Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਭਿਕ੍ਖੁਨੀવਿਭਙ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ
Bhikkhunīvibhaṅgavaṇṇanā
੧. ਪਾਰਾਜਿਕਕਣ੍ਡਂ (ਭਿਕ੍ਖੁਨੀવਿਭਙ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ)
1. Pārājikakaṇḍaṃ (bhikkhunīvibhaṅgavaṇṇanā)
੧. ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
੬੫੬. ਭਿਕ੍ਖੁਨੀવਿਭਙ੍ਗੇ ਯੋਤਿ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ વਿਭਙ੍ਗੋ। ਮਿਗਾਰਨਤ੍ਤਾਤਿ ਮਜ੍ਝਪਦਲੋਪੇਨੇਤਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਯਾ ਪਨ ਨਤ੍ਤਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਮਿਗਾਰਮਾਤਾਤਿ વਿਸਾਖਾਯੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਨવਕਮ੍ਮਾਧਿਟ੍ਠਾਯਿਕਨ੍ਤਿ ਨવਕਮ੍ਮਸਂવਿਧਾਯਿਕਂ। ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾਨਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬੋ ਆਕਾਰੋ ਨਾਤਿਗਮ੍ਭੀਰੋ, ਯਥਾਸੁਤਂ ਧਾਰਣਮੇવ ਤਤ੍ਥ ਕਰਣੀਯਨ੍ਤਿ ਸਤਿਯਾ ਬ੍ਯਾਪਾਰੋ ਅਧਿਕੋ, ਪਞ੍ਞਾ ਤਤ੍ਥ ਗੁਣੀਭੂਤਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਤਿਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯਾ’’ਤਿ। ਸਤਿ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਸਤਿਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ। ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਤਾ ਚੇਤ੍ਥ ਪਧਾਨਭਾવੋ ‘‘ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ વਿਯ। ਅਤ੍ਥਗ੍ਗਹਣੇ ਪਨ ਪਞ੍ਞਾਯ ਬ੍ਯਾਪਾਰੋ ਅਧਿਕੋ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਤਬ੍ਬਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਤਿਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਞ੍ਞਾਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾਯ ਸਤਿਯਾ’’ਤਿ। ਆਲਸਿਯવਿਰਹਿਤਾਤਿ ਕੋਸਜ੍ਜਰਹਿਤਾ। ਯਥਾ ਅਞ੍ਞਾ ਕੁਸੀਤਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾવ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਠਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤਾવ, ਏવਂ ਅਹੁਤ੍વਾ વਿਪ੍ਫਾਰਿਕੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤਿ।
656. Bhikkhunīvibhaṅge yoti yo bhikkhunīnaṃ vibhaṅgo. Migāranattāti majjhapadalopenetaṃ vuttanti āha ‘‘migāramātuyā pana nattā hotī’’ti. Migāramātāti visākhāyetaṃ adhivacanaṃ. Navakammādhiṭṭhāyikanti navakammasaṃvidhāyikaṃ. Byañjanānaṃ paṭivijjhitabbo ākāro nātigambhīro, yathāsutaṃ dhāraṇameva tattha karaṇīyanti satiyā byāpāro adhiko, paññā tattha guṇībhūtāti vuttaṃ ‘‘satipubbaṅgamāya paññāyā’’ti. Sati pubbaṅgamā etissāti satipubbaṅgamā. Pubbaṅgamatā cettha padhānabhāvo ‘‘manopubbaṅgamā’’tiādīsu viya. Atthaggahaṇe pana paññāya byāpāro adhiko paṭivijjhitabbassa atthassa atigambhīrattāti āha ‘‘paññāpubbaṅgamāya satiyā’’ti. Ālasiyavirahitāti kosajjarahitā. Yathā aññā kusītā nisinnaṭṭhāne nisinnāva honti, ṭhitaṭṭhāne ṭhitāva, evaṃ ahutvā vipphārikena cittena sabbakiccaṃ nipphādeti.
