Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఇతివుత్తక-అట్ఠకథా • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
౯. పఠమరాగసుత్తవణ్ణనా
9. Paṭhamarāgasuttavaṇṇanā
౬౮. నవమే యస్స కస్సచీతి అనియమితవచనం, తస్మా యస్స కస్సచి పుగ్గలస్స గహట్ఠస్స వా పబ్బజితస్స వా. రాగో అప్పహీనోతి రఞ్జనట్ఠేన రాగో సముచ్ఛేదవసేన న పహీనో, మగ్గేన అనుప్పత్తిధమ్మతం న ఆపాదితో. దోసమోహేసుపి ఏసేవ నయో. తత్థ అపాయగమనీయా రాగదోసమోహా పఠమమగ్గేన, ఓళారికా కామరాగదోసా దుతియమగ్గేన, తేయేవ అనవసేసా తతియమగ్గేన, భవరాగో అవసిట్ఠమోహో చ చతుత్థమగ్గేన పహీయన్తి. ఏవమేతేసు పహీయన్తేసు తదేకట్ఠతో సబ్బేపి కిలేసా పహీయన్తేవ. ఏవమేతే రాగాదయో యస్స కస్సచి భిక్ఖుస్స వా భిక్ఖునియా వా ఉపాసకస్స వా ఉపాసికాయ వా మగ్గేన అప్పహీనా. బద్ధో మారస్సాతి కిలేసమారేన బద్ధోతి వుచ్చతి. యదగ్గేన చ కిలేసమారేన బద్ధో, తదగ్గేన అభిసఙ్ఖారమారాదీహిపి బద్ధోయేవ హోతి. పటిముక్కస్స మారపాసోతి పటిముక్కో అస్స అనేన అప్పహీనకిలేసేన పుగ్గలేన తాయేవ అప్పహీనకిలేసతాయ మారపాససఙ్ఖాతో కిలేసో అత్తనో చిత్తసన్తానే పటిముక్కో పవేసితో, తేన సయం బన్ధాపితోతి అత్థో. అథ వా పటిముక్కో అస్స భవేయ్య మారపాసో. సుక్కపక్ఖే ఓముక్కస్సాతి అవముక్కో మోచితో అపనీతో అస్స. సేసం వుత్తవిపరియాయేన వేదితబ్బం.
68. Navame yassa kassacīti aniyamitavacanaṃ, tasmā yassa kassaci puggalassa gahaṭṭhassa vā pabbajitassa vā. Rāgo appahīnoti rañjanaṭṭhena rāgo samucchedavasena na pahīno, maggena anuppattidhammataṃ na āpādito. Dosamohesupi eseva nayo. Tattha apāyagamanīyā rāgadosamohā paṭhamamaggena, oḷārikā kāmarāgadosā dutiyamaggena, teyeva anavasesā tatiyamaggena, bhavarāgo avasiṭṭhamoho ca catutthamaggena pahīyanti. Evametesu pahīyantesu tadekaṭṭhato sabbepi kilesā pahīyanteva. Evamete rāgādayo yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā upāsakassa vā upāsikāya vā maggena appahīnā. Baddho mārassāti kilesamārena baddhoti vuccati. Yadaggena ca kilesamārena baddho, tadaggena abhisaṅkhāramārādīhipi baddhoyeva hoti. Paṭimukkassa mārapāsoti paṭimukko assa anena appahīnakilesena puggalena tāyeva appahīnakilesatāya mārapāsasaṅkhāto kileso attano cittasantāne paṭimukko pavesito, tena sayaṃ bandhāpitoti attho. Atha vā paṭimukko assa bhaveyya mārapāso. Sukkapakkhe omukkassāti avamukko mocito apanīto assa. Sesaṃ vuttavipariyāyena veditabbaṃ.
ఇధ గాథా సుక్కపక్ఖవసేనేవ ఆగతా. తత్రాయం సఙ్ఖేపత్థో – యస్స అరియపుగ్గలస్స రాగదోసావిజ్జా విరాజితా అగ్గమగ్గేన నిరోధితా, తం భావితకాయసీలచిత్తపఞ్ఞతాయ భావితత్తేసు అరహన్తేసు అఞ్ఞతరం అబ్భన్తరం ఏకం బ్రహ్మభూతం బ్రహ్మం వా సేట్ఠం అరహత్తఫలం పత్తం. యథా అఞ్ఞే ఖీణాసవా పుబ్బూపనిస్సయసమ్పత్తిసమన్నాగతా హుత్వా ఆగతా, యథా చ తే అన్తద్వయరహితాయ సీలసమాధిపఞ్ఞాక్ఖన్ధసహగతాయ మజ్ఝిమాయ పటిపదాయ నిబ్బానం గతా అధిగతా. యథా వా తే ఖన్ధాదీనం తథలక్ఖణం యాథావతో పటివిజ్ఝింసు, యథా చ తే తథధమ్మే దుక్ఖాదయో అవిపరీతతో అబ్భఞ్ఞింసు, రూపాదికే చ విసయే యథా తే దిట్ఠమత్తాదివసేనేవ పస్సింసు, యథా వా పన తే అట్ఠ అనరియవోహారే వజ్జేత్వా అరియవోహారవసేనేవ పవత్తవాచా, వాచానురూపఞ్చ పవత్తకాయా, కాయానురూపఞ్చ పవత్తవాచా, తథా అయమ్పి అరియపుగ్గలోతి తథాగతం, చతుసచ్చబుద్ధతాయ బుద్ధం, పుగ్గలవేరం కిలేసవేరం అత్తానువాదాదిభయఞ్చ అతిక్కన్తన్తి వేరభయాతీతం. సబ్బేసం కిలేసాభిసఙ్ఖారాదీనం పహీనత్తా సబ్బప్పహాయినం బుద్ధాదయో అరియా ఆహు కథేన్తి కిత్తేన్తీతి.
Idha gāthā sukkapakkhavaseneva āgatā. Tatrāyaṃ saṅkhepattho – yassa ariyapuggalassa rāgadosāvijjā virājitā aggamaggena nirodhitā, taṃ bhāvitakāyasīlacittapaññatāya bhāvitattesu arahantesu aññataraṃ abbhantaraṃ ekaṃ brahmabhūtaṃ brahmaṃ vā seṭṭhaṃ arahattaphalaṃ pattaṃ. Yathā aññe khīṇāsavā pubbūpanissayasampattisamannāgatā hutvā āgatā, yathā ca te antadvayarahitāya sīlasamādhipaññākkhandhasahagatāya majjhimāya paṭipadāya nibbānaṃ gatā adhigatā. Yathā vā te khandhādīnaṃ tathalakkhaṇaṃ yāthāvato paṭivijjhiṃsu, yathā ca te tathadhamme dukkhādayo aviparītato abbhaññiṃsu, rūpādike ca visaye yathā te diṭṭhamattādivaseneva passiṃsu, yathā vā pana te aṭṭha anariyavohāre vajjetvā ariyavohāravaseneva pavattavācā, vācānurūpañca pavattakāyā, kāyānurūpañca pavattavācā, tathā ayampi ariyapuggaloti tathāgataṃ, catusaccabuddhatāya buddhaṃ, puggalaveraṃ kilesaveraṃ attānuvādādibhayañca atikkantanti verabhayātītaṃ. Sabbesaṃ kilesābhisaṅkhārādīnaṃ pahīnattā sabbappahāyinaṃ buddhādayo ariyā āhu kathenti kittentīti.
నవమసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Navamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / ఇతివుత్తకపాళి • Itivuttakapāḷi / ౯. పఠమరాగసుత్తం • 9. Paṭhamarāgasuttaṃ