Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
੫. ਪਠਮਪવਾਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
5. Paṭhamapavāraṇasikkhāpadavaṇṇanā
੨੩੬. ਪਞ੍ਚਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ – ਭਿਕ੍ਖੂ ਭੁਤ੍ਤਾવੀ ਪવਾਰਿਤਾਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ ‘‘ਗਣ੍ਹਥ, ਭਨ੍ਤੇ, ਯਾવ ਇਚ੍ਛਥਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਯਾવਦਤ੍ਥਪવਾਰਣਾਯ, ਸਯਞ੍ਚ ‘‘ਅਲਂ, ਆવੁਸੋ, ਥੋਕਂ ਥੋਕਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਪવਾਰਣਾਯ ਪવਾਰਿਤਾ। ਪਟਿવਿਸ੍ਸਕੇਤਿ ਸਾਮਨ੍ਤਘਰવਾਸਿਕੇ।
236. Pañcamasikkhāpade – bhikkhū bhuttāvī pavāritāti brāhmaṇena ‘‘gaṇhatha, bhante, yāva icchathā’’ti evaṃ yāvadatthapavāraṇāya, sayañca ‘‘alaṃ, āvuso, thokaṃ thokaṃ dehī’’ti evaṃ paṭikkhepapavāraṇāya pavāritā. Paṭivissaketi sāmantagharavāsike.
੨੩੭. ਕਾਕੋਰવਸਦ੍ਦਨ੍ਤਿ ਕਾਕਾਨਂ ਓਰવਸਦ੍ਦਂ; ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍વਾ વਿਰવਨ੍ਤਾਨਂ ਸਦ੍ਦਂ। ਅਲਮੇਤਂ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਿਕਾਰਂ ਅવਤ੍વਾવ ‘‘ਅਲਮੇਤਂ ਸਬ੍ਬਂ’’ ਏਤ੍ਤਕਂ વਤ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ।
237.Kākoravasaddanti kākānaṃ oravasaddaṃ; sannipatitvā viravantānaṃ saddaṃ. Alametaṃ sabbanti ettha tikāraṃ avatvāva ‘‘alametaṃ sabbaṃ’’ ettakaṃ vattuṃ vaṭṭati.
੨੩੮-੯. ਭੁਤ੍ਤਾવੀਤਿ ਭੁਤ੍ਤવਾ। ਤਤ੍ਥ ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਯੇਨ ਏਕਮ੍ਪਿ ਸਿਤ੍ਥਂ ਸਙ੍ਖਾਦਿਤ੍વਾ વਾ ਅਸਙ੍ਖਾਦਿਤ੍વਾ વਾ ਅਜ੍ਝੋਹਰਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਸੋ ‘‘ਭੁਤ੍ਤਾવੀ’’ਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਪਦਭਾਜਨੇ ‘‘ਭੁਤ੍ਤਾવੀ ਨਾਮ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪવਾਰਿਤੋਤਿ ਕਤਪવਾਰਣੋ, ਕਤਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ। ਸੋਪਿ ਚ ਯਸ੍ਮਾ ਨ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਮਤ੍ਤੇਨ, ਅਥ ਖੋ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗવਸੇਨ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਪਦਭਾਜਨੇ ‘‘ਪવਾਰਿਤੋ ਨਾਮ ਅਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ વਿਪ੍ਪਕਤਭੋਜਨੋ, ‘‘ਪવਾਰਿਤੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਯੋ ਚ વਿਪ੍ਪਕਤਭੋਜਨੋ, ਤੇਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਭੁਤ੍ਤਂ, ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਭੁਤ੍ਤਂ, ਯਞ੍ਚ ਭੁਤ੍ਤਂ; ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਭੁਤ੍ਤਾવੀ’’ਤਿਪਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਭੁਤ੍ਤਾવੀવਚਨੇਨ વਿਸੁਂ ਕਞ੍ਚਿ ਅਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧਿਂ ਨ ਪਸ੍ਸਾਮ। ‘‘ਦਿਰਤ੍ਤਤਿਰਤ੍ਤਂ, ਛਪ੍ਪਞ੍ਚવਾਚਾਹੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਾਚਿ॰ ੬੧-੬੨) ਪਨ ਦਿਰਤ੍ਤਾਦਿવਚਨਂ વਿਯ ਪવਾਰਿਤਪਦਸ੍ਸ ਪਰਿવਾਰਕਭਾવੇਨ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਿਲਿਟ੍ਠਤਾਯ ਚੇਤਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
238-9.Bhuttāvīti bhuttavā. Tattha ca yasmā yena ekampi sitthaṃ saṅkhāditvā vā asaṅkhāditvā vā ajjhoharitaṃ hoti, so ‘‘bhuttāvī’’ti saṅkhyaṃ gacchati, tenassa padabhājane ‘‘bhuttāvī nāma pañcannaṃ bhojanāna’’ntiādi vuttaṃ. Pavāritoti katapavāraṇo, katapaṭikkhepo. Sopi ca yasmā na paṭikkhepamattena, atha kho pañcaṅgavasena, tenassa padabhājane ‘‘pavārito nāma asanaṃ paññāyatī’’tiādi vuttaṃ. Tattha yasmā ‘‘asanaṃ paññāyatī’’ti iminā vippakatabhojano, ‘‘pavārito’’ti vutto. Yo ca vippakatabhojano, tena kiñci bhuttaṃ, kiñci abhuttaṃ, yañca bhuttaṃ; taṃ sandhāya ‘‘bhuttāvī’’tipi saṅkhyaṃ gacchati, tasmā bhuttāvīvacanena visuṃ kañci atthasiddhiṃ na passāma. ‘‘Dirattatirattaṃ, chappañcavācāhī’’tiādīsu (pāci. 61-62) pana dirattādivacanaṃ viya pavāritapadassa parivārakabhāvena byañjanasiliṭṭhatāya cetaṃ vuttanti veditabbaṃ.
ਅਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿਆਦੀਸੁ વਿਪ੍ਪਕਤਭੋਜਨਂ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਭੁਞ੍ਜਮਾਨੋ ਚੇਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਭੋਜਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਪવਾਰਣਪ੍ਪਹੋਨਕਭੋਜਨਂ ਦਿਸ੍ਸਤਿ। ਓਦਨਾਦੀਨਂ ਚੇ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ ਭੋਜਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਿਤੋਤਿ ਪવਾਰਣਪ੍ਪਹੋਨਕਂ ਭੋਜਨਂ ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ ਦਾਯਕੋ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣੇ ਓਕਾਸੇ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਭਿਹਰਤੀਤਿ ਸੋ ਚੇ ਦਾਯਕੋ ਤਸ੍ਸ ਤਂ ਭਤ੍ਤਂ ਕਾਯੇਨ ਅਭਿਹਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਦਿਸ੍ਸਤਿ; ਤਞ੍ਚੇ ਅਭਿਹਟਂ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯੇਨ વਾ વਾਚਾਯ વਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏવਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਅਙ੍ਗਾਨਂ વਸੇਨ ਪવਾਰਿਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ। વੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ –
Asanaṃ paññāyatītiādīsu vippakatabhojanaṃ dissati, bhuñjamāno ceso puggalo hotīti attho. Bhojanaṃ paññāyatīti pavāraṇappahonakabhojanaṃ dissati. Odanādīnaṃ ce aññataraṃ paṭikkhipitabbaṃ bhojanaṃ hotīti attho. Hatthapāse ṭhitoti pavāraṇappahonakaṃ bhojanaṃ gaṇhitvā dāyako aḍḍhateyyahatthappamāṇe okāse hotīti attho. Abhiharatīti so ce dāyako tassa taṃ bhattaṃ kāyena abhiharatīti attho. Paṭikkhepo paññāyatīti paṭikkhepo dissati; tañce abhihaṭaṃ so bhikkhu kāyena vā vācāya vā paṭikkhipatīti attho. Evaṃ pañcannaṃ aṅgānaṃ vasena pavārito nāma hotīti. Vuttampi cetaṃ –
‘‘ਪਞ੍ਚਹਿ ਉਪਾਲਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਪવਾਰਣਾ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ – ਅਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਭੋਜਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਿਤੋ, ਅਭਿਹਰਤਿ, ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ (ਪਰਿ॰ ੪੨੮)।
‘‘Pañcahi upāli ākārehi pavāraṇā paññāyati – asanaṃ paññāyati, bhojanaṃ paññāyati, hatthapāse ṭhito, abhiharati, paṭikkhepo paññāyatī’’ti (pari. 428).
ਤਤ੍ਰਾਯਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ – ‘‘ਅਸਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਤਾવ ਯਞ੍ਚ ਅਸ੍ਨਾਤਿ ਯਞ੍ਚ ਭੋਜਨਂ ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਿਤੇਨ ਅਭਿਹਟਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਤਂ ‘‘ਓਦਨੋ, ਕੁਮ੍ਮਾਸੋ, ਸਤ੍ਤੁ, ਮਚ੍ਛੋ, ਮਂਸ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮੇਸਂ ਅਞ੍ਞਤਰਮੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਤ੍ਥ ਓਦਨੋ ਨਾਮ – ਸਾਲਿ, વੀਹਿ, ਯવੋ, ਗੋਧੁਮੋ, ਕਙ੍ਗੁ, વਰਕੋ, ਕੁਦ੍ਰੂਸਕੋਤਿ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਧਞ੍ਞਾਨਂ ਤਣ੍ਡੁਲੇਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ। ਤਤ੍ਥ ‘‘ਸਾਲੀ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਨੀવਾਰਂ ਉਪਾਦਾਯ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਸਾਲਿਜਾਤਿ। ‘‘વੀਹੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਾਪਿ વੀਹਿਜਾਤਿ। ‘‘ਯવਗੋਧੁਮੇਸੁ’’ ਭੇਦੋ ਨਤ੍ਥਿ। ‘‘ਕਙ੍ਗੂ’’ਤਿ ਸੇਤਰਤ੍ਤਕਾਲ਼ਭੇਦਾ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਕਙ੍ਗੁਜਾਤਿ। ‘‘વਰਕੋ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ વਰਕਚੋਰਕਂ ਉਪਾਦਾਯ ਸਬ੍ਬਾ ਸੇਤવਣ੍ਣਾ વਰਕਜਾਤਿ। ‘‘ਕੁਦ੍ਰੂਸਕੋ’’ਤਿ ਕਾਲ਼ਕੋ ਦ੍ਰવੋ ਚੇવ ਸਾਮਾਕਾਦਿਭੇਦਾ ਚ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਤਿਣਧਞ੍ਞਜਾਤਿ।
Tatrāyaṃ vinicchayo – ‘‘asana’’ntiādīsu tāva yañca asnāti yañca bhojanaṃ hatthapāse ṭhitena abhihaṭaṃ paṭikkhipati, taṃ ‘‘odano, kummāso, sattu, maccho, maṃsa’’nti imesaṃ aññatarameva veditabbaṃ. Tattha odano nāma – sāli, vīhi, yavo, godhumo, kaṅgu, varako, kudrūsakoti sattannaṃ dhaññānaṃ taṇḍulehi nibbatto. Tattha ‘‘sālī’’ti antamaso nīvāraṃ upādāya sabbāpi sālijāti. ‘‘Vīhī’’ti sabbāpi vīhijāti. ‘‘Yavagodhumesu’’ bhedo natthi. ‘‘Kaṅgū’’ti setarattakāḷabhedā sabbāpi kaṅgujāti. ‘‘Varako’’ti antamaso varakacorakaṃ upādāya sabbā setavaṇṇā varakajāti. ‘‘Kudrūsako’’ti kāḷako dravo ceva sāmākādibhedā ca sabbāpi tiṇadhaññajāti.
ਨੀવਾਰવਰਕਚੋਰਕਾ ਚੇਤ੍ਥ ‘‘ਧਞ੍ਞਾਨੁਲੋਮਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਧਞ੍ਞਾਨਿ વਾ ਹੋਨ੍ਤੁ ਧਞ੍ਞਾਨੁਲੋਮਾਨਿ વਾ, ਏਤੇਸਂ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਭੇਦਾਨਂ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਧਞ੍ਞਾਨਂ ਤਣ੍ਡੁਲੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ‘‘ਭਤ੍ਤਂ ਪਚਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ વਾ ‘‘ਯਾਗੁਂ ਪਚਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ વਾ ‘‘ਅਮ੍ਬਿਲਪਾਯਾਸਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਪਚਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ વਾ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਚਨ੍ਤੁ, ਸਚੇ ਉਣ੍ਹਂ ਸੀਤਲਂ વਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਾਨਂ ਭੋਜਨਕਾਲੇ ਗਹਿਤਗਹਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਓਧਿ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਓਦਨਸਙ੍ਗਹਮੇવ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪવਾਰਣਂ ਜਨੇਤਿ। ਸਚੇ ਓਧਿ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਯਾਗੁਸਙ੍ਗਹਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਪવਾਰਣਂ ਨ ਜਨੇਤਿ।
Nīvāravarakacorakā cettha ‘‘dhaññānulomā’’ti vadanti. Dhaññāni vā hontu dhaññānulomāni vā, etesaṃ vuttappabhedānaṃ sattannaṃ dhaññānaṃ taṇḍule gahetvā ‘‘bhattaṃ pacissāmā’’ti vā ‘‘yāguṃ pacissāmā’’ti vā ‘‘ambilapāyāsādīsu aññataraṃ pacissāmā’’ti vā yaṃkiñci sandhāya pacantu, sace uṇhaṃ sītalaṃ vā bhuñjantānaṃ bhojanakāle gahitagahitaṭṭhāne odhi paññāyati, odanasaṅgahameva gacchati, pavāraṇaṃ janeti. Sace odhi na paññāyati, yāgusaṅgahaṃ gacchati, pavāraṇaṃ na janeti.
ਯੋਪਿ ਪਾਯਾਸੋ વਾ ਪਣ੍ਣਫਲਕਲ਼ੀਰਮਿਸ੍ਸਕਾ ਅਮ੍ਬਿਲਯਾਗੁ વਾ ਉਦ੍ਧਨਤੋ ਓਤਾਰਿਤਮਤ੍ਤਾ ਅਬ੍ਭੁਣ੍ਹਾ ਹੋਤਿ, ਆવਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਿવਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਹਿਤੋਕਾਸੇਪਿ ਓਧਿਂ ਨ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਪવਾਰਣਂ ਨ ਜਨੇਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਉਸੁਮਾਯ વਿਗਤਾਯ ਸੀਤਲੀਭੂਤਾ ਘਨਭਾવਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਓਧਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਪੁਨ ਪવਾਰਣਂ ਜਨੇਤਿ। ਪੁਬ੍ਬੇ ਤਨੁਭਾવੋ ਨ ਰਕ੍ਖਤਿ। ਸਚੇਪਿ ਦਧਿਤਕ੍ਕਾਦੀਨਿ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਬਹੁਪਣ੍ਣਫਲਕਲ਼ੀਰੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਮੁਟ੍ਠਿਮਤ੍ਤਾਪਿ ਤਣ੍ਡੁਲਾ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਭੋਜਨਕਾਲੇ ਚੇ ਓਧਿ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਪવਾਰਣਂ ਜਨੇਤਿ। ਅਯਾਗੁਕੇ ਨਿਮਨ੍ਤਨੇ ‘‘ਯਾਗੁਂ ਦਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਭਤ੍ਤੇ ਉਦਕਕਞ੍ਜਿਕਖੀਰਾਦੀਨਿ ਆਕਿਰਿਤ੍વਾ ‘‘ਯਾਗੁਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਦੇਨ੍ਤਿ। ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਤਨੁਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪવਾਰਣਂ ਜਨੇਤਿਯੇવ । ਸਚੇ ਪਨ ਪਕ੍ਕੁਥਿਤੇਸੁ ਉਦਕਾਦੀਸੁ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਪਚਿਤ੍વਾ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਯਾਗੁਸਙ੍ਗਹਮੇવ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਯਾਗੁਸਙ੍ਗਹਂ ਗਤੇਪਿ ਤਸ੍ਮਿਂ વਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ વਾ ਯਤ੍ਥ ਮਚ੍ਛਮਂਸਂ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ, ਸਚੇ ਸਾਸਪਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਮਚ੍ਛਮਂਸਖਣ੍ਡਂ વਾ ਨ੍ਹਾਰੁ વਾ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਪવਾਰਣਂ ਜਨੇਤਿ।
Yopi pāyāso vā paṇṇaphalakaḷīramissakā ambilayāgu vā uddhanato otāritamattā abbhuṇhā hoti, āvajjitvā pivituṃ sakkā, hatthena gahitokāsepi odhiṃ na dasseti, pavāraṇaṃ na janeti. Sace pana usumāya vigatāya sītalībhūtā ghanabhāvaṃ gacchati, odhiṃ dasseti, puna pavāraṇaṃ janeti. Pubbe tanubhāvo na rakkhati. Sacepi dadhitakkādīni āropetvā bahupaṇṇaphalakaḷīre pakkhipitvā muṭṭhimattāpi taṇḍulā pakkhittā honti, bhojanakāle ce odhi paññāyati, pavāraṇaṃ janeti. Ayāguke nimantane ‘‘yāguṃ dassāmā’’ti bhatte udakakañjikakhīrādīni ākiritvā ‘‘yāguṃ gaṇhathā’’ti denti. Kiñcāpi tanukā honti, pavāraṇaṃ janetiyeva . Sace pana pakkuthitesu udakādīsu pakkhipitvā pacitvā denti, yāgusaṅgahameva gacchati. Yāgusaṅgahaṃ gatepi tasmiṃ vā aññasmiṃ vā yattha macchamaṃsaṃ pakkhipanti, sace sāsapamattampi macchamaṃsakhaṇḍaṃ vā nhāru vā paññāyati, pavāraṇaṃ janeti.
ਸੁਦ੍ਧਰਸਕੋ ਪਨ ਰਸਕਯਾਗੁ વਾ ਨ ਜਨੇਤਿ। ਠਪੇਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਧਞ੍ਞਾਨਂ ਤਣ੍ਡੁਲੇ ਅਞ੍ਞੇਹਿ વੇਣੁਤਣ੍ਡੁਲਾਦੀਹਿ વਾ ਕਨ੍ਦਮੂਲਫਲੇਹਿ વਾ ਯੇਹਿ ਕੇਹਿਚਿ ਕਤਂ ਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪવਾਰਣਂ ਨ ਜਨੇਤਿ, ਪਗੇવ ਘਨਯਾਗੁ। ਸਚੇ ਪਨੇਤ੍ਥ ਮਚ੍ਛਮਂਸਂ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ, ਜਨੇਤਿ। ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ‘‘ਪੁਪ੍ਫਅਤ੍ਥਾਯ ਭਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪવਾਰਣਂ ਜਨੇਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪੁਪ੍ਫਿਅਤ੍ਥਾਯ ਭਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਪੁਪ੍ਫਿਖਜ੍ਜਕਤ੍ਥਾਯ ਕੁਥਿਤਤੂਦਕੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਸੇਦਿਤਤਣ੍ਡੁਲਾ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਤੇ ਤਣ੍ਡੁਲੇ ਸੁਕ੍ਖਾਪੇਤ੍વਾ ਖਾਦਨ੍ਤਿ, વਟ੍ਟਤਿ; ਨੇવ ਸਤ੍ਤੁਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਨ ਭਤ੍ਤਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਪੁਨ ਤੇਹਿ ਕਤਭਤ੍ਤਂ ਪવਾਰੇਤਿਯੇવ। ਤੇ ਤਣ੍ਡੁਲੇ ਸਪ੍ਪਿਤੇਲਾਦੀਸੁ વਾ ਪਚਨ੍ਤਿ, ਪੂવਂ વਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਨ ਪવਾਰੇਨ੍ਤਿ। ਪੁਥੁਕਾ વਾ ਤਾਹਿ ਕਤਸਤ੍ਤੁਭਤ੍ਤਾਦੀਨਿ વਾ ਨ ਪવਾਰੇਨ੍ਤਿ।
Suddharasako pana rasakayāgu vā na janeti. Ṭhapetvā vuttadhaññānaṃ taṇḍule aññehi veṇutaṇḍulādīhi vā kandamūlaphalehi vā yehi kehici kataṃ bhattampi pavāraṇaṃ na janeti, pageva ghanayāgu. Sace panettha macchamaṃsaṃ pakkhipanti, janeti. Mahāpaccariyaṃ ‘‘pupphaatthāya bhattampi pavāraṇaṃ janetī’’ti vuttaṃ. Pupphiatthāya bhattaṃ nāma pupphikhajjakatthāya kuthitatūdake pakkhipitvā seditataṇḍulā vuccanti. Sace pana te taṇḍule sukkhāpetvā khādanti, vaṭṭati; neva sattusaṅkhyaṃ na bhattasaṅkhyaṃ gacchanti. Puna tehi katabhattaṃ pavāretiyeva. Te taṇḍule sappitelādīsu vā pacanti, pūvaṃ vā karonti, na pavārenti. Puthukā vā tāhi katasattubhattādīni vā na pavārenti.
ਕੁਮ੍ਮਾਸੋ ਨਾਮ ਯવੇਹਿ ਕਤਕੁਮ੍ਮਾਸੋ। ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਪਨ ਮੁਗ੍ਗਾਦੀਹਿ ਕਤਕੁਮ੍ਮਾਸੋ ਪવਾਰਣਂ ਨ ਜਨੇਤਿ। ਸਤ੍ਤੁ ਨਾਮ ਸਾਲਿવੀਹਿਯવੇਹਿ ਕਤਸਤ੍ਤੁ। ਕਙ੍ਗੁવਰਕਕੁਦ੍ਰੂਸਕਸੀਸਾਨਿਪਿ ਭਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਈਸਕਂ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍વਾ ਥੁਸੇ ਪਲਾਪੇਤ੍વਾ ਪੁਨ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍વਾ ਚੁਣ੍ਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ। ਸਚੇਪਿ ਤਂ ਅਲ੍ਲਤ੍ਤਾ ਏਕਾਬਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ, ਸਤ੍ਤੁਸਙ੍ਗਹਮੇવ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਖਰਪਾਕਭਜ੍ਜਿਤਾਨਂ વੀਹੀਨਂ ਤਣ੍ਡੁਲੇ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍વਾ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਤਮ੍ਪਿ ਚੁਣ੍ਣਂ ਸਤ੍ਤੁਸਙ੍ਗਹਮੇવ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਸਮਪਾਕਭਜ੍ਜਿਤਾਨਂ ਪਨ વੀਹੀਨਂ વਾ વੀਹਿਪਲਾਪਾਨਂ વਾ ਤਣ੍ਡੁਲਾ ਭਜ੍ਜਿਤਤਣ੍ਡੁਲਾ ਏવ વਾ ਨ ਪવਾਰੇਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਪਨ ਤਣ੍ਡੁਲਾਦੀਨਂ ਚੁਣ੍ਣਂ ਪવਾਰੇਤਿ। ਖਰਪਾਕਭਜ੍ਜਿਤਾਨਂ વੀਹੀਨਂ ਕੁਣ੍ਡਕਮ੍ਪਿ ਪવਾਰੇਤਿ। ਸਮਪਾਕਭਜ੍ਜਿਤਾਨਂ ਪਨ ਆਤਪਸੁਕ੍ਖਾਨਂ વਾ ਕੁਣ੍ਡਕਂ ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਲਾਜਾ વਾ ਤੇਹਿ ਕਤਭਤ੍ਤਸਤ੍ਤੁਆਦੀਨਿ વਾ ਨ ਪવਾਰੇਨ੍ਤਿ। ਭਜ੍ਜਿਤਪਿਟ੍ਠਂ વਾ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਸੁਦ੍ਧਖਜ੍ਜਕਂ વਾ ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਮਚ੍ਛਮਂਸਪੂਰਿਤਖਜ੍ਜਕਂ ਪਨ ਸਤ੍ਤੁਮੋਦਕੋ વਾ ਪવਾਰੇਤਿ। ਮਚ੍ਛੋ ਮਂਸਞ੍ਚ ਪਾਕਟਮੇવ। ਅਯਂ ਪਨ વਿਸੇਸੋ – ਸਚੇਪਿ ਯਾਗੁਂ ਪਿવਨ੍ਤਸ੍ਸ ਯਾਗੁਸਿਤ੍ਥਮਤ੍ਤਾਨੇવ ਦ੍વੇ ਮਚ੍ਛਖਣ੍ਡਾਨਿ વਾ ਮਂਸਖਣ੍ਡਾਨਿ વਾ ਏਕਭਾਜਨੇ વਾ ਨਾਨਾਭਾਜਨੇ વਾ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਚੇ ਅਖਾਦਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਪવਾਰਣਪ੍ਪਹੋਨਕਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ , ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਤਤੋ ਏਕਂ ਖਾਦਿਤਂ, ਏਕਂ ਹਤ੍ਥੇ વਾ ਪਤ੍ਤੇ વਾ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਚੇ ਅਞ੍ਞਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਪવਾਰੇਤਿ। ਦ੍વੇਪਿ ਖਾਦਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਮੁਖੇ ਸਾਸਪਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅવਸਿਟ੍ਠਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਚੇਪਿ ਅਞ੍ਞਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਪવਾਰੇਤਿ।
Kummāso nāma yavehi katakummāso. Aññehi pana muggādīhi katakummāso pavāraṇaṃ na janeti. Sattu nāma sālivīhiyavehi katasattu. Kaṅguvarakakudrūsakasīsānipi bhajjitvā īsakaṃ koṭṭetvā thuse palāpetvā puna daḷhaṃ koṭṭetvā cuṇṇaṃ karonti. Sacepi taṃ allattā ekābaddhaṃ hoti, sattusaṅgahameva gacchati. Kharapākabhajjitānaṃ vīhīnaṃ taṇḍule koṭṭetvā denti, tampi cuṇṇaṃ sattusaṅgahameva gacchati. Samapākabhajjitānaṃ pana vīhīnaṃ vā vīhipalāpānaṃ vā taṇḍulā bhajjitataṇḍulā eva vā na pavārenti. Tesaṃ pana taṇḍulādīnaṃ cuṇṇaṃ pavāreti. Kharapākabhajjitānaṃ vīhīnaṃ kuṇḍakampi pavāreti. Samapākabhajjitānaṃ pana ātapasukkhānaṃ vā kuṇḍakaṃ na pavāreti. Lājā vā tehi katabhattasattuādīni vā na pavārenti. Bhajjitapiṭṭhaṃ vā yaṃkiñci suddhakhajjakaṃ vā na pavāreti. Macchamaṃsapūritakhajjakaṃ pana sattumodako vā pavāreti. Maccho maṃsañca pākaṭameva. Ayaṃ pana viseso – sacepi yāguṃ pivantassa yāgusitthamattāneva dve macchakhaṇḍāni vā maṃsakhaṇḍāni vā ekabhājane vā nānābhājane vā denti, tāni ce akhādanto aññaṃ yaṃkiñci pavāraṇappahonakaṃ paṭikkhipati , na pavāreti. Tato ekaṃ khāditaṃ, ekaṃ hatthe vā patte vā hoti, so ce aññaṃ paṭikkhipati, pavāreti. Dvepi khāditāni honti, mukhe sāsapamattampi avasiṭṭhaṃ natthi, sacepi aññaṃ paṭikkhipati, na pavāreti.
ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਪવਾਰੇਤਿ। ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਅવਤ੍ਥੁਤਾਯ। ਯਞ੍ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਖਾਦਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਤਂਯੇવ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪવਾਰਣਾ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਪਨ ਜਾਨਨ੍ਤੋ ਅਕਪ੍ਪਿਯਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਅਜਾਨਨ੍ਤੋਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤਮੇવ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਪવਾਰੇਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? વਤ੍ਥੁਤਾਯ। ਯਞ੍ਹਿ ਤੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਪવਾਰਣਾਯ વਤ੍ਥੁ। ਯਂ ਪਨ ਖਾਦਤਿ, ਤਂ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤਂ, ਖਾਦਿਯਮਾਨਂ ਪਨ ਮਂਸਭਾવਂ ਨ ਜਹਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪવਾਰੇਤਿ। ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ વਾ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ વਾ ਖਾਦਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨਂ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਕਪ੍ਪਿਯਭੋਜਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਪવਾਰੇਤਿ। ਕੁਲਦੂਸਕવੇਜ੍ਜਕਮ੍ਮਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾਰੋਚਨਸਾਦਿਤਰੂਪਿਯਾਦੀਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਂ ਬੁਦ੍ਧਪਟਿਕੁਟ੍ਠਂ ਅਨੇਸਨਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਭੋਜਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਕਪ੍ਪਿਯਭੋਜਨਂ વਾ ਅਕਪ੍ਪਿਯਭੋਜਨਂ વਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋਪਿ ਕਪ੍ਪਿਯਭੋਜਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਪવਾਰੇਤਿ। ਅਕਪ੍ਪਿਯਭੋਜਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਪવਾਰੇਤੀਤਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਕਾਰਣਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Kappiyamaṃsaṃ khādanto kappiyamaṃsaṃ paṭikkhipati, pavāreti. Kappiyamaṃsaṃ khādanto akappiyamaṃsaṃ paṭikkhipati, na pavāreti. Kasmā? Avatthutāya. Yañhi bhikkhuno khādituṃ vaṭṭati, taṃyeva paṭikkhipato pavāraṇā hoti. Idaṃ pana jānanto akappiyattā paṭikkhipati, ajānantopi paṭikkhipitabbaṭṭhāne ṭhitameva paṭikkhipati nāma, tasmā na pavāreti. Sace pana akappiyamaṃsaṃ khādanto kappiyamaṃsaṃ paṭikkhipati, pavāreti. Kasmā? Vatthutāya. Yañhi tena paṭikkhittaṃ, taṃ pavāraṇāya vatthu. Yaṃ pana khādati, taṃ kiñcāpi paṭikkhipitabbaṭṭhāne ṭhitaṃ, khādiyamānaṃ pana maṃsabhāvaṃ na jahati, tasmā pavāreti. Akappiyamaṃsaṃ khādanto akappiyamaṃsaṃ paṭikkhipati, purimanayeneva na pavāreti. Kappiyamaṃsaṃ vā akappiyamaṃsaṃ vā khādanto pañcannaṃ bhojanānaṃ yaṃkiñci kappiyabhojanaṃ paṭikkhipati, pavāreti. Kuladūsakavejjakammauttarimanussadhammārocanasāditarūpiyādīhi nibbattaṃ buddhapaṭikuṭṭhaṃ anesanāya uppannaṃ akappiyabhojanaṃ paṭikkhipati, na pavāreti. Kappiyabhojanaṃ vā akappiyabhojanaṃ vā bhuñjantopi kappiyabhojanaṃ paṭikkhipati, pavāreti. Akappiyabhojanaṃ paṭikkhipati, na pavāretīti sabbattha vuttanayeneva kāraṇaṃ veditabbaṃ.
ਏવਂ ‘‘ਅਸਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਯਞ੍ਚ ਅਸ੍ਨਾਤਿ, ਯਞ੍ਚ ਭੋਜਨਂ ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਿਤੇਨ ਅਭਿਹਟਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਪવਾਰਣਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਞਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਯਥਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਜਾਨਨਤ੍ਥਂ ਅਯਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ – ‘‘‘ਅਸਨਂ ਭੋਜਨ’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਾવ ਯੇਨ ਏਕਸਿਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਅਜ੍ਝੋਹਟਂ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਸਚੇ ਪਤ੍ਤਮੁਖਹਤ੍ਥਾਨਂ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਪਞ੍ਚਸੁ ਭੋਜਨੇਸੁ ਏਕਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਸਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਪਞ੍ਚਸੁ ਭੋਜਨੇਸੁ ਏਕਮ੍ਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਪવਾਰੇਤਿ। ਕਤ੍ਥਚਿ ਭੋਜਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਆਮਿਸਗਨ੍ਧਮਤ੍ਤਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਮੁਖੇ ਚ ਹਤ੍ਥੇ ਚ ਭੋਜਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਤ੍ਤੇ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਆਸਨੇ ਨ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮੋ, વਿਹਾਰਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮੋ, ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ વਾ ਦਾਤੁਕਾਮੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਚੇ ਅਨ੍ਤਰੇ ਭੋਜਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? વਿਪ੍ਪਕਤਭੋਜਨਭਾવਸ੍ਸ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਨਤ੍ਤਾ। ਯੋਪਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮੋ ਮੁਖੇ ਭਤ੍ਤਂ ਗਿਲਿਤ੍વਾ ਸੇਸਂ ਆਦਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਅਞ੍ਞਂ ਭੋਜਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਪવਾਰਣਾ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਯਥਾ ਚ ਪਤ੍ਤੇ; ਏવਂ ਹਤ੍ਥੇਪਿ। ਮੁਖੇਪਿ વਾ વਿਜ੍ਜਮਾਨਭੋਜਨਂ ਸਚੇ ਅਨਜ੍ਝੋਹਰਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਖਣੇ ਅਞ੍ਞਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਪਦੇ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ। ਅਪਿਚ ਕੁਰੁਨ੍ਦਿਯਂ ਏਸ ਨਯੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋਯੇવ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ‘‘ਮੁਖੇ ਭਤ੍ਤਂ ਗਿਲਿਤਂ, ਹਤ੍ਥੇ ਭਤ੍ਤਂ વਿਘਾਸਾਦਸ੍ਸ ਦਾਤੁਕਾਮੋ, ਪਤ੍ਤੇ ਭਤ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਦਾਤੁਕਾਮੋ, ਸਚੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਪવਾਰੇਤੀ’’ਤਿ। ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਿਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਸਚੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਆਸਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮਨ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ, ਸਚੇ ਠਿਤੋ, ਪਣ੍ਹਿਅਨ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ, ਸਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋ, ਯੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਸ ਪਾਰਿਮਨ੍ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ, ਦਾਯਕਸ੍ਸ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ વਾ ਠਿਤਸ੍ਸ વਾ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ વਾ ਠਪੇਤ੍વਾ ਪਸਾਰਿਤਹਤ੍ਥਂ ਯਂ ਆਸਨ੍ਨਤਰਂ ਅਙ੍ਗਂ, ਤਸ੍ਸ ਓਰਿਮਨ੍ਤੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਡ੍ਢਤੇਯ੍ਯਹਤ੍ਥੋ ‘‘ਹਤ੍ਥਪਾਸੋ’’ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਠਤ੍વਾ ਅਭਿਹਟਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਪવਾਰਣਾ ਹੋਤਿ, ਨ ਤਤੋ ਪਰਂ।
Evaṃ ‘‘asana’’ntiādīsu yañca asnāti, yañca bhojanaṃ hatthapāse ṭhitena abhihaṭaṃ paṭikkhipanto pavāraṇaṃ āpajjati, taṃ ñatvā idāni yathā āpajjati, tassa jānanatthaṃ ayaṃ vinicchayo – ‘‘‘asanaṃ bhojana’nti ettha tāva yena ekasitthampi ajjhohaṭaṃ hoti, so sace pattamukhahatthānaṃ yattha katthaci pañcasu bhojanesu ekasmimpi sati aññaṃ pañcasu bhojanesu ekampi paṭikkhipati, pavāreti. Katthaci bhojanaṃ natthi, āmisagandhamattaṃ paññāyati, na pavāreti. Mukhe ca hatthe ca bhojanaṃ natthi, patte atthi, tasmiṃ pana āsane na bhuñjitukāmo, vihāraṃ pavisitvā bhuñjitukāmo, aññassa vā dātukāmo, tasmiṃ ce antare bhojanaṃ paṭikkhipati, na pavāreti. Kasmā? Vippakatabhojanabhāvassa upacchinnattā. Yopi aññatra gantvā bhuñjitukāmo mukhe bhattaṃ gilitvā sesaṃ ādāya gacchanto antarāmagge aññaṃ bhojanaṃ paṭikkhipati, tassāpi pavāraṇā na hotī’’ti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Yathā ca patte; evaṃ hatthepi. Mukhepi vā vijjamānabhojanaṃ sace anajjhoharitukāmo hoti, tasmiñca khaṇe aññaṃ paṭikkhipati, na pavāreti. Ekasmiñhi pade vuttalakkhaṇaṃ sabbattha veditabbaṃ hoti. Apica kurundiyaṃ esa nayo dassitoyeva. Vuttañhi tattha ‘‘mukhe bhattaṃ gilitaṃ, hatthe bhattaṃ vighāsādassa dātukāmo, patte bhattaṃ bhikkhussa dātukāmo, sace tasmiṃ khaṇe paṭikkhipati, na pavāretī’’ti. Hatthapāse ṭhitoti ettha pana sace bhikkhu nisinno hoti, āsanassa pacchimantato paṭṭhāya, sace ṭhito, paṇhiantato paṭṭhāya, sace nipanno, yena passena nipanno, tassa pārimantato paṭṭhāya, dāyakassa nisinnassa vā ṭhitassa vā nipannassa vā ṭhapetvā pasāritahatthaṃ yaṃ āsannataraṃ aṅgaṃ, tassa orimantena paricchinditvā aḍḍhateyyahattho ‘‘hatthapāso’’ti veditabbo. Tasmiṃ ṭhatvā abhihaṭaṃ paṭikkhipantasseva pavāraṇā hoti, na tato paraṃ.
ਅਭਿਹਰਤੀਤਿ ਹਤ੍ਥਪਾਸਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਠਿਤੋ ਗਹਣਤ੍ਥਂ ਉਪਨਾਮੇਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਅਨਨ੍ਤਰਨਿਸਿਨ੍ਨੋਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਹਤ੍ਥੇ વਾ ਊਰੂਸੁ વਾ ਆਧਾਰਕੇ વਾ ਠਿਤਪਤ੍ਤਂ ਅਨਭਿਹਰਿਤ੍વਾવ ‘‘ਭਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪવਾਰਣਾ ਨਤ੍ਥਿ। ਭਤ੍ਤਪਚ੍ਛਿਂ ਆਨੇਤ੍વਾ ਪੁਰਤੋ ਭੂਮਿਯਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਈਸਕਂ ਪਨ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ વਾ ਅਪਨਾਮੇਤ੍વਾ વਾ ‘‘ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪવਾਰਣਾ ਹੋਤਿ। ਥੇਰਾਸਨੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਥੇਰੋ ਦੂਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਪੇਸੇਤ੍વਾ ‘‘ਇਤੋ ਓਦਨਂ ਗਣ੍ਹਾਹੀ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਗਣ੍ਹਿਤ੍વਾ ਪਨ ਗਤੋ ਤੁਣ੍ਹੀ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਦਹਰੋ ‘‘ਅਲਂ ਮਯ੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਥੇਰਸ੍ਸ ਦੂਰਭਾવਤੋ ਦੂਤਸ੍ਸ ਚ ਅਨਭਿਹਰਣਤੋਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਗਹੇਤ੍વਾ ਆਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ‘‘ਇਦਂ ਭਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪવਾਰਣਾ ਹੋਤਿ।
Abhiharatīti hatthapāsabbhantare ṭhito gahaṇatthaṃ upanāmeti. Sace pana anantaranisinnopi bhikkhu hatthe vā ūrūsu vā ādhārake vā ṭhitapattaṃ anabhiharitvāva ‘‘bhattaṃ gaṇhā’’ti vadati, taṃ paṭikkhipato pavāraṇā natthi. Bhattapacchiṃ ānetvā purato bhūmiyaṃ ṭhapetvā ‘‘gaṇhāhī’’ti vuttepi eseva nayo. Īsakaṃ pana uddharitvā vā apanāmetvā vā ‘‘gaṇhathā’’ti vutte paṭikkhipato pavāraṇā hoti. Therāsane nisinno thero dūre nisinnassa daharabhikkhussa pattaṃ pesetvā ‘‘ito odanaṃ gaṇhāhī’’ti vadati, gaṇhitvā pana gato tuṇhī tiṭṭhati, daharo ‘‘alaṃ mayha’’nti paṭikkhipati, na pavāreti. Kasmā? Therassa dūrabhāvato dūtassa ca anabhiharaṇatoti. Sace pana gahetvā āgato bhikkhu ‘‘idaṃ bhattaṃ gaṇhā’’ti vadati, taṃ paṭikkhipato pavāraṇā hoti.
ਪਰਿવੇਸਨਾਯ ਏਕੋ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਓਦਨਪਚ੍ਛਿਂ ਏਕੇਨ ਕਟਚ੍ਛੁਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਰਿવਿਸਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਅਞ੍ਞੋ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ‘‘ਅਹਂ ਪਚ੍ਛਿਂ ਧਾਰੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਤ੍વਂ ਓਦਨਂ ਦੇਹੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਗਹਿਤਮਤ੍ਤਕਮੇવ ਕਰੋਤਿ, ਪਰਿવੇਸਕੋ ਏવ ਪਨ ਤਂ ਧਾਰੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਾ ਅਭਿਹਟਾવ ਹੋਤਿ। ਤਤੋ ਦਾਤੁਕਾਮਤਾਯ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪવਾਰਣਾ ਹੋਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਪਰਿવਿਸਕੇਨ ਫੁਟ੍ਠਮਤ੍ਤਾવ ਹੋਤਿ, ਇਤਰੋવ ਨਂ ਧਾਰੇਤਿ, ਤਤੋ ਦਾਤੁਕਾਮਤਾਯ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪવਾਰਣਾ ਨ ਹੋਤਿ। ਕਟਚ੍ਛੁਨਾ ਉਦ੍ਧਟਭਤ੍ਤੇ ਪਨ ਹੋਤਿ। ਕਟਚ੍ਛੁਅਭਿਹਾਰੋਯੇવ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਅਭਿਹਾਰੋ। ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਸਮਭਾਰੇਪਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਪવਾਰੇਤਿਯੇવਾਤਿ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਨਨ੍ਤਰਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਤ੍ਤੇ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨੇ ਇਤਰੋ ਪਤ੍ਤਂ ਹਤ੍ਥੇਹਿ ਪਿਦਹਤਿ, ਪવਾਰਣਾ ਨਤ੍ਥਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਭਿਹਟੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤ੍ਤਾ।
Parivesanāya eko ekena hatthena odanapacchiṃ ekena kaṭacchuṃ gahetvā bhikkhū parivisati, tatra ce añño āgantvā ‘‘ahaṃ pacchiṃ dhāressāmi, tvaṃ odanaṃ dehī’’ti vatvā gahitamattakameva karoti, parivesako eva pana taṃ dhāreti, tasmā sā abhihaṭāva hoti. Tato dātukāmatāya gaṇhantaṃ paṭikkhipantassa pavāraṇā hoti. Sace pana parivisakena phuṭṭhamattāva hoti, itarova naṃ dhāreti, tato dātukāmatāya gaṇhantaṃ paṭikkhipantassa pavāraṇā na hoti. Kaṭacchunā uddhaṭabhatte pana hoti. Kaṭacchuabhihāroyeva hi tassa abhihāro. Dvinnaṃ samabhārepi paṭikkhipanto pavāretiyevāti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Anantarassa bhikkhuno bhatte diyyamāne itaro pattaṃ hatthehi pidahati, pavāraṇā natthi. Kasmā? Aññassa abhihaṭe paṭikkhittattā.
ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ વਾਚਾਯ ਅਭਿਹਟਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪવਾਰਣਾ ਨਤ੍ਥਿ। ਕਾਯੇਨ ਅਭਿਹਟਂ ਪਨ ਕਾਯੇਨ વਾ વਾਚਾਯ વਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪવਾਰਣਾ ਹੋਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Paṭikkhepo paññāyatīti ettha vācāya abhihaṭaṃ paṭikkhipato pavāraṇā natthi. Kāyena abhihaṭaṃ pana kāyena vā vācāya vā paṭikkhipantassa pavāraṇā hotīti veditabbo.
ਤਤ੍ਥ ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਨਾਮ ਅਙ੍ਗੁਲਿਂ વਾ ਹਤ੍ਥਂ વਾ ਮਚ੍ਛਿਕਬੀਜਨਿਂ વਾ ਚੀવਰਕਣ੍ਣਂ વਾ ਚਾਲੇਤਿ, ਭਮੁਕਾਯ વਾ ਆਕਾਰਂ ਕਰੋਤਿ, ਕੁਦ੍ਧੋ વਾ ਓਲੋਕੇਤਿ, વਾਚਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਨਾਮ ‘‘ਅਲ’’ਨ੍ਤਿ વਾ, ‘‘ਨ ਗਣ੍ਹਾਮੀ’’ਤਿ વਾ, ‘‘ਮਾ ਆਕਿਰਾ’’ਤਿ વਾ, ‘‘ਅਪਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ વਾ વਦਤਿ; ਏવਂ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਆਕਾਰੇਨ ਕਾਯੇਨ વਾ વਾਚਾਯ વਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਪવਾਰਣਾ ਹੋਤਿ।
Tattha kāyena paṭikkhepo nāma aṅguliṃ vā hatthaṃ vā macchikabījaniṃ vā cīvarakaṇṇaṃ vā cāleti, bhamukāya vā ākāraṃ karoti, kuddho vā oloketi, vācāya paṭikkhepo nāma ‘‘ala’’nti vā, ‘‘na gaṇhāmī’’ti vā, ‘‘mā ākirā’’ti vā, ‘‘apagacchā’’ti vā vadati; evaṃ yena kenaci ākārena kāyena vā vācāya vā paṭikkhitte pavāraṇā hoti.
ਏਕੋ ਅਭਿਹਟੇ ਭਤ੍ਤੇ ਪવਾਰਣਾਯ ਭੀਤੋ ਹਤ੍ਥ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਪਤ੍ਤੇ ਓਦਨਂ ਆਕਿਰਨ੍ਤਂ ‘‘ਆਕਿਰ ਆਕਿਰ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍વਾ ਪੂਰੇਹੀ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਕਥਨ੍ਤਿ? ਮਹਾਸੁਮਤ੍ਥੇਰੋ ਤਾવ ‘‘ਅਨਾਕਿਰਣਤ੍ਥਾਯ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪવਾਰਣਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਮਹਾਪਦੁਮਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨ ‘‘‘ਆਕਿਰ ਪੂਰੇਹੀ’ਤਿ વਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਾਮ ‘ਕਸ੍ਸਚਿ ਪવਾਰਣਾ ਅਤ੍ਥੀ’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘ਨ ਪવਾਰੇਤੀ’’’ਤਿ ਆਹ। ਅਪਰੋ ਭਤ੍ਤਂ ਅਭਿਹਰਨ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ‘‘ਕਿਂ ਆવੁਸੋ ਇਤੋਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਸਿ, ਦਮ੍ਮਿ ਤੇ ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਤਤ੍ਰਾਪਿ ‘‘‘ਏવਂ ਨਾਗਮਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘ਪવਾਰਣਾ ਹੋਤੀ’’’ਤਿ ਮਹਾਸੁਮਤ੍ਥੇਰੋ ਆਹ। ਮਹਾਪਦੁਮਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨ ‘‘‘ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਸੀ’ਤਿ વਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਾਮ ‘ਕਸ੍ਸਚਿ ਪવਾਰਣਾ ਅਤ੍ਥੀ’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘ਨ ਪવਾਰੇਤੀ’’’ਤਿ ਆਹ।
Eko abhihaṭe bhatte pavāraṇāya bhīto hattha apanetvā punappunaṃ patte odanaṃ ākirantaṃ ‘‘ākira ākira koṭṭetvā pūrehī’’ti vadati, ettha kathanti? Mahāsumatthero tāva ‘‘anākiraṇatthāya vuttattā pavāraṇā hotī’’ti āha. Mahāpadumatthero pana ‘‘‘ākira pūrehī’ti vadantassa nāma ‘kassaci pavāraṇā atthī’ti vatvā ‘na pavāretī’’’ti āha. Aparo bhattaṃ abhiharantaṃ bhikkhuṃ sallakkhetvā ‘‘kiṃ āvuso itopi kiñci gaṇhissasi, dammi te kiñcī’’ti āha. Tatrāpi ‘‘‘evaṃ nāgamissatī’ti vuttattā ‘pavāraṇā hotī’’’ti mahāsumatthero āha. Mahāpadumatthero pana ‘‘‘gaṇhissasī’ti vadantassa nāma ‘kassaci pavāraṇā atthī’ti vatvā ‘na pavāretī’’’ti āha.
ਏਕੋ ਸਮਂਸਕਂ ਰਸਂ ਅਭਿਹਰਿਤ੍વਾ ‘‘ਰਸਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪવਾਰਣਾ ਨਤ੍ਥਿ। ‘‘ਮਚ੍ਛਰਸਂ ਮਂਸਰਸ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਹੋਤਿ, ‘‘ਇਦਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ਹੋਤਿਯੇવ। ਮਂਸਂ વਿਸੁਂ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਮਂਸਰਸਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਚੇ ਸਾਸਪਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਮਂਸਖਣ੍ਡਂ ਅਤ੍ਥਿ , ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪવਾਰਣਾ ਹੋਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਪਰਿਸ੍ਸਾવਿਤੋ ਹੋਤਿ, ‘‘વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਅਭਯਤ੍ਥੇਰੋ ਆਹ।
Eko samaṃsakaṃ rasaṃ abhiharitvā ‘‘rasaṃ gaṇhathā’’ti vadati, taṃ sutvā paṭikkhipato pavāraṇā natthi. ‘‘Maccharasaṃ maṃsarasa’’nti vutte paṭikkhipato hoti, ‘‘idaṃ gaṇhathā’’ti vuttepi hotiyeva. Maṃsaṃ visuṃ katvā ‘‘maṃsarasaṃ gaṇhathā’’ti vadati, tattha ce sāsapamattampi maṃsakhaṇḍaṃ atthi , taṃ paṭikkhipato pavāraṇā hoti. Sace pana parissāvito hoti, ‘‘vaṭṭatī’’ti abhayatthero āha.
ਮਂਸਰਸੇਨ ਆਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਮਹਾਥੇਰੋ ‘‘ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ ਆਗਮੇਹੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘‘ਥਾਲਕਂ ਆવੁਸੋ ਆਹਰਾ’’ਤਿ ਆਹ। ਏਤ੍ਥ ਕਥਨ੍ਤਿ? ਮਹਾਸੁਮਤ੍ਥੇਰੋ ਤਾવ ‘‘ਅਭਿਹਾਰਕਸ੍ਸ ਗਮਨਂ ਪਠਮਂ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਪવਾਰੇਤੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਮਹਾਪਦੁਮਤ੍ਥੇਰੋ ਪਨ ‘‘ਅਯਂ ਕੁਹਿਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਕੀਦਿਸਂ ਏਤਸ੍ਸ ਗਮਨਂ, ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਨਾਮ ਪવਾਰਣਾ ਅਤ੍ਥੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘‘ਨ ਪવਾਰੇਤੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਕਲ਼ੀਰਪਨਸਾਦੀਹਿ ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਮਂਸਂ ਪਚਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ‘‘ਕਲ਼ੀਰਸੂਪਂ ਗਣ੍ਹਥ, ਪਨਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਏવਮ੍ਪਿ ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਅਪવਾਰਣਾਰਹਸ੍ਸ ਨਾਮੇਨ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ। ਸਚੇ ਪਨ ‘‘ਮਚ੍ਛਸੂਪਂ ਮਂਸਸੂਪ’’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘‘ਇਮਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વਾ વਦਨ੍ਤਿ, ਪવਾਰੇਤਿ। ਮਂਸਕਰਮ੍ਬਕੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਦਾਤੁਕਾਮੋਪਿ ‘‘ਕਰਮ੍ਬਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વਦਤਿ, વਟ੍ਟਤਿ; ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ‘‘ਮਂਸਕਰਮ੍ਬਕ’’ਨ੍ਤਿ વਾ ‘‘ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ વਾ વੁਤ੍ਤੇ ਪਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਏਸੇવ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਮਚ੍ਛਮਂਸਮਿਸ੍ਸਕੇਸੁ।
Maṃsarasena āpucchantaṃ mahāthero ‘‘muhuttaṃ āgamehī’’ti vatvā ‘‘thālakaṃ āvuso āharā’’ti āha. Ettha kathanti? Mahāsumatthero tāva ‘‘abhihārakassa gamanaṃ paṭhamaṃ upacchinnaṃ, tasmā pavāretī’’ti āha. Mahāpadumatthero pana ‘‘ayaṃ kuhiṃ gacchati, kīdisaṃ etassa gamanaṃ, gaṇhantassāpi nāma pavāraṇā atthī’’ti vatvā ‘‘na pavāretī’’ti āha. Kaḷīrapanasādīhi missetvā maṃsaṃ pacanti, taṃ gahetvā ‘‘kaḷīrasūpaṃ gaṇhatha, panasabyañjanaṃ gaṇhathā’’ti vadanti, evampi na pavāreti. Kasmā? Apavāraṇārahassa nāmena vuttattā. Sace pana ‘‘macchasūpaṃ maṃsasūpa’’nti vā ‘‘imaṃ gaṇhathā’’ti vā vadanti, pavāreti. Maṃsakarambako nāma hoti, taṃ dātukāmopi ‘‘karambakaṃ gaṇhathā’’ti vadati, vaṭṭati; na pavāreti. ‘‘Maṃsakarambaka’’nti vā ‘‘ida’’nti vā vutte pana pavāreti. Eseva nayo sabbesu macchamaṃsamissakesu.
ਯੋ ਪਨ ਨਿਮਨ੍ਤਨੇ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨੋ ਮਂਸਂ ਅਭਿਹਟਂ ‘‘ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ, ਪવਾਰਿਤੋવ ਹੋਤੀਤਿ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਮਿਸ੍ਸਕਕਥਾ ਪਨ ਕੁਰੁਨ੍ਦਿਯਂ ਸੁਟ੍ਠੁ વੁਤ੍ਤਾ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਂ – ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਚਾਰਿਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕਂ ਯਾਗੁਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ‘‘ਯਾਗੁਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ‘‘ਭਤ੍ਤਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਪવਾਰੇਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਯੇਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤੋ, ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ। ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – ‘‘ਯਾਗੁਮਿਸ੍ਸਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਯਾਗੁ ਬਹੁਤਰਾ વਾ ਹੋਤਿ ਸਮਸਮਾ વਾ, ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਯਾਗੁ ਮਨ੍ਦਾ, ਭਤ੍ਤਂ ਬਹੁਤਰਂ, ਪવਾਰੇਤਿ। ਇਦਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ, ਕਾਰਣਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਦੁਦ੍ਦਸਂ। ‘‘ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਭਤ੍ਤਂ ਬਹੁਕਂ વਾ ਸਮਂ વਾ ਅਪ੍ਪਤਰਂ વਾ ਹੋਤਿ, ਪવਾਰੇਤਿਯੇવ। ਭਤ੍ਤਂ વਾ ਯਾਗੁਂ વਾ ਅਨਾਮਸਿਤ੍વਾ ‘‘ਮਿਸ੍ਸਕਂ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ વਦਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਭਤ੍ਤਂ ਬਹੁਤਰਂ વਾ ਸਮਕਂ વਾ ਹੋਤਿ, ਪવਾਰੇਤਿ। ਅਪ੍ਪਤਰਂ ਨ ਪવਾਰੇਤਿ। ਇਦਞ੍ਚ ਕਰਮ੍ਬਕੇਨ ਨ ਸਮਾਨੇਤਬ੍ਬਂ। ਕਰਮ੍ਬਕੋ ਹਿ ਮਂਸਮਿਸ੍ਸਕੋਪਿ ਹੋਤਿ ਅਮਂਸਮਿਸ੍ਸਕੋਪਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਕਰਮ੍ਬਕ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਪવਾਰਣਾ ਨਤ੍ਥਿ। ਇਦਂ ਪਨ ਭਤ੍ਤਮਿਸ੍ਸਕਮੇવ। ਏਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਪવਾਰਣਾ ਹੋਤਿ। ਬਹੁਰਸੇ ਭਤ੍ਤੇ ਰਸਂ, ਬਹੁਖੀਰੇ ਖੀਰਂ ਬਹੁਸਪ੍ਪਿਮ੍ਹਿ ਚ ਪਾਯਾਸੇ ਸਪ੍ਪਿਂ ਗਣ੍ਹਥਾਤਿ વਿਸੁਂ ਕਤ੍વਾ ਦੇਤਿ, ਤਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੋ ਪવਾਰਣਾ ਨਤ੍ਥਿ।
Yo pana nimantane bhuñjamāno maṃsaṃ abhihaṭaṃ ‘‘uddissa kata’’nti maññamāno paṭikkhipati, pavāritova hotīti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ. Missakakathā pana kurundiyaṃ suṭṭhu vuttā. Evañhi tattha vuttaṃ – piṇḍapātacāriko bhikkhu bhattamissakaṃ yāguṃ āharitvā ‘‘yāguṃ gaṇhathā’’ti vadati, na pavāreti. ‘‘Bhattaṃ gaṇhathā’’ti vutte pavāreti. Kasmā? Yenāpucchito, tassa atthitāya. Ayamettha adhippāyo – ‘‘yāgumissakaṃ gaṇhathā’’ti vadati, tatra ce yāgu bahutarā vā hoti samasamā vā, na pavāreti. Yāgu mandā, bhattaṃ bahutaraṃ, pavāreti. Idañca sabbaaṭṭhakathāsu vuttattā na sakkā paṭikkhipituṃ, kāraṇaṃ panettha duddasaṃ. ‘‘Bhattamissakaṃ gaṇhathā’’ti vadati, bhattaṃ bahukaṃ vā samaṃ vā appataraṃ vā hoti, pavāretiyeva. Bhattaṃ vā yāguṃ vā anāmasitvā ‘‘missakaṃ gaṇhathā’’ti vadati, tatra ce bhattaṃ bahutaraṃ vā samakaṃ vā hoti, pavāreti. Appataraṃ na pavāreti. Idañca karambakena na samānetabbaṃ. Karambako hi maṃsamissakopi hoti amaṃsamissakopi, tasmā ‘‘karambaka’’nti vutte pavāraṇā natthi. Idaṃ pana bhattamissakameva. Ettha vuttanayeneva pavāraṇā hoti. Bahurase bhatte rasaṃ, bahukhīre khīraṃ bahusappimhi ca pāyāse sappiṃ gaṇhathāti visuṃ katvā deti, taṃ paṭikkhipato pavāraṇā natthi.
ਯੋ ਪਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਪવਾਰੇਤਿ, ਸੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋવ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਲਭਤਿ। ਕਦ੍ਦਮਂ વਾ ਉਦਕਂ વਾ ਪਤ੍વਾ ਠਿਤੇਨ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਅਨ੍ਤਰਾ ਨਦੀ ਪੂਰਾ ਹੋਤਿ, ਨਦੀਤੀਰੇ ਗੁਮ੍ਬਂ ਅਨੁਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤੇਨ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਥ ਨਾવਾ વਾ ਸੇਤੁ વਾ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍વਾਪਿ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤੇਨવ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਗਮਨਂ ਨ ਉਪਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਯਾਨੇ વਾ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਪਿਟ੍ਠੇ વਾ ਚਨ੍ਦਮਣ੍ਡਲੇ વਾ ਸੂਰਿਯਮਣ੍ਡਲੇ વਾ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਪવਾਰਿਤੇਨ ਯਾવ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਂ, ਤਾવ ਤੇਸੁ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਸੁਪਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨੇવ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਯੋ ਠਿਤੋ ਪવਾਰੇਤਿ, ਠਿਤੇਨੇવ, ਯੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪવਾਰੇਤਿ, ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਨੇવ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਂ ਤਂ ਇਰਿਯਾਪਥਂ ਕੋਪੇਨ੍ਤੇਨ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਂ। ਯੋ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕੋ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਪવਾਰੇਤਿ, ਤੇਨ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕੇਨੇવ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਸ ਪਨ ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਲਾਲਪੀਠਂ વਾ ਕਿਞ੍ਚਿ વਾ ਨਿਸੀਦਨਕਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ। ਪੀਠਕੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਪવਾਰਿਤੇਨ ਆਸਨਂ ਅਚਾਲੇਤ੍વਾવ ਚਤਸ੍ਸੋ ਦਿਸਾ ਪਰਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੇਨ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਲਬ੍ਭਤਿ। ਮਞ੍ਚੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਪવਾਰਿਤੇਨ ਇਤੋ વਾ ਏਤ੍ਤੋ વਾ ਸਂਸਰਿਤੁਂ ਨ ਲਬ੍ਭਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਨਂ ਸਹ ਮਞ੍ਚੇਨ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਨੇਨ੍ਤਿ, વਟ੍ਟਤਿ। ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪવਾਰਿਤੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨੇਨੇવ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਪਰਿવਤ੍ਤਨ੍ਤੇਨ ਯੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਨਿਪਨ੍ਨੋ, ਤਸ੍ਸ ਠਾਨਂ ਨਾਤਿਕ੍ਕਮੇਤਬ੍ਬਂ।
Yo pana gacchanto pavāreti, so gacchantova bhuñjituṃ labhati. Kaddamaṃ vā udakaṃ vā patvā ṭhitena atirittaṃ kāretabbaṃ. Sace antarā nadī pūrā hoti, nadītīre gumbaṃ anupariyāyantena bhuñjitabbaṃ. Atha nāvā vā setu vā atthi, taṃ abhiruhitvāpi caṅkamantenava bhuñjitabbaṃ, gamanaṃ na upacchinditabbaṃ. Yāne vā hatthiassapiṭṭhe vā candamaṇḍale vā sūriyamaṇḍale vā nisīditvā pavāritena yāva majjhanhikaṃ, tāva tesu gacchantesupi nisinneneva bhuñjitabbaṃ. Yo ṭhito pavāreti, ṭhiteneva, yo nisinno pavāreti, nisinneneva bhuñjitabbaṃ. Taṃ taṃ iriyāpathaṃ kopentena atirittaṃ kāretabbaṃ. Yo ukkuṭiko nisīditvā pavāreti, tena ukkuṭikeneva bhuñjitabbaṃ. Tassa pana heṭṭhā palālapīṭhaṃ vā kiñci vā nisīdanakaṃ dātabbaṃ. Pīṭhake nisīditvā pavāritena āsanaṃ acāletvāva catasso disā parivattantena bhuñjituṃ labbhati. Mañce nisīditvā pavāritena ito vā etto vā saṃsarituṃ na labbhati. Sace pana naṃ saha mañcena ukkhipitvā aññatra nenti, vaṭṭati. Nipajjitvā pavāritena nipanneneva bhuñjitabbaṃ. Parivattantena yena passena nipanno, tassa ṭhānaṃ nātikkametabbaṃ.
ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ; ਨ ਅਧਿਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਂ ਪਨ ਯਸ੍ਮਾ ਕਪ੍ਪਿਯਕਤਾਦੀਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ વਿਨਯਕਮ੍ਮਾਕਾਰੇਹਿ ਅਕਤਂ વਾ ਗਿਲਾਨਸ੍ਸ ਅਨਧਿਕਂ વਾ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਦਭਾਜਨੇ ‘‘ਅਕਪ੍ਪਿਯਕਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਅਕਪ੍ਪਿਯਕਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਤਤ੍ਥ ਫਲਂ વਾ ਕਨ੍ਦਮੂਲਾਦਿ વਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਸਮਣਕਪ੍ਪੇਹਿ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਅਕਤਂ; ਯਞ੍ਚ ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਂ વਾ ਅਕਪ੍ਪਿਯਭੋਜਨਂ વਾ, ਏਤਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ਨਾਮ। ਤਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ‘‘ਅਲਮੇਤਂ ਸਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਕਤਮ੍ਪਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਕਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਕਤਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਅਪ੍ਪਟਿਗ੍ਗਹਿਤਂਯੇવ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਕਤਂ। ਅਨੁਚ੍ਚਾਰਿਤਕਤਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤੁਂ ਆਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਈਸਕਮ੍ਪਿ ਅਨੁਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ વਾ ਅਨਪਨਾਮਿਤਂ વਾ ਕਤਂ। ਅਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਕਤਨ੍ਤਿ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤੁਂ ਆਗਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਪਾਸਤੋ ਬਹਿ ਠਿਤੇਨ ਕਤਂ। ਅਭੁਤ੍ਤਾવਿਨਾ ਕਤਨ੍ਤਿ ਯੋ ‘‘ਅਲਮੇਤਂ ਸਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਕਰੋਤਿ, ਤੇਨ ਪવਾਰਣਪ੍ਪਹੋਨਕਂ ਭੋਜਨਂ ਅਭੁਤ੍ਤੇਨ ਕਤਂ। ਭੁਤ੍ਤਾવਿਨਾ ਪવਾਰਿਤੇਨ ਆਸਨਾ વੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਕਤਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ। ਅਲਮੇਤਂ ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅવੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਚੀਭੇਦਂ ਕਤ੍વਾ ਏવਂ ਅવੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਇਤਿ ਇਮੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ વਿਨਯਕਮ੍ਮਾਕਾਰੇਹਿ ਯਂ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਅਕਤਂ, ਯਞ੍ਚ ਨ ਗਿਲਾਨਾਤਿਰਿਤ੍ਤਂ, ਤਦੁਭਯਮ੍ਪਿ ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Anatirittanti na atirittaṃ; na adhikanti attho. Taṃ pana yasmā kappiyakatādīhi sattahi vinayakammākārehi akataṃ vā gilānassa anadhikaṃ vā hoti, tasmā padabhājane ‘‘akappiyakata’’ntiādi vuttaṃ. Tattha akappiyakatanti yaṃ tattha phalaṃ vā kandamūlādi vā pañcahi samaṇakappehi kappiyaṃ akataṃ; yañca akappiyamaṃsaṃ vā akappiyabhojanaṃ vā, etaṃ akappiyaṃ nāma. Taṃ akappiyaṃ ‘‘alametaṃ sabba’’nti evaṃ atirittaṃ katampi akappiyakatanti veditabbaṃ. Appaṭiggahitakatanti bhikkhunā appaṭiggahitaṃyeva purimanayeneva atirittaṃ kataṃ. Anuccāritakatanti kappiyaṃ kārāpetuṃ āgatena bhikkhunā īsakampi anukkhittaṃ vā anapanāmitaṃ vā kataṃ. Ahatthapāse katanti kappiyaṃ kārāpetuṃ āgatassa hatthapāsato bahi ṭhitena kataṃ. Abhuttāvinā katanti yo ‘‘alametaṃ sabba’’nti atirittaṃ karoti, tena pavāraṇappahonakaṃ bhojanaṃ abhuttena kataṃ. Bhuttāvinā pavāritena āsanā vuṭṭhitena katanti idaṃ uttānameva. Alametaṃ sabbanti avuttanti vacībhedaṃ katvā evaṃ avuttaṃ hoti. Iti imehi sattahi vinayakammākārehi yaṃ atirittaṃ kappiyaṃ akataṃ, yañca na gilānātirittaṃ, tadubhayampi anatirittanti veditabbaṃ.
ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਪਨ ਤਸ੍ਸੇવ ਪਟਿਪਕ੍ਖਨਯੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ ਭੁਤ੍ਤਾવਿਨਾ ਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਅਨਨ੍ਤਰੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਭਾਗਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਤ੍ਤਤੋ ਏਕਮ੍ਪਿ ਸਿਤ੍ਥਂ વਾ ਮਂਸਹੀਰਂ વਾ ਖਾਦਿਤ੍વਾ ਕਤਮ੍ਪਿ ਭੁਤ੍ਤਾવਿਨਾવ ਕਤਂ ਹੋਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਆਸਨਾ ਅવੁਟ੍ਠਿਤੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਅਸਮ੍ਮੋਹਤ੍ਥਂ ਅਯਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ – ਦ੍વੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਾਤੋવ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨਾ ਪવਾਰਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ – ਏਕੇਨ ਤਤ੍ਥੇવ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਇਤਰੇਨ ਨਿਚ੍ਚਭਤ੍ਤਂ વਾ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਂ વਾ ਆਨੇਤ੍વਾ ਉਪਡ੍ਢਂ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਤ੍ਤੇ ਆਕਿਰਿਤ੍વਾ ਹਤ੍ਥਂ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਸੇਸਂ ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਕਸ੍ਮਾ? ਯਞ੍ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਲਗ੍ਗਂ, ਤਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ਹੋਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਪਠਮਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਯਮੇવ ਤਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਤੋ ਹਤ੍ਥੇਨ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਹਤ੍ਥਧੋવਨਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ। ਸਚੇ ਪਨ ਏવਂ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ વਾ ਖਾਦਨੀਯਂ વਾ ਪਤ੍ਤੇ ਆਕਿਰਨ੍ਤਿ, ਯੇਨ ਪਠਮਂ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਤਂ, ਸੋ ਪੁਨ ਕਾਤੁਂ ਨ ਲਭਤਿ। ਯੇਨ ਅਕਤਂ, ਤੇਨ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਯਞ੍ਚ ਅਕਤਂ, ਤਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ‘‘ਯੇਨ ਅਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਯੇਨ ਪਠਮਂ ਨ ਕਤਂ, ਤੇਨ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ‘‘ਯਞ੍ਚ ਅਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਪਠਮਂ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਤਂ, ਤੇਨਾਪਿ ਯਂ ਅਕਤਂ ਤਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਪਠਮਭਾਜਨੇ ਪਨ ਕਾਤੁਂ ਨ ਲਬ੍ਭਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਕਰਿਯਮਾਨਂ ਪਠਮਂ ਕਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਕਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਭਾਜਨੇ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਏવਂ ਕਤਂ ਪਨ ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਠਮਂ ਕਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ।
Atirittaṃ pana tasseva paṭipakkhanayena veditabbaṃ. Apicettha bhuttāvinā kataṃ hotīti anantare nisinnassa sabhāgassa bhikkhuno pattato ekampi sitthaṃ vā maṃsahīraṃ vā khāditvā katampi bhuttāvināva kataṃ hotīti veditabbaṃ. Āsanā avuṭṭhitenāti ettha pana asammohatthaṃ ayaṃ vinicchayo – dve bhikkhū pātova bhuñjamānā pavāritā honti – ekena tattheva nisīditabbaṃ, itarena niccabhattaṃ vā salākabhattaṃ vā ānetvā upaḍḍhaṃ tassa bhikkhuno patte ākiritvā hatthaṃ dhovitvā sesaṃ tena bhikkhunā kappiyaṃ kārāpetvā bhuñjitabbaṃ. Kasmā? Yañhi tassa hatthe laggaṃ, taṃ akappiyaṃ hoti. Sace pana paṭhamaṃ nisinno bhikkhu sayameva tassa pattato hatthena gaṇhāti, hatthadhovanakiccaṃ natthi. Sace pana evaṃ kappiyaṃ kārāpetvā bhuñjantassa puna kiñci byañjanaṃ vā khādanīyaṃ vā patte ākiranti, yena paṭhamaṃ kappiyaṃ kataṃ, so puna kātuṃ na labhati. Yena akataṃ, tena kātabbaṃ. Yañca akataṃ, taṃ kātabbaṃ. ‘‘Yena akata’’nti aññena bhikkhunā yena paṭhamaṃ na kataṃ, tena kātabbaṃ. ‘‘Yañca akata’’nti yena paṭhamaṃ kappiyaṃ kataṃ, tenāpi yaṃ akataṃ taṃ kātabbaṃ. Paṭhamabhājane pana kātuṃ na labbhati. Tattha hi kariyamānaṃ paṭhamaṃ katena saddhiṃ kataṃ hoti, tasmā aññasmiṃ bhājane kātuṃ vaṭṭatīti adhippāyo. Evaṃ kataṃ pana tena bhikkhunā paṭhamaṃ katena saddhiṃ bhuñjituṃ vaṭṭati.
ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਚ ਨ ਕੇવਲਂ ਪਤ੍ਤੇਯੇવ, ਕੁਣ੍ਡੇਪਿ ਪਚ੍ਛਿਯਮ੍ਪਿ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਪੁਰਤੋ ਠਪੇਤ੍વਾ ਓਨਾਮਿਤਭਾਜਨੇ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਤਂ ਸਚੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤਂ ਪવਾਰਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਅਪ੍ਪવਾਰਿਤਾਨਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਯੇਨ ਪਨ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਤਂ, ਤਸ੍ਸ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਚੇਪਿ ਪવਾਰੇਤ੍વਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਟ੍ਠਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅવਸ੍ਸਂ ਭੁਞ੍ਜਨਕੇ ਮਙ੍ਗਲਨਿਮਨ੍ਤਨੇ ਨਿਸੀਦਾਪੇਨ੍ਤਿ, ਅਤਿਰਿਤ੍ਤਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾવ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਤ੍ਥਿ, ਆਸਨਸਾਲਂ વਾ વਿਹਾਰਂ વਾ ਪਤ੍ਤਂ ਪੇਸੇਤ੍વਾ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਂ। ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਪਨ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥੇ ਠਿਤਂ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ ਆਸਨਸਾਲਾਯਂ ਅਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਹੋਤਿ, ਸਯਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ ਆਨੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ।
Kappiyaṃ karontena ca na kevalaṃ patteyeva, kuṇḍepi pacchiyampi yattha katthaci purato ṭhapetvā onāmitabhājane kātabbaṃ. Taṃ sacepi bhikkhusataṃ pavāritaṃ hoti, sabbesaṃ bhuñjituṃ vaṭṭati, appavāritānampi vaṭṭati. Yena pana kappiyaṃ kataṃ, tassa na vaṭṭati. Sacepi pavāretvā piṇḍāya paviṭṭhaṃ bhikkhuṃ pattaṃ gahetvā avassaṃ bhuñjanake maṅgalanimantane nisīdāpenti, atirittaṃ kāretvāva bhuñjitabbaṃ. Sace tattha añño bhikkhu natthi, āsanasālaṃ vā vihāraṃ vā pattaṃ pesetvā kāretabbaṃ. Kappiyaṃ karontena pana anupasampannassa hatthe ṭhitaṃ na kātabbaṃ. Sace āsanasālāyaṃ abyatto bhikkhu hoti, sayaṃ gantvā kappiyaṃ kārāpetvā ānetvā bhuñjitabbaṃ.
ਗਿਲਾਨਾਤਿਰਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨ ਕੇવਲਂ ਯਂ ਗਿਲਾਨਸ੍ਸ ਭੁਤ੍ਤਾવਸੇਸਂ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਗਿਲਾਨਾਤਿਰਿਤ੍ਤਂ; ਅਥ ਖੋ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਗਿਲਾਨਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਜ੍ਜ વਾ ਸ੍વੇ વਾ ਯਦਾ વਾ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਦਾ ਖਾਦਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਆਹਟਂ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ‘‘ਗਿਲਾਨਾਤਿਰਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਯਂ ਯਾਮਕਾਲਿਕਾਦੀਸੁ ਅਜ੍ਝੋਹਾਰੇ ਅਜ੍ਝੋਹਾਰੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਤਂ ਅਸਂਸਟ੍ਠવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਚੇ ਪਨ ਆਮਿਸਸਂਸਟ੍ਠਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਆਹਾਰਤ੍ਥਾਯਪਿ ਅਨਾਹਾਰਤ੍ਥਾਯਪਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਜ੍ਝੋਹਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਮੇવ।
Gilānātirittanti ettha na kevalaṃ yaṃ gilānassa bhuttāvasesaṃ hoti, taṃ gilānātirittaṃ; atha kho yaṃkiñci gilānaṃ uddissa ajja vā sve vā yadā vā icchati, tadā khādissatīti āhaṭaṃ, taṃ sabbaṃ ‘‘gilānātiritta’’nti veditabbaṃ. Yaṃ yāmakālikādīsu ajjhohāre ajjhohāre dukkaṭaṃ, taṃ asaṃsaṭṭhavasena vuttaṃ. Sace pana āmisasaṃsaṭṭhāni honti, āhāratthāyapi anāhāratthāyapi paṭiggahetvā ajjhoharantassa pācittiyameva.
੨੪੧. ਸਤਿ ਪਚ੍ਚਯੇਤਿ ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ ਪਿਪਾਸਾਯ ਸਤਿ ਪਿਪਾਸਚ੍ਛੇਦਨਤ੍ਥਂ, ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਂ ਯਾવਜੀવਿਕਞ੍ਚ ਤੇਨ ਤੇਨ ਉਪਸਮੇਤਬ੍ਬਕੇ ਆਬਾਧੇ ਸਤਿ ਤਸ੍ਸ ਉਪਸਮਨਤ੍ਥਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ।
241.Sati paccayeti yāmakālikaṃ pipāsāya sati pipāsacchedanatthaṃ, sattāhakālikaṃ yāvajīvikañca tena tena upasametabbake ābādhe sati tassa upasamanatthaṃ paribhuñjato anāpatti. Sesamettha uttānameva.
ਕਥਿਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ – ਕਾਯવਾਚਤੋ ਕਾਯવਾਚਾਚਿਤ੍ਤਤੋ ਚ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਂ, ਨੋਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਂ, ਅਚਿਤ੍ਤਕਂ, ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿવਜ੍ਜਂ, ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ, વਚੀਕਮ੍ਮਂ, ਤਿਚਿਤ੍ਤਂ, ਤਿવੇਦਨਨ੍ਤਿ।
Kathinasamuṭṭhānaṃ – kāyavācato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyākiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
ਪਠਮਪવਾਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਚਮਂ।
Paṭhamapavāraṇasikkhāpadaṃ pañcamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੪. ਭੋਜਨવਗ੍ਗੋ • 4. Bhojanavaggo
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੫. ਪਠਮਪવਾਰਣਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Paṭhamapavāraṇāsikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੫. ਪਠਮਪવਾਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Paṭhamapavāraṇasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੫. ਪਠਮਪવਾਰਣਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Paṭhamapavāraṇāsikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੫. ਪਠਮਪવਾਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 5. Paṭhamapavāraṇasikkhāpadaṃ