Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / भिक्खुनीविभङ्ग • Bhikkhunīvibhaṅga |
॥ नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
भिक्खुनीविभङ्गो
Bhikkhunīvibhaṅgo
१. पाराजिककण्डं (भिक्खुनीविभङ्गो)
1. Pārājikakaṇḍaṃ (bhikkhunīvibhaṅgo)
१. पठमपाराजिकं
1. Paṭhamapārājikaṃ
६५६. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन साळ्हो मिगारनत्ता भिक्खुनिसङ्घस्स विहारं कत्तुकामो होति। अथ खो साळ्हो मिगारनत्ता भिक्खुनियो उपसङ्कमित्वा एतदवोच – ‘‘इच्छामहं, अय्ये, भिक्खुनिसङ्घस्स विहारं कातुं। देथ मे नवकम्मिकं भिक्खुनि’’न्ति। तेन खो पन समयेन चतस्सो भगिनियो भिक्खुनीसु पब्बजिता होन्ति – नन्दा, नन्दवती, सुन्दरीनन्दा, थुल्लनन्दाति। तासु सुन्दरीनन्दा भिक्खुनी तरुणपब्बजिता अभिरूपा होति दस्सनीया पासादिका पण्डिता ब्यत्ता मेधाविनी दक्खा अनलसा, तत्रुपायाय वीमंसाय समन्नागता, अलं कातुं अलं संविधातुं। अथ खो भिक्खुनिसङ्घो सुन्दरीनन्दं भिक्खुनिं सम्मन्नित्वा साळ्हस्स मिगारनत्तुनो नवकम्मिकं अदासि। तेन खो पन समयेन सुन्दरीनन्दा भिक्खुनी साळ्हस्स मिगारनत्तुनो निवेसनं अभिक्खणं गच्छति – ‘‘वासिं देथ, परसुं 1 देथ, कुठारिं 2 देथ, कुद्दालं देथ, निखादनं देथा’’ति। साळ्होपि मिगारनत्ता भिक्खुनुपस्सयं अभिक्खणं गच्छति कताकतं जानितुं। ते अभिण्हदस्सनेन पटिबद्धचित्ता अहेसुं।
656. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena sāḷho migāranattā bhikkhunisaṅghassa vihāraṃ kattukāmo hoti. Atha kho sāḷho migāranattā bhikkhuniyo upasaṅkamitvā etadavoca – ‘‘icchāmahaṃ, ayye, bhikkhunisaṅghassa vihāraṃ kātuṃ. Detha me navakammikaṃ bhikkhuni’’nti. Tena kho pana samayena catasso bhaginiyo bhikkhunīsu pabbajitā honti – nandā, nandavatī, sundarīnandā, thullanandāti. Tāsu sundarīnandā bhikkhunī taruṇapabbajitā abhirūpā hoti dassanīyā pāsādikā paṇḍitā byattā medhāvinī dakkhā analasā, tatrupāyāya vīmaṃsāya samannāgatā, alaṃ kātuṃ alaṃ saṃvidhātuṃ. Atha kho bhikkhunisaṅgho sundarīnandaṃ bhikkhuniṃ sammannitvā sāḷhassa migāranattuno navakammikaṃ adāsi. Tena kho pana samayena sundarīnandā bhikkhunī sāḷhassa migāranattuno nivesanaṃ abhikkhaṇaṃ gacchati – ‘‘vāsiṃ detha, parasuṃ 3 detha, kuṭhāriṃ 4 detha, kuddālaṃ detha, nikhādanaṃ dethā’’ti. Sāḷhopi migāranattā bhikkhunupassayaṃ abhikkhaṇaṃ gacchati katākataṃ jānituṃ. Te abhiṇhadassanena paṭibaddhacittā ahesuṃ.
अथ खो साळ्हो मिगारनत्ता सुन्दरीनन्दं भिक्खुनिं दूसेतुं ओकासं अलभमानो एतदेवत्थाय भिक्खुनिसङ्घस्स भत्तं अकासि। अथ खो साळ्हो मिगारनत्ता भत्तग्गे आसनं पञ्ञपेन्तो – ‘‘एत्तका भिक्खुनियो अय्याय सुन्दरीनन्दाय वुड्ढतरा’’ति एकमन्तं आसनं पञ्ञपेसि ‘‘एत्तका नवकतरा’’ति – एकमन्तं आसनं पञ्ञपेसि। पटिच्छन्ने ओकासे निकूटे सुन्दरीनन्दाय भिक्खुनिया आसनं पञ्ञपेसि, यथा थेरा भिक्खुनियो जानेय्युं – ‘‘नवकानं भिक्खुनीनं सन्तिके निसिन्ना’’ति; नवकापि भिक्खुनियो जानेय्युं – ‘‘थेरानं भिक्खुनीनं सन्तिके निसिन्ना’’ति। अथ खो साळ्हो मिगारनत्ता भिक्खुनिसङ्घस्स कालं आरोचापेसि – ‘‘कालो, अय्ये, निट्ठितं भत्त’’न्ति। सुन्दरीनन्दा भिक्खुनी सल्लक्खेत्वा – ‘‘न बहुकतो साळ्हो मिगारनत्ता भिक्खुनिसङ्घस्स भत्तं अकासि; मं सो दूसेतुकामो। सचाहं गमिस्सामि विस्सरो मे भविस्सती’’ति, अन्तेवासिनिं भिक्खुनिं आणापेसि – ‘‘गच्छ मे पिण्डपातं नीहर। यो चे मं पुच्छति, ‘गिलाना’ति पटिवेदेही’’ति। ‘‘एवं, अय्ये’’ति खो सा भिक्खुनी सुन्दरीनन्दाय भिक्खुनिया पच्चस्सोसि।
Atha kho sāḷho migāranattā sundarīnandaṃ bhikkhuniṃ dūsetuṃ okāsaṃ alabhamāno etadevatthāya bhikkhunisaṅghassa bhattaṃ akāsi. Atha kho sāḷho migāranattā bhattagge āsanaṃ paññapento – ‘‘ettakā bhikkhuniyo ayyāya sundarīnandāya vuḍḍhatarā’’ti ekamantaṃ āsanaṃ paññapesi ‘‘ettakā navakatarā’’ti – ekamantaṃ āsanaṃ paññapesi. Paṭicchanne okāse nikūṭe sundarīnandāya bhikkhuniyā āsanaṃ paññapesi, yathā therā bhikkhuniyo jāneyyuṃ – ‘‘navakānaṃ bhikkhunīnaṃ santike nisinnā’’ti; navakāpi bhikkhuniyo jāneyyuṃ – ‘‘therānaṃ bhikkhunīnaṃ santike nisinnā’’ti. Atha kho sāḷho migāranattā bhikkhunisaṅghassa kālaṃ ārocāpesi – ‘‘kālo, ayye, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti. Sundarīnandā bhikkhunī sallakkhetvā – ‘‘na bahukato sāḷho migāranattā bhikkhunisaṅghassa bhattaṃ akāsi; maṃ so dūsetukāmo. Sacāhaṃ gamissāmi vissaro me bhavissatī’’ti, antevāsiniṃ bhikkhuniṃ āṇāpesi – ‘‘gaccha me piṇḍapātaṃ nīhara. Yo ce maṃ pucchati, ‘gilānā’ti paṭivedehī’’ti. ‘‘Evaṃ, ayye’’ti kho sā bhikkhunī sundarīnandāya bhikkhuniyā paccassosi.
तेन खो पन समयेन साळ्हो मिगारनत्ता बहिद्वारकोट्ठके ठितो होति सुन्दरीनन्दं भिक्खुनिं पटिपुच्छन्तो – ‘‘कहं, अय्ये, अय्या सुन्दरीनन्दा? कहं, अय्ये, अय्या सुन्दरीनन्दा’’ति? एवं वुत्ते सुन्दरीनन्दाय भिक्खुनिया अन्तेवासिनी भिक्खुनी साळ्हं मिगारनत्तारं एतदवोच – ‘‘गिलानावुसो; पिण्डपातं नीहरिस्सामी’’ति। अथ खो साळ्हो मिगारनत्ता – ‘‘यम्पाहं अत्थाय 5 भिक्खुनिसङ्घस्स भत्तं अकासिं अय्याय सुन्दरीनन्दाय कारणा’’ति मनुस्से आणापेत्वा – ‘‘भिक्खुनिसङ्घं भत्तेन परिविसथा’’ति वत्वा येन भिक्खुनुपस्सयो तेनुपसङ्कमि। तेन खो पन समयेन सुन्दरीनन्दा भिक्खुनी बहारामकोट्ठके ठिता होति साळ्हं मिगारनत्तारं पतिमानेन्ती। अद्दसा खो सुन्दरीनन्दा भिक्खुनी साळ्हं मिगारनत्तारं दूरतोव आगच्छन्तं। दिस्वान उपस्सयं पविसित्वा ससीसं पारुपित्वा मञ्चके निपज्जि। अथ खो साळ्हो मिगारनत्ता येन सुन्दरीनन्दा भिक्खुनी तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा सुन्दरीनन्दं भिक्खुनिं एतदवोच – ‘‘किं ते, अय्ये, अफासु, किस्स निपन्नासी’’ति? ‘‘एवञ्हेतं, आवुसो, होति या अनिच्छन्तं इच्छती’’ति। ‘‘क्याहं तं, अय्ये , न इच्छिस्सामि? अपि चाहं ओकासं न लभामि तं दूसेतु’’न्ति। अवस्सुतो अवस्सुताय सुन्दरीनन्दाय भिक्खुनिया कायसंसग्गं समापज्जि।
Tena kho pana samayena sāḷho migāranattā bahidvārakoṭṭhake ṭhito hoti sundarīnandaṃ bhikkhuniṃ paṭipucchanto – ‘‘kahaṃ, ayye, ayyā sundarīnandā? Kahaṃ, ayye, ayyā sundarīnandā’’ti? Evaṃ vutte sundarīnandāya bhikkhuniyā antevāsinī bhikkhunī sāḷhaṃ migāranattāraṃ etadavoca – ‘‘gilānāvuso; piṇḍapātaṃ nīharissāmī’’ti. Atha kho sāḷho migāranattā – ‘‘yampāhaṃ atthāya 6 bhikkhunisaṅghassa bhattaṃ akāsiṃ ayyāya sundarīnandāya kāraṇā’’ti manusse āṇāpetvā – ‘‘bhikkhunisaṅghaṃ bhattena parivisathā’’ti vatvā yena bhikkhunupassayo tenupasaṅkami. Tena kho pana samayena sundarīnandā bhikkhunī bahārāmakoṭṭhake ṭhitā hoti sāḷhaṃ migāranattāraṃ patimānentī. Addasā kho sundarīnandā bhikkhunī sāḷhaṃ migāranattāraṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna upassayaṃ pavisitvā sasīsaṃ pārupitvā mañcake nipajji. Atha kho sāḷho migāranattā yena sundarīnandā bhikkhunī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā sundarīnandaṃ bhikkhuniṃ etadavoca – ‘‘kiṃ te, ayye, aphāsu, kissa nipannāsī’’ti? ‘‘Evañhetaṃ, āvuso, hoti yā anicchantaṃ icchatī’’ti. ‘‘Kyāhaṃ taṃ, ayye , na icchissāmi? Api cāhaṃ okāsaṃ na labhāmi taṃ dūsetu’’nti. Avassuto avassutāya sundarīnandāya bhikkhuniyā kāyasaṃsaggaṃ samāpajji.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा भिक्खुनी जरादुब्बला चरणगिलाना सुन्दरीनन्दाय भिक्खुनिया अविदूरे निपन्ना होति। अद्दसा खो सा भिक्खुनी साळ्हं मिगारनत्तारं अवस्सुतं अवस्सुताय सुन्दरीनन्दाय भिक्खुनिया कायसंसग्गं समापज्जन्तं। दिस्वान उज्झायति खिय्यति विपाचेति – ‘‘कथञ्हि नाम अय्या सुन्दरीनन्दा अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स कायसंसग्गं सादियिस्सती’’ति ! अथ खो सा भिक्खुनी भिक्खुनीनं एतमत्थं आरोचेसि। या ता भिक्खुनियो अप्पिच्छा सन्तुट्ठा लज्जिनियो कुक्कुच्चिका सिक्खाकामा ता उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम अय्या सुन्दरीनन्दा अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स कायसंसग्गं सादियिस्सती’’ति! अथ खो ता भिक्खुनियो भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसुं। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा सन्तुट्ठा लज्जिनो कुक्कुच्चका सिक्खाकामा ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम सुन्दरीनन्दा भिक्खुनी अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स कायसंसग्गं सादियिस्सती’’ति!
Tena kho pana samayena aññatarā bhikkhunī jarādubbalā caraṇagilānā sundarīnandāya bhikkhuniyā avidūre nipannā hoti. Addasā kho sā bhikkhunī sāḷhaṃ migāranattāraṃ avassutaṃ avassutāya sundarīnandāya bhikkhuniyā kāyasaṃsaggaṃ samāpajjantaṃ. Disvāna ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘kathañhi nāma ayyā sundarīnandā avassutā avassutassa purisapuggalassa kāyasaṃsaggaṃ sādiyissatī’’ti ! Atha kho sā bhikkhunī bhikkhunīnaṃ etamatthaṃ ārocesi. Yā tā bhikkhuniyo appicchā santuṭṭhā lajjiniyo kukkuccikā sikkhākāmā tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma ayyā sundarīnandā avassutā avassutassa purisapuggalassa kāyasaṃsaggaṃ sādiyissatī’’ti! Atha kho tā bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Ye te bhikkhū appicchā santuṭṭhā lajjino kukkuccakā sikkhākāmā te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma sundarīnandā bhikkhunī avassutā avassutassa purisapuggalassa kāyasaṃsaggaṃ sādiyissatī’’ti!
अथ खो ते भिक्खू सुन्दरीनन्दं भिक्खुनिं अनेकपरियायेन विगरहित्वा भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे भिक्खुसङ्घं सन्निपातापेत्वा भिक्खू पटिपुच्छि – ‘‘सच्चं किर, भिक्खवे, सुन्दरीनन्दा भिक्खुनी अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स कायसंसग्गं सादियती’’ति 7? ‘‘सच्चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा – ‘‘अननुच्छविकं, भिक्खवे, सुन्दरीनन्दाय भिक्खुनिया अननुलोमिकं अप्पतिरूपं अस्सामणकं अकप्पियं अकरणीयं। कथञ्हि नाम, भिक्खवे, सुन्दरीनन्दा भिक्खुनी अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स कायसंसग्गं सादियिस्सति! नेतं, भिक्खवे, अप्पसन्नानं वा पसादाय पसन्नानं वा भिय्योभावाय। अथ ख्वेतं, भिक्खवे , अप्पसन्नानञ्चेव अप्पसादाय पसन्नानञ्च एकच्चानं अञ्ञथत्ताया’’ति। अथ खो भगवा सुन्दरीनन्दं भिक्खुनिं अनेकपरियायेन विगरहित्वा दुब्भरताय दुप्पोसताय महिच्छताय असन्तुट्ठिताय 8 सङ्गणिकाय कोसज्जस्स अवण्णं भासित्वा, अनेकपरियायेन सुभरताय सुपोसताय अप्पिच्छस्स सन्तुट्ठस्स 9 सल्लेखस्स धुतस्स पासादिकस्स अपचयस्स वीरियारम्भस्स वण्णं भासित्वा, भिक्खूनं तदनुच्छविकं तदनुलोमिकं धम्मिं कथं कत्वा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘तेन हि, भिक्खवे, भिक्खुनीनं सिक्खापदं पञ्ञपेस्सामि दस अत्थवसे पटिच्च – सङ्घसुट्ठुताय, सङ्घफासुताय, दुम्मङ्कूनं भिक्खुनीनं निग्गहाय , पेसलानं भिक्खुनीनं फासुविहाराय, दिट्ठधम्मिकानं आसवानं संवराय, सम्परायिकानं आसवानं पटिघाताय, अप्पसन्नानं पसादाय, पसन्नानं भिय्योभावाय, सद्धम्मट्ठितिया विनयानुग्गहाय। एवञ्च पन, भिक्खवे, भिक्खुनियो इमं सिक्खापदं उद्दिसन्तु –
Atha kho te bhikkhū sundarīnandaṃ bhikkhuniṃ anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā bhikkhū paṭipucchi – ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, sundarīnandā bhikkhunī avassutā avassutassa purisapuggalassa kāyasaṃsaggaṃ sādiyatī’’ti 10? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā – ‘‘ananucchavikaṃ, bhikkhave, sundarīnandāya bhikkhuniyā ananulomikaṃ appatirūpaṃ assāmaṇakaṃ akappiyaṃ akaraṇīyaṃ. Kathañhi nāma, bhikkhave, sundarīnandā bhikkhunī avassutā avassutassa purisapuggalassa kāyasaṃsaggaṃ sādiyissati! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya pasannānaṃ vā bhiyyobhāvāya. Atha khvetaṃ, bhikkhave , appasannānañceva appasādāya pasannānañca ekaccānaṃ aññathattāyā’’ti. Atha kho bhagavā sundarīnandaṃ bhikkhuniṃ anekapariyāyena vigarahitvā dubbharatāya dupposatāya mahicchatāya asantuṭṭhitāya 11 saṅgaṇikāya kosajjassa avaṇṇaṃ bhāsitvā, anekapariyāyena subharatāya suposatāya appicchassa santuṭṭhassa 12 sallekhassa dhutassa pāsādikassa apacayassa vīriyārambhassa vaṇṇaṃ bhāsitvā, bhikkhūnaṃ tadanucchavikaṃ tadanulomikaṃ dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘tena hi, bhikkhave, bhikkhunīnaṃ sikkhāpadaṃ paññapessāmi dasa atthavase paṭicca – saṅghasuṭṭhutāya, saṅghaphāsutāya, dummaṅkūnaṃ bhikkhunīnaṃ niggahāya , pesalānaṃ bhikkhunīnaṃ phāsuvihārāya, diṭṭhadhammikānaṃ āsavānaṃ saṃvarāya, samparāyikānaṃ āsavānaṃ paṭighātāya, appasannānaṃ pasādāya, pasannānaṃ bhiyyobhāvāya, saddhammaṭṭhitiyā vinayānuggahāya. Evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
६५७. ‘‘या पन भिक्खुनी अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स अधक्खकं उब्भजाणुमण्डलं आमसनं वा परामसनं वा गहणं वा छुपनं वा पटिपीळनं वा सादियेय्य, अयम्पि पाराजिका होति असंवासा उब्भजाणुमण्डलिका’’ति।
657.‘‘Yā pana bhikkhunī avassutā avassutassa purisapuggalassa adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ āmasanaṃ vā parāmasanaṃ vā gahaṇaṃ vā chupanaṃ vā paṭipīḷanaṃ vā sādiyeyya, ayampi pārājikā hoti asaṃvāsā ubbhajāṇumaṇḍalikā’’ti.
६५८. या पनाति या यादिसा यथायुत्ता यथाजच्चा यथानामा यथागोत्ता यथासीला यथाविहारिनी यथागोचरा थेरा वा नवा वा मज्झिमा वा, एसा वुच्चति या पनाति।
658.Yāpanāti yā yādisā yathāyuttā yathājaccā yathānāmā yathāgottā yathāsīlā yathāvihārinī yathāgocarā therā vā navā vā majjhimā vā, esā vuccati yā panāti.
भिक्खुनीति भिक्खिकाति भिक्खुनी; भिक्खाचरियं अज्झुपगताति भिक्खुनी; भिन्नपटधराति भिक्खुनी ; समञ्ञाय भिक्खुनी; पटिञ्ञाय भिक्खुनी; एहि भिक्खुनीति भिक्खुनी; तीहि सरणगमनेहि उपसम्पन्नाति भिक्खुनी; भद्रा भिक्खुनी; सारा भिक्खुनी; सेखा भिक्खुनी; असेखा भिक्खुनी; समग्गेन उभतोसङ्घेन ञत्तिचतुत्थेन कम्मेन अकुप्पेन ठानारहेन उपसम्पन्नाति भिक्खुनी। तत्र यायं भिक्खुनी समग्गेन उभतोसङ्घेन ञत्तिचतुत्थेन कम्मेन अकुप्पेन ठानारहेन उपसम्पन्ना, अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेता भिक्खुनीति।
Bhikkhunīti bhikkhikāti bhikkhunī; bhikkhācariyaṃ ajjhupagatāti bhikkhunī; bhinnapaṭadharāti bhikkhunī ; samaññāya bhikkhunī; paṭiññāya bhikkhunī; ehi bhikkhunīti bhikkhunī; tīhi saraṇagamanehi upasampannāti bhikkhunī; bhadrā bhikkhunī; sārā bhikkhunī; sekhā bhikkhunī; asekhā bhikkhunī; samaggena ubhatosaṅghena ñatticatutthena kammena akuppena ṭhānārahena upasampannāti bhikkhunī. Tatra yāyaṃ bhikkhunī samaggena ubhatosaṅghena ñatticatutthena kammena akuppena ṭhānārahena upasampannā, ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
अवस्सुता नाम सारत्ता अपेक्खवती पटिबद्धचित्ता।
Avassutā nāma sārattā apekkhavatī paṭibaddhacittā.
अवस्सुतो नाम सारत्तो अपेक्खवा पटिबद्धचित्तो।
Avassuto nāma sāratto apekkhavā paṭibaddhacitto.
पुरिसपुग्गलो नाम मनुस्सपुरिसो न यक्खो न पेतो न तिरच्छानगतो विञ्ञू पटिबलो कायसंसग्गं समापज्जितुं।
Purisapuggalo nāma manussapuriso na yakkho na peto na tiracchānagato viññū paṭibalo kāyasaṃsaggaṃ samāpajjituṃ.
अधक्खकन्ति हेट्ठक्खकं।
Adhakkhakanti heṭṭhakkhakaṃ.
उब्भजाणुमण्डलन्ति उपरिजाणुमण्डलं।
Ubbhajāṇumaṇḍalanti uparijāṇumaṇḍalaṃ.
आमसनं नाम आमट्ठमत्तं।
Āmasanaṃ nāma āmaṭṭhamattaṃ.
परामसनं नाम इतोचितो च सञ्चोपनं।
Parāmasanaṃ nāma itocito ca sañcopanaṃ.
गहणं नाम गहितमत्तं।
Gahaṇaṃ nāma gahitamattaṃ.
छुपनं नाम फुट्ठमत्तं।
Chupanaṃ nāma phuṭṭhamattaṃ.
पटिपीळनं वा सादियेय्याति अङ्गं गहेत्वा निप्पीळनं सादियति।
Paṭipīḷanaṃvā sādiyeyyāti aṅgaṃ gahetvā nippīḷanaṃ sādiyati.
अयम्पीति पुरिमायो उपादाय वुच्चति।
Ayampīti purimāyo upādāya vuccati.
पाराजिका होतीति सेय्यथापि नाम पुरिसो सीसच्छिन्नो अभब्बो तेन सरीरबन्धनेन जीवितुं, एवमेव भिक्खुनी अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स अधक्खकं उब्भजाणुमण्डलं आमसनं वा परामसनं वा गहणं वा छुपनं वा पटिपीळनं वा सादियन्ती अस्समणी होति असक्यधीता। तेन वुच्चति पाराजिका होतीति।
Pārājikā hotīti seyyathāpi nāma puriso sīsacchinno abhabbo tena sarīrabandhanena jīvituṃ, evameva bhikkhunī avassutā avassutassa purisapuggalassa adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ āmasanaṃ vā parāmasanaṃ vā gahaṇaṃ vā chupanaṃ vā paṭipīḷanaṃ vā sādiyantī assamaṇī hoti asakyadhītā. Tena vuccati pārājikā hotīti.
असंवासाति संवासो नाम एककम्मं एकुद्देसो समसिक्खता, एसो संवासो नाम। सो ताय सद्धिं नत्थि, तेन वुच्चति असंवासाति।
Asaṃvāsāti saṃvāso nāma ekakammaṃ ekuddeso samasikkhatā, eso saṃvāso nāma. So tāya saddhiṃ natthi, tena vuccati asaṃvāsāti.
६५९. उभतोअवस्सुते अधक्खकं उब्भजाणुमण्डलं कायेन कायं आमसति, आपत्ति पाराजिकस्स। कायेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति थुल्लच्चयस्स। कायपटिबद्धेन कायं आमसति, आपत्ति थुल्लच्चयस्स। कायपटिबद्धेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
659. Ubhatoavassute adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ kāyena kāyaṃ āmasati, āpatti pārājikassa. Kāyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti thullaccayassa. Kāyapaṭibaddhena kāyaṃ āmasati, āpatti thullaccayassa. Kāyapaṭibaddhena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
निस्सग्गियेन कायं आमसति , आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन निस्सग्गियं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Nissaggiyena kāyaṃ āmasati , āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena nissaggiyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
उब्भक्खकं अधोजाणुमण्डलं कायेन कायं आमसति, आपत्ति थुल्लच्चयस्स। कायेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ kāyena kāyaṃ āmasati, āpatti thullaccayassa. Kāyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
निस्सग्गियेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन निस्सग्गियं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Nissaggiyena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena nissaggiyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
६६०. एकतोअवस्सुते अधक्खकं उब्भजाणुमण्डलं कायेन कायं आमसति , आपत्ति थुल्लच्चयस्स। कायेन कायपटिबद्धं आमसति , आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
660. Ekatoavassute adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ kāyena kāyaṃ āmasati , āpatti thullaccayassa. Kāyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati , āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
निस्सग्गियेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन निस्सग्गियं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Nissaggiyena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena nissaggiyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
उब्भक्खकं अधोजाणुमण्डलं कायेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ kāyena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
निस्सग्गियेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन निस्सग्गियं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Nissaggiyena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena nissaggiyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
६६१. उभतोअवस्सुते यक्खस्स वा पेतस्स वा पण्डकस्स वा तिरच्छानगतमनुस्सविग्गहस्स वा अधक्खकं उब्भजाणुमण्डलं कायेन कायं आमसति, आपत्ति थुल्लच्चयस्स। कायेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
661. Ubhatoavassute yakkhassa vā petassa vā paṇḍakassa vā tiracchānagatamanussaviggahassa vā adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ kāyena kāyaṃ āmasati, āpatti thullaccayassa. Kāyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
निस्सग्गियेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन निस्सग्गियं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Nissaggiyena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena nissaggiyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
उब्भक्खकं अधोजाणुमण्डलं कायेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ kāyena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
निस्सग्गियेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन निस्सग्गियं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Nissaggiyena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena nissaggiyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
६६२. एकतोअवस्सुते अधक्खकं उब्भजाणुमण्डलं कायेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
662. Ekatoavassute adhakkhakaṃ ubbhajāṇumaṇḍalaṃ kāyena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
निस्सग्गियेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन निस्सग्गियं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Nissaggiyena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena nissaggiyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
उब्भक्खकं अधोजाणुमण्डलं कायेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। कायपटिबद्धेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ kāyena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Kāyapaṭibaddhena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
निस्सग्गियेन कायं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन कायपटिबद्धं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स। निस्सग्गियेन निस्सग्गियं आमसति, आपत्ति दुक्कटस्स।
Nissaggiyena kāyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena kāyapaṭibaddhaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa. Nissaggiyena nissaggiyaṃ āmasati, āpatti dukkaṭassa.
६६३. अनापत्ति असञ्चिच्च, अस्सतिया, अजानन्तिया, असादियन्तिया, उम्मत्तिकाय, खित्तचित्ताय, वेदनाट्टाय, आदिकम्मिकायाति।
663. Anāpatti asañcicca, assatiyā, ajānantiyā, asādiyantiyā, ummattikāya, khittacittāya, vedanāṭṭāya, ādikammikāyāti.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / भिक्खुनीविभङ्ग-अट्ठकथा • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / १. पठमपाराजिकसिक्खापदवण्णना • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / १. पठमपाराजिकसिक्खापदवण्णना • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / १. पठमपाराजिकसिक्खापदवण्णना • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / १. उब्भजाणुमण्डलिकसिक्खापदवण्णना • 1. Ubbhajāṇumaṇḍalikasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / १. पठमपाराजिकसिक्खापदं • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadaṃ