Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
(౨౧) ౧. కరజకాయవగ్గో
(21) 1. Karajakāyavaggo
౧. పఠమనిరయసగ్గసుత్తం
1. Paṭhamanirayasaggasuttaṃ
౨౧౧. ‘‘దసహి , భిక్ఖవే, ధమ్మేహి సమన్నాగతో యథాభతం నిక్ఖిత్తో ఏవం నిరయే. కతమేహి దసహి? ఇధ, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో పాణాతిపాతీ హోతి లుద్దో లోహితపాణి హతపహతే నివిట్ఠో అదయాపన్నో సబ్బపాణభూతేసు 1.
211. ‘‘Dasahi , bhikkhave, dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. Katamehi dasahi? Idha, bhikkhave, ekacco pāṇātipātī hoti luddo lohitapāṇi hatapahate niviṭṭho adayāpanno sabbapāṇabhūtesu 2.
‘‘అదిన్నాదాయీ హోతి. యం తం పరస్స పరవిత్తూపకరణం గామగతం వా అరఞ్ఞగతం వా, తం అదిన్నం థేయ్యసఙ్ఖాతం ఆదాతా హోతి.
‘‘Adinnādāyī hoti. Yaṃ taṃ parassa paravittūpakaraṇaṃ gāmagataṃ vā araññagataṃ vā, taṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādātā hoti.
‘‘కామేసు మిచ్ఛాచారీ హోతి. యా తా మాతురక్ఖితా పితురక్ఖితా మాతాపితురక్ఖితా భాతురక్ఖితా భగినిరక్ఖితా ఞాతిరక్ఖితా గోత్తరక్ఖితా ధమ్మరక్ఖితా ససామికా సపరిదణ్డా అన్తమసో మాలాగుళపరిక్ఖిత్తాపి, తథారూపాసు చారిత్తం ఆపజ్జితా హోతి.
‘‘Kāmesu micchācārī hoti. Yā tā māturakkhitā piturakkhitā mātāpiturakkhitā bhāturakkhitā bhaginirakkhitā ñātirakkhitā gottarakkhitā dhammarakkhitā sasāmikā saparidaṇḍā antamaso mālāguḷaparikkhittāpi, tathārūpāsu cārittaṃ āpajjitā hoti.
‘‘ముసావాదీ హోతి. సభగ్గతో వా పరిసగ్గతో వా ఞాతిమజ్ఝగతో వా పూగమజ్ఝగతో వా రాజకులమజ్ఝగతో వా అభినీతో సక్ఖిపుట్ఠో – ‘ఏహమ్భో పురిస, యం జానాసి తం వదేహీ’తి, సో అజానం వా ఆహ ‘జానామీ’తి, జానం వా ఆహ ‘న జానామీ’తి, అపస్సం వా ఆహ ‘పస్సామీ’తి, పస్సం వా ఆహ ‘న పస్సామీ’తి. ఇతి అత్తహేతు వా పరహేతు వా ఆమిసకిఞ్చిక్ఖహేతు వా సమ్పజానముసా భాసితా హోతి.
‘‘Musāvādī hoti. Sabhaggato vā parisaggato vā ñātimajjhagato vā pūgamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinīto sakkhipuṭṭho – ‘ehambho purisa, yaṃ jānāsi taṃ vadehī’ti, so ajānaṃ vā āha ‘jānāmī’ti, jānaṃ vā āha ‘na jānāmī’ti, apassaṃ vā āha ‘passāmī’ti, passaṃ vā āha ‘na passāmī’ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisakiñcikkhahetu vā sampajānamusā bhāsitā hoti.
‘‘పిసుణవాచో హోతి – ఇతో సుత్వా అముత్ర అక్ఖాతా ఇమేసం భేదాయ, అముత్ర వా సుత్వా ఇమేసం అక్ఖాతా అమూసం భేదాయ. ఇతి సమగ్గానం వా భేత్తా భిన్నానం వా అనుప్పదాతా వగ్గారామో వగ్గరతో వగ్గనన్దీ, వగ్గకరణిం వాచం భాసితా హోతి.
‘‘Pisuṇavāco hoti – ito sutvā amutra akkhātā imesaṃ bhedāya, amutra vā sutvā imesaṃ akkhātā amūsaṃ bhedāya. Iti samaggānaṃ vā bhettā bhinnānaṃ vā anuppadātā vaggārāmo vaggarato vagganandī, vaggakaraṇiṃ vācaṃ bhāsitā hoti.
‘‘ఫరుసవాచో హోతి – యా సా వాచా అణ్డకా కక్కసా పరకటుకా పరాభిసజ్జనీ కోధసామన్తా అసమాధిసంవత్తనికా, తథారూపిం వాచం భాసితా హోతి.
‘‘Pharusavāco hoti – yā sā vācā aṇḍakā kakkasā parakaṭukā parābhisajjanī kodhasāmantā asamādhisaṃvattanikā, tathārūpiṃ vācaṃ bhāsitā hoti.
‘‘సమ్ఫప్పలాపీ హోతి అకాలవాదీ అభూతవాదీ అనత్థవాదీ అధమ్మవాదీ అవినయవాదీ, అనిధానవతిం వాచం భాసితా హోతి అకాలేన అనపదేసం అపరియన్తవతిం అనత్థసంహితం.
‘‘Samphappalāpī hoti akālavādī abhūtavādī anatthavādī adhammavādī avinayavādī, anidhānavatiṃ vācaṃ bhāsitā hoti akālena anapadesaṃ apariyantavatiṃ anatthasaṃhitaṃ.
‘‘అభిజ్ఝాలు హోతి. యం తం పరస్స పరవిత్తూపకరణం తం అభిజ్ఝాతా హోతి – ‘అహో వత యం పరస్స తం మమ అస్సా’తి.
‘‘Abhijjhālu hoti. Yaṃ taṃ parassa paravittūpakaraṇaṃ taṃ abhijjhātā hoti – ‘aho vata yaṃ parassa taṃ mama assā’ti.
‘‘బ్యాపన్నచిత్తో హోతి పదుట్ఠమనసఙ్కప్పో – ‘ఇమే సత్తా హఞ్ఞన్తు వా బజ్ఝన్తు వా ఉచ్ఛిజ్జన్తు వా వినస్సన్తు వా మా వా అహేసు’న్తి.
‘‘Byāpannacitto hoti paduṭṭhamanasaṅkappo – ‘ime sattā haññantu vā bajjhantu vā ucchijjantu vā vinassantu vā mā vā ahesu’nti.
‘‘మిచ్ఛాదిట్ఠికో హోతి విపరీతదస్సనో – ‘నత్థి దిన్నం, నత్థి యిట్ఠం, నత్థి హుతం, నత్థి సుకతదుక్కటానం కమ్మానం ఫలం విపాకో, నత్థి అయం లోకో, నత్థి పరో లోకో, నత్థి మాతా, నత్థి పితా, నత్థి సత్తా ఓపపాతికా, నత్థి లోకే సమణబ్రాహ్మణా సమ్మగ్గతా సమ్మాపటిపన్నా యే ఇమఞ్చ లోకం పరఞ్చ లోకం సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా పవేదేన్తీ’తి. ఇమేహి ఖో, భిక్ఖవే, దసహి ధమ్మేహి సమన్నాగతో యథాభతం నిక్ఖిత్తో ఏవం నిరయే.
‘‘Micchādiṭṭhiko hoti viparītadassano – ‘natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’ti. Imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye.
‘‘దసహి, భిక్ఖవే, ధమ్మేహి సమన్నాగతో యథాభతం నిక్ఖిత్తో ఏవం సగ్గే. కతమేహి దసహి? ఇధ, భిక్ఖవే, ఏకచ్చో పాణాతిపాతం పహాయ పాణాతిపాతా పటివిరతో హోతి నిహితదణ్డో నిహితసత్థో లజ్జీ దయాపన్నో, సబ్బపాణభూతహితానుకమ్పీ విహరతి.
‘‘Dasahi, bhikkhave, dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi dasahi? Idha, bhikkhave, ekacco pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭivirato hoti nihitadaṇḍo nihitasattho lajjī dayāpanno, sabbapāṇabhūtahitānukampī viharati.
‘‘అదిన్నాదానం పహాయ అదిన్నాదానా పటివిరతో హోతి. యం తం పరస్స పరవిత్తూపకరణం గామగతం వా అరఞ్ఞగతం వా, న తం అదిన్నం థేయ్యసఙ్ఖాతం ఆదాతా హోతి.
‘‘Adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato hoti. Yaṃ taṃ parassa paravittūpakaraṇaṃ gāmagataṃ vā araññagataṃ vā, na taṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādātā hoti.
‘‘కామేసుమిచ్ఛాచారం పహాయ కామేసుమిచ్ఛాచారా పటివిరతో హోతి. యా తా మాతురక్ఖితా…పే॰… అన్తమసో మాలాగుళపరిక్ఖిత్తాపి, తథారూపాసు న చారిత్తం ఆపజ్జితా హోతి.
‘‘Kāmesumicchācāraṃ pahāya kāmesumicchācārā paṭivirato hoti. Yā tā māturakkhitā…pe… antamaso mālāguḷaparikkhittāpi, tathārūpāsu na cārittaṃ āpajjitā hoti.
‘‘ముసావాదం పహాయ ముసావాదా పటివిరతో హోతి. సభగ్గతో వా పరిసగ్గతో వా ఞాతిమజ్ఝగతో వా పూగమజ్ఝగతో వా రాజకులమజ్ఝగతో వా అభినీతో సక్ఖిపుట్ఠో – ‘ఏహమ్భో పురిస, యం జానాసి తం వదేహీ’తి, సో అజానం వా ఆహ ‘న జానామీ’తి, జానం వా ఆహ ‘జానామీ’తి, అపస్సం వా ఆహ ‘న పస్సామీ’తి, పస్సం వా ఆహ ‘పస్సామీ’తి. ఇతి అత్తహేతు వా పరహేతు వా ఆమిసకిఞ్చిక్ఖహేతు వా న సమ్పజానముసా భాసితా హోతి.
‘‘Musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato hoti. Sabhaggato vā parisaggato vā ñātimajjhagato vā pūgamajjhagato vā rājakulamajjhagato vā abhinīto sakkhipuṭṭho – ‘ehambho purisa, yaṃ jānāsi taṃ vadehī’ti, so ajānaṃ vā āha ‘na jānāmī’ti, jānaṃ vā āha ‘jānāmī’ti, apassaṃ vā āha ‘na passāmī’ti, passaṃ vā āha ‘passāmī’ti. Iti attahetu vā parahetu vā āmisakiñcikkhahetu vā na sampajānamusā bhāsitā hoti.
‘‘పిసుణవాచం పహాయ పిసుణాయ వాచాయ పటివిరతో హోతి – న ఇతో సుత్వా అముత్ర అక్ఖాతా ఇమేసం భేదాయ, అముత్ర వా సుత్వా ఇమేసం అక్ఖాతా అమూసం భేదాయ. ఇతి భిన్నానం వా సన్ధాతా సహితానం వా అనుప్పదాతా సమగ్గారామో సమగ్గరతో సమగ్గనన్దీ, సమగ్గకరణిం వాచం భాసితా హోతి.
‘‘Pisuṇavācaṃ pahāya pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti – na ito sutvā amutra akkhātā imesaṃ bhedāya, amutra vā sutvā imesaṃ akkhātā amūsaṃ bhedāya. Iti bhinnānaṃ vā sandhātā sahitānaṃ vā anuppadātā samaggārāmo samaggarato samagganandī, samaggakaraṇiṃ vācaṃ bhāsitā hoti.
‘‘ఫరుసవాచం పహాయ ఫరుసాయ వాచాయ పటివిరతో హోతి. యా సా వాచా నేలా కణ్ణసుఖా పేమనీయా హదయఙ్గమా పోరీ బహుజనకన్తా బహుజనమనాపా, తథారూపిం వాచం భాసితా హోతి.
‘‘Pharusavācaṃ pahāya pharusāya vācāya paṭivirato hoti. Yā sā vācā nelā kaṇṇasukhā pemanīyā hadayaṅgamā porī bahujanakantā bahujanamanāpā, tathārūpiṃ vācaṃ bhāsitā hoti.
‘‘సమ్ఫప్పలాపం పహాయ సమ్ఫప్పలాపా పటివిరతో హోతి కాలవాదీ భూతవాదీ, అత్థవాదీ ధమ్మవాదీ వినయవాదీ, నిధానవతిం వాచం భాసితా హోతి కాలేన సాపదేసం పరియన్తవతిం అత్థసంహితం.
‘‘Samphappalāpaṃ pahāya samphappalāpā paṭivirato hoti kālavādī bhūtavādī, atthavādī dhammavādī vinayavādī, nidhānavatiṃ vācaṃ bhāsitā hoti kālena sāpadesaṃ pariyantavatiṃ atthasaṃhitaṃ.
‘‘అనభిజ్ఝాలు హోతి . యం తం పరస్స పరవిత్తూపకరణం తం అనభిజ్ఝాతా హోతి – ‘అహో వత యం పరస్స తం మమ అస్సా’తి.
‘‘Anabhijjhālu hoti . Yaṃ taṃ parassa paravittūpakaraṇaṃ taṃ anabhijjhātā hoti – ‘aho vata yaṃ parassa taṃ mama assā’ti.
‘‘అబ్యాపన్నచిత్తో హోతి అప్పదుట్ఠమనసఙ్కప్పో – ‘ఇమే సత్తా అవేరా హోన్తు అబ్యాపజ్జా అనీఘా, సుఖీ అత్తానం పరిహరన్తూ’తి.
‘‘Abyāpannacitto hoti appaduṭṭhamanasaṅkappo – ‘ime sattā averā hontu abyāpajjā anīghā, sukhī attānaṃ pariharantū’ti.
‘‘సమ్మాదిట్ఠికో హోతి అవిపరీతదస్సనో – ‘అత్థి దిన్నం, అత్థి యిట్ఠం, అత్థి హుతం, అత్థి సుకటదుక్కటానం కమ్మానం ఫలం విపాకో, అత్థి అయం లోకో, అత్థి పరో లోకో, అత్థి మాతా, అత్థి పితా, అత్థి సత్తా ఓపపాతికా, అత్థి లోకే సమణబ్రాహ్మణా సమ్మగ్గతా సమ్మాపటిపన్నా యే ఇమఞ్చ లోకం పరఞ్చ లోకం సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా పవేదేన్తీ’తి. ఇమేహి ఖో, భిక్ఖవే, దసహి ధమ్మేహి సమన్నాగతో యథాభతం నిక్ఖిత్తో ఏవం సగ్గే’’తి. పఠమం.
‘‘Sammādiṭṭhiko hoti aviparītadassano – ‘atthi dinnaṃ, atthi yiṭṭhaṃ, atthi hutaṃ, atthi sukaṭadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, atthi ayaṃ loko, atthi paro loko, atthi mātā, atthi pitā, atthi sattā opapātikā, atthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’ti. Imehi kho, bhikkhave, dasahi dhammehi samannāgato yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / (౨౧) ౧. కరజకాయవగ్గో • (21) 1. Karajakāyavaggo
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౧-౫౩౬. పఠమనిరయసగ్గసుత్తాదివణ్ణనా • 1-536. Paṭhamanirayasaggasuttādivaṇṇanā