Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi |
౬. పాటిదేసనీయకణ్డం
6. Pāṭidesanīyakaṇḍaṃ
౧. పఠమపాటిదేసనీయసిక్ఖాపద-అత్థయోజనా
1. Paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpada-atthayojanā
ఖుద్దకానం అనన్తరా పాటిదేసనీయా యే ధమ్మా సఙ్గీతికారేహి ఠపితా, ఇదాని తేసం ధమ్మానం అయం వణ్ణనా భవతీతి యోజనా.
Khuddakānaṃ anantarā pāṭidesanīyā ye dhammā saṅgītikārehi ṭhapitā, idāni tesaṃ dhammānaṃ ayaṃ vaṇṇanā bhavatīti yojanā.
౫౫౨. పఠమపాటిదేసనీయే తావ అత్థో ఏవం వేదితబ్బోతి యోజనా. పటిఆగమనకాలేతి పిణ్డాయ చరణట్ఠానతో పక్కమిత్వా, పటినివత్తిత్వా వా ఆగమనకాలే. సబ్బేవాతి ఏత్థ నిగ్గహీతలోపవసేన సన్ధి హోతీతి ఆహ ‘‘సబ్బమేవా’’తి. ‘‘కమ్పమానా’’తి ఇమినా పపుబ్బవిధధాతుయా కమ్పనత్థం దస్సేతి. అపేహీతి ఏత్థ అపపుబ్బఇధాతు గత్యత్థోతి ఆహ ‘‘అపగచ్ఛా’’తి.
552. Paṭhamapāṭidesanīye tāva attho evaṃ veditabboti yojanā. Paṭiāgamanakāleti piṇḍāya caraṇaṭṭhānato pakkamitvā, paṭinivattitvā vā āgamanakāle. Sabbevāti ettha niggahītalopavasena sandhi hotīti āha ‘‘sabbamevā’’ti. ‘‘Kampamānā’’ti iminā papubbavidhadhātuyā kampanatthaṃ dasseti. Apehīti ettha apapubbaidhātu gatyatthoti āha ‘‘apagacchā’’ti.
౫౫౩. పటిదేసేతబ్బాకారం దస్సేతి అనేనాతి పటిదేసేతబ్బాకారదస్సనం. ద్విన్నం సద్దానం పరియాయభావం దస్సేతుం వుత్తం ‘‘రథికాతి రచ్ఛా’’తి. రథస్స హితా రథికా. ణ్యపచ్చయే కతే ‘‘రచ్ఛా’’తి (మోగ్గల్లానే ౪.౭౨ సుత్తే) వుచ్చతి. రచ్ఛన్తరేన అనిబ్బిద్ధా రచ్ఛా బ్యూహో నామాతి ఆహ ‘‘అనిబ్బిజ్ఝిత్వా’’తిఆది. బ్యూహేతి సమ్పిణ్డేతి జనే అఞ్ఞత్థ గన్తుమపదానవసేనాతి బ్యూహో. సిఙ్ఘాటకం నామ మగ్గసన్ధీతి ఆహ ‘‘మగ్గసమోధానట్ఠాన’’న్తి. సిఙ్ఘతి మగ్గసమోధానం కరోతి ఏత్థాతి సిఙ్ఘాటకం. ఏతేసూతి రథికాదీసు. ఏసేవ నయోతి దుక్కటపాటిదేసనీయే అతిదిసతి. హీతి సచ్చం. ‘‘వచనతో’’తి పదం ‘‘వేదితబ్బో’’తి పదే ఞాపకహేతు. దదమానాయ భిక్ఖునియా వసేనాతి యోజనా. ఏత్థాతి సిక్ఖాపదే. తస్మాతి యస్మా అపమాణం, తస్మా.
553. Paṭidesetabbākāraṃ dasseti anenāti paṭidesetabbākāradassanaṃ. Dvinnaṃ saddānaṃ pariyāyabhāvaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘rathikāti racchā’’ti. Rathassa hitā rathikā. Ṇyapaccaye kate ‘‘racchā’’ti (moggallāne 4.72 sutte) vuccati. Racchantarena anibbiddhā racchā byūho nāmāti āha ‘‘anibbijjhitvā’’tiādi. Byūheti sampiṇḍeti jane aññattha gantumapadānavasenāti byūho. Siṅghāṭakaṃ nāma maggasandhīti āha ‘‘maggasamodhānaṭṭhāna’’nti. Siṅghati maggasamodhānaṃ karoti etthāti siṅghāṭakaṃ. Etesūti rathikādīsu. Eseva nayoti dukkaṭapāṭidesanīye atidisati. Hīti saccaṃ. ‘‘Vacanato’’ti padaṃ ‘‘veditabbo’’ti pade ñāpakahetu. Dadamānāya bhikkhuniyā vasenāti yojanā. Etthāti sikkhāpade. Tasmāti yasmā apamāṇaṃ, tasmā.
ఇదన్తి వచనం వుత్తన్తి సమ్బన్ధో. సమ్భిన్నే ఏకరసే కాలికత్తయేతి యోజనా.
Idanti vacanaṃ vuttanti sambandho. Sambhinne ekarase kālikattayeti yojanā.
౫౫౬. ‘‘దాపేతీ’’తి హేతుత్థకిరియాయ కారితకత్తుకారితకమ్మాని దస్సేతుం వుత్తం ‘‘అఞ్ఞాతికాయ అఞ్ఞేన కేనచీ’’తి. అఞ్ఞేనాతి అత్తనా అఞ్ఞేన. ‘‘తాయ ఏవ వా భిక్ఖునియా అఞ్ఞేన వా కేనచీ’’తి పదాని ‘‘పటిగ్గహాపేత్వా’’తిపదే కారితకమ్మానీతి. పఠమం.
556. ‘‘Dāpetī’’ti hetutthakiriyāya kāritakattukāritakammāni dassetuṃ vuttaṃ ‘‘aññātikāya aññena kenacī’’ti. Aññenāti attanā aññena. ‘‘Tāya eva vā bhikkhuniyā aññena vā kenacī’’ti padāni ‘‘paṭiggahāpetvā’’tipade kāritakammānīti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావిభఙ్గ • Mahāvibhaṅga / ౧. పఠమపాటిదేసనీయసిక్ఖాపదం • 1. Paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ౧. పఠమపాటిదేసనీయసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 1. Paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / పాటిదేసనీయసిక్ఖాపదవణ్ణనా • Pāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ౧. పఠమపాటిదేసనీయసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 1. Paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౧. పఠమపాటిదేసనీయసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 1. Paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā