Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विनयविनिच्छय-उत्तरविनिच्छय • Vinayavinicchaya-uttaravinicchaya |
भिक्खुविभङ्गो
Bhikkhuvibhaṅgo
पाराजिककथा
Pārājikakathā
पठमपाराजिककथा
Paṭhamapārājikakathā
६.
6.
तिविधे तिलमत्तम्पि, मग्गे सेवनचेतनो।
Tividhe tilamattampi, magge sevanacetano;
अङ्गजातं पवेसेन्तो, अल्लोकासे पराजितो॥
Aṅgajātaṃ pavesento, allokāse parājito.
७.
7.
पवेसनं पविट्ठं वा, ठितमुद्धरणम्पि वा।
Pavesanaṃ paviṭṭhaṃ vā, ṭhitamuddharaṇampi vā;
ससिक्खो सादियन्तो सो, ठपेत्वा किरियं चुतो॥
Sasikkho sādiyanto so, ṭhapetvā kiriyaṃ cuto.
८.
8.
सन्थतेनङ्गजातेन, सन्थतं वा असन्थतं।
Santhatenaṅgajātena, santhataṃ vā asanthataṃ;
मग्गं पन पवेसेन्तो, तथेवासन्थतेन च॥
Maggaṃ pana pavesento, tathevāsanthatena ca.
९.
9.
उपादिन्नेनुपादिन्ने, अनुपादिन्नकेन वा।
Upādinnenupādinne, anupādinnakena vā;
घट्टिते अनुपादिन्ने, सचे सादियतेत्थ सो॥
Ghaṭṭite anupādinne, sace sādiyatettha so.
१०.
10.
होति पाराजिकक्खेत्ते, पविट्ठे तु पराजितो।
Hoti pārājikakkhette, paviṭṭhe tu parājito;
खेत्ते थुल्लच्चयं तस्स, दुक्कटञ्च विनिद्दिसे॥
Khette thullaccayaṃ tassa, dukkaṭañca viniddise.
११.
11.
मते अक्खायिते चापि, येभुय्यक्खायितेपि च।
Mate akkhāyite cāpi, yebhuyyakkhāyitepi ca;
मेथुनं पटिसेवन्तो, होति पाराजिको नरो॥
Methunaṃ paṭisevanto, hoti pārājiko naro.
१२.
12.
येभुय्यक्खायिते चापि, उपड्ढक्खायितेपि च।
Yebhuyyakkhāyite cāpi, upaḍḍhakkhāyitepi ca;
होति थुल्लच्चयापत्ति, सेसे आपत्ति दुक्कटं॥
Hoti thullaccayāpatti, sese āpatti dukkaṭaṃ.
१३.
13.
निमित्तमत्तं सेसेत्वा, खायितेपि सरीरके।
Nimittamattaṃ sesetvā, khāyitepi sarīrake;
निमित्ते मेथुनं तस्मिं, सेवतोपि पराजयो॥
Nimitte methunaṃ tasmiṃ, sevatopi parājayo.
१४.
14.
उद्धुमातादिसम्पत्ते, सब्बत्थापि च दुक्कटं।
Uddhumātādisampatte, sabbatthāpi ca dukkaṭaṃ;
खायिताक्खायितं नाम, सब्बं मतसरीरके॥
Khāyitākkhāyitaṃ nāma, sabbaṃ matasarīrake.
१५.
15.
छिन्दित्वा पन तच्छेत्वा, निमित्तुप्पाटिते पन।
Chinditvā pana tacchetvā, nimittuppāṭite pana;
वणसङ्खेपतो तस्मिं, सेवं थुल्लच्चयं फुसे॥
Vaṇasaṅkhepato tasmiṃ, sevaṃ thullaccayaṃ phuse.
१६.
16.
ततो मेथुनरागेन, पतिताय निमित्ततो।
Tato methunarāgena, patitāya nimittato;
तायं उपक्कमन्तस्स, दुक्कटं मंसपेसियं॥
Tāyaṃ upakkamantassa, dukkaṭaṃ maṃsapesiyaṃ.
१७.
17.
नखपिट्ठिप्पमाणेपि, मंसे न्हारुम्हि वा सति।
Nakhapiṭṭhippamāṇepi, maṃse nhārumhi vā sati;
मेथुनं पटिसेवन्तो, जीवमाने पराजितो॥
Methunaṃ paṭisevanto, jīvamāne parājito.
१८.
18.
कण्णच्छिद्दक्खिनासासु, वत्थिकोसे वणेसु वा।
Kaṇṇacchiddakkhināsāsu, vatthikose vaṇesu vā;
अङ्गजातं पवेसेन्तो, रागा थुल्लच्चयं फुसे॥
Aṅgajātaṃ pavesento, rāgā thullaccayaṃ phuse.
१९.
19.
अवसेससरीरस्मिं, उपकच्छूरुकादिसु।
Avasesasarīrasmiṃ, upakacchūrukādisu;
वसा मेथुनरागस्स, सेवमानस्स दुक्कटं॥
Vasā methunarāgassa, sevamānassa dukkaṭaṃ.
२०.
20.
अस्सगोमहिसादीनं, ओट्ठगद्रभदन्तिनं।
Assagomahisādīnaṃ, oṭṭhagadrabhadantinaṃ;
नासासु वत्थिकोसेसु, सेवं थुल्लच्चयं फुसे॥
Nāsāsu vatthikosesu, sevaṃ thullaccayaṃ phuse.
२१.
21.
तथा सब्बतिरच्छानं, अक्खिकण्णवणेसुपि।
Tathā sabbatiracchānaṃ, akkhikaṇṇavaṇesupi;
अवसेससरीरेसु, सेवमानस्स दुक्कटं॥
Avasesasarīresu, sevamānassa dukkaṭaṃ.
२२.
22.
तेसं अल्लसरीरेसु, मतानं सेवतो पन।
Tesaṃ allasarīresu, matānaṃ sevato pana;
तिविधापि सियापत्ति, खेत्तस्मिं तिविधे सति॥
Tividhāpi siyāpatti, khettasmiṃ tividhe sati.
२३.
23.
बहि मेथुनरागेन, निमित्तं इत्थिया पन।
Bahi methunarāgena, nimittaṃ itthiyā pana;
निमित्तेन छुपन्तस्स, तस्स थुल्लच्चयं सिया॥
Nimittena chupantassa, tassa thullaccayaṃ siyā.
२४.
24.
कायसंसग्गरागेन, निमित्तेन मुखेन वा।
Kāyasaṃsaggarāgena, nimittena mukhena vā;
निमित्तं इत्थिया तस्स, छुपतो गरुकं सिया॥
Nimittaṃ itthiyā tassa, chupato garukaṃ siyā.
२५.
25.
तथेवोभयरागेन, निमित्तं पुरिसस्सपि।
Tathevobhayarāgena, nimittaṃ purisassapi;
निमित्तेन छुपन्तस्स, होति आपत्ति दुक्कटं॥
Nimittena chupantassa, hoti āpatti dukkaṭaṃ.
२६.
26.
निमित्तेन निमित्तं तु, तिरच्छानगतित्थिया।
Nimittena nimittaṃ tu, tiracchānagatitthiyā;
थुल्लच्चयं छुपन्तस्स, होति मेथुनरागतो॥
Thullaccayaṃ chupantassa, hoti methunarāgato.
२७.
27.
कायसंसग्गरागेन, तिरच्छानगतित्थिया।
Kāyasaṃsaggarāgena, tiracchānagatitthiyā;
निमित्तेन निमित्तस्स, छुपने दुक्कटं मतं॥
Nimittena nimittassa, chupane dukkaṭaṃ mataṃ.
२८.
28.
अङ्गजातं पवेसेत्वा, तमावट्टकते मुखे।
Aṅgajātaṃ pavesetvā, tamāvaṭṭakate mukhe;
तत्थाकासगतं कत्वा, नीहरन्तस्स दुक्कटं॥
Tatthākāsagataṃ katvā, nīharantassa dukkaṭaṃ.
२९.
29.
तथा चतूहि पस्सेहि, इत्थिया हेट्ठिमत्तलं।
Tathā catūhi passehi, itthiyā heṭṭhimattalaṃ;
अछुपन्तं पवेसेत्वा, नीहरन्तस्स दुक्कटं॥
Achupantaṃ pavesetvā, nīharantassa dukkaṭaṃ.
३०.
30.
उप्पाटितोट्ठमंसेसु , बहि निक्खन्तकेसु वा।
Uppāṭitoṭṭhamaṃsesu , bahi nikkhantakesu vā;
दन्तेसु वायमन्तस्स, तस्स थुल्लच्चयं सिया॥
Dantesu vāyamantassa, tassa thullaccayaṃ siyā.
३१.
31.
अट्ठिसङ्घट्टनं कत्वा, मग्गे दुविधरागतो।
Aṭṭhisaṅghaṭṭanaṃ katvā, magge duvidharāgato;
सुक्के मुत्तेपि वामुत्ते, वायमन्तस्स दुक्कटं॥
Sukke muttepi vāmutte, vāyamantassa dukkaṭaṃ.
३२.
32.
इत्थिं मेथुनरागेन, आलिङ्गन्तस्स दुक्कटं।
Itthiṃ methunarāgena, āliṅgantassa dukkaṭaṃ;
हत्थग्गाहपरामास-चुम्बनादीस्वयं नयो॥
Hatthaggāhaparāmāsa-cumbanādīsvayaṃ nayo.
३३.
33.
अपदे अहयो मच्छा, कपोता द्विपदेपि च।
Apade ahayo macchā, kapotā dvipadepi ca;
गोधा चतुप्पदे हेट्ठा, वत्थु पाराजिकस्सिमे॥
Godhā catuppade heṭṭhā, vatthu pārājikassime.
३४.
34.
सेवेतुकामताचित्तं, मग्गे मग्गप्पवेसनं।
Sevetukāmatācittaṃ, magge maggappavesanaṃ;
इदमङ्गद्वयं वुत्तं, पठमन्तिमवत्थुनो॥
Idamaṅgadvayaṃ vuttaṃ, paṭhamantimavatthuno.
३५.
35.
दुक्कटं पठमस्सेव, सामन्तमिति वण्णितं।
Dukkaṭaṃ paṭhamasseva, sāmantamiti vaṇṇitaṃ;
सेसानं पन तिण्णम्पि, थुल्लच्चयमुदीरितं॥
Sesānaṃ pana tiṇṇampi, thullaccayamudīritaṃ.
३६.
36.
‘‘अनापत्ती’’ति ञातब्बं, अजानन्तस्स भिक्खुनो।
‘‘Anāpattī’’ti ñātabbaṃ, ajānantassa bhikkhuno;
तथेवासादियन्तस्स, जानन्तस्सादिकम्मिनो॥
Tathevāsādiyantassa, jānantassādikammino.
३७.
37.
विनये अनयूपरमे परमे।
Vinaye anayūparame parame;
सुजनस्स सुखानयने नयने।
Sujanassa sukhānayane nayane;
पटु होति पधानरतो न रतो।
Paṭu hoti padhānarato na rato;
इध यो पन सारमते रमते॥
Idha yo pana sāramate ramate.
३८.
38.
इमं हितविभावनं भावनं।
Imaṃ hitavibhāvanaṃ bhāvanaṃ;
अवेदि सुरसम्भवं सम्भवं।
Avedi surasambhavaṃ sambhavaṃ;
स मारबळिसासने सासने।
Sa mārabaḷisāsane sāsane;
समो भवतुपालिना पालिना॥
Samo bhavatupālinā pālinā.
इति विनयविनिच्छये पठमपाराजिककथा निट्ठिता।
Iti vinayavinicchaye paṭhamapārājikakathā niṭṭhitā.