ਸਬ੍ਬਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਸਤ੍ਥੁਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਸਙ੍ਘਤੋ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾਤਿ ਦੁવਿਧਾ। ਗਰੁਧਮ੍ਮਪਅਗ੍ਗਹਣੇਨ ਹਿ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਮਹਾਪਜਾਪਤਿਗੋਤਮੀ ਸਤ੍ਥੁਸਨ੍ਤਿਕਾવ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਥੁਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਨਾਮ। ਸੇਸਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਸਙ੍ਘਤੋ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਾ। ਤਾਪਿ ਏਕਤੋਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਉਭਤੋਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਤਿ ਦੁવਿਧਾ। ਤਤ੍ਥ ਯਾ ਤਾ ਮਹਾਪਜਾਪਤਿਗੋਤਮਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਸਾਕਿਯਾਨਿਯੋ, ਤਾ ਏਕਤੋਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਤੋ ਏવ ਲਦ੍ਧੂਪਸਮ੍ਪਦਤ੍ਤਾ, ਇਤਰਾ ਉਭਤੋਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਉਭਤੋਸਙ੍ਘੇ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ। ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਨੀਭਾવੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਨ ਸਨ੍ਤਿ ਤਾਸਂ ਤਥਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਭਾવਤੋ। ਯਦਿ ਏવਂ ‘‘ਏਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ’’ਤਿ ਇਧ ਕਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਦੇਸਨਾਯ ਸੋਤਪਤਿਤਭਾવਤੋ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਸੋਤਪਤਿਤਤਾ ਨਾਮ ਕਤ੍ਥਚਿ ਲਬ੍ਭਮਾਨਸ੍ਸਪਿ ਅਗ੍ਗਹਣੇਨ ਹੋਤਿ, ਯਥਾ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਮਨੋਧਾਤੁਨਿਦ੍ਦੇਸੇ (ਧ॰ ਸ॰ ੧੬੦-੧੬੧) ਲਬ੍ਭਮਾਨਮ੍ਪਿ ਝਾਨਙ੍ਗਂ ਪਞ੍ਚવਿਞ੍ਞਾਣਸੋਤੇ ਪਤਿਤਾਯ ਨ ਉਦ੍ਧਟਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਦੇਸਨਾਯ ਅਸਮ੍ਭવਤੋ, ਯਥਾ ਤਤ੍ਥੇવ વਤ੍ਥੁਨਿਦ੍ਦੇਸੇ (ਧ॰ ਸ॰ ੯੮੪ ਆਦਯੋ) ਹਦਯવਤ੍ਥੁ। ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਲਬ੍ਭਮਾਨਸ੍ਸਪਿ ਗਹਣવਸੇਨ ਯਥਾਠਿਤਕਪ੍ਪੀਨਿਦ੍ਦੇਸੇ। ਯਥਾਹ –
Sabbā bhikkhuniyo satthuladdhūpasampadā saṅghato laddhūpasampadāti duvidhā. Garudhammapaaggahaṇena hi laddhūpasampadā mahāpajāpatigotamī satthusantikāva laddhūpasampadattā satthuladdhūpasampadā nāma. Sesā sabbāpi saṅghato laddhūpasampadā. Tāpi ekatoupasampannā ubhatoupasampannāti duvidhā. Tattha yā tā mahāpajāpatigotamiyā saddhiṃ nikkhantā pañcasatā sākiyāniyo, tā ekatoupasampannā bhikkhusaṅghato eva laddhūpasampadattā, itarā ubhatoupasampannā ubhatosaṅghe upasampannattā. Ehibhikkhunībhāvena upasampannā pana bhikkhuniyo na santi tāsaṃ tathā upasampadāya abhāvato. Yadi evaṃ ‘‘ehi bhikkhunī’’ti idha kasmā vuttanti? Desanāya sotapatitabhāvato. Ayañhi sotapatitatā nāma katthaci labbhamānassapi aggahaṇena hoti, yathā abhidhamme manodhātuniddese (dha. sa. 160-161) labbhamānampi jhānaṅgaṃ pañcaviññāṇasote patitāya na uddhaṭaṃ katthaci desanāya asambhavato, yathā tattheva vatthuniddese (dha. sa. 984 ādayo) hadayavatthu. Katthaci alabbhamānassapi gahaṇavasena yathāṭhitakappīniddese. Yathāha –
‘‘ਕਤਮੋ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਠਿਤਕਪ੍ਪੀ? ਅਯਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਸ੍ਸ, ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਚ ਉਡ੍ਡਯ੍ਹਨવੇਲਾ ਅਸ੍ਸ, ਨੇવ ਤਾવ ਕਪ੍ਪੋ ਉਡ੍ਡਯ੍ਹੇਯ੍ਯ, ਯਾવਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ (ਪੁ॰ ਪ॰ ੧੭)।
‘‘Katamo ca puggalo ṭhitakappī? Ayañca puggalo sotāpattiphalasacchikiriyāya paṭipanno assa, kappassa ca uḍḍayhanavelā assa, neva tāva kappo uḍḍayheyya, yāvāyaṃ puggalo na sotāpattiphalaṃ sacchikareyyā’’ti (pu. pa. 17).
ਏવਮਿਧਾਪਿ ਅਲਬ੍ਭਮਾਨਗਹਣવਸੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਪਰਿਕਪ੍ਪવਚਨਞ੍ਹੇਤਂ ‘‘ਸਚੇ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਭਾવਯੋਗ੍ਯਂ ਕਞ੍ਚਿ ਮਾਤੁਗਾਮਂ ‘ਏਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ’ਤਿ વਦੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਭਾવੋ ਸਿਯਾ’’ਤਿ।
Evamidhāpi alabbhamānagahaṇavasena veditabbaṃ. Parikappavacanañhetaṃ ‘‘sace bhagavā bhikkhunībhāvayogyaṃ kañci mātugāmaṃ ‘ehi bhikkhunī’ti vadeyya, evaṃ bhikkhunībhāvo siyā’’ti.
ਕਸ੍ਮਾ ਪਨ ਭਗવਾ ਏવਂ ਨ ਕਥੇਸੀਤਿ? ਤਥਾ ਕਤਾਧਿਕਾਰਾਨਂ ਅਭਾવਤੋ। ਯੇ ਪਨ ‘‘ਅਨਾਸਨ੍ਨਾਸਨ੍ਨਿਹਿਤਭਾવਤੋ’’ਤਿ ਕਾਰਣਂ વਤ੍વਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂ ਏવ ਹਿ ਸਤ੍ਥੁ ਆਸਨ੍ਨਚਾਰਿਨੋ ਸਦਾ ਸਨ੍ਨਿਹਿਤਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਏવ ‘ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੂ’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਅਰਹਨ੍ਤਿ, ਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਤੇਸਂ ਮਤਿਮਤ੍ਤਂ ਸਤ੍ਥੁ ਆਸਨ੍ਨਦੂਰਭਾવਸ੍ਸ ਭਬ੍ਬਾਭਬ੍ਬਭਾવਸਿਦ੍ਧਤ੍ਤਾ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ –
Kasmā pana bhagavā evaṃ na kathesīti? Tathā katādhikārānaṃ abhāvato. Ye pana ‘‘anāsannāsannihitabhāvato’’ti kāraṇaṃ vatvā ‘‘bhikkhū eva hi satthu āsannacārino sadā sannihitā ca honti, tasmā te eva ‘ehibhikkhū’ti vattabbataṃ arahanti, na bhikkhuniyo’’ti vadanti, taṃ tesaṃ matimattaṃ satthu āsannadūrabhāvassa bhabbābhabbabhāvasiddhattā. Vuttañhetaṃ bhagavatā –
‘‘ਸਙ੍ਘਾਟਿਕਣ੍ਣੇ ਚੇਪਿ ਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਅਨੁਬਨ੍ਧੋ ਅਸ੍ਸ ਪਾਦੇ ਪਾਦਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਅਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਕਾਮੇਸੁ ਤਿਬ੍ਬਸਾਰਾਗੋ ਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਪਦੁਟ੍ਠਮਨਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿ ਅਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਅਸਮਾਹਿਤੋ વਿਬ੍ਭਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ ਪਾਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ, ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਆਰਕਾવ ਮਯ੍ਹਂ, ਅਹਞ੍ਚ ਤਸ੍ਸ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਧਮ੍ਮਞ੍ਹਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਅਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਨ ਮਂ ਪਸ੍ਸਤਿ। ਯੋਜਨਸਤੇ ਚੇਪਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਹਰੇਯ੍ਯ, ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਅਨਭਿਜ੍ਝਾਲੁ ਕਾਮੇਸੁ ਨ ਤਿਬ੍ਬਸਾਰਾਗੋ ਅਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਦੁਟ੍ਠਮਨਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ ਉਪਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸਤਿ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਮਾਹਿਤੋ ਏਕਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤੋ ਸਂવੁਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ, ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਸਨ੍ਤਿਕੇવ ਮਯ੍ਹਂ, ਅਹਞ੍ਚ ਤਸ੍ਸ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਧਮ੍ਮਞ੍ਹਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਮਂ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਇਤਿવੁ॰ ੯੨)।
‘‘Saṅghāṭikaṇṇe cepi me, bhikkhave, bhikkhu gahetvā piṭṭhito piṭṭhito anubandho assa pāde pādaṃ nikkhipanto, so ca hoti abhijjhālu kāmesu tibbasārāgo byāpannacitto paduṭṭhamanasaṅkappo muṭṭhassati asampajāno asamāhito vibbhantacitto pākatindriyo, atha kho so ārakāva mayhaṃ, ahañca tassa. Taṃ kissa hetu? Dhammañhi so, bhikkhave, bhikkhu na passati, dhammaṃ apassanto na maṃ passati. Yojanasate cepi so, bhikkhave, bhikkhu vihareyya, so ca hoti anabhijjhālu kāmesu na tibbasārāgo abyāpannacitto appaduṭṭhamanasaṅkappo upaṭṭhitassati sampajāno samāhito ekaggacitto saṃvutindriyo, atha kho so santikeva mayhaṃ, ahañca tassa. Taṃ kissa hetu? Dhammañhi so, bhikkhave, bhikkhu passati, dhammaṃ passanto maṃ passatī’’ti (itivu. 92).
ਤਸ੍ਮਾ ਅਕਾਰਣਂ ਦੇਸਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਆਸਨ੍ਨਾਨਾਸਨ੍ਨਤਾ। ਅਕਤਾਧਿਕਾਰਤਾਯ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਨੂਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਅਯੋਗ੍ਯਤਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
Tasmā akāraṇaṃ desato satthu āsannānāsannatā. Akatādhikāratāya pana bhikkhunīnaṃ ehibhikkhunūpasampadāya ayogyatā veditabbā.
ਯਦਿ ਏવਂ ਯਂ ਤਂ ਥੇਰੀਗਾਥਾਸੁ ਭਦ੍ਦਾਯ ਕੁਣ੍ਡਲਕੇਸਾਯ વੁਤ੍ਤਂ –
Yadi evaṃ yaṃ taṃ therīgāthāsu bhaddāya kuṇḍalakesāya vuttaṃ –
‘‘ਨਿਹਚ੍ਚ ਜਾਣੁਂ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ, ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਅਕਂ।
‘‘Nihacca jāṇuṃ vanditvā, sammukhā añjaliṃ akaṃ;
ਏਹਿ ਭਦ੍ਦੇਤਿ ਮਂ ਅવਚ, ਸਾ ਮੇ ਆਸੂਪਸਮ੍ਪਦਾ’’ਤਿ॥ (ਥੇਰੀਗਾ॰ ੧੦੯)।
Ehi bhaddeti maṃ avaca, sā me āsūpasampadā’’ti. (therīgā. 109);
ਤਥਾ ਅਪਦਾਨੇਪਿ –
Tathā apadānepi –
‘‘ਆਯਾਚਿਤੋ ਤਦਾ ਆਹ, ਏਹਿ ਭਦ੍ਦੇਤਿ ਨਾਯਕੋ।
‘‘Āyācito tadā āha, ehi bhaddeti nāyako;
ਤਦਾਹਂ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ, ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਤੋਯਮਦ੍ਦਸ’’ਨ੍ਤਿ॥ (ਅਪ॰ ਥੇਰੀ ੨.੩.੪੪)।
Tadāhaṃ upasampannā, parittaṃ toyamaddasa’’nti. (apa. therī 2.3.44);
ਤਂ ਕਥਨ੍ਤਿ? ਨਯਿਦਂ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਨੀਭਾવੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ, ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਪਨ ਹੇਤੁਭਾવਤੋ ‘‘ਯਾ ਸਤ੍ਥੁ ਆਣਤ੍ਤਿ, ਸਾ ਮੇ ਆਸੂਪਸਮ੍ਪਦਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ। ਤਥਾ ਹਿ વੁਤ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਥੇਰੀਗਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧੧੧) ‘‘ਏਹਿ ਭਦ੍ਦੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜਸ੍ਸੂਤਿ ਮਂ ਅવਚ ਆਣਾਪੇਸਿ, ਸਾ ਸਤ੍ਥੁ ਆਣਾ ਮਯ੍ਹਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ ਕਾਰਣਤ੍ਤਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਆਸਿ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ। ਅਪਦਾਨਗਾਥਾਯਮ੍ਪਿ ਏવਮੇવ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਨੂਪਸਮ੍ਪਦਾ ਨਤ੍ਥਿਯੇવਾਤਿ ਨਿਟ੍ਠਮੇਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਯਥਾ ਚੇਤਂ ਸੋਤਪਤਿਤવਸੇਨ ‘‘ਏਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਏવਂ ‘‘ਤੀਹਿ ਸਰਣਗਮਨੇਹਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ’’ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਸੋਤਪਤਿਤવਸੇਨੇવ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਸਰਣਗਮਨੂਪਸਮ੍ਪਦਾਯਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਅਸਮ੍ਭવਤੋ।
Taṃ kathanti? Nayidaṃ ehibhikkhunībhāvena upasampadaṃ sandhāya vuttaṃ, upasampadāya pana hetubhāvato ‘‘yā satthu āṇatti, sā me āsūpasampadā’’ti vuttā. Tathā hi vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ (therīgā. aṭṭha. 111) ‘‘ehi bhadde bhikkhunupassayaṃ gantvā bhikkhunīnaṃ santike pabbaja upasampajjassūti maṃ avaca āṇāpesi, sā satthu āṇā mayhaṃ upasampadāya kāraṇattā upasampadā āsi ahosī’’ti. Apadānagāthāyampi evameva attho gahetabbo. Tasmā bhikkhunīnaṃ ehibhikkhunūpasampadā natthiyevāti niṭṭhamettha gantabbaṃ. Yathā cetaṃ sotapatitavasena ‘‘ehi bhikkhunī’’ti vuttaṃ, evaṃ ‘‘tīhi saraṇagamanehi upasampannāti bhikkhunī’’ti idampi sotapatitavaseneva vuttanti daṭṭhabbaṃ saraṇagamanūpasampadāyapi bhikkhunīnaṃ asambhavato.
੬੫੯. ਭਿਕ੍ਖੁવਿਭਙ੍ਗੇ ‘‘ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਂ ਸਾਦਿਯੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਅવਤ੍વਾ ‘‘ਸਮਾਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਬ੍ਬਹੁਲਨਯੇਨਾਤਿ ਕਿਰਿਯਾਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸੇવ ਬਹੁਲਭਾવਤੋ। ਦਿਸ੍ਸਤਿ ਹਿ ਤਬ੍ਬਹੁਲਨਯੇਨ ਤਬ੍ਬੋਹਾਰੋ ਯਥਾ ‘‘ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮੋ’’ਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮੇਪਿ ਹਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਰਜਕਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚ ਕੁਲਾਨਿ ਸਨ੍ਤਿ। ਸਾਤਿ ਕਿਰਿਯਾਸਮੁਟ੍ਠਾਨਤਾ।
659. Bhikkhuvibhaṅge ‘‘kāyasaṃsaggaṃ sādiyeyyā’’ti avatvā ‘‘samāpajjeyyā’’ti vuttattā ‘‘bhikkhu āpattiyā na kāretabbo’’ti vuttaṃ. Tabbahulanayenāti kiriyāsamuṭṭhānasseva bahulabhāvato. Dissati hi tabbahulanayena tabbohāro yathā ‘‘brāhmaṇagāmo’’ti. Brāhmaṇagāmepi hi antamaso rajakādīni pañca kulāni santi. Sāti kiriyāsamuṭṭhānatā.
੬੬੨. ਤਥੇવਾਤਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਰਾਗੇਨ ਅવਸ੍ਸੁਤੋਯੇવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ।
662.Tathevāti kāyasaṃsaggarāgena avassutoyevāti attho. Sesamettha uttānameva.
ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਭਿਕ੍ਖੁਨੀવਿਭਙ੍ਗ • Bhikkhunīvibhaṅga / ੧. ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਂ • 1. Paṭhamapārājikaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਭਿਕ੍ਖੁਨੀવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੧. ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੧. ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੧. ਉਬ੍ਭਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 1. Ubbhajāṇumaṇḍalikasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੧. ਪਠਮਪਾਰਾਜਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadaṃ