| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๒. ทุติยปณฺณาสกํ
2. Dutiyapaṇṇāsakaṃ
(๖) ๑. ปุญฺญาภิสนฺทวโคฺค
(6) 1. Puññābhisandavaggo
๑. ปฐมปุญฺญาภิสนฺทสุตฺตวณฺณนา
1. Paṭhamapuññābhisandasuttavaṇṇanā
๕๑. ทุติยสฺส ปฐเม ปุญฺญาภิสนฺทาติ ปุญฺญสฺส อภิสนฺทา, ปุญฺญปฺปตฺติโยติ อโตฺถฯ กุสลาภิสนฺทาติ ตเสฺสว เววจนํฯ เต ปเนเต สุขํ อาหรนฺตีติ สุขสฺสาหาราฯ สุฎฺฐุ อคฺคานํ รูปาทีนํ ทายกาติ โสวคฺคิกาฯ สุโข เนสํ วิปาโกติ สุขวิปากาฯ สเคฺค อุปปตฺติ สโคฺค, สคฺคาย สํวตฺตนฺตีติ สคฺคสํวตฺตนิกาฯ จีวรํ ปริภุญฺชมาโนติ จีวรตฺถาย วตฺถํ ลภิตฺวา สูจิสุตฺตาทีนํ อภาเวน ตํ นิกฺขิปโนฺตปิ กโรโนฺตปิ ปารุปโนฺตปิ ชิณฺณกาเล ปจฺจตฺถรณํ กโรโนฺตปิ ปจฺจตฺถริตุมฺปิ อสกฺกุเณยฺยํ ภูมตฺถรณํ กโรโนฺตปิ ภูมตฺถรณสฺส อนนุจฺฉวิกํ ผาเลตฺวา ปาทปุญฺฉนํ กโรโนฺตปิ ‘‘ปริภุญฺชมาโน’’เตฺวว วุจฺจติฯ ยทา ปน ‘‘ปาทปุญฺฉนมฺปิ น สกฺกา อิท’’นฺติ สมฺมชฺชิตฺวา ฉฑฺฑิตํ โหติ, ตทา ปริภุญฺชมาโน นาม น โหติฯ อปฺปมาณํ เจโตสมาธินฺติ อรหตฺตผลสมาธิํฯ อปฺปมาโณ ตสฺส ปุญฺญาภิสโนฺทติ อิมินา ทายกสฺส ปุญฺญเจตนาย อปฺปมาณตํ กเถติฯ ตสฺส หิ ‘‘ขีณาสโว เม จีวรํ ปริภุญฺชตี’’ติ ปุนปฺปุนํ อนุสฺสรณวเสน ปวตฺตา ปุญฺญเจตนา อปฺปมาณา โหติฯ ตํ สนฺธาเยตํ วุตฺตํฯ ปิณฺฑปาตาทีสุ ปน โย ปิณฺฑปาตํ ปริภุญฺชิตฺวา สตฺตาหมฺปิ เตเนว ยาเปติ, อญฺญํ น ปริภุญฺชติ, โส สตฺตาหมฺปิ ตํเยว ปิณฺฑปาตํ ปริภุญฺชมาโน นาม โหติฯ เอกสฺมิํ ปน เสนาสเน รตฺติฎฺฐานทิวาฎฺฐานาทีสุ จงฺกมโนฺตปิ ยาว ตํ เสนาสนํ ปหาย อญฺญํ น คณฺหาติ, ตาว ปริภุญฺชมาโน นาม โหติฯ เอเกน ปน เภสเชฺชน พฺยาธิมฺหิ วูปสเนฺต ยาว อญฺญํ เภสชฺชํ น ปริภุญฺชติ, ตาวเทว ปริภุญฺชมาโน นาม โหติฯ
51. Dutiyassa paṭhame puññābhisandāti puññassa abhisandā, puññappattiyoti attho. Kusalābhisandāti tasseva vevacanaṃ. Te panete sukhaṃ āharantīti sukhassāhārā. Suṭṭhu aggānaṃ rūpādīnaṃ dāyakāti sovaggikā. Sukho nesaṃ vipākoti sukhavipākā. Sagge upapatti saggo, saggāya saṃvattantīti saggasaṃvattanikā. Cīvaraṃ paribhuñjamānoti cīvaratthāya vatthaṃ labhitvā sūcisuttādīnaṃ abhāvena taṃ nikkhipantopi karontopi pārupantopi jiṇṇakāle paccattharaṇaṃ karontopi paccattharitumpi asakkuṇeyyaṃ bhūmattharaṇaṃ karontopi bhūmattharaṇassa ananucchavikaṃ phāletvā pādapuñchanaṃ karontopi ‘‘paribhuñjamāno’’tveva vuccati. Yadā pana ‘‘pādapuñchanampi na sakkā ida’’nti sammajjitvā chaḍḍitaṃ hoti, tadā paribhuñjamāno nāma na hoti. Appamāṇaṃ cetosamādhinti arahattaphalasamādhiṃ. Appamāṇo tassa puññābhisandoti iminā dāyakassa puññacetanāya appamāṇataṃ katheti. Tassa hi ‘‘khīṇāsavo me cīvaraṃ paribhuñjatī’’ti punappunaṃ anussaraṇavasena pavattā puññacetanā appamāṇā hoti. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Piṇḍapātādīsu pana yo piṇḍapātaṃ paribhuñjitvā sattāhampi teneva yāpeti, aññaṃ na paribhuñjati, so sattāhampi taṃyeva piṇḍapātaṃ paribhuñjamāno nāma hoti. Ekasmiṃ pana senāsane rattiṭṭhānadivāṭṭhānādīsu caṅkamantopi yāva taṃ senāsanaṃ pahāya aññaṃ na gaṇhāti, tāva paribhuñjamāno nāma hoti. Ekena pana bhesajjena byādhimhi vūpasante yāva aññaṃ bhesajjaṃ na paribhuñjati, tāvadeva paribhuñjamāno nāma hoti.
พหุเภรวนฺติ พหูหิ เภรวารมฺมเณหิ สมนฺนาคตํฯ รตนวรานนฺติ สตฺตนฺนมฺปิ วรรตนานํฯ อาลยนฺติ นิวาสฎฺฐานํฯ ปุถู สวนฺตีติ พหุกา หุตฺวา สนฺทมานาฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ
Bahubheravanti bahūhi bheravārammaṇehi samannāgataṃ. Ratanavarānanti sattannampi vararatanānaṃ. Ālayanti nivāsaṭṭhānaṃ. Puthū savantīti bahukā hutvā sandamānā. Sesamettha uttānameva.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑. ปฐมปุญฺญาภิสนฺทสุตฺตํ • 1. Paṭhamapuññābhisandasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๑. ปฐมปุญฺญาภิสนฺทสุตฺตวณฺณนา • 1. Paṭhamapuññābhisandasuttavaṇṇanā
