Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കങ്ഖാവിതരണീ-പുരാണ-ടീകാ • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā

    അനിയതകണ്ഡം

    Aniyatakaṇḍaṃ

    ൧. പഠമാനിയതസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    1. Paṭhamāniyatasikkhāpadavaṇṇanā

    അനിയതേ ആദിതോവ ഇദം പകിണ്ണകം. സേയ്യഥിദം – ഇദം അനിയതകണ്ഡം നിപ്പയോജനം തത്ഥ അപുബ്ബാഭാവതോതി ചേ? ന, ഗരുകലഹുകഭേദഭിന്നാപത്തിരോപനാരോപനക്കമലക്ഖണദീപനപ്പയോജനതോ. ഏത്ഥ ഹി ‘‘സാ ചേ ഏവം വദേയ്യ ‘അയ്യോ മയാ…പേ॰… സോ ച തം പടിജാനാതി, ആപത്തിയാ കാരേതബ്ബോ’’’തിആദിനാ (പാരാ॰ ൪൪൬) ആപത്തിയാ ഗരുകായ, ലഹുകായ ച ആരോപനക്കമലക്ഖണം, ‘‘ന കാരേതബ്ബോ’’തി ഇമിനാ അനാരോപനക്കമലക്ഖണഞ്ച ദസ്സിതം. ലക്ഖണദീപനതോ ആദിമ്ഹി, അന്തേ വാ ഉദ്ദിസിതബ്ബന്തി ചേ? ന, അസമ്ഭവതോ. കഥം ന താവ ആദിമ്ഹി സമ്ഭവതി, യേസമിദം ലക്ഖണം, തേസം സിക്ഖാപദാനം അദസ്സിതത്താ. ന അന്തേ ഗരുകമിസ്സകത്താ. തസ്മാ ഗരുകലഹുകാനം മജ്ഝേ ഏവ ഉദ്ദിസിതബ്ബതം അരഹതി ഉഭയമിസ്സകത്താ. യാ തത്ഥ പാചിത്തിയസങ്ഖാതാ ലഹുകാപത്തി ദസ്സിതാ, സാപി ഗരുകാതി കഥിതാ. തേനേവാഹ ‘‘മേഥുനധമ്മസന്നിസ്സിതകിലേസസങ്ഖാതേന രഹസ്സാദേനാ’’തിആദി. തസ്മാ ഗരുകാനം ഏവ അനന്തരം ഉദ്ദിട്ഠന്തിപി ഏകേ. ഏവം സതി പഠമാനിയതമേവാലം താവതാ ലക്ഖണദീപനസിദ്ധിതോ, കിം ദുതിയേനാതി ചേ? ന, ഓകാസനിയമപച്ചയമിച്ഛാഗാഹനിവാരണപ്പയോജനതോ. ‘‘പടിച്ഛന്നേ ആസനേ അലംകമ്മനിയേ’’തി ഓകാസനിയമതോ ഹി തബ്ബിപരീതേ ഓകാസേ ഇദം ലക്ഖണം ന വികപ്പിതന്തി മിച്ഛാഗാഹോ ഹോതി. തംനിവാരണതോ ദുതിയാനിയതമ്പി സാത്ഥകമേവാതി അധിപ്പായോ. കസ്മാ? ഓകാസഭേദതോ, രഹോഭേദദീപനതോ, രഹോനിസജ്ജസ്സാദഭേദദീപനതോ. ഓകാസനിയമഭാവേ ച രഹോനിസജ്ജസ്സാദഭേദോ ജാതോ. ദ്വിന്നം രഹോനിസജ്ജസിക്ഖാപദാനം നാനാത്തജാനനഞ്ച സിയാ തഥാ കായസംസഗ്ഗഭേദദീപനതോ. നാലം കമ്മനിയേപി ഹി ഓകാസേ അപ്പടിച്ഛന്നേ, പടിച്ഛന്നേപി വാ നിസിന്നായ വാതപാനകവാടച്ഛിദ്ദാദീഹി നിക്ഖന്തകേസാദിഗ്ഗഹണേന കായസംസഗ്ഗോ ലബ്ഭതീതി ഏവമാദയോപി നയാ വിത്ഥാരതോ വേദിതബ്ബാ.

