಪದೇಸು ಸಙ್ಗಹಾಸಙ್ಗಹೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪನ ಖನ್ಧನಿದ್ದೇಸೇ – ‘‘ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋ ಕತಿಹಿ ಖನ್ಧೇಹೀ’’ತಿಆದಿಮ್ಹಿ ತಾವ ಏಕಮೂಲಕೇ ಸಙ್ಗಹನಯೇ ಸರೂಪೇನೇವ ದಸ್ಸಿತಾ ಪಞ್ಚ ಪುಚ್ಛಾ, ಪಞ್ಚ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನಾನಿ। ಅಸಙ್ಗಹನಯೇ ಸಙ್ಖೇಪೇನ ದಸ್ಸಿತಾ ಪಞ್ಚ ಪುಚ್ಛಾ, ಪಞ್ಚ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನಾನಿ। ಇಮಿನಾ ಉಪಾಯೇನ ದುಕಮೂಲಕಾದೀಸುಪಿ ಪುಚ್ಛಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನಾನಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ। ರೂಪಕ್ಖನ್ಧಮೂಲಕಾಯೇವ ಚೇತ್ಥ ದುಕತಿಕಚತುಕ್ಕಾ ದಸ್ಸಿತಾ। ಪಞ್ಚಕೇ ಪನ ‘‘ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋ ಚ…ಪೇ॰… ವಿಞ್ಞಾಣಕ್ಖನ್ಧೋ ಚಾ’’ತಿ ಏವಂ ಭೇದತೋ ಚ, ‘‘ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾ ಕತಿಹಿ ಖನ್ಧೇಹೀ’’ತಿ ಏವಂ ಅಭೇದತೋ ಚಾತಿ ದ್ವಿಧಾ ಪುಚ್ಛಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನಾನಿ ಕತಾನಿ। ಏವಂ ಪಾಳಿನಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ।

Asaṅgahanayaniddese katihi asaṅgahitoti saṅkhepeneva pucchā katā. Vissajjane panassa yasmā rūpakkhandhassa visabhāgā cattāro arūpakkhandhā, ekaṃ manāyatanaṃ, satta viññāṇadhātuyo; tasmā catūhi khandhehītiādi vuttaṃ. Iminā nayena sabbapadesu saṅgahāsaṅgaho veditabbo. Imasmiṃ pana khandhaniddese – ‘‘rūpakkhandho katihi khandhehī’’tiādimhi tāva ekamūlake saṅgahanaye sarūpeneva dassitā pañca pucchā, pañca vissajjanāni. Asaṅgahanaye saṅkhepena dassitā pañca pucchā, pañca vissajjanāni. Iminā upāyena dukamūlakādīsupi pucchāvissajjanāni veditabbāni. Rūpakkhandhamūlakāyeva cettha dukatikacatukkā dassitā. Pañcake pana ‘‘rūpakkhandho ca…pe… viññāṇakkhandho cā’’ti evaṃ bhedato ca, ‘‘pañcakkhandhā katihi khandhehī’’ti evaṃ abhedato cāti dvidhā pucchāvissajjanāni katāni. Evaṃ pāḷinayo veditabboti.

೨. ಆಯತನಪದಾದಿವಣ್ಣನಾ

2. Āyatanapadādivaṇṇanā

೨೨. ಆಯತನಪದನಿದ್ದೇಸಾದೀಸು ಆಯತನಪದನಿದ್ದೇಸೇ ತಾವ ಚಕ್ಖಾಯತನಂ ಏಕೇನ ಖನ್ಧೇನಾತಿ ಏಕೇನ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೇನೇವ, ಏಕೇನ ಚಕ್ಖಾಯತನೇನೇವ ಏಕಾಯ ಚಕ್ಖುಧಾತುಯಾವ ಸಙ್ಗಹಿತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಸೋತಾಯತನಾದೀಸುಪಿ ಇಮಿನಾವ ನಯೇನ ಸಙ್ಗಹಾಸಙ್ಗಹೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಅಸಙ್ಖತಂ ಖನ್ಧತೋ ಠಪೇತ್ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಅಸಙ್ಖತಂ ಧಮ್ಮಾಯತನಂ ನಾಮ ನಿಬ್ಬಾನಂ, ತಞ್ಚ ಖನ್ಧಸಙ್ಗಹಂ ನ ಗಚ್ಛತಿ; ತಸ್ಮಾ ‘ಖನ್ಧತೋ ಠಪೇತ್ವಾ’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಚತೂಹಿ ಖನ್ಧೇಹೀತಿ ರೂಪವೇದನಾಸಞ್ಞಾಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೇಹಿ। ನಿಬ್ಬಾನವಜ್ಜಞ್ಹಿ ಧಮ್ಮಾಯತನಂ ಏತೇಹಿ ಸಙ್ಗಹಿತಂ। ವಿಞ್ಞಾಣಕ್ಖನ್ಧೇನ ಪನ ಠಪೇತ್ವಾ ಧಮ್ಮಾಯತನಧಮ್ಮಧಾತುಯೋ ಸೇಸಾಯತನಧಾತೂಹಿ ಚ ತಂ ನ ಸಙ್ಗಯ್ಹತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಏಕೇನ ಖನ್ಧೇನ, ಏಕಾದಸಹಾಯತನೇಹಿ, ಸತ್ತರಸಹಿ ಧಾತೂಹಿ ಅಸಙ್ಗಹಿತ’’ನ್ತಿ। ಯಥಾ ಚ ತೇ ಹೇಟ್ಠಾ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧಮೂಲಕಾ, ಏವಮಿಧಾಪಿ ಚಕ್ಖಾಯತನಮೂಲಕಾವ ನಯಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ದುಕಮತ್ತಮೇವ ಪನ ಪಾಳಿಯಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ‘‘ದ್ವಾದಸಾಯತನಾನೀ’’ತಿ ಅಭೇದತೋವ ಪುಚ್ಛಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನಂ ಕತಂ। ಧಾತುನಿದ್ದೇಸೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।

22. Āyatanapadaniddesādīsu āyatanapadaniddese tāva cakkhāyatanaṃ ekena khandhenāti ekena rūpakkhandheneva, ekena cakkhāyataneneva ekāya cakkhudhātuyāva saṅgahitanti veditabbaṃ. Sotāyatanādīsupi imināva nayena saṅgahāsaṅgaho veditabbo. Asaṅkhataṃ khandhato ṭhapetvāti ettha pana yasmā asaṅkhataṃ dhammāyatanaṃ nāma nibbānaṃ, tañca khandhasaṅgahaṃ na gacchati; tasmā ‘khandhato ṭhapetvā’ti vuttaṃ. Catūhi khandhehīti rūpavedanāsaññāsaṅkhārakkhandhehi. Nibbānavajjañhi dhammāyatanaṃ etehi saṅgahitaṃ. Viññāṇakkhandhena pana ṭhapetvā dhammāyatanadhammadhātuyo sesāyatanadhātūhi ca taṃ na saṅgayhati. Tena vuttaṃ – ‘‘ekena khandhena, ekādasahāyatanehi, sattarasahi dhātūhi asaṅgahita’’nti. Yathā ca te heṭṭhā rūpakkhandhamūlakā, evamidhāpi cakkhāyatanamūlakāva nayā veditabbā. Dukamattameva pana pāḷiyaṃ dassetvā ‘‘dvādasāyatanānī’’ti abhedatova pucchāvissajjanaṃ kataṃ. Dhātuniddesepi eseva nayo.

೪೦. ಸಚ್ಚನಿದ್ದೇಸೇ – ಸಬ್ಬೇಪಿ ದುಕತಿಕಚತುಕ್ಕಾ ಪಾಳಿಯಂ ದಸ್ಸಿತಾ। ಯಸ್ಮಾ ಚ ದುಕತಿಕೇಸು ಸಮುದಯಸಚ್ಚಸದಿಸಮೇವ ಮಗ್ಗಸಚ್ಚೇಪಿ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನಂ, ತಸ್ಮಾ ತಂ ಸಮುದಯಾನನ್ತರಂ ವುತ್ತಂ।

40. Saccaniddese – sabbepi dukatikacatukkā pāḷiyaṃ dassitā. Yasmā ca dukatikesu samudayasaccasadisameva maggasaccepi vissajjanaṃ, tasmā taṃ samudayānantaraṃ vuttaṃ.

೫೦. ಇನ್ದ್ರಿಯನಿದ್ದೇಸೇ – ಜೀವಿತಿನ್ದ್ರಿಯಂ ದ್ವೀಹಿ ಖನ್ಧೇಹೀತಿ ರೂಪಜೀವಿತಿನ್ದ್ರಿಯಂ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೇನ, ಅರೂಪಜೀವಿತಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಙ್ಗಹಿತಂ। ಸೇಸಂ ವುತ್ತನಯಾನುಸಾರೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಪಾಳಿವವತ್ಥಾನಂ ಪನೇತ್ಥ ಆಯತನಧಾತುನಿದ್ದೇಸಸದಿಸಮೇವ।

50. Indriyaniddese – jīvitindriyaṃ dvīhi khandhehīti rūpajīvitindriyaṃ rūpakkhandhena, arūpajīvitindriyaṃ saṅkhārakkhandhena saṅgahitaṃ. Sesaṃ vuttanayānusāreneva veditabbaṃ. Pāḷivavatthānaṃ panettha āyatanadhātuniddesasadisameva.

೬. ಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದವಣ್ಣನಾ

6. Paṭiccasamuppādavaṇṇanā

೬೧. ಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದನಿದ್ದೇಸೇ – ‘‘ಅವಿಜ್ಜಾ ಕತಿಹಿ ಖನ್ಧೇಹೀ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಂ ಅನಾರಭಿತ್ವಾ ಅವಿಜ್ಜಾ ಏಕೇನ ಖನ್ಧೇನಾತಿ ಏವಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನಮೇವ ದಸ್ಸಿತಂ। ತತ್ಥ ಸಙ್ಖಾರಪಚ್ಚಯಾ ವಿಞ್ಞಾಣನ್ತಿ ಪಟಿಸನ್ಧಿಯಂ ಪವತ್ತೇ ಚ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ವಿಪಾಕವಿಞ್ಞಾಣಂ। ತೇನೇವಾಹ – ‘‘ಸತ್ತಹಿ ಧಾತೂಹಿ ಸಙ್ಗಹಿತ’’ನ್ತಿ। ನಾಮರೂಪಮ್ಪಿ ಪಟಿಸನ್ಧಿಪವತ್ತಿವಸೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ತೇನೇವೇತ್ಥ ಸದ್ದಾಯತನಮ್ಪಿ ಸಙ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕಾದಸಹಾಯತನೇಹಿ ಸಙ್ಗಹೋ ದಸ್ಸಿತೋ। ಫಸ್ಸಾದೀಸು ಖನ್ಧಭೇದೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಅಞ್ಞೇನೇವ ಹಿ ಏಕೇನ ಖನ್ಧೇನ ಫಸ್ಸೋ ಸಙ್ಗಹಿತೋ, ಅಞ್ಞೇನ ವೇದನಾ, ತಣ್ಹಾಉಪಾದಾನಕಮ್ಮಭವಾ ಪನ ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೇನೇವ ಸಙ್ಗಹಿತಾ। ಭವಪದಞ್ಚೇತ್ಥ ಕಮ್ಮಭವಾದೀನಂ ವಸೇನ ಏಕಾದಸಧಾ ವಿಭತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಕಮ್ಮಭವೋ ಫಸ್ಸಾದೀಹಿ ಸದಿಸವಿಸಜ್ಜನತ್ತಾ ತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕತೋ ದಸ್ಸಿತೋ। ಉಪಪತ್ತಿಭವಕಾಮಭವಸಞ್ಞಾಭವಪಞ್ಚವೋಕಾರಭವಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸದಿಸವಿಸ್ಸಜ್ಜನತ್ತಾ ಏಕತೋ ದಸ್ಸಿತಾ। ಯಸ್ಮಾ ಚೇತೇ ಉಪಾದಿನ್ನಕಧಮ್ಮಾವ ತಸ್ಮಾ ‘‘ಏಕಾದಸಹಾಯತನೇಹಿ ಸತ್ತರಸಹಿ ಧಾತೂಹೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಸದ್ದಾಯತನಞ್ಹಿ ಅನುಪಾದಿನ್ನಂ, ತಂ ಏತ್ಥ ನ ಗಹಿತಂ।

61. Paṭiccasamuppādaniddese – ‘‘avijjā katihi khandhehī’’ti pucchaṃ anārabhitvā avijjā ekena khandhenāti evaṃ vissajjanameva dassitaṃ. Tattha saṅkhārapaccayā viññāṇanti paṭisandhiyaṃ pavatte ca sabbampi vipākaviññāṇaṃ. Tenevāha – ‘‘sattahi dhātūhi saṅgahita’’nti. Nāmarūpampi paṭisandhipavattivaseneva veditabbaṃ. Tenevettha saddāyatanampi saṅgahetvā ekādasahāyatanehi saṅgaho dassito. Phassādīsu khandhabhedo veditabbo. Aññeneva hi ekena khandhena phasso saṅgahito, aññena vedanā, taṇhāupādānakammabhavā pana saṅkhārakkhandheneva saṅgahitā. Bhavapadañcettha kammabhavādīnaṃ vasena ekādasadhā vibhattaṃ. Tattha kammabhavo phassādīhi sadisavisajjanattā tehi saddhiṃ ekato dassito. Upapattibhavakāmabhavasaññābhavapañcavokārabhavā aññamaññasadisavissajjanattā ekato dassitā. Yasmā cete upādinnakadhammāva tasmā ‘‘ekādasahāyatanehi sattarasahi dhātūhī’’ti vuttaṃ. Saddāyatanañhi anupādinnaṃ, taṃ ettha na gahitaṃ.

೬೮. ರೂಪಭವನಿದ್ದೇಸೇ – ಪಞ್ಚಹಾಯತನೇಹೀತಿ ಚಕ್ಖುಸೋತಮನರೂಪಧಮ್ಮಾಯತನೇಹಿ। ಅಟ್ಠಹಿ ಧಾತೂಹೀತಿ ಚಕ್ಖುಸೋತಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಸೋತವಿಞ್ಞಾಣರೂಪಧಮ್ಮಮನೋಧಾತುಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತೂಹಿ। ಅರೂಪಭವಾದಯೋಪಿ ತಯೋ ಸದಿಸವಿಸ್ಸಜ್ಜನತ್ತಾವ ಏಕತೋ ದಸ್ಸಿತಾ। ತಥಾ ಅಸಞ್ಞಾಭವಏಕವೋಕಾರಭವಾ। ತತ್ಥ ದ್ವೀಹಾಯತನೇಹೀತಿ ರೂಪಾಯತನಧಮ್ಮಾಯತನೇಹಿ। ಧಾತೂಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಏಕತಲವಾಸಿಕಾನಞ್ಹಿ ಸೇಸಬ್ರಹ್ಮಾನಂ ಚಕ್ಖುಸಬ್ಭಾವತೋ ತಸ್ಸಾರಮ್ಮಣತ್ತಾ ತತ್ಥ ರೂಪಾಯತನಂ ಉದ್ಧಟಂ।

68. Rūpabhavaniddese – pañcahāyatanehīti cakkhusotamanarūpadhammāyatanehi. Aṭṭhahi dhātūhīti cakkhusotacakkhuviññāṇasotaviññāṇarūpadhammamanodhātumanoviññāṇadhātūhi. Arūpabhavādayopi tayo sadisavissajjanattāva ekato dassitā. Tathā asaññābhavaekavokārabhavā. Tattha dvīhāyatanehīti rūpāyatanadhammāyatanehi. Dhātūsupi eseva nayo. Ekatalavāsikānañhi sesabrahmānaṃ cakkhusabbhāvato tassārammaṇattā tattha rūpāyatanaṃ uddhaṭaṃ.

೭೧. ಜಾತಿ ದ್ವೀಹಿ ಖನ್ಧೇಹೀತಿ ರೂಪಜಾತಿ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೇನ, ಅರೂಪಜಾತಿ ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೇನ। ಜರಾಮರಣೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸೋಕಾದೀಸುಪಿ ಏಕೇನ ಖನ್ಧೇನಾತಿ ಸೋಕದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸಾನಿ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧೇನ, ಪರಿದೇವೋ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೇನ, ಉಪಾಯಾಸಾದಯೋ ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೇನಾತಿ ಏವಂ ಖನ್ಧವಿಸೇಸೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।

71. Jāti dvīhi khandhehīti rūpajāti rūpakkhandhena, arūpajāti saṅkhārakkhandhena. Jarāmaraṇesupi eseva nayo. Sokādīsupi ekena khandhenāti sokadukkhadomanassāni vedanākkhandhena, paridevo rūpakkhandhena, upāyāsādayo saṅkhārakkhandhenāti evaṃ khandhaviseso veditabbo.

೭೩. ಇದ್ಧಿಪಾದೋ ದ್ವೀಹೀತಿ ಸಙ್ಖಾರವಿಞ್ಞಾಣಕ್ಖನ್ಧೇಹಿ, ಮನಾಯತನಧಮ್ಮಾಯತನೇಹಿ, ಧಮ್ಮಧಾತುಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತೂಹಿ ಚ। ಝಾನಂ ದ್ವೀಹೀತಿ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೇಹಿ। ಅಪ್ಪಮಞ್ಞಾದಯೋ ಸದಿಸವಿಸ್ಸಜ್ಜನತ್ತಾ ಏಕತೋ ನಿದ್ದಿಟ್ಠಾ। ಚಿತ್ತಂ ಪನ ಚೇತನಾನನ್ತರಂ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಮ್ಪಿ ಅಸದಿಸವಿಸ್ಸಜ್ಜನತ್ತಾ ಪಚ್ಛಾ ಗಹಿತಂ। ತತ್ಥ ಅಪ್ಪಮಞ್ಞಾದೀಸು ಏಕೇನ ಖನ್ಧೇನಾತಿ ವೇದನಾ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧೇನ, ಸಞ್ಞಾ ಸಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ, ಸೇಸಾ ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಙ್ಗಹಿತಾತಿ ಏವಂ ಖನ್ಧವಿಸೇಸೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।

73. Iddhipādo dvīhīti saṅkhāraviññāṇakkhandhehi, manāyatanadhammāyatanehi, dhammadhātumanoviññāṇadhātūhi ca. Jhānaṃ dvīhīti vedanākkhandhasaṅkhārakkhandhehi. Appamaññādayo sadisavissajjanattā ekato niddiṭṭhā. Cittaṃ pana cetanānantaraṃ nikkhittampi asadisavissajjanattā pacchā gahitaṃ. Tattha appamaññādīsu ekena khandhenāti vedanā vedanākkhandhena, saññā saññākkhandhena, sesā saṅkhārakkhandhena saṅgahitāti evaṃ khandhaviseso veditabbo.

೭. ತಿಕಪದವಣ್ಣನಾ

7. Tikapadavaṇṇanā

೭೭. ಏವಂ ಅಬ್ಭನ್ತರಮಾತಿಕಾಯ ಸಙ್ಗಹಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಬಾಹಿರಮಾತಿಕಾಯ ಸಙ್ಗಹಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾತಿಆದಿ ಆರದ್ಧಂ। ತತ್ಥ ವೇದನಾತ್ತಿಕೇ ತೀಹಿ ಧಾತೂಹೀತಿ ಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಮ್ಮಧಾತೂಹಿ। ಸತ್ತಹಿ ಧಾತೂಹೀತಿ ಚಕ್ಖುಸೋತಘಾನಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞಾಣಧಾತೂಹಿ ಚೇವ ಮನೋಧಾತುಧಮ್ಮಧಾತುಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತೂಹಿ ಚ। ವಿಪಾಕತ್ತಿಕೇ ಅಟ್ಠಹಿ ಧಾತೂಹೀತಿ ಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ತಾಹಿಯೇವ। ವಿಪಾಕಧಮ್ಮಧಮ್ಮಾ ಪನ ಸಂಕಿಲಿಟ್ಠಸಂಕಿಲೇಸಿಕೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸದಿಸವಿಸ್ಸಜ್ಜನತ್ತಾ ಏಕತೋ ಗಹಿತಾ। ಯಥಾ ಚೇತೇ, ಏವಂ ಸಬ್ಬತಿಕದುಕಪದೇಸು ಯಂ ಯಂ ಪದಂ ಯೇನ ಯೇನ ಪದೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸದಿಸವಿಸ್ಸಜ್ಜನಂ ಹೋತಿ, ತಂ ತಂ ಉಪ್ಪಟಿಪಾಟಿಯಾಪಿ ತೇನ ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಗಹೇತ್ವಾ ವಿಸ್ಸಜ್ಜಿತಂ। ತತ್ಥ ವುತ್ತಾನುಸಾರೇನೇವ ಸಙ್ಗಹಾಸಙ್ಗಹನಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ।

77. Evaṃ abbhantaramātikāya saṅgahaṃ dassetvā idāni bāhiramātikāya saṅgahaṃ dassetuṃ kusalā dhammātiādi āraddhaṃ. Tattha vedanāttike tīhi dhātūhīti kāyaviññāṇamanoviññāṇadhammadhātūhi. Sattahi dhātūhīti cakkhusotaghānajivhāviññāṇadhātūhi ceva manodhātudhammadhātumanoviññāṇadhātūhi ca. Vipākattike aṭṭhahi dhātūhīti kāyaviññāṇadhātuyā saddhiṃ tāhiyeva. Vipākadhammadhammā pana saṃkiliṭṭhasaṃkilesikehi saddhiṃ sadisavissajjanattā ekato gahitā. Yathā cete, evaṃ sabbatikadukapadesu yaṃ yaṃ padaṃ yena yena padena saddhiṃ sadisavissajjanaṃ hoti, taṃ taṃ uppaṭipāṭiyāpi tena tena saddhiṃ gahetvā vissajjitaṃ. Tattha vuttānusāreneva saṅgahāsaṅgahanayo veditabboti.

ಸಙ್ಗಹಾಸಙ್ಗಹಪದವಣ್ಣನಾ।

Saṅgahāsaṅgahapadavaṇṇanā.

Next: ೨. ದುತಿಯನಯೋ ಸಙ್ಗಹಿತೇನಅಸಙ್ಗಹಿತಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Dutiyanayo saṅgahitenaasaṅgahitapadavaṇṇanā

Related texts:

ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಧಾತುಕಥಾಪಾಳಿ • Dhātukathāpāḷi / ೧. ಸಙ್ಗಹಾಸಙ್ಗಹಪದನಿದ್ದೇಸೋ • 1. Saṅgahāsaṅgahapadaniddeso

ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೧. ಪಠಮನಯೋ ಸಙ್ಗಹಾಸಙ್ಗಹಪದವಣ್ಣನಾ • 1. Paṭhamanayo saṅgahāsaṅgahapadavaṇṇanā

ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೧. ಪಠಮನಯೋ ಸಙ್ಗಹಾಸಙ್ಗಹಪದವಣ್ಣನಾ • 1. Paṭhamanayo saṅgahāsaṅgahapadavaṇṇanā

© 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact