Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / कङ्खावितरणी-अभिनव-टीका • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
पाटिदेसनीयकण्डं
Pāṭidesanīyakaṇḍaṃ
१. पठमपाटिदेसनीयसिक्खापदवण्णना
1. Paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
अन्तरघरं पविट्ठायाति रथिकं ब्यूहं सिङ्घाटकं घरं पविट्ठाय। असप्पायन्ति सग्गमोक्खानं अहितं अननुकूलं। भिक्खुनिया अन्तरघरे ठत्वा ददमानाय वसेनेत्थ आपत्ति वेदितब्बा, भिक्खुस्स ठितट्ठानं पन अप्पमाणं। तेनाह ‘‘अन्तरघरं पविट्ठायाति वचनतो’’तिआदि। अन्तरारामादीसूति अन्तरारामभिक्खुनुपस्सयतित्थियसेय्यापटिक्कमनेसु। रथियाब्यूहसिङ्घाटकघरानन्ति एत्थ रथियाति रच्छा। ब्यूहन्ति अनिब्बिज्झित्वा ठिता गतपच्चागतरच्छा। सिङ्घाटकन्ति चतुक्कोणं वा तिकोणं वा मग्गसमोधानट्ठानं। घरन्ति कुलघरं। यथा च रथियादीसु ठत्वा ददमानाय गण्हतो आपत्ति, एवं हत्थिसालादीसुपि दट्ठब्बं।
Antaragharaṃpaviṭṭhāyāti rathikaṃ byūhaṃ siṅghāṭakaṃ gharaṃ paviṭṭhāya. Asappāyanti saggamokkhānaṃ ahitaṃ ananukūlaṃ. Bhikkhuniyā antaraghare ṭhatvā dadamānāya vasenettha āpatti veditabbā, bhikkhussa ṭhitaṭṭhānaṃ pana appamāṇaṃ. Tenāha ‘‘antaragharaṃ paviṭṭhāyāti vacanato’’tiādi. Antarārāmādīsūti antarārāmabhikkhunupassayatitthiyaseyyāpaṭikkamanesu. Rathiyābyūhasiṅghāṭakagharānanti ettha rathiyāti racchā. Byūhanti anibbijjhitvā ṭhitā gatapaccāgataracchā. Siṅghāṭakanti catukkoṇaṃ vā tikoṇaṃ vā maggasamodhānaṭṭhānaṃ. Gharanti kulagharaṃ. Yathā ca rathiyādīsu ṭhatvā dadamānāya gaṇhato āpatti, evaṃ hatthisālādīsupi daṭṭhabbaṃ.
‘‘यामकालिकादीसु पटिग्गहणेपि अज्झोहरणेपि दुक्कट’’न्ति इदं आमिसेन असम्भिन्नं सन्धाय वुत्तं, सम्भिन्ने पन एकरसे पाटिदेसनीयमेव। एकतो उपसम्पन्नायाति भिक्खुनीनं सन्तिके उपसम्पन्नाय, भिक्खूनं सन्तिके उपसम्पन्नाय पन यथावत्थुकमेव।
‘‘Yāmakālikādīsu paṭiggahaṇepi ajjhoharaṇepi dukkaṭa’’nti idaṃ āmisena asambhinnaṃ sandhāya vuttaṃ, sambhinne pana ekarase pāṭidesanīyameva. Ekato upasampannāyāti bhikkhunīnaṃ santike upasampannāya, bhikkhūnaṃ santike upasampannāya pana yathāvatthukameva.
ञातिकाय वा दापेन्तियाति सयं अदत्वा याय कायचि ञातिकाय दापेन्तिया, अञ्ञातिकायाति अत्थो। उपनिक्खिपित्वा वा ददमानायाति भूमियं ठपेत्वा ‘‘इदं, अय्य, तुम्हाकं दम्मी’’ति ददमानाय। एवं दिन्नं ‘‘साधु, भगिनी’’ति सम्पटिच्छित्वा ताय एव वा भिक्खुनिया, अञ्ञेन वा केनचि पटिग्गहापेत्वा इदं भुञ्जितुं वट्टति।
Ñātikāya vā dāpentiyāti sayaṃ adatvā yāya kāyaci ñātikāya dāpentiyā, aññātikāyāti attho. Upanikkhipitvā vā dadamānāyāti bhūmiyaṃ ṭhapetvā ‘‘idaṃ, ayya, tumhākaṃ dammī’’ti dadamānāya. Evaṃ dinnaṃ ‘‘sādhu, bhaginī’’ti sampaṭicchitvā tāya eva vā bhikkhuniyā, aññena vā kenaci paṭiggahāpetvā idaṃ bhuñjituṃ vaṭṭati.
पठमपाटिदेसनीयसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.