| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೨. ಯಮಕವಗ್ಗೋ
2. Yamakavaggo
೧-೪. ಪಠಮಪುಬ್ಬೇಸಮ್ಬೋಧಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ
1-4. Paṭhamapubbesambodhasuttādivaṇṇanā
೧೩-೧೬. ಯಮಕವಗ್ಗಸ್ಸ ಪಠಮದುತಿಯೇಸು ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಾನನ್ತಿ ಅಜ್ಝತ್ತಜ್ಝತ್ತವಸೇನ ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಾನಂ। ಸೋ ಪನ ನೇಸಂ ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಭಾವೋ ಛನ್ದರಾಗಸ್ಸ ಅಧಿಮತ್ತಬಲವತಾಯ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಮನುಸ್ಸಾನಞ್ಹಿ ಅನ್ತೋಘರಂ ವಿಯ ಛ ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಾಯತನಾನಿ, ಘರೂಪಚಾರಂ ವಿಯ ಛ ಬಾಹಿರಾಯತನಾನಿ। ಯಥಾ ನೇಸಂ ಪುತ್ತದಾರಧನಧಞ್ಞಪುಣ್ಣೇ ಅನ್ತೋಘರೇ ಛನ್ದರಾಗೋ ಅಧಿಮತ್ತಬಲವಾ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ಕಸ್ಸಚಿ ಪವಿಸಿತುಂ ನ ದೇನ್ತಿ, ಅಪ್ಪಮತ್ತೇನ ಭಾಜನಸದ್ದಮತ್ತೇನಾಪಿ ‘‘ಕಿಂ ಏತ’’ನ್ತಿ? ವತ್ತಾರೋ ಭವನ್ತಿ। ಏವಮೇವಂ ಛಸು ಅಜ್ಝತ್ತಿಕೇಸು ಆಯತನೇಸು ಅಧಿಮತ್ತಬಲವಛನ್ದರಾಗೋತಿ। ಇತಿ ಇಮಾಯ ಛನ್ದರಾಗಬಲವತಾಯ ತಾನಿ ‘‘ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಾನೀ’’ತಿ ವುತ್ತಾನಿ। ಘರೂಪಚಾರೇ ಪನ ನೋ ತಥಾ ಬಲವಾ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ಚರನ್ತೇ ಮನುಸ್ಸೇಪಿ ಚತುಪ್ಪದಾನಿಪಿ ನ ಸಹಸಾ ನಿವಾರೇನ್ತಿ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ನ ನಿವಾರೇನ್ತಿ, ಅನಿಚ್ಛನ್ತಾ ಪನ ಪಸುಪಚ್ಛಿಮತ್ತಮ್ಪಿ ಗಹಿತುಂ ನ ದೇನ್ತಿ। ಇತಿ ನೇಸಂ ತತ್ಥ ನ ಅಧಿಮತ್ತಬಲವಛನ್ದರಾಗೋ ಹೋತಿ। ರೂಪಾದೀಸುಪಿ ತಥೇವ ನ ಅಧಿಮತ್ತಬಲವಛನ್ದರಾಗೋ, ತಸ್ಮಾ ತಾನಿ ‘‘ಬಾಹಿರಾನೀ’’ತಿ ವುತ್ತಾನಿ। ವಿತ್ಥಾರತೋ ಪನ ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಬಾಹಿರಕಥಾ ವಿಸುದ್ಧಿಮಗ್ಗೇ ವುತ್ತಾವ। ಸೇಸಂ ದ್ವೀಸುಪಿ ಸುತ್ತೇಸು ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತನಯಮೇವ। ತಥಾ ತತಿಯಚತುತ್ಥೇಸು।
13-16. Yamakavaggassa paṭhamadutiyesu ajjhattikānanti ajjhattajjhattavasena ajjhattikānaṃ. So pana nesaṃ ajjhattikabhāvo chandarāgassa adhimattabalavatāya veditabbo. Manussānañhi antogharaṃ viya cha ajjhattikāyatanāni, gharūpacāraṃ viya cha bāhirāyatanāni. Yathā nesaṃ puttadāradhanadhaññapuṇṇe antoghare chandarāgo adhimattabalavā hoti, tattha kassaci pavisituṃ na denti, appamattena bhājanasaddamattenāpi ‘‘kiṃ eta’’nti? Vattāro bhavanti. Evamevaṃ chasu ajjhattikesu āyatanesu adhimattabalavachandarāgoti. Iti imāya chandarāgabalavatāya tāni ‘‘ajjhattikānī’’ti vuttāni. Gharūpacāre pana no tathā balavā hoti, tattha carante manussepi catuppadānipi na sahasā nivārenti. Kiñcāpi na nivārenti, anicchantā pana pasupacchimattampi gahituṃ na denti. Iti nesaṃ tattha na adhimattabalavachandarāgo hoti. Rūpādīsupi tatheva na adhimattabalavachandarāgo, tasmā tāni ‘‘bāhirānī’’ti vuttāni. Vitthārato pana ajjhattikabāhirakathā visuddhimagge vuttāva. Sesaṃ dvīsupi suttesu heṭṭhā vuttanayameva. Tathā tatiyacatutthesu.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya
೧. ಪಠಮಪುಬ್ಬೇಸಮ್ಬೋಧಸುತ್ತಂ • 1. Paṭhamapubbesambodhasuttaṃ
೨. ದುತಿಯಪುಬ್ಬೇಸಮ್ಬೋಧಸುತ್ತಂ • 2. Dutiyapubbesambodhasuttaṃ
೩. ಪಠಮಅಸ್ಸಾದಪರಿಯೇಸನಸುತ್ತಂ • 3. Paṭhamaassādapariyesanasuttaṃ
೪. ದುತಿಯಅಸ್ಸಾದಪರಿಯೇಸನಸುತ್ತಂ • 4. Dutiyaassādapariyesanasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧-೪. ಪಠಮಪುಬ್ಬೇಸಮ್ಬೋಧಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-4. Paṭhamapubbesambodhasuttādivaṇṇanā
