Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៩. បឋមបាបណិកសុត្តវណ្ណនា
9. Paṭhamapāpaṇikasuttavaṇṇanā
១៩. នវមេ បាបណិកោតិ អាបណិកោ, អាបណំ ឧគ្ឃាដេត្វា ភណ្ឌវិក្កាយកស្ស វាណិជស្សេតំ អធិវចនំ។ អភព្ពោតិ អភាជនភូតោ។ ន សក្កច្ចំ កម្មន្តំ អធិដ្ឋាតីតិ យថា អធិដ្ឋិតំ សុអធិដ្ឋិតំ ហោតិ, ឯវំ សយំ អត្តបច្ចក្ខំ ករោន្តោ នាធិដ្ឋាតិ។ តត្ថ បច្ចូសកាលេ បទសទ្ទេន ឧដ្ឋាយ ទីបំ ជាលេត្វា ភណ្ឌំ បសារេត្វា អនិសីទន្តោ បុព្ពណ្ហសមយំ ន សក្កច្ចំ កម្មន្តំ អធិដ្ឋាតិ នាម។ អយំ ហិ យំ ចោរា រត្តិំ ភណ្ឌំ ហរិត្វា ‘‘ឥទំ អម្ហាកំ ហត្ថតោ វិស្សជ្ជេស្សាមា’’តិ អាបណំ គន្ត្វា អប្បេន អគ្ឃេន ទេន្តិ, យម្បិ ពហុវេរិនោ មនុស្សា រត្តិំ នគរេ វសិត្វា បាតោវ អាបណំ គន្ត្វា ភណ្ឌំ គណ្ហន្តិ, យំ វា បន ជនបទំ គន្តុកាមា មនុស្សា បាតោវ អាបណំ គន្ត្វា ភណ្ឌំ កិណន្តិ, តប្បច្ចយស្ស លាភស្ស អស្សាមិកោ ហោតិ។
19. Navame pāpaṇikoti āpaṇiko, āpaṇaṃ ugghāṭetvā bhaṇḍavikkāyakassa vāṇijassetaṃ adhivacanaṃ. Abhabboti abhājanabhūto. Nasakkaccaṃ kammantaṃ adhiṭṭhātīti yathā adhiṭṭhitaṃ suadhiṭṭhitaṃ hoti, evaṃ sayaṃ attapaccakkhaṃ karonto nādhiṭṭhāti. Tattha paccūsakāle padasaddena uṭṭhāya dīpaṃ jāletvā bhaṇḍaṃ pasāretvā anisīdanto pubbaṇhasamayaṃ na sakkaccaṃ kammantaṃ adhiṭṭhāti nāma. Ayaṃ hi yaṃ corā rattiṃ bhaṇḍaṃ haritvā ‘‘idaṃ amhākaṃ hatthato vissajjessāmā’’ti āpaṇaṃ gantvā appena agghena denti, yampi bahuverino manussā rattiṃ nagare vasitvā pātova āpaṇaṃ gantvā bhaṇḍaṃ gaṇhanti, yaṃ vā pana janapadaṃ gantukāmā manussā pātova āpaṇaṃ gantvā bhaṇḍaṃ kiṇanti, tappaccayassa lābhassa assāmiko hoti.
អញ្ញេសំ ភោជនវេលាយ បន ភុញ្ជិតុំ អាគន្ត្វា បាតោវ ភណ្ឌំ បដិសាមេត្វា ឃរំ គន្ត្វា ភុញ្ជិត្វា និទ្ទាយិត្វា សាយំ បុន អាបណំ អាគច្ឆន្តោ មជ្ឈន្ហិកសមយំ ន សក្កច្ចំ កម្មន្តំ អធិដ្ឋាតិ នាម។ សោ ហិ យំ ចោរា បាតោវ វិស្សជ្ជេតុំ ន សម្បាបុណិំសុ, ទិវាកាលេ បន បរេសំ អសញ្ចារក្ខណេ អាបណំ គន្ត្វា អប្បគ្ឃេន ទេន្តិ, យញ្ច ភោជនវេលាយ បុញ្ញវន្តោ ឥស្សរា ‘‘អាបណតោ ឥទញ្ចិទញ្ច លទ្ធុំ វដ្ដតី’’តិ បហិណិត្វា អាហរាបេន្តិ, តប្បច្ចយស្ស លាភស្ស អស្សាមិកោ ហោតិ។
Aññesaṃ bhojanavelāya pana bhuñjituṃ āgantvā pātova bhaṇḍaṃ paṭisāmetvā gharaṃ gantvā bhuñjitvā niddāyitvā sāyaṃ puna āpaṇaṃ āgacchanto majjhanhikasamayaṃ na sakkaccaṃ kammantaṃ adhiṭṭhāti nāma. So hi yaṃ corā pātova vissajjetuṃ na sampāpuṇiṃsu, divākāle pana paresaṃ asañcārakkhaṇe āpaṇaṃ gantvā appagghena denti, yañca bhojanavelāya puññavanto issarā ‘‘āpaṇato idañcidañca laddhuṃ vaṭṭatī’’ti pahiṇitvā āharāpenti, tappaccayassa lābhassa assāmiko hoti.
យាវ យាមភេរិនិក្ខមនា បន អន្តោអាបណេ ទីបំ ជាលាបេត្វា អនិសីទន្តោ សាយន្ហសមយំ ន សក្កច្ចំ កម្មន្តំ អធិដ្ឋាតិ នាម។ សោ ហិ យំ ចោរា បាតោបិ ទិវាបិ វិស្សជ្ជេតុំ ន សម្បាបុណិំសុ , សាយំ បន អាបណំ គន្ត្វា អប្បគ្ឃេន ទេន្តិ, តប្បច្ចយស្ស លាភស្ស អស្សាមិកោ ហោតិ។
Yāva yāmabherinikkhamanā pana antoāpaṇe dīpaṃ jālāpetvā anisīdanto sāyanhasamayaṃ na sakkaccaṃ kammantaṃ adhiṭṭhāti nāma. So hi yaṃ corā pātopi divāpi vissajjetuṃ na sampāpuṇiṃsu , sāyaṃ pana āpaṇaṃ gantvā appagghena denti, tappaccayassa lābhassa assāmiko hoti.
ន សក្កច្ចំ សមាធិនិមិត្តំ អធិដ្ឋាតីតិ សក្កច្ចកិរិយាយ សមាធិំ ន សមាបជ្ជតិ។ ឯត្ថ ច បាតោវ ចេតិយង្គណពោធិយង្គណេសុ វត្តំ កត្វា សេនាសនំ បវិសិត្វា យាវ ភិក្ខាចារវេលា, តាវ សមាបត្តិំ អប្បេត្វា អនិសីទន្តោ បុព្ពណ្ហសមយំ ន សក្កច្ចំ សមាធិនិមិត្តំ អធិដ្ឋាតិ នាម។ បច្ឆាភត្តំ បន បិណ្ឌបាតបដិក្កន្តោ រត្តិដ្ឋានទិវាដ្ឋានំ បវិសិត្វា យាវ សាយន្ហសមយា សមាបត្តិំ អប្បេត្វា អនិសីទន្តោ មជ្ឈន្ហិកសមយំ ន សក្កច្ចំ សមាធិនិមិត្តំ អធិដ្ឋាតិ នាម។ សាយំ បន ចេតិយំ វន្ទិត្វា ថេរូបដ្ឋានំ កត្វា សេនាសនំ បវិសិត្វា បឋមយាមំ សមាបត្តិំ សមាបជ្ជិត្វា អនិសីទន្តោ សាយន្ហសមយំ ន សក្កច្ចំ សមាធិនិមិត្តំ អធិដ្ឋាតិ នាម។ សុក្កបក្ខោ វុត្តបដិបក្ខនយេនេវ វេទិតព្ពោ។ អបិចេត្ថ ‘‘សមាបត្តិំ អប្បេត្វា’’តិ វុត្តដ្ឋានេ សមាបត្តិយា អសតិ វិបស្សនាបិ វដ្ដតិ, សមាធិនិមិត្តន្តិ ច សមាធិអារម្មណម្បិ វដ្ដតិយេវ។ វុត្តម្បិ ចេតំ – ‘‘សមាធិបិ សមាធិនិមិត្តំ, សមាធារម្មណម្បិ សមាធិនិមិត្ត’’ន្តិ។
Na sakkaccaṃ samādhinimittaṃ adhiṭṭhātīti sakkaccakiriyāya samādhiṃ na samāpajjati. Ettha ca pātova cetiyaṅgaṇabodhiyaṅgaṇesu vattaṃ katvā senāsanaṃ pavisitvā yāva bhikkhācāravelā, tāva samāpattiṃ appetvā anisīdanto pubbaṇhasamayaṃ na sakkaccaṃ samādhinimittaṃ adhiṭṭhāti nāma. Pacchābhattaṃ pana piṇḍapātapaṭikkanto rattiṭṭhānadivāṭṭhānaṃ pavisitvā yāva sāyanhasamayā samāpattiṃ appetvā anisīdanto majjhanhikasamayaṃ na sakkaccaṃ samādhinimittaṃ adhiṭṭhāti nāma. Sāyaṃ pana cetiyaṃ vanditvā therūpaṭṭhānaṃ katvā senāsanaṃ pavisitvā paṭhamayāmaṃ samāpattiṃ samāpajjitvā anisīdanto sāyanhasamayaṃ na sakkaccaṃ samādhinimittaṃ adhiṭṭhāti nāma. Sukkapakkho vuttapaṭipakkhanayeneva veditabbo. Apicettha ‘‘samāpattiṃ appetvā’’ti vuttaṭṭhāne samāpattiyā asati vipassanāpi vaṭṭati, samādhinimittanti ca samādhiārammaṇampi vaṭṭatiyeva. Vuttampi cetaṃ – ‘‘samādhipi samādhinimittaṃ, samādhārammaṇampi samādhinimitta’’nti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៩. បឋមបាបណិកសុត្តំ • 9. Paṭhamapāpaṇikasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៩. បឋមបាបណិកសុត្តវណ្ណនា • 9. Paṭhamapāpaṇikasuttavaṇṇanā