    Aniyate āditova idaṃ pakiṇṇakaṃ. Seyyathidaṃ – idaṃ aniyatakaṇḍaṃ nippayojanaṃ tattha apubbābhāvatoti ce? Na, garukalahukabhedabhinnāpattiropanāropanakkamalakkhaṇadīpanappayojanato. Ettha hi ‘‘sā ce evaṃ vadeyya ‘ayyo mayā…pe… so ca taṃ paṭijānāti, āpattiyā kāretabbo’’’tiādinā (pārā. 446) āpattiyā garukāya, lahukāya ca āropanakkamalakkhaṇaṃ, ‘‘na kāretabbo’’ti iminā anāropanakkamalakkhaṇañca dassitaṃ. Lakkhaṇadīpanato ādimhi, ante vā uddisitabbanti ce? Na, asambhavato. Kathaṃ na tāva ādimhi sambhavati, yesamidaṃ lakkhaṇaṃ, tesaṃ sikkhāpadānaṃ adassitattā. Na ante garukamissakattā. Tasmā garukalahukānaṃ majjhe eva uddisitabbataṃ arahati ubhayamissakattā. Yā tattha pācittiyasaṅkhātā lahukāpatti dassitā, sāpi garukāti kathitā. Tenevāha ‘‘methunadhammasannissitakilesasaṅkhātena rahassādenā’’tiādi. Tasmā garukānaṃ eva anantaraṃ uddiṭṭhantipi eke. Evaṃ sati paṭhamāniyatamevālaṃ tāvatā lakkhaṇadīpanasiddhito, kiṃ dutiyenāti ce? Na, okāsaniyamapaccayamicchāgāhanivāraṇappayojanato. ‘‘Paṭicchanne āsane alaṃkammaniye’’ti okāsaniyamato hi tabbiparīte okāse idaṃ lakkhaṇaṃ na vikappitanti micchāgāho hoti. Taṃnivāraṇato dutiyāniyatampi sātthakamevāti adhippāyo. Kasmā? Okāsabhedato, rahobhedadīpanato, rahonisajjassādabhedadīpanato. Okāsaniyamabhāve ca rahonisajjassādabhedo jāto. Dvinnaṃ rahonisajjasikkhāpadānaṃ nānāttajānanañca siyā tathā kāyasaṃsaggabhedadīpanato. Nālaṃ kammaniyepi hi okāse appaṭicchanne, paṭicchannepi vā nisinnāya vātapānakavāṭacchiddādīhi nikkhantakesādiggahaṇena kāyasaṃsaggo labbhatīti evamādayopi nayā vitthārato veditabbā.

    തത്രിദം മുഖമത്തനിദസ്സനം – ഓകാസഭേദതോതി അലംകമ്മനിയനാലംകമ്മനിയഭേദതോ. പടിച്ഛന്നമ്പി ഹി ഏകച്ചം നാലംകമ്മനിയം വാതപാനാദിനാ അന്തരിതത്താ , ഉഭയപ്പടിച്ഛന്നമ്പി ഏകച്ചം നാലംകമ്മനിയം വിജാനതം അജ്ഝോകാസത്താ. രഹോഭേദദീപനതോതി ഏത്ഥ രഹഭാവസാമഞ്ഞേപി രഹോ ദ്വിധാ പടിച്ഛന്നാപടിച്ഛന്നഭേദതോതി അധിപ്പായോ. രഹോനിസജ്ജസ്സാദഭേദദീപനതോതി മേഥുനസ്സാദവസേന നിസജ്ജാ, ദുട്ഠുല്ലസ്സാദവസേന നിസജ്ജാതി താദിസസ്സ ഭേദസ്സ ദീപനതോതി അത്ഥോ. ‘‘ഇധ ആഗതനയത്താ ഭിക്ഖുനിപാതിമോക്ഖേ ഇദം കണ്ഡം പരിഹീനന്തി വേദിതബ്ബ’’ന്തി വദന്തി. ‘‘അട്ഠുപ്പത്തിയാ തത്ഥ അനുപ്പന്നത്താ’’തി ഏകേ, തം അനേകന്തഭാവദീപനതോ അയുത്തം. സബ്ബബുദ്ധകാലേ ഹി ഭിക്ഖൂനം പഞ്ച, ഭിക്ഖുനീനം ചത്താരോ ച ഉദ്ദേസാ സന്തി. പാതിമോക്ഖുദ്ദേസപഞ്ഞത്തിയാ അസാധാരണത്താ തത്ഥ നിദ്ദിട്ഠസങ്ഘാദിസേസപാചിത്തിയാനന്തി ഏകേ. താസഞ്ഹി ഭിക്ഖുനീനം ഉബ്ഭജാണുമണ്ഡലിക (പാചി॰ ൬൫൮) -അട്ഠവത്ഥുക (പാചി॰ ൬൭൫) -വസേന കായസംസഗ്ഗവിസേസോ പാരാജികവത്ഥു, ‘‘ഹത്ഥഗ്ഗഹണം വാ സാദിയേയ്യ, കായം വാ തദത്ഥായ ഉപസംഹരേയ്യാ’’തി (പാചി॰ ൬൭൫) വചനതോ സാദിയനമ്പി, ‘‘സന്തിട്ഠേയ്യ വാ’’തി (പാചി॰ ൬൭൫) വചനതോ ഠാനമ്പി, ‘‘സങ്കേതം വാ ഗച്ഛേയ്യാ’’തി (പാചി॰ ൬൭൫) വചനതോ ഗമനമ്പി, ‘‘ഛന്നം വാ അനുപവിസേയ്യാ’’തി (പാചി॰ ൬൭൫) വചനതോ പടിച്ഛന്നട്ഠാനപ്പവേസോപി ഹോതി, തഥാ ‘‘രത്തന്ധകാരേ അപ്പദീപേ, പടിച്ഛന്നേ ഓകാസേ അജ്ഝോകാസേ ഏകേനേകാ സന്തിട്ഠേയ്യ വാ സല്ലപേയ്യ വാ’’തി (പാചി॰ ൮൩൯) വചനതോ ദുട്ഠുല്ലവാചാപി പാചിത്തിയവത്ഥുകന്തി കത്വാ താസം അഞ്ഞഥാ അനിയതകണ്ഡസ്സ അവത്തബ്ബതാപത്തിതോ ന വുത്തന്തി തേസം അധിപ്പായോ. പകിണ്ണകം.

    Tatridaṃ mukhamattanidassanaṃ – okāsabhedatoti alaṃkammaniyanālaṃkammaniyabhedato. Paṭicchannampi hi ekaccaṃ nālaṃkammaniyaṃ vātapānādinā antaritattā , ubhayappaṭicchannampi ekaccaṃ nālaṃkammaniyaṃ vijānataṃ ajjhokāsattā. Rahobhedadīpanatoti ettha rahabhāvasāmaññepi raho dvidhā paṭicchannāpaṭicchannabhedatoti adhippāyo. Rahonisajjassādabhedadīpanatoti methunassādavasena nisajjā, duṭṭhullassādavasena nisajjāti tādisassa bhedassa dīpanatoti attho. ‘‘Idha āgatanayattā bhikkhunipātimokkhe idaṃ kaṇḍaṃ parihīnanti veditabba’’nti vadanti. ‘‘Aṭṭhuppattiyā tattha anuppannattā’’ti eke, taṃ anekantabhāvadīpanato ayuttaṃ. Sabbabuddhakāle hi bhikkhūnaṃ pañca, bhikkhunīnaṃ cattāro ca uddesā santi. Pātimokkhuddesapaññattiyā asādhāraṇattā tattha niddiṭṭhasaṅghādisesapācittiyānanti eke. Tāsañhi bhikkhunīnaṃ ubbhajāṇumaṇḍalika (pāci. 658) -aṭṭhavatthuka (pāci. 675) -vasena kāyasaṃsaggaviseso pārājikavatthu, ‘‘hatthaggahaṇaṃ vā sādiyeyya, kāyaṃ vā tadatthāya upasaṃhareyyā’’ti (pāci. 675) vacanato sādiyanampi, ‘‘santiṭṭheyya vā’’ti (pāci. 675) vacanato ṭhānampi, ‘‘saṅketaṃ vā gaccheyyā’’ti (pāci. 675) vacanato gamanampi, ‘‘channaṃ vā anupaviseyyā’’ti (pāci. 675) vacanato paṭicchannaṭṭhānappavesopi hoti, tathā ‘‘rattandhakāre appadīpe, paṭicchanne okāse ajjhokāse ekenekā santiṭṭheyya vā sallapeyya vā’’ti (pāci. 839) vacanato duṭṭhullavācāpi pācittiyavatthukanti katvā tāsaṃ aññathā aniyatakaṇḍassa avattabbatāpattito na vuttanti tesaṃ adhippāyo. Pakiṇṇakaṃ.

    ‘‘ദേസനാവുട്ഠാനഗാമിനീനം ആപത്തീനം വസേന അലജ്ജിആദയോ ലജ്ജീനം ചോദേസ്സന്തീ’’തി ആഗതത്താ ലജ്ജിപഗ്ഗഹത്ഥായ പതിരൂപായപി ഉപാസികായ വചനേന അകത്വാ ഭിക്ഖുസ്സേവ പടിഞ്ഞായ കാതബ്ബന്തി ആപത്തിയോ പന ലക്ഖണദസ്സനത്ഥം പഞ്ഞത്തം വിത്ഥാരനയമേവ ഗഹേത്വാ വത്തും യുത്തം ‘‘ഇമേ ഖോ പനായസ്മന്തോ ദ്വേ അനിയതാ ധമ്മാ’’തി (പാരാ॰ ൪൪൩) ഉദ്ദേസദസ്സനത്താതി ലിഖിതം. സോതസ്സ രഹോതി ഏത്ഥ രഹോതി വചനസാമഞ്ഞതോ വുത്തം. ദുട്ഠുല്ലസാമഞ്ഞതോ ദുട്ഠുല്ലാരോചനപ്പടിച്ഛാദനസിക്ഖാപദേസു പാരാജികവചനം വിയ. തസ്മാ ‘‘ചക്ഖുസ്സേവ പന രഹോ ‘രഹോ’തി ഇധ അധിപ്പേതോ’’തി വുത്തം. കഥം പഞ്ഞായതീതി ചേ? ‘‘മാതുഗാമോ നാമ…പേ॰… അന്തമസോ തദഹുജാതാപി ദാരികാ’’തി (പാരാ॰ ൪൪൫) വുത്തത്താ ദുട്ഠുല്ലോഭാസനം ഇധ നാധിപ്പേതന്തി ദീപിതമേവാതി. അന്തോദ്വാദസഹത്ഥേപീതി പി-സദ്ദേന അപിഹിതകവാടസ്സ ഗബ്ഭസ്സ ദ്വാരേ നിസിന്നോപീതി അത്ഥോ. അചേലകവഗ്ഗേ രഹോപടിച്ഛന്നാസനസിക്ഖാപദേ (പാചി॰ ൨൮൮) ‘‘യോ കോചി വിഞ്ഞൂ പുരിസോ ദുതിയോ ഹോതീ’’തി ഇമസ്സ അനുരൂപതോ ‘‘ഇത്ഥീനം പന സതമ്പി അനാപത്തിം ന കരോതിയേവാ’’തി വുത്തം. ‘‘അലംകമ്മനിയേതി സക്കാ ഹോതി മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവിതു’’ന്തി (പാരാ॰ ൪൪൫) വിഭങ്ഗേ വചനതോ രഹോനിസജ്ജസ്സാദോ ചേത്ഥ മേഥുനധമ്മസന്നിസ്സിതകിലേസോ, ന ദുതിയേ വിയ ദുട്ഠുല്ലവാചസ്സാദകിലേസോ. തസ്മാ ച പഞ്ഞായതി സോതസ്സ രഹോ നാധിപ്പേതോതി.

    ‘‘Desanāvuṭṭhānagāminīnaṃ āpattīnaṃ vasena alajjiādayo lajjīnaṃ codessantī’’ti āgatattā lajjipaggahatthāya patirūpāyapi upāsikāya vacanena akatvā bhikkhusseva paṭiññāya kātabbanti āpattiyo pana lakkhaṇadassanatthaṃ paññattaṃ vitthāranayameva gahetvā vattuṃ yuttaṃ ‘‘ime kho panāyasmanto dve aniyatā dhammā’’ti (pārā. 443) uddesadassanattāti likhitaṃ. Sotassa rahoti ettha rahoti vacanasāmaññato vuttaṃ. Duṭṭhullasāmaññato duṭṭhullārocanappaṭicchādanasikkhāpadesu pārājikavacanaṃ viya. Tasmā ‘‘cakkhusseva pana raho ‘raho’ti idha adhippeto’’ti vuttaṃ. Kathaṃ paññāyatīti ce? ‘‘Mātugāmo nāma…pe… antamaso tadahujātāpi dārikā’’ti (pārā. 445) vuttattā duṭṭhullobhāsanaṃ idha nādhippetanti dīpitamevāti. Antodvādasahatthepīti pi-saddena apihitakavāṭassa gabbhassa dvāre nisinnopīti attho. Acelakavagge rahopaṭicchannāsanasikkhāpade (pāci. 288) ‘‘yo koci viññū puriso dutiyo hotī’’ti imassa anurūpato ‘‘itthīnaṃ pana satampi anāpattiṃ na karotiyevā’’ti vuttaṃ. ‘‘Alaṃkammaniyeti sakkā hoti methunaṃ dhammaṃ paṭisevitu’’nti (pārā. 445) vibhaṅge vacanato rahonisajjassādo cettha methunadhammasannissitakileso, na dutiye viya duṭṭhullavācassādakileso. Tasmā ca paññāyati sotassa raho nādhippetoti.

    തിണ്ണം ധമ്മാനം അഞ്ഞതരേന വദേയ്യാതി രഹോനിസജ്ജസിക്ഖാപദവസേന നിസിന്നസ്സ തസ്സാനുസാരേന പാചിത്തിയമേവ അവത്വാ പാരാജികസങ്ഘാദിസേസായപി ആപത്തിയാ ഭേദദസ്സനത്ഥം വുത്തം. പുന ആപത്തിപ്പടിജാനനം അവത്വാ കസ്മാ ‘‘നിസജ്ജം ഭിക്ഖു പടിജാനമാനോ’’തി വത്ഥുപ്പടിജാനനം വുത്തന്തി? വുച്ചതേ – ആപത്തിയാ ചോദിതേ വിനയധരേന ‘‘കിസ്മിം വത്ഥുസ്മി’’ന്തി പുച്ഛിതേ ചുദിതകേന ‘‘ഇമസ്മിം വത്ഥുസ്മി’’ന്തി വുത്തേ വിനയധരേന ‘‘ഈദിസം നാമ അകാസീ’’തി പുച്ഛിതേ സോ വത്ഥും പടിജാനമാനോവ കാരേതബ്ബോതി ദസ്സനത്ഥം ‘‘നിസജ്ജം ഭിക്ഖു പടിജാനമാനോ’’തി വുത്തം. യദി ഏവം നിസജ്ജം പടിജാനമാനോപി ആപത്തിയാവ കാരേതബ്ബോതി? അനുരൂപമേവ. ഏവം പന ഗഹേതബ്ബം – തിണ്ണമ്പി ആപത്തീനം വത്ഥൂനി അഗ്ഗഹേത്വാ ഇധ സിക്ഖാപദവസേന നിസജ്ജമേവ വുത്തം. തസ്മിം ഗഹിതേപി ഹി ആപത്തി ഗഹിതാവ ഹോതീതി. യേന വാ സാതി ഏത്ഥ വാ-സദ്ദോ ‘‘തേന സോ ഭിക്ഖു കാരേതബ്ബോ വാ’’തി യോജേതബ്ബോ. സോ ച വികപ്പത്ഥോ. തസ്മാ ‘‘കാരേതബ്ബോ വാ പടിജാനമാനോ, ന വാ കാരേതബ്ബോ അപ്പടിജാനമാനോ’’തി അത്ഥോ. തേന വുത്തം ‘‘പടിജാനമാനോ വാ’’തിആദി. രഹോനിസജ്ജസിക്ഖാപദവസേന നിസജ്ജപച്ചയാ ആപത്തിയാ വുത്തത്താ സേസേസുപി സേസസിക്ഖാപദവസേന ആപത്തി ഗഹേതബ്ബാ. ‘‘സമുട്ഠാനാദീനി പഠമപാരാജികസദിസാനേവാ’’തി വുത്തത്താ ഇധ ദുട്ഠുല്ലോഭാസനസ്സ അനധിപ്പേതഭാവോ വേദിതബ്ബോ.

    Tiṇṇaṃ dhammānaṃ aññatarena vadeyyāti rahonisajjasikkhāpadavasena nisinnassa tassānusārena pācittiyameva avatvā pārājikasaṅghādisesāyapi āpattiyā bhedadassanatthaṃ vuttaṃ. Puna āpattippaṭijānanaṃ avatvā kasmā ‘‘nisajjaṃ bhikkhu paṭijānamāno’’ti vatthuppaṭijānanaṃ vuttanti? Vuccate – āpattiyā codite vinayadharena ‘‘kismiṃ vatthusmi’’nti pucchite cuditakena ‘‘imasmiṃ vatthusmi’’nti vutte vinayadharena ‘‘īdisaṃ nāma akāsī’’ti pucchite so vatthuṃ paṭijānamānova kāretabboti dassanatthaṃ ‘‘nisajjaṃ bhikkhu paṭijānamāno’’ti vuttaṃ. Yadi evaṃ nisajjaṃ paṭijānamānopi āpattiyāva kāretabboti? Anurūpameva. Evaṃ pana gahetabbaṃ – tiṇṇampi āpattīnaṃ vatthūni aggahetvā idha sikkhāpadavasena nisajjameva vuttaṃ. Tasmiṃ gahitepi hi āpatti gahitāva hotīti. Yena vā sāti ettha -saddo ‘‘tena so bhikkhu kāretabbo vā’’ti yojetabbo. So ca vikappattho. Tasmā ‘‘kāretabbo vā paṭijānamāno, na vā kāretabbo appaṭijānamāno’’ti attho. Tena vuttaṃ ‘‘paṭijānamāno vā’’tiādi. Rahonisajjasikkhāpadavasena nisajjapaccayā āpattiyā vuttattā sesesupi sesasikkhāpadavasena āpatti gahetabbā. ‘‘Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājikasadisānevā’’ti vuttattā idha duṭṭhullobhāsanassa anadhippetabhāvo veditabbo.

    പഠമാനിയതസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Paṭhamāniyatